Poreklo stanovništva sela Goločevac (po knjizi Goločevce), opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Goločevac se nalazi visoko na desnoj padini doline Tripošnice, pritoke Pčinje.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće iz potoka i sa izvora. Poznatiji izvori su: Anđelov Kladenac, Miajlin Kladenac, Studen Kladenac, Dol i dr.

Zemlje i šume.

Nazivi potesa su: Buljudina Padina, Del, Simonovo Kolipče, Adžijska Livada, Lika, Vodeničište, Kovačeva Njiva, Kolipski Dol, Čuka, Bazova Padina, Velkovo Gumno, Krivanov Preslap, Turske Livade, Opačanrska Vodenica, Taskova Vodenica, Solište, Ječmište, Pečenka, Dlaga Rtina, Široka Ornica, Bačkalo, Markove Struge i Selo.

Tip sela.

Goločevac je selo razbijenog tipa i podeljeno je na ove mahale: Kolibje, Vrteška, Đorđince i Donja Mahala. Kuće u mahalama nisu grupisane..

Goločevce je 1949. godine u svom sastavu imao 21 rod sa 64 domaćinstva.

Postanak sela, prošlost i starine.

Topografski naziv Markove Struge odnsi se na mesto iznad sela. Priča se da je tu Marko Kraljević imao mnogobrojne ovce i da je mleko „po ćunci“ teklo u niže mesto Bačkalo – blizu sadašnje Vrteške Mahale.

Na mestu Bačkalo, po predanju, nekada je bio manastir. Na zemljištu gde se nalazio manastir sada se poznaju „kamene gramade“, a oko njih su baštice i njive.

Današnji Goločevac počeo se razvijati doseljavanjem doseljenika, koji su dolazili pre 190 godina i kasnije. Prvi doseljanici kuće su imali na mestu Selo.

Raniji seoski stanovnici su čuvali mnogo stoke. Kada su se počeli razmnožavati, oni su se razbili u pojedine mahale. Oko mahala iskrčili su prostore za pašu, livade i njive.

Poreklo stanovništva.

Svi stanovnici su doseljeni. Rodovi su:

-Serovci ili Mamuzovci su poreklom iz Surlice u istoj oblasti gde su možda bili starinci. Ovde žive od pre 190 godina: Stojan, 70 godina – Aleksa – Janko –Stevan, doselio se Stevanov otac. Smatraju sa kao prvi doseljenici. Kuće su im u Donjoj Mahali. Imaju iseljenih porodica u Barbacu, Šumatoj Trnci, Trgovištu i leskovačkom kraju.

-Đorđinci ili Creputinovi su poreklom iz Vrtoboža kod Vranja. Došli su kada i Serovci. Imaju iseljenih prodica u okolini Leskovca, Velikoma Rajincu kod Preševa, okolini Gnjilana i Banatu.

-Miljarci su doseljeni kao i prenji rodovi; straninu ne znaju. Imaju iseljenika u Preševu i preševskom selu Orahovcu.

-Ćosinci ne znaju za svoje poreklo. Ovde žive od kada i prednji rodovi. Imaju iseljenika u Samoljici kod Preševa i Karavukovu – Bačka.

-Pištilovi žive u mahali Kolibje. U ovom rodu postoji zadruga od 24 člana.

-Smilkovi ili Laeksini ne znaju za svoje poreklo. Jedna njihova porodica je nedavno iseljena u Karavukovo – Bačka.

-Pavunovi ne znaju za svoje poreklo. Imaju iseljenika u Samoljici kod Preševa.

-Marčinci ne znaju za svoj eporeklo. Potiču od braće Anđela i Miajla. Na pomenute pretke sada se čuva uspomena u nazivima Anđelov i Miajlin Kladenac. Imaju iseljenika u Karavukovu.

-Krljinci ili Adžiki ne znaju za svoje poreklo. Imaju iseljenika u Boru, pančevu i Karavukovu.

-Rogljini ne znaju za svoje poreklo.

-Zajaci poreklo ne znaju. Oduvek ih je bila samo jedna kuća.

-Bojkovi  ili Čorbovi ne znaju za svoje poreklo. Imaju iseljenika u Negotinu – Krajina.

-Baba-Đurini ne znaju za svoje poreklo.

-Samardžija. Neki od predaka za vreme Turaka pravio je samare i po tome im ostalo ime. Imaju iseljenu porodicu u Novoj Brezovici – ista oblast.

-Tekijašovci ne znaju za svoj eporkelo. Kada su došli bili su siromašni pa su ih prihvatili Serovci i dali zemlju za obrađivanje. Imaju  iseljenika u Beogradu.

-Klasurka ne znaju za svoje poreklo Neke porodicu su u ovom rodu izumrle.

-Nazlankini ne znaju za svoje poreklo. Jedna njihova porodica se iselila u Karavukovo.

-Poprdljivci ne znaju za svoje poreklo.Posle Drugog svetskog rata sedam porodica od ovog roda iselilo se u Karavukovo.

-Radivojovi ne znaju za svoje poreklo. Imaju iseljenika u Beogradu i Karavukovu.

-Prizetkovi su nedavno došli iz Koćure. Jedna porodica im se 1946. godine iselila u Karavukovo.

Svi stanovnici kao kućnu slavu slave Sv. Nikolu – Nikoljdan. Seoska slava je Petrovdan. Ovu slavu su primili iz razloga jer je „selo tepao grad“. Za verske potrebe meštani koriste crkvu u Donjem Stajevcu.

Iseljeni rodovi.

-Dejanovci su u Barbarušincu kod Vranja. Potiči od deda Cvatana. Ona je pre 90 godina došao kao pastorak sa majkom, koja se udala za nekog Dejana po kome se zovu i potomci Cvetana. Cvetan je bio iz Goločevca.

-Stakerovci su se iselili u Novi Glog.

-Kostini, Aksentijini i Pavlovi su se iselili u Samoljevac kod Preševa.

-Goločevci u Skoplju su poznata trgovačka porodica, tamo doseljena između dva rata, iz Vranja, poreklom su iz Goločevca.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Goločevac (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Novi Glog, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Novi Glog je izrazito planinsko selo; nalazi se na visini od oko 1300 metara i to u izvorišnoms delu Stajevske ili Gloške Reke, desne pritoke Tripošnice.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće sa izvora i česama. Oko sela javljaju se manji izvori u kristalastim škriljcima. Glavniji izvori i česme su: Ruptovo Kladenče, Stankov Izvor, Ajdučka Češma i drugi bez naziva.

Zemlje i šume.

Oko mahala i sela su potesi sa njivama, bujnom bukovom šumomm i pašom. Poznati su pod imenom: Gizdavac, Koćurac, Crvene Rije, Turski Kolibi, Selište, Crkvište, Gloška Reka u Gloški Preslap.

Tip sela.

Selo je podeljeno na mahale, koje su jasno izdvojene jedna od druge a udaljene su po 500 do 1000 metara. Mahale nose imena po rodovima, koji u njima žive. Oko mahala vidi se i po neka usamljena kuća; njih su sagradili skoro doseljeni odeljeni zadrugar.

Novi Glog je 1940. Godine imao 7 rodova u 57 domaćinstava. Broj kuća po mahalama je raspoređene na sledeći mačin: Albanska – 10 kuća, Mardžiska – 13, Baba-Ilinska – 7, Baba Janinska – 18, Stankerovska – 4 i Baba-Stamenska – 5 kuća.

Postanak sela, starine i prošlost.

Na ataru ovog sela postoje jedno pored drugog mesta Selište i Crkvište – blizu današnje Baba-Janinske Mahale. Priča se da je na Selištu bilo selo i da se iz njega na crkvenom saboru skupljalo oko 70 „prstenovani devojki“. Jednom je u tom selu zavladala „čuma“, koja je uništila sve stanovnike. Danas se na Selištu poznaju „duvarine od kuća i od crkve“. Oko Crkvine današnji meštani skupljaju se svake godine na Spasovdan.

Po opustošenju starog sela zemlju su prisvojili Turci. Od njih se isticao neki spahija, koji je živeo u Vranju a ovde je imao „kšlu za ovce“ i za prerađivanje mleka. Mesto gde su se nalazili pomenuti stočarski stanovi sada se zove Turski Kolibi – u istočnom delu atara, pored Selišta.

Današnji Novi Glog osnovali su doseljenici, koji su došli prre oko 160 godina. Prvi doseljenici su stanovnici današnjeg roda Albanci ili Stojkovci. Njih su po iseljenju iz Masurice, odakle su izbeli od Arbanasa, ovde pozvao da se nasele seoski spahija. Posle prvog roda u Novi Glog doseljavali su se i drugi rodovi.

Naziv „Novi“ naselje je dobilo za razliku od susednog Staraog Gloga, koji pripada Vranjskoj Kotlini.

Od 1878. do 1912. godine neposredno pored sela vodila je srpsko-turska granica; selo je tada bilo pod turskom vlašću. Godine 1878. sa povlačenjem srpske vojske, iz Novog Gloga povuklo se u oslobođenu Vranjsku Kotlinu i svo seosko stanovništvo da bi se posle nekoliko godina ono povratilo.

Poreklo stanovništva.

Svi stanovnici potiču od doseljenika. Rodovi su:

-Albanci ili Stojkovci su osnivači današnjeg sela. Potiču od pretka Peše, koji je bio poreklom iz podplaninskog sela Suvojnice u okolini Surdulice. Priča se da je Peša u starini, kao mladić od 17 godina, čuvao koze. Njegova sestra, kada mu je nosila ručak u polje, bila je silovana od Arbanasa. Stoga je Peša ubio tri Arbanasa i pobegao sa braćom u Ljubatu kod Bosilegrada. Tamo su ostali kratko vreme, jer ih je Turčin spahija pozvao da se nasele u Novi Glog gde im je dao zemlju. Po doseljavanju u Novi Glog Pešina braća su se vratila u Suvojnicu, ali ih tamo „Turci poznali i ubili“ iz krve osvete. Peša se u Novom Glogu oženio i naselio pre oko 160 godina, pojasevi unazad: Doda živ, 100 godina – Stojko – Tasa –Peša, osnivač roda.

-Mirdžinci su poreklom iz sela Dukata – u slivu Pčinje ili u slivu Strume. Osnivač roda zvao se se Mirdžo. Došli su odmah posle prvog roda „na spajisku zemlju“. Ranije slavu nisu imali, od skora slave Petrovdan.

-Baba-Ilinčiki imaju isto poreklo kao i Mardžinci. Osnivač roda bio je Bojko, koji se naselio pre 120 godina: Stojko, 90 godina – Jovan – Bojko. Rodovsko ime dobili su po babi Ilinki, ženi Bojkovoj.

-Baba-Janinci su porekom iz Gornjeg Stajevca u istoj oblasti – tamo su živeli u mahali Pržinci. Ovde je pre 110 godina došao osnivač roda Anđelko, koji je imao sinove – Đoru, Velička, Spasu, Stojila i Krstu: Pojesevi: Janjo, 80 godidna – Krsta – Anđelko,osnivač roda. Rodovsko ime dobilo su po baba Jani, ženi Anđelkovoj.

-Stankerovci su se doselili iz susednog Goločevca gde imaju rođake.Ovde žive od pre oko 110 godina. Pojasevi: Božil, 49 godina – Maksa – Marko – Stanko, koji se doselio.

-Jankovci su doseljeni iz Gornje Trnice u istoj oblasti. Smatraju se kao mlađi doseljenici. Njihova dalja starina je iz Trnave kod Preševa.

-Baba-Stamenci su rod sa Jankovcima sa kojima imaju isto poreklo. Potičuod predaka koje je majka kao decu dovela iz Gornje Trnice. Dalja starina im je iz Trnave kod Preševa.

Rod Albanci slave Savindan; Murdžinci i Baba-Ilinčiki slave Sv. Petku; rod Stankerovci slavi Nikoljdan; ostali rodovi slave Aranđelovdan.

Seoska slava je Spasovdan.

Za verske potrebe meštani koriste crkvu u Donjem Stajevcu.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Novi Glog (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Babina Poljana, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Babina Poljana je na ranijoj srpsko-turskoj granici. Vezano je za jugoistočnu padinu planine Doganice, na zemljištu visokom od 1300 do 1450 metara. Kuće u naselju se nalaze na granici njiva, šuma i paše.

Vode.

Meštani Babine Poljane koriste vodu za piće sa izvora i iz česama. Nazivi za izvore i česme su: Bara, Garina, Kovačev Kladenac, Đoreska Padina, Stamenkin Zabel i dr.

Zemlje i šume.

Potesi sa njivama, šumom i pašom poznati su po dimenima: Žuta Buka, Pavlova Livada, Selište, Crkvište, Visoka Buka, Čuka, Tekija, Pojska Bačevina, Lukovski Preslap, Popova Čuka, Vrteška, Arizanove Livade, Dostanino Ležište, Ogorela Buka, Paterica, Tromeđa, Ravnište, Trlče i Čovek.

Tip sela.

Prilikom doseljavaanja stanovnici su zauzimali onoliko zemlje koliko su hteli. Zemlja je bila slobodna, pod šumom i doseljenici su težili da zahvate što veći prostor. U sredini zahvaćenog prostora oni su krčili šumu i podizali kuće. Ovakav način zauzimanja zemlje i način privrede bili su uzrok razbijenog naselja.

Danas se Babina Poljana deli na krajeve: Ravna Zanoga, Bosačka, Lukovska i Kostinska Mahala. Rastojanje između najbližih mahala je znatno. U mahalama se izdvajaju manje grupe kuća.

Babina Poljana je 1949. godina imala 6 rodova i 38 domaćinstava.

Postanak sela, starine i prošlost.

Na ataru postoji Selište, koje se nalazi iznad današnje Bosačke Mahale. Tu su meštani na njivama nalazili „duvarine od kuća, crep, zguru od kovačnica, metalne poluge“ a postoje i stari grobovi. Priča se da je tu bilo selo u koje je „došla neka bolest“ i uništila ga. Pre uništenja selo selo je imalo svake godine „sedamdeset prstenuvani devojki“. Pokraj Selišta postoji crkvina. Oko nje su njive u kojima se takođe nalaze „duvarine“. Mesto gde je crkvina meštani zovu Crkvište.

Sadašnje selo osnovali su doseljeni rodovi. Kao osnivači računaju se preci roda Stojanovci. Oni su krajem XVIII ili počeetkom XIX veka  osnovali mahalu Ravnu Zanogu. Posle njih došli su preci rodova Bosaci, Vučkovci, Lukovci i Kostinci; koji su osnovali druge mahale.

Pored Babine Poljane u slivu Pčinje postoji susedno selo Babina Poljana u slivu Južne Morave. Do povlačenja srpsko-turske granice 1878. godine ova dva sela činili su jedno naselje. Babinu Poljanu u slivu Pčinje od pomenute godine stanovnici su počeli da zovu „turskom“ a Babinu Poljanu u slivu Južne Morave „srpskom“.

R. Nikolić za Babinu Poljanu u slivu Južne Morave objavio je ove podatke: Staro selo Babina Poljana, koja je po predanju postojalo  pre 500 godina na današnjem starom selištu, imalo je 300 kuća, a „prstenovalo se po77 devojaka“. Kada je to selo uništila čuma, spasla se samo jedna kuća od koje danas vode poreklo starinci Jankovci i drugi. Ti starinci su se sada razrodicli i uzimaju se među sobom.

Godine 1944. na ataru Babine Poljane u slivu Pčinje srpski ustanici su napali bugrasku okupatorsku vojsku. Zbog osvete, Bugari su u ovom selu zapalili skoro sve kuće i zgrade. Danas su kuće obnovljene.

Na potesu Tekija i Pojska Bačevina priča se da su se nalazile juručke stočarske kolibe i po neka juručka kuća. Ranije, na ataru ovog sela sva paša je bila „juručka“ ili „turska“. Potes Tromeđa dobio je ime po tome što se tu od 1878. do 1912. godine nalazila granica između Srbije, Bugarske i Turske.

Poreklo stanovništva.

Svi stanovnici potiču od doseljenika. Rodovi su:

-Stojanovci su najstariji rod u selu. Doselili su se krajem XVIII ili početkom XIX veka iz sela Ravna kod Kumanova. Po selu u starini dali su ime seoskom kraju koji su osnovali – Ravna Zanoga.

-Bosaci su poreklom, kako se priča, iz Bosne po kojoj su dobili ime. Kuće su im u istoimenoj mahali. Ovde su doseljeni početkom XIX veka. Imaju iseljenike u Gramađi kod Vranja, u gnjilanskom kraju i u Karavukovu – Bačka.

-Vučkovci su doseljeni iz Lukova u Vranjskoj Kotlini. Iz Lukova su najpre ovde izlazili sa stokom „na bačila“, kasnije su se stalno naselili. U Babinoj Poljani žive duže od 130 godina: Mihajlo, 70 godina – Cvetko – Jovan – Vučko, osnivač roda koji se doselio. Imaju iseljenih porodica u susednoj Radovnici, leskovačkom kraju i Karavukovu – Bačka.

-Arsini su ogranak roda Vučkovci. Osnivač roda došao je iz Bosačke Mahale u Ravnu Zanogu „na miraz“. Arsini danas žive u zadruzi, koja ima 23 člana.

-Lukovci su dobili ime po selu Lukovu u Vranjskoj Kotlini odakle su se doselili. I oni su najpre gradili stočarske kolibe a zimi se vraćali u Lukovo. Kanije su te kolibe pretvorili u kuće. U Babinoj Poljani žive od pre oko 100 godina: Boško, 38 godina – Stamen – Stojilko – Stanko, koji se doselio sa bratom Markom. Sve njihove porodice su nedavno odseljene u Karavukovo - Bačka.

-Kostinci ili Kočanci su poreklom iz kočanskog kraja. Ovde žive od pre oko 100 godina: Veljko, 40 godina – Mihajlo – Stojko – Kosta, osnivač roda koji se doselio. Kosta je u mestu starine napravio „bedu“ i zbog toga dobegao ovde. Tri njihove porodice nedavno se se iselile u Karavukovo.

Svi rodovi imaju kućnu slavu Sv. Iliju – Ilindan. Seoska slava je Spasovdan. Ovu slavu počeli su da slave od kada češće biju „graduške“. Za verske potrebe meštani posećuju crkvu u su sednoj Radovnici.

Sadašnje selo ima groblja na tri mesta.

Iseljeni rodovi.

-Musini su iseljeni u Topli Dol u Bosilegradskom krajištu.

-Deda-Pešak, Deda-Stojčak i Deda-Mišak žive u Ogutu – ista oblast. Oni su u Babinoj Poljani činili jedan rod. U Ogut su doseljeni u prvoj polovini XIX veka.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Babina Poljana (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Crveni Grad, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Crveni Grad je pored ranije tursko-bugarske granice. Selo zahvata veliki prostor po stranama i temenima kosa u izvorišnom delu Tripošnice. Po položaju ono je izrazito planinsko selo jer se nalazi na zemljištu visokom od 1200 do 1400 metara.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće iz izvora-kladenaca i potoka. Izvori su: Rajkovski Virovi, Zabel, Ulin Kladenac, Izvor i dr.

Zemlje i šume.

Topografski nazivi za potese na ataru su: Bara, Prekop, Bukov Rid, Sulemanica, Đurkova Belega, Cvetkov Stan, Rie, Sečeno Oralo, Čukar, Požarska Dolina, Sinđerlija, Jasen, Gradište, Staro Selo, Kaluđerica, Crkvište, Golica, Borovac, Borovčići, Mogila, Orniče, Preslap, Zabel, Jugović, Mustafinica, Gornje Selište, Čukarka, Tanka Rtina, Gočo Rid i Padište.

Tip sela.

Crveni Grad je razbijenog tipa. Podeljen je na mahale, koje su jako izdvojene jedne od druge – po pola sata hoda i više. Nazivi mahala su: Petka Padina (14 kuća), Izvor (21), Orniče (10), Zabel (9), Ivovik (10) i Rajkovska Mahala (18). Kuće u mahalama su bez reda rasturene na različitim odstojanjima.

Neke mahale nastale su nastanjivanjem onih meštana koji su na tim mestima ranije imali stočarske stanove.

Crveni Grad je 1949. godine imao 20 rodova i 82 domaćinstva.

Postanak, ime sela, starine i prošlost.

U južnom delu sela, pokraj reke Tripošnice nalazi se uzvišenje Gradište. Uzvišenjeje desno od reke na mestu gde postoji klisurast deo i gde je oblast Gornje Pčinje u severoistočnom delu podesna za odbranu. Zbog toga je tu postojalo staro utvrđeno naselje čiji se slabi ostaci i danas postaju. Meštani navode da je na Gradištu postojalo naselje zvano Crveni Grad, po čemu je selo dobilo ime.

Topografski naziv Kaluđerica odnosi se na mesto koje se nalazi pored Gradišta. Misli se da su tu nekada živeli kaluđeri. U blizini Gradišta nalazi se i Staro Selo. O njemu se određene ne zna niti postoje ostaci od starina.

Pored sadašnje mahale Izvor nalazi se potes Gornje Selište sa njivama i livadama. Prilikom obrađivanja zemlje meštani su pronalazili „zidurine od kuća i od jedne crkve ili manastira“. Više Selišta na mestu Čukarki postoji staro groblje, danas većim delom pokriveno zemljom. Meštani pričaju da je na Gornjem Selištu nekada bilo veliko selo, koje je kasnije uništila „čuma“ a zemljište oko naselja posle toga postalo „pustinjak“.

Potesi Sulejmanica i Mustafanica, priča se, imaju nazive koji potiču od Juraka, koji su ranije ovde boravili sa stokom; možada su uspomene na Turke iz Vranja, koji su ovde držali zemlju kao spahije.

Na ataru postoji mesto Padište gde je jedan stari bunar. Nekada je u selu vladao „zulum“ zbog čega su mnoge devojke „ripale u bunar“.

Od 1878. do 1912. preko atara Crvenog Grada vodila je granica između Turske i Bugarske. Tada je seoska mahala Grnčarci pripadala Bugarskoj. Posle oslobođenja od Turaka ta mahala je  ostala na teritoriji bosilegradskog sreza kao deo obližnje Gornje Ljubate.

Sadašnje selo Crveni grad obnovili su doseljeni rodovi. Prvi od njih došli su pre oko 150 godina a drugi su dolazili kasnije. Kada su se počeli pribirati doseljenici, oni su najpre osnovali mahalu Petku Padinu, Izvor, Orniče i Zabel: ostale mahale osnovane su kasnije i to tako što su stočarski stanovi pretvarani u kuće.

Poreklo stanovništva.

Svi stanovnici potiču od doseljenika. Rodovi su:

-Milenkovci su poreklom „od Kočansko“, odakle su „begali od Turci“. Ovde je došao pre 150 godina osnivač roda Milenko sa bratom, ali se brat vratio u starinu. Pojasevi unazad: Stojče, 56 goina – Ivan – Jovče – Gruja – Milenko, koji se doselio. Kada su došli ovde bilo “pusto“ i preci su krčili šumu. Dve njihove porodice su se nedavno iselile u Karavukovo – Bačka.

-Radulovci su došli „od Kočansko“. Za ovaj rod se kaže da se teško množi. Imaju po jednu porodicu u susednoj Crnoj Reci i Karavukovu.

-Mišinci su doseljeni iz kumanovskog ili kratovskog kraja. Sve porodice su iseljene u Karavukovo.

-Pavlovci ne znaju za svoje poreklo. Žive u mahali Orniče.

-Milenkovci su doseljeno „od Kratovsko ili Kočansko“. Imaju rođaka u su sednoj Crnoj Reci, Jedna njihova porodica se iselila u Buštranje kod Preševa.

-Veličkovci ili Sokolovci su poreklom negde iz „Jelašničke strane“ – okolina Surdulice. Kuće su im u mahali Orniče.

-Petrovci ne znaju za svoje poreklo. Neki njihovi iseljenici posle 1878. godine su prešli u Jelašnicu – masurički srez.

-Stankovci su doseljeni „sa makedonske strane“.

-Veličkovci su poreklom iz Jelašnice ili njoj nekog susednog sela. Posle 1878. godine neke njihove porodice porodice su se povratile u starinu.

-Ćosinci su poreklom „od Kratovsko“. Imaju iseljenika u Jelašnici.

-Grnčari u poreklom iz Kiselice kod Krive Palanke. Neko od predaka tamo „se stepao“ sa Turcima pa je dobegao ovde. Grnčari u Crvenom Gradu žive od pre oko125 godina: Stojanče, 25 godina – Tasko – Đoša - Zlatan, doselio se Zlatanov otac. Zlatan je imao braću: Bogdana, Kosta, Mitra i još nekog čijeg imena se ne sećaju. Od ove braće namnožilo se oko 20 porodica, samo je njihov najveći broj, posle razgraničenja Turske i Bugarske 1878. godine sa svojim mahalom Grnčarci pripao, kako je rečeno, bosilegradskoms rezu. Zbog toga se mahala Grnčarci sada ne računa u Crveni Grad. Ovdašnji Grnčarci imaju kuće i Izvor Mahali. Imaju iseljenike u Jelašnici.

-Stojanovci ne znaju za svoje poreklo. Imaju tri iseljene porodice u Karavukovo.

-Lazarovci su poreklom iz Jelašnice ili njoj susednog sela. Imaj  iseljenike u Umin Dolu kod Kumanova.

-Vrginci imaju isto poreklo kao i Lazarovci.

-Đurinci su doseljeni iz susedne Radovnice gde imaju rođake. Imaju iseljenika u Jelašnici i Karavukovu.

-Prćevci su doseljeni iz Radovnice gde imaju rođake. Prava starina im je „negde u Makedoniji“ Iz starine su najpre došli u Karamanicu kod Bosilegreda pa odatle pre oko160 godina došli u Radovnicu. Imaju iseljenu porodicu u Karavukovu.

-Stojanovci su poreklom „od Kratovsko“. Imaju jednu iseljenu porodicu i leskovačkom kraju i Karavukovu.

-Velkovci su poreklom „od Kratovsko“. Jena njihova porodica se nedavno iselila u Karavukovo.

-Grujinci imaju isto poreklo kao i Velkovci.

-Petrovci su se ranije zvali Arizanovci. Za ove se priča da vode poreklo od nekog doseljenika Ciganina. Do skora su imali jednu rodovsku granu – Zdravkovci, koja je izumrla.

Milenkovci slave Nikoljdan, Mišinci slave Jovanjdan i Nikoljdan; Prćevci slave Veliku Gospojinu dok ostali rodovi slave Aranđelovdan. Za verske potrebe do 1909. godine meštani su posećivali crkvu u Donjem Stajevcu a od tada crkvu u Radovnici.

Iseljeni rodovi.

-U Doganici kod Bosilegrada postoji Rečanska Mahala. Osnivač mahale bio je deda Kosta, koji se doselio iz Crvenog Grada. U istom selu su i:

-Tikortinci, čiji je osnivač roda se zvao Đorđe, doseljen iz Crvenog Grada.

-Ridarci su se iselili u Doganicu.

-Stošinci su se iselili u Vranje. Po udovi baba-Vlajinki Stošinci su se u Vranju počeli zvati Vlajinci. Iz ovog roda potiče dr Milan Z. Vlajinac, profesor Univerziteta u Beogradu.

-Markoski, Đorinci, Klinčarci i Kostinci su se iselili u Cvetišnicu.

-Đurinci žive u susednoj Radovnici.

-Šopovi žive u Buštranju kod Preševa od 1920. godine.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Crveni Grad (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Hristos se rodi! Vaistinu se rodi! Ovim radosnim pozdravom uredništvo portala Poreklo želi srećan Božić svim svojim posetiocima uz želju da ga još dugo godina u miru, sreći i ljubavi dočekuju.  A kao što to i dolikuje objavljujemo božićnu poslanicu patrijarha Srpskog gospodina Irineja 

[caption id="attachment_53300" align="aligncenter" width="800"] Roždestvo Hristovo, manastir Visoki Dečani, freska iz XIV veka[/caption]

Srpska Pravoslavna Crkva svojoj duhovnoj deci o Božiću 2016. godine

IRINEJ

po milosti Božjoj

Pravoslavni Arhiepiskop pećki, Mitropolit beogradsko-karlovački i Patrijarh srpski, sa svim Arhijerejima Srpske Pravoslavne Crkve – sveštenstvu, monaštvu i svim sinovima i kćerima naše svete Crkve: blagodat, milost i mir od Boga Oca, i Gospoda našega Isusa Hrista, i Duha Svetoga, uz radosni Božićni pozdrav:

MIR BOŽJI – HRISTOS SE RODI!

„Slava na visini Bogu i na zemlji mir, među ljudima dobra volja!” (Lk. 2, 14)

Evo nas i ove godine pred praznikom Božića, pred praznikom bezmerne ljubavi Božije, jer nam se danas u gradu Davidovu rodi Hristos Gospod (Lk. 2, 11), Emanuil, što će reći: s nama Bog (Mt. 1, 23). Ovu veliku Tajnu Ovaploćenja Boga Logosa, skrivanu od postanja vekova (Jn. 1, 2), najpre su blagovestili anđeli Božiji svojom božićnom himnom mira i ljubavi (Lk. 2, 14). Potom im se pridružuju pastiri i mudraci sa Istoka, sabirajući tako nebo i zemlju oko Bogomladenca Hrista, anđele, i ljude, i sve narode zemaljske u Crkvu Boga živoga (2. Kor. 6, 16).

Kako nam o događaju Rođenja Hristovog, koje je, po svetim Ocima, veće čudo i od samoga stvaranja sveta, svedoče sveti jevanđelisti, očevici i sluge Reči (Lk. 1, 2)? Sveti apostol Matej u svome Jevanđelju piše svojim sunarodnicima Judejima, želeći da im na osnovu starozavetnih proroštava posvedoči da Isus Nazarećanin jeste Hristos ili Mesija, Pomazanik Božiji, Spasitelj sveta (Ps. 138; Is. 7, 14). Zbog toga on svoje Jevanđelje počinje rodoslovom Gospoda Isusa Hrista (Mt. 1, 1-17), naglašavajući time Njegovu realnu ljudsku prirodu. On u svom rodoslovu pominje centralne ličnosti Starog Zaveta, posebno ističući Avraama i cara Davida, jer se za njih vezivalo najviše proroštava o dolasku Mesije, koja su ostvarena Rođenjem Hristovim u Vitlejemu judejskom (Mt. 2, 5–6). Prvi deo Matejevog Jevanđelja nam, dakle, gromko kaže: Bog je postao realan čovek, radi nas i radi našeg spasenja (Mt. 1, 2), a u drugom delu svoga rodoslova Matej govori da Mesija jeste Bogočovek, da je Njegovo Rođenje natprirodno, od Duha Svetoga i Marije Djeve (Mt. 1, 20). Uzevši na sebe realnu ljudsku prirodu, Hristos postaje jedan od nas (Jn. 1, 14), ostajući pri tome ono što je od večnosti bio – Sin Božiji i Drugo Lice Svete Trojice. Ovo bi, u najkraćem, bila blagovest jevanđelista Mateja, blagovest o spasenju svih naroda verom u Isusa Hrista (Gal. 2, 16).

Sveti apostol Luka nam u svom Jevanđelju, koje je uputio svom učeniku blagočestivom Teofilu (Lk. 1, 3), a zatim i svakoj bogoljubivoj duši, daje istorijski okvir Rođenja Hristovog. On apologetskim svedočenjem razuverava sve skeptike i neverujuće, koji su pokušavali Gospoda Hrista da proglase legendom i nepostojećom ličnošću, i uverava ih da je Hristos realna istorijska Ličnost i Mesija. Kao istoričar, Luka navodi da se Rođenje Hristovo dogodilo u vreme rimskog ćesara Avgusta, koji je vladao od 27. godine pre Hrista do 14. godine po Hristu, a za vreme prvog opšteg popisa stanovništva tokom Kirinove uprave Sirijom (Lk. 2, 2), što su istorijske činjenice koje ne poriče ni egzaktna nauka. Dopunjujući Mateja, jevanđelist Luka o Rođenju Hristovom piše ne samo Judejima nego i svim narodima na zemlji (Lk. 2, 29-32). Luka u svome rodoslovu naglašava da Hristos jeste Spasitelj, Novi Adam, Glava i duhovni rodonačelnik Novog Izrailja, blagoslovenog Carstva Oca i Sina i Svetoga Duha (Lk. 3, 21–23), čime ukazuje na liturgijsku dimenziju ovoga praznika.

Da dodamo ukratko, kao krunu i pečat, svedočanstvo svetog jevanđelista Jovana Bogoslova o Rođenju Hristovom. Ovaj ljubljeni učenik i apostol Hristov dodaje Mateju i Luki svoje Protojevanđelje. U njemu on blagovesti da je Hristos predvečni Sin Božiji, Reč Božja, Logos kroz Koga je sve postalo (Jn. 1, 1–3) i Koji je kao svetlost došao u ovaj svet (Jn. 1, 5) da nam objavi Novi i večni Zavet Boga i čoveka: „Jer se zakon dade preko Mojsija, a blagodat i istina postade kroz Isusa Hrista” (Jn. 1, 17; Rim. 10, 4).

Draga braćo i sestre, to što su jevanđelisti posvedočili, apostoli i sveti Oci utvrdili, to i mi vama svedočimo danas, na Božić, jer je „Hristos isti danas, juče i doveka” (Jevr. 13, 8). Zato vas iz pastirske brige i ljubavi pozivamo da svi zajedno uzmemo učešća u božićnom praznovanju, da ostavimo svakodnevne brige, da prinesemo svoje darove Bogomladencu Hristu – duhovno zlato, tamjan i smirnu, a to znači našu veru, nadu i ljubav – i da se susretnemo sa Bogom i bližnjima. Sveti Jovan Zlatoust je Božić nazvao korenom svih hrišćanskih praznika jer nam je u Božiću obećano, na neki tajanstveni i blagodatni način unapred darovano, i Sretenje, i Krštenje, i Preobraženje, ali i Krst i Vaskrsenje Hristovo. Zato je naš narod govorio: „Bez Boga ni preko praga“ i „nema veće slave od Božića”, jer je u Božiću predokušao Tajnu Boga i svenarodnog spasenja u Crkvi Hristovoj.

Srpski narod je narod Božića, deo Naroda Božjeg ili svega roda hrišćanskoga. On je i narod Svetoga Save, narod svetog cara Lazara Kosovskog i svih ostalih mučenika i novomučenika, koji u zla vremena postradaše, kao vitlejemska deca (Lk. 2, 16), za istinu i pravdu Božiju. Njihove žrtve se sećamo i molimo ih da nas u nebeskom Vitlejemu pominju u svojim svetim molitvama, da bismo bili dostojni svojih svetih predaka, kako je govorio blaženopočivši patrijarh Pavle.

Božić nam otkriva cilj i smisao našeg života na zemlji. Rečeno svetootačkim jezikom, Bog postaje čovek da bismo se mi ljudi obožili, da bismo postali „bogovi po blagodati” ispunivši svoje biće punoćom božanske blagodati. To nije hrišćanski maksimalizam niti antropološka utopija. To je realnost života u Hristu. To je duhovna realnost koja je dar Božića. Ne dozvolimo zato da nas išta od ovoga sveta, sveta koji u zlu leži (1. Jn. 5, 19), odvoji od ljubavi Božije, otkrivene u Hristu Isusu, Gospodu našem (Rim. 8, 35)! Punoća ove ljubavi je u Rođenju Hristovom. Zato Božić zaista jeste „dan koji stvori Gospod da se radujemo i veselimo u njemu” (Ps. 118, 24).

Božić nam ukazuje i na svetinju ljudskog života. Ovaj Praznik nas poziva na oboženje, a ne na uništenje, na služenje životu, ne samo biološkom već i večnom, a ne na robovanje smrti. Sveti starac Siluan Atonski se trudio da u životu ne pogazi ni crva, ni mrava, ni cvet, ni najmanji stručak trave. Svemu je od Boga darovan život, a posebno ljudskom biću, koje je u Hristu ikona Boga Živoga (2. Kor. 4, 4). Božić nam osnažuje i vraća biblijski blagoslov: „Rađajte se i množite i napunite zemlju!” (1. Mojs. 1, 22). Daj Bože da ovaj blagoslov postane mera života srpskog naroda i svih naroda na zemlji, jer bi na taj način pakao bratoubistva i čedomorstva bio zamenjen rajskim mirom i punoćom života. Neka od ovog Božića oživi Srbija i neka naše porodice ispuni radost i dečija igra! Sveto Jevanđelje nas upravo i podseća na to da, ako se ne obratimo i ne postanemo bezazleni kao deca, nećemo ući u Carstvo nebesko (Mt. 18, 3). Zato je Božić praznik i naše dece, praznik mladosti i večne budućnosti.

U ove blagoslovene božićne dane molimo se Gospodu, Caru mira (Jevr. 7, 2), da ugasi neprijateljstva među narodima, da spase ljude Svoje širom sveta i da bude milostiv svima nama. Neka ovaj Božić prizove u zajednicu sve one koji su se na bilo koji način odvojili od Crkve Boga Živoga! Neka nestanu jeresi i raskoli, da bi svi ljudi, sa strahom Božijim, verom i ljubavlju, pristupili jedinstvu i životu Jedne, Svete, Saborne i Apostolske Crkve! Za to jedinstvo se i Sâm Gospod molio u Svojoj prvosvešteničkoj molitvi rečima: „Da svi jedno budu” (Jn. 17, 21).

Pozdravljamo božićnim pozdravom svu našu duhovnu decu u Otadžbini i rasejanju i pozivamo ih da žive u međusobnoj bratskoj ljubavi, u ljubavi Božića. Posebno se molimo za raspeto Kosovo i Metohiju, našu duhovnu i nacionalnu kolevku, koju je veliki Njegoš nazvao „grdnim sudilištem”. Dok je Srba, biće i Kosova! Kosovo je duša Srbinova! Zato će Kosovo i Metohija biti i ostati naša zemlja, jer su tu naša Golgota i naš Jerusalim. Neka bi Bog, Jedini Čovekoljubac, podario mir i blagoslov svemu narodu Svom i, po rečima svetog Siluana Atonskog, darovao da Ga svi narodi na zemlji poznaju Duhom Svetim, u čudesnoj svetlosti Božića!

Mir Božji, Hristos se rodi!
Vaistinu se rodi!
Blagoslovena nova 2017. godina!

Dano u Patrijaršiji srpskoj u Beogradu, o Božiću 2016.

Vaši molitvenici pred kolevkom Bogomladenca, čudesno Rođenog od Duha Svetog i Marije Djeve radi nas i radi našega spasenja:

Arhiepiskop pećki, Mitropolit beogradsko-karlovački
i Patrijarh srpski IRINEJ

Mitropolit crnogorsko-primorski AMFILOHIJE
Mitropolit zagrebačko-ljubljanski PORFIRIJE
Episkop šabački LAVRENTIJE
Episkop sremski VASILIJE
Episkop banjalučki JEFREM
Episkop budimski LUKIJAN
Episkop banatski NIKANOR
Episkop novogračaničko-srednjezapadnoamerički LONGIN
Episkop kanadski MITROFAN
Episkop bački IRINEJ
Episkop britansko-skandinavski DOSITEJ
Episkop zvorničko-tuzlanski HRIZOSTOM
Episkop osečkopoljski i baranjski LUKIJAN
Episkop zapadnoevropski LUKA
Episkop žički JUSTIN
Episkop vranjski PAHOMIJE
Episkop šumadijski JOVAN
Episkop braničevski IGNJATIJE
Episkop dalmatinski FOTIJE
Episkop bihaćko-petrovački ATANASIJE
Episkop budimljansko-nikšićki JOANIKIJE
Episkop zahumsko-hercegovački GRIGORIJE
Episkop valjevski MILUTIN
Episkop raško-prizrenski TEODOSIJE
Episkop zapadnoamerički MAKSIM
Episkop gornjokarlovački GERASIM
Episkop istočnoamerički IRINEJ
Episkop kruševački DAVID
Episkop slavonski JOVAN
Episkop austrijsko-švajcarski ANDREJ
Episkop frankfurtski i sve Nemačke SERGIJE
Episkop timočki ILARION
Episkop australijsko-novozelandski SILUAN

Episkop umirovljeni zvorničko-tuzlanski VASILIJE
Episkop umirovljeni kanadski GEORGIJE
Episkop umirovljeni zahumsko-hercegovački ATANASIJE
Episkop umirovljeni srednjoevropski KONSTANTIN
Episkop umirovljeni slavonski SAVA
Episkop umirovljeni mileševski FILARET

Episkop bivši niški JOVAN

Vikarni Episkop moravički ANTONIJE
Vikarni Episkop toplički ARSENIJE
Vikarni Episkop dioklijski KIRILO

OHRIDSKA ARHIEPISKOPIJA

Arhiepiskop ohridski i Mitropolit skopski JOVAN
Episkop pološko-kumanovski JOAKIM
Episkop bregalnički MARKO
Vikarni episkop stobijski DAVID

The post Hristos se rodi! Vaistinu se rodi! Srećan Božić! appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Crna Reka, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Crna Reka je planinsko selo i prostire se u izvorišnom delu Tripošnice na granici njiva, koje su na zapadu, i paše, koja su na padini planine Doganice na istoku.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće sa izvora i kladenaca. Pojedini izvori su ozidani u česme. Njihovi su nazivi: Bir, Jankov Kladenac, Pojište, Kisela voda i dr.

Zemlje i šume.

Oko kuća su potesi pod njivama, pašom i šumom. Nazivi su ima: Kitka, Svnar, Crnorečki Preslap, Juručke Rtine, Anište, Vagranje, Zajednica, Bukova Njiva, Meče Rupa, Vrla Njiva, Bačevište, Kriva Rtina, Gola Ornica, Gusta Reka, Korito, Srednja Rtina, Redžepov Grob, Plavilo, Markova Rtina, Kolevo Gumno, Zelenci, Prisoj, Sedlarce, Gornje Kolo, Gradiše ili Čukar, Garvansko Osoje, Selište, Lenište, Miladinova Košara, Jelovarnik, Karamanov Rid i Skok.

Tip sela.

Crna Reka je razbijenog tipa. Kuće su rasturene bez reda po mahalama, kojih ima pet. Nazivi za mahale su: Bajinovska (8 kuća), Mijovska (16),  Brička ili Prisojska (14), Krstinska (5) i Kalovska (6). Rastojanje između mahala iznosi po 15 i više minuta hoda.

Crna Reka je 1949. godine imala 8 rodova u 49 domaćinstava.

Postanak, ime sela, starine i prošlost.

U istočnom delu atara nalazi se mesto Gradište ili Čukar. To je manje uzvišenje strmih strana podesno za odbranu. Na njemu se ranije nalazilo malo utvrđeno naselje.

Nedaleko od Gradišta, niže sadašnje Bričke Mahale, postoji potes Selište. Na Selištu od starina poznaju se: korito izrađeno na kamenoj osnovi, ostaci od neke vodenice, iskopavaju se zidovi od kuća i stari grobovi. I u drugim delovima crnorečkog atara, naprimer u Bričkoj Mahali, nalaze se ostaci od starijeg naselja. To naselje se na severozapadu širilo se do današnjeg Crvenog Grada, kako se kazuje, u ovom velikom starom naselju, pored hrišćanskih srpskih stanovnika, živelo je oko 15 muslimanskih juručkih porodica. Jednom, kada je bila svadba, pri zajedničkom veselju, svatovi su se opili i započeli svađu. U svađi su pobijeni svi Juruci, osim jednog njihovog dečka, koji je izbegao u kočansko selo Sakulicu. On je ispričao tamošnjim stanovnicima šta se dogodilo u Crnoj Reci. Zbog toga su u Crnu reku došli kočanski Turci, koji su zapalili selo, a narod većinom pobili. Po pričanju sadašeih meštana na crnorečku planinu Doganicu su dolazili drugi Juruci da žive posle pomenutog događaja. Samo ti Juruci ovde nisu dugo ostali, već su prešli u neko selo Ovče Polje, gde su postali ratari. Dok su u Crnoj reci živeli Juruci, tu je postojao neki njihov han., očuvan do donas po nazivu potesa Anište oko koga se nalaze ostasi „juručkih kuća“, zatim, Juručke Rtine i Redžepov Grob.

J. H. Vasiljević je objavio da u Crnoj Reci postoji i jedno manastirište – u Bričkom Prisoju. Tamo se nalaze ostaci starog hrama i drugih zgrada a iznad manastirišta ukazuje na na tragove manastirske kule.

Sadašnju Crnu Reku osnovali su doseljeni rodovi, koji su počeli dolaziti od kraja XVIII ili početkom XIX veka,. Kao osnivači sela navode se preci današnjih rodova: Bajinovci, Mijovci i Baba-Zlatinci.

Ime sela došlo je po reci Tripošnica, koja se u izvorišnom delu zove Crna Reka.

Poreklo stanovništva.

Svi stanovnici su doseljeni. Rodovi su:

-Bajinovci, Mitrovdan i Aranđelovvdan, su prvi doseljenici. Poreklom su iz nekog sela blizu Ćustendila. Ovde su došli krajem XVIII ili početkom XIX veka. Imaju iseljenih porodica u Tuzluku – Bugarska, okolini Gnjilana i Kačarevu kod Pančeva.

-Mijovci, Đurđevdan, potiču od deda Mije, koji se doselio „od Kratovsko“. Ovde žive od prve polovine XIX veka: Stojan, 70 godina – Dimče - Tasa – Mija, koji se doselio. Žive u istoimenoj mahali koju su osnovali.

-Baba-Zlatinci, Sv. Nikola i Sv. Atanasije, su se doselili kada i Mijovci, ali starinu ne znaju. Imaju jednu porodicu iseljenu u Zevgaru kod Carevog Sela (sada Delčevo) i u Karavukovu – Bačka.

-Pavlovci ili Krstanci, Nikoljdan, potiču od deda Pavla, koji se doselio od Bosilegrada. Naziv Krstinci je mlađi i on se odnosi i na mahalu kojiu su osnovali. Doselili su se u prvoj polovini XIX veka.

-Stajinci, Aranđelovdan, su poreklom iz Ljubate kod Bosilegrada. Ovde su se doselili posle prednjih rodova. Po jedna njihova porodica živi u Peći i Karavukovu.

-Stojčini, Aranđelovdan i Đurđevdan, su poreklom iz okoline Bosilegrada, iz neko sela gde imaju rođake. Kuće su im u mahali Kalovci. Doseljeni su kada i Stajinci.

-Pavlovci ili Albanci, Jovanjdan, su ovde „dovedeni“ iz Radovnice. Tamo su pripadali rodu Karadžici. Dalja starina ime je iz okoline Bosilegrada. Ima Albanci su dobili u Crnoj Reci, po tome što su „oštri ljudi“. U Crnoj Reci žive od prve polovine XIX veka.

-Cvetanovci, Aranđelovdan, potiču od osnivača roda Cvetana, koji je pre oko125 godina došao iz Karamanice u okolini Krive Palanke. Deda Cvetan naselio se na pustu zemlju nekog deda Stojka, koji se pre toga iselio u Donje Vranje. Pojasevi unazad su ima: Andon, 64 godine – Lazar – Gruja – Cvetan, koji se doselio. Pomenutog deda Stojka „globili“ su stanovnici iz roda Bajinovci zbog toga što im je njegova stoka opasla žito, zbog čega se Stojko naljutio i iselio iz Crne Reke. Posle toga njegovu zemlju su hteli da zauzmu Mijovci. Da bi ti sprečili Bajinovci su pozvali da se ti doseli Cvetan iz Karamanice. Cvetanovci se računaju kao poslednji seoski doseljenici. U rodu Cvetanovci Andon, živ od 64 godine, posle Prvog svetskog rata se mnogo obogatio trgovinom stokom, koju je najviše prodavao u Vranju.

Seoska slava je Spasovdan.

Iseljeni rodovi.

Iz Crne Reke potpuno su iseljeni:

-Deda Stojak, Minčini i neki drugi. O njihovom poreklu se ništa ne zna.

-Stojko Atanasov se iselio u selo Nezerici – Ćustendil. Tamo se iselio pred kraj turske vladavine.

*

Poreklo stanovništva naselja Dukat u sastavu sela Crna Reka

Položaj sela.

Dukat je selo pored ranije tursko-bugarske granice.  Selo je malo vezano i za padinu planine Doganice. Dukat se nalazi na granici njiva i šuma, koje su na zapadu, i paše, koja je na istoku.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće sa izvora.

Zemlje i šume.

Oko naselja su potesi Durle, Doganica, Ugar, Dukatska Reka i dr.

Tip sela.

Dukat se sastoji od jedne mahale u kojoj kuće nisu grupisane, između kojih su njive, plitki dolovi ili manji zabrani.

Dukat je 1949. godine imao osam domova.

Postanak sela i prošlost.

Do 1878. godine Dukat je činio mahalu susednog sela Dukata, koji pripada slivu Strume – okolina Bosilegrada. Dotle se ovo naselje zvalo Vukadinska Mahala. Pomenute godine granica između Turske i Bugarske ovu mahali je odvojila od glavnog sela. Posle oslobođenja od Turaka ta se odvojenost i nadalje zadržala. Od tada Dukat u slivu Pčinje je administartivono pripojen pčinjskim nasseljima, dok je glavno selo Dukat ostalo u srezu Bosilegrada. Administativono sada se pčinjski Dukat smatra kao deo sela Crna Reka.

Na ataru pčinjskog Dukata nema ostatka od starina. Naselje je osnovano oko sredine XIX veka na zemljištu gde je pre toga bila šuma i gde su preci današnjeg roda imali privremene stočarske stanova.

Iako mali, pčinjski Dukat ima svoje posebno groblje.

Poreklo stanovništva.

Stanovnici u naselju pripadaju rodu:

-Vukadinovci – 8 kuća. Najpre su  živeli u susednom Dukatu, koji se nalazi u bosilegradskom srezu; odatle su došli ovde oko sredine XIX veka. Od pomenutog roda preko pčinjskog Dukata ima iseljenih porodica: U Tuzlaku – Bugarska, tikveškom selu Tamjaniku i u Karavukovo – Vojvodina. Kućna slava Vukadinovaca je Đurđevdan. Naselje slavi Spasovdan.

J. H. Vasiljević je pogrešno baveo da u Dukatu žive Stanimirovci, koji slave vavedenje.

Iseljeni.

-Mirdžinci i Baba-Ilinčiki žive u Novom Glogu. Najpre su iz Dukata prešli na spahijsku zemlju početkom XIX veka. Predak drugog roda Bojko, iz Dukata se iseliopre 20 godina. Ne zna se pouzdano u kom delu Dukata su živeli, pčinjskom ili strumičkom slivu.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Crna Reka (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva naselja Prolesje, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Prolesje je planinsko selo i teško dostupno. Nalazi se u izvorišnom delu Proleske Reke, leve pritoke Tripošnice na zemljištu visokom oko 1000 do 1400 metara. Veći deo sela je na levoj dolinskoj padini.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće iz izvora od kojih su poznatiji: Ajdučki Kladenac, Uši, Stojkov Preslap, Kačarevo Gumno, Govedarska Češma, Salatovi Kamen i dr.

Zemlje i šume.

Topografski nazivi za njive, pašu i šume su: Čuka, Proleski Preslap, Čulino Brdo, Klisura, Ovčar,  Golemi Vrh, Šumata Rtina, Popova Čuka, Zdravkova Čuka, Krivena, Borova Čuka, Gradište, Selište, Jovanovi Kući i Krstato Drvo.

Tip sela.

Prolesje je selo razbijenog tipa i deli se na mahale; Deda-Ilinci, Stojanovci, Sokolovci, Deda-Bogdanovci, Deda-Stanojinci i Baba Stamenci. Izuzev Deda-Ilinske, sve su ostale mahale nastale deobom zadruga jedne kuće.

Prolesje je 1949. godine imao 9 rodova u 39 domaćinstava.

Postanak sela, starine i prošlost.

U dolini Proleske Reke, na mestu Klisura – sa leve strane – nalazi se utvrđenje u ruševinama zvano Gradište. Utvrđenje je ležalo na stenovitom uzvišenju visokom 1155 metara. Uzvišenje je veoma podesno sa odbranu i dominira nad okolinom. Zbog toga je na njemu bio neki srednjevekovni grad. Na Gradištu danas ima slabih ostataka od zidova.

Topografski naziv Selište odnosi se na potes koji leži na levoj padini Proleske Reke. Tu je „u neko vreme“ bilo selo, kasnije raseljeno. Na Selištu postoje stare voćke, poglavito trešnje, kojih je ranije bilo više. Osim toga meštani otkopavaju zemljane ćupove. Danas su na Selištu podignute tri kuće doseljenih rodova. Te kuće pripadaju Deda-Ilinskoj mahali.

U Prolesju je ranije postojala crkva posvećnu Sv. Simeunu. Na dan pomenutog sveca na njeno crkvište dokaze meštani i pale sveće.

Dolinom Proleske Reke vodio je stari karavanski put, koji je dolazio sa zapada iz doline Južne Morave, Pčinje i Tripošnice da bi prema istoku put je napuštao Gornju Pčinju na Proleskom Preslapu odakle je vodio za Ćustendil i dalje za Carigrad. Priča se da se ovim putem ranije kretala turska vojksa, da su prolazile kamile koje su nosile „azno“, terala stoku na prodaju u Carigrad, prolazili su Tatari, jednom opljačkani u klisuri i slično.

Kod današnjih meštana očuvana je legenda i na raniju hajdučiju, koja je ovde postojala. Hajduci su napadali putnike i pljačkali stoku. Stoku su klali na mestu sada zvanom Hajdučka Češma. Među hajducima bili su istaknuti neki Borko i njegov brat. Borka je kasnije ubio njegov brat. Borkov grob sada se nalazi na ataru susednog Gornjeg Stajevca.

Srbi u Prolesju imaju sećanjnje na Juruke „sve na levo rabotale“ a kuće su im bile na mestima Krstasto Drvo i Gradište. Tu su Juruci držali ceo atar današnjeg Prolesja i planinu sa pašom i šumom iznad sela. Sada sse ne zna kada su se Juruci iz zbog čega iselili iz Prolesja.

Pored Gradišta, na mestu sadašnje osnovne škole, do druge polovine XIX veka postojao je han. Poslednji vlasnik hana bio je Peša iz Prolesja.

Poreklo stanovništva.

Svi srpski stanovnici potiču od doseljenika. Rodovi su:

-Baba-Stamenci, Sv. Atanasije i Đurđevdan, su prvi doseljenici. Starinu ne znaju. Osnivač roda deda Stanko došao je u drugoj polovini  XVIII veka i ovde je imao dosta zemlje, Zbog toga su ih ostali meštani zvali Pašarci („bili su kao paše“). Stanko je bio toliko bogat da je pare „nosio u bisazi“. I danas pripadnici ovog roda drže najbolju zemlju.

-Puđaci ili Pavunovci, Aranđelovdan. Kuće su im na Selištu, ali se ipak računaju u sastav kao sastavni deo Deda-Ilinske Mahale. Potiču od pretka Mladena, koji je ovde dobagao iz Kopačke kod Skoplja. Mladen je u mestu starine ubio čoveka pa je zbog toga došao ovde. U Prolesju žive od pre oko 180 godina – došli su odmah posle prvog roda. Pojasevi unazad su im: Staja, 93 godina – Smilko – Stanko – Đorđija – Mladen, koji se doselio. Imaju iseljenike u leskovačkom i kumanovskom kraju.

-Deda-Ilinci su ogranak roda Puđaci. Najpre su slavili svetoh Jaćima, posle su primili da slave Sv. Nedelju – pre početka uskršnjeg posta. Ime su dobili po Iliji, dedi današnjih stanovnika: Stanoja, 75 godina – Ivan – Ilija. Imaju iseljenih porodica u Umin Dolu kod Kumanova, Ovčem Polju, Leskovcu i Pločici kod Pančeva.

-Njivarci, Sv. Jaćim, su ogranak roda Deda-Ilinci. Imaju iseljenih porodica u Ovčem Polju, kumanovskom kraju i Jabuci kod Pančeva.

-Stojanovci, Aranđelovdan, su ogranak roda Puđaci. Imaju iseljenike u okolini Đevđelije i Karavukovu.

-Sokolovci ili Ratkovci, Sv.Petka, su poreklom „od Kočansko“. Potiču od pretka Sokola, koji se doselio pre oko 160 godina: Stamen, 70 godina – Stevan – Zdravko – Jovan – Sokol. Osnivač roda Sokola je zaklao tuđeg vola i posle dobegao ovde. Imaju iseljenika u Karavukovu i drugim mestima.

-Deda-Bogdanovci, Mitrovdan, su ogranak roda Sokolovci. Najpre su živeli u njihovoj mahali pa posle osnovali Deda-Bogdansku Mahalu.

-Vučkovci ili Deda-Stanojinci - Nikoljdan, Aranđelovdan i Mala Gospojina - su doseljeni iz okoline Ćustendila. Potiču od deda Vučka, koji je u starini izgubio konje, pa ih posle godinu dana našao na ataru Prolesja u šumi. Vučku se mesto dopalo i tako rešio da se ovde preseli.

Selo slavi Đurđevdan, kažu, da useve ne bije grad. Na Đurđevdan se kolje zajednički „kurban“ pokraj seoske reke na mestu gde je podignut krst. Za verske potrebe meštani posećuju crkvu u Radovnici.

Izumrli i iseljeni rodovi.

-Jovnici su doseljeni iz kočanskog kraja. Imali su kuće na Selištu za vreme Turaka su izumrli. Uspomena na njih čuva se u topografskom nazivu Jovanovi Kući.

Isto tako se priča i za nekog Stanojka, čiji su potomci ovde izumrli.

Prolesje je nekima poslužilo kao etapa u daljem preseljavanju. Tako su:

-Kočanci, koji danas žive u Radovnici, po iseljenju iz kočanskog kraja pre oko160 godina najpre došli u Prolesje. Kanije su se preselili u Radovnicu.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Prolesje (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva naselja Surlica, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Surlica je izrazito planinsko selo; leži na brdima i dolovima visokim 1000 do 1300 metara u izvorišnom delu Surličke Reke, leve pritoke Tripošnice.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće iz izvora i kladenaca, kojih ima svuda u selu. Poznati su: Kapetanova Livada, Ovsište, Pajstorski ili Stojanov Vir, Mizdrina Bara, Javor, Korito i dr.

Zemlje i šume.

Nazivi potesa na kojima su njive, paša i šuma pojedinih mahala su: Bajčova Padina, Čankovi Kući, Tri Buče, Kostina Padina, Uši, Sipje, Oral, Bel Kamen, Mitin Čukar, Carska Dolina, Kapetanova Livada, Kosmatski Rid, Tanka Rtina, Ezerište, Crvena Jabuka, Kragujevac, Crkvište ili Javor-crkva, Babina Rtina, Gradište i Studenče.

Tip sela.

Surlica se deli na mahale: Selo ili Đorinci, Donja Mahala, Biglar, Jankovci, Stajinci, Maslarci i Deda-Stojanovca. One su među sobom udaljene od 15 do 25 minuta hoda. Kuće u mahalama su jako raštrkane. Zbog toga Surlica u pravcu severozapad-jugoistok zahvata prostor dug oko 5 kilometara. Najstarija je Selo selo ili Đorinci Mahala, odakle su se deobom i usled stočarskog zanimanja razišli stanovnici u ostale delove atara i osnovali druge mahale.

Surlica je 1949. godine imala 113 domaćinstava a po mahalama je ovako taj broj raspoređene: Selo ili Đorinici – 21; Donja Mahala – 12; Bihlar – 25; Jankovci – 11; Stojanovci  - 9; Stajinci – 7; Maslarci – 8 i Deda-Stojanovci – 20. Mahale su nazvane po prezimenima stanovništva koje u njima žive ili prema svom položaju.

Postanak sela, starine i prošlost.

Topografski naziv Gradište odnosi se na manje uzvišenje strmih strana podesnom za odbranu. Na ovom uzvišenju je bilo utvrđeno naselje. Vidni tragovi od zidova na površini zemlje ne poznaju se.

U podnožju Gradišta je mesto Crkvište ili Javor-crkva. Pored Crkvišta nalazi se izvor Mizdrina Bara. Meštani navode da je crkva pripadala srpskim stanovnicima koji su pre sadašnjih rodova bili ovde naseljeni. Na Crkvištu je 1928. godine sagrađena je crkvica posvećena Sv. Trojici.

U Surlici se često pripoveda o ranijim Jurucima kojisu neko vreme kao stočari živeli u ovom naselju. Juruci su živeli na nekoliko mesta – u podnožju Gradišta, Čankova Kući, Krušovici i Bajčovoj Padini. U podnožju Gradišta bilo je 60-70 juručkih kuća od kojih se jasno poznaju „duvarine“. Pokraj ruševina od kuća nalaze se još juručki grobovo i „kolovoz“ od njihovog glavnog puta. U doba kada su u Surlici živeli Juruci, tu se pre oko 160 do 170 godina dobegla dva brata – hajduka iz nekog sela kod Kratova. Njihove kuće nalazile su se dalje od juručkih delova sela u sadašnjoh Đorinskoj Mahali. Pomenuti doseljenici ovde su izrodili devet sinova – jedan sedam, drugi dva – i tako se stali brojno naglo povećavati. Od ovih devet sinova potiče 113 seoskih porodica. Juruci i sinovi doseljenih hajduka, po pričanju, živeli su u slozi i među  sobom se pozivali o svadbama. Ali, jednom su Juruci tražili da spavaju sa nevestom Srpkinjom; po nekima oni su „celivali“ srpsku nevestu. Usled toga nastala je svađa u kojoj je ubijeno sedam Juruka. Posle pomenutog događaja turske vlasti – „pašina komisija“ iz Vranja je sve Juruke iselila iz Surlice i naselila u Stojislavce kod Štipa. Surlučki Juruci živeli su u Stojislavcu do 1912. godine. Sadašnji stariji meštani Surlice na prolazu kroz pomenuto štipsko selo, odlazeći na kosidbu u Pelagoniju i u druge krajeve na jugu, za vreme Turaka nisu smeli reći iz koga su pčinjskog sela.

Zbog šumovistosti sela i njegove teške pristupačnosti iz Surlice je uvek bilo hajduka. Oni su napadali Turke prolaznike kroz Gornju Pčinju. Meštani kažu da ranije nisu plaćali državne dažbine; čim bi Turci došli „za porez“, oni su napuštali kuće i sa stokom se krili po šumama.

U selu se poznaje kruška koju su zasadila prva dva doseljena brata. Potesi Carska Dolina i Kapetanova Livada i izvor Kapetanova Česma nalaze se u istočnom delu atara. Danas se ne zna kako su ova imena nastala.

Poreklo stanovništva.

Svi stanovnici potiču od napred pomenuta dva brata, koji su se doselili iz nekog sela u okolini Kratova. Braća su se doselila pre oko 160 do 170 godina što se vidi po pojasevima u rodu Stanojinci: Manasija, 76 godina – Stanko – Stevan – Stanoja – Bilisav, jedan od braće koji se doselio.

Rodovi su:

-Đorđinci, jedan od ovog roda se zovu :

-Kačarci. U ovom rodu čuvaju se naćve u kojima su žene dobeglih hajduka mesile hleb. Naćve su borove. To je znak da je tada oko Surlice bilo četinara.

-Dolnjomalci imaju jednu iseljenu porodicu u Gornjem Konjaru kod Kumanova.

-Biglarci imaju jednu nedavno iseljenu porodicu u Karavukovu – Bačka.

-Jankovci imaju jednu iseljenu porodicu u Ivankovcu kod Velesa. Ova porodica se 1930. godine u Ivankovcu podelila u dve kuće.

-Stanojinci se dele na:

-Stankoske i Milenkoske. Imaju iseljenih porodica u Ivankovcu i Gornjem Konjaru.

-Stajinci žive u istoimenoj mahali.

-Maslarci. Bio neki deda „maslar“ (trgovac maslom) i po tome su dobili ime. Imaju jednu iseljenu porodicu u Mustafinu na Ovčem Polju.

-Deda-Stojanovci, jedna ogranak im se zove:

-Mišinci.

-Smokarci su ogranak Deda-Stojanovaca. Imaju jednu iseljenu porodicu u Metohiji – Gornje Gudance.

Napomena: Ne kaže se koji slavu slave.

Iseljeni rodovi.

U Ploči kod Bosilegrada postoji Suljeva Mahala od 11 kuća. Mahalu je osnovao, bežeći „od nevolja“, pre 110 do 120 godina neki deda Ivan, koji je bio iz Surlice.

-Kačarovci žive u susednom Ogutu. Tamo se prešli prošlog veka iz Surlice.

-Juruci i Spasinci žive u Donjoj Lesnici u Pčinji.

-Serovci ili Mamuzovci žive u pčinjskom selu Goločevcu. Tamo su se iselili pre 190 godina. Možda su to neki raniji surlički starinci.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Surlica (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva naselja Donji Stajevac (po knjizi Donje Stajevce), opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Donji Stajevac je na brdima i u dolovima na desnoj, a manjim delom i na levoj padini doline Tripošnice. Susedna sela su: Gornji Stajevac, Gornja Trnica i Goločevce.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće iz izvora, koji nose ove nazive: Pekadinski, Stamenski, Bela Voda, Popov Dol, Stamenče, Slavkov Kladenac i dr.

Zemlje i šume.

Topografski nazivi za potese su: Gradište, Selište, Juručka Kuća, Kovačeva Glava, Petrova Gora, Vrtena Buka, Cvetkova Čuka, Reka, Budavica, Plešin Dol, Vodenički Rid, Leskova Padina, Orlovo Gnezdo i Murteš.

Tip sela.

Donji Stajevac je selo razbijenog tipa i podeljeno je na mahale koje su dosta udaljene jedna od druge. Kuće su u  mahalama bez reda sagrađene na raznim rastojanjima. Na desnoj padini doline Tripošnice nalaze se mahale: Šarkovci (25 kuća), Ribna (15), Pekedanci (10), Zdravkovci (14) i Valjavica (23) – ona je pored same reke. Na levoj padini nalaze se mahale: Dolina (9), Rid (20) i Barje (20).

Donji Stajevac je 1949. godine imao ukupno 10 rodova sa 136 domaćinstava.

Postanak sela, starine i prošlost.

Pored Tripošnice, na levoj strani blizu mahale Rid i Barje, dižu se uzvišenje Gradište. Na Gradištu ima ostataka od zidova, nalaze se cigle i ćeramide. Priča se da je tu bilo utvrđenje iz kojeg su podzemnim kanalom moglo sići do Tripošnice. Kada su Turci napali, ovo utvrđenje nisu mogli odmah osvojiti. Ali su tada iz utvrđenja izašle plovke u Tripošnicu, te su na taj način napadači otkrili tajni ulaz za naselje i odatle ga osvojili.

Selištem se zove mesto u današnjoj Šarkovskoj Mahali. Po pričanju nekih, tu je bilo selo, kasnije uništeno. Danas se na Selištu poznaju zidine od kuća, otkapava se „ćumur“, „zgurina“ i po neka „starinska para“. Izvesno su na ovom Selištu živeli Juruci, jer u njegovoj blizini postoji lokalitet Juručko Kućište.

Donji Stajevac ima crkvu sagrađenu 1858. godine – posvećenu Sv. Petru i Pavlu. Crkva se nalazi u mahali Valjavici na mestu gde je pre toga bila crkvina. Dok nisu sagradili crkvu, meštani su za verske potrebe išlo kod sveštenika u Žapsko – Bujanovac. Stanovnici Stajevca tada su se sahranjivali bez sveštenika a decu su krštavali posle nekolko godina od rođenja. Od kada je crkva sagrađena, Stajevac je počeoda važi kao verski centar za okolna sela. U Donjem Stajevcu do 1919. godine u isto vreme je živelo 7 do 9 sveštenika.

Preko Stajevca ranije je vodio karavanski put. On je bio naročito  živ kada je Gornja Pčinja postala granična oblast Turske, od 1878. do 1912. godine. Zbog toga su u Stajevcu postojala dva hana; Crkveni i Postolov Han. Pri han je bio porušen 1915. godine. Pomenutim putem, kako se kazuje, preko Stajevca prolazila je turska vojska, debrani, Tatari koji su terali „azno“ na mazgama i dr.

Donji Stajevac osnovali krajem XVIII veka doseljeni rodovi. Do 1912. godine Donji u Gornji Stajevac računali su se kao jedno selo i zvalo se Stajevce. Pomenute godine, zbog velikog broja kuća i znatnog prostora izabrana su dva kmeta i selo je podeljeno na Donji i Gornji Stajevac – ranije Gornja Mahala. U Donjem Stajevcu najstarija je Šarkovska Mahala.

Pisani pomen o Stajevcu očuvan je u pomeniku manastira Prohora Pčinjskog. U navedenom pomeniku selo je zapisano kao Stajovci.

Poreklo stanovništva.

Svi stanovnici su doseljeni. Najveći deo sadašnjih srpskih stanovnika potiče od predaka koji su ovde dobegli iz kumanosvskog i preševskog kraja. Tamo su im Arbanasi i Turci grabili žene, uzimali dobre konje, volove i slično.

Rodovi su:

-Markovci, Aranđelovdan, su prvi doseljenici. Mesto starine ne znaju. Ovde žive preko 160 godina: Anastas, 66 godina – Veljko – Anđelko – Marko, doselio se Markov otac. Imaju iseljenih porodica u leskovačkom kraju, Ražnju (Srbija) i Karavukovu – Bačka.

-Barčani, Aranđelovdan i Nikoljdan, su poreklom iz Ramna kod Kumanova. Rodovsko ime dobili su po tome što se svakog proleća oko njihovih kuća napravi bara. Izgleda da im je staro prezime Cekinci, jer se mesto gde su osnovali prve kuće sada zove Cekini Kući. Barčani žive u ovom selu preko 160 godina. Stamen, 68 godina – Jovan – Anđelko – Stojko, doselio se Stojkov otac sa bratom. U mestu starine „bilo naselje od Turcite“ u zbog toga su došli ovde kada je Gornja Pčinja bila uglavnom „pusta“. Imaju iseljenih porodica na Ovčem Polju, Rečici kod Kumanova, Lipovcu kod Vranja i Banatu.

-Šarkovci ili Baba-Stojinci, Aranđelovdan, ne znaju za svoje poreklo. Imaju iseljenih porodica u Srbiji u Karavukovu.

-Opančarovci, Aranđelovdan, ne znaju za svoje poreklo. Neki njihov predak „nosio je opanke na kajišima“ i po tome su dobili ime. Imaju dve iseljene porodica i Goločevcu.

-Ribna, Aranđelovdan, se dele na:

-Ivanovce i Trajkovce. Ne znaju za svoje poreklo. Imaju iseljenih porodica u Vojvodini, kumanovskom kraju i u Čukarki kod Preševa. Iseljenici u Čukarki se sada zovu Krstini i žive i dve kuće.

-Valjavičarci (Stošinci) su poreklom iz Ramna kod Kumanova. Otuda su doseljeni pre oko 130 godina.Došla su dva brata od kojih potiču današnji stanovnici. Jedan brat se zvao Stoša: Aleksandar, 36 gdoian – Mane - Mladen – Marinko – Stoša, jedan od braće koji se doselio. Iz starine su izbegli zbog turskog zuluma. Naselili su se na praznu zemlju. Ime su dobili po tome što su napravili valjavicu. Imaju iseljenike u preševskom kraju i Vojvodini.

-Pekedanci, Aranđelovdna, ne znaju za svoje poreklo. Žive i istoimenoj mahali. Rodovsko me su doneli iz starine. Imaju iseljenika u Ovčem Polju.

-Zdravkovci (Ristinci).  Zdravkovci su nekada činili jedan rod sa Pekedancima. Neki njihovi iseljenici danas žive u Vojvodini, gnjilanskom kraju, okolini Leskovca i Ovčem Polju.

-Dolinari* se dele na:

-Čorbadžice i Baba Stojance. Doseljene su pre oko 120 godina ali ne znaju odakle: Stevan 23 godine – Stojanče – Jaćim – Jovan – Stojko, koji se doselio. Čorbadžici su dobili me po tome što su ranije bili bogati sa stokom. Ime Dolinari postalo je po položaju mahale. Imaju iseljenika u Ovčem Polju i Vojvodini.

-Ridari ili Šindari, Aranđelovdan i Nikoljdan. Preci se doselili kao braća, ali mesto starine ne znaju. Ime Šindari dobili su po topografskom nazivu Šindina Padina gde imaju kuće. Neki njihovi iseljenici žive u kumanovskom kraju i Vojvodini.

Seoska slave ja Sv. Mučenik Leontije – 1. jula. Tome svecu selo se „zanovetalo“ jer je često tukao grad i jednom je vladala čuma.

Stanovnici u mahali Barju imaju posebnu mahalsku slavu – Sv. Petku.

Iseljeni rodovi.

-Jovan Stojčin se iselio u Ravni Dol u Poljanici.

-Stankovci su se iselili u Lukovo kod Vranja na tursko imanje.

-Pavlovci su se iselili u Barbarušnicu kod Vranja zbog turskog zuluma.

-Stajovčani su se iselili u Gornju Trebešinju kod Vranja. Vode poreklo od braće Gruje i Nise iz Stajevca.

-Sekulci su se iselili u Žapsko kod Vranja, gde su ih doveli Turci da budu čifčije.

-Ovčarci su u Dubnici kod Vranja.

-Krsta, rod koji se iz Stajevca iselio u Ćurkovcu  - Krajište. Predak došao kao dete, čuvao koze pa ga beg oženio.

-Džipkovići su se krajem XIX iselili u Vranje.

-Stamenkovići su se u Barbacu u istoj oblasti. Predak se iselio kao domazet.

-Zlatanovići su se iselili pre 80 godina u Novu Brezovcu – Pčinja.

-Mihajlovi su iseljeni u Veliki Rajinac.

-Cvetkovci su se iselili u Nesalce.

-Stanojko se iselio u Lučane kod Preševa, doselili se posle 1912. godine.

-Milčini su se iselili u Reljane kod Preševa, posle 1912. godine.

-Đorđevi su iseljeni u Samoljicu kod Preševa, posle 1912. godine.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Donji Stajevac (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva naselja Gornja Trnica, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Gornja Trnica je vezana za visoko planinsko i teško dostupno zemljište, koji leži između pčinjskih pritoka Tripošnice na severu i Lesničke Reke na jugu.

Vode.

Meštani koriste od vodu za piće sa izvora ozidanih u česme. Glavniji su: Vrba, Dupalo, Izvor, Del, Mirčinica, Šopa i dr.

Zemlje i šume.

Potesi sa njivama, šumom i pašom imaju ova imena. Čuka, Vrtena Buka, Ljuti Dol, Trnička Reka, Golema Reka, Del, Mogila, Izvor, Kladenci, Široka Reka, Selište, Garište i Selo.

Tip sela.

Gornja Trnica je selo razbijenog tipa sa jako izraženom podvojenišću mahala. Udaljenost mahala je velika jer zbog dolina i neravnog terena te treba prilično vremena da se pređe iz jedne mahale u drugu. U mahalama su kuće razdeljene u manje grupe.

Selo ima 7 rodova sa 71 domaćinstvom – podatak iz 1949. godine. Broj kuća u mahalama je ovako raspoređen: Pročovce – 21, Pavunkovci – 14, Kungulci – 3, Prisoja – 14, Vučinci – 8 i Petkovci – 11.

Postanak sela, starine i prošlost.

U mahali Pročovci blizu Tripošnice nalazi se mesto Selište. Tamo su meštani iskopavali temelje od kuća u grobove bez krstova i natpisa. Za neke grobove na mestu Markovo Njivče, isto kao na Selištu, stanovnici misle da su „rimski“. Starinske grobove na Selištu od skora su počeli da otkopavaju potoci.

„Selom“ se zove mesto gde je na ataru bilo prvo selo današnjih stanovnika. Ali, pošto su se stanovnici bavili stočarstvom, to su se oni po doseljenju brzo razišli po seoskom zemljištu obrazujući mahale na mestima gde su imali privremene stočarske stanove. Danas je na mestu Selo samo jedna kuća.

Današnje naselje osnovali su preci rodova: Petkovci, Lingurci, Pavunkovci, Kungulci i Vortinci. Doseljeni su pre oko 160 godina bežeći od nasilja „kako pet kuće“ iz preševskog sela Trnave. Trnava je 1912. godina zatečena kao muslimansko arbanaško selo. Po selu u starini oni su i osnovanom pčinjskom selu dali ime Trnica. Nazov Gornja selo je dobilo za razliku od susedne Donje Trnice, u dolini Pčinje. Doseljeni rodovi, osnivači sela, nisu bili rođaci jer su oduvek međusobno sklapali bračne veze.

Poreklo stanovništva.

Svi stanovnici potiču od doseljenika. Rodovi su:

-Petkovci su osnivači sela. Poreklom su iz Trnave kod Preševa odakle su izbegli „zbog Turci“. Ovde žive od pre oko 150 godina: Krsta, 30 – Karanfil – Jovan – Mitar – Petko, doselio se Petkov otac. Od ovog roda ima iseljenih porodica u tikveškom selu Tamjaniku, Gramadu kod Preševa,  i Karavukovu – Bačka.

-Lingurci su došli iz istog sela i istih razloga kao rod Petkovci. I ovi se računaju u osnivače ssela. Imaji iseljenih porodica u Birilovu kod Ovče Polja i Trnavi kod Preševa.

-Pavunkovci, mesto porekla i vreme doseljavanja kao kod prethodnih rodova.

-Kungulci, imaju isto poreklo kao prethodni rodovi. I oni se smatraju u osnivače sela. Imaju iseljenike u Gramadi kod Preševa.

Vortnici su doseljeni kada i prednji rodovi. Ovde je došao osnivač roda Vorta, predak petog pojasa: Stojko, 50 godina – Stanoja – Stojilko – Cvetko – Manasija – Vorta.

-Prisojaci ili Bokanci. I za njih se kazuje da su poreklom iz preševske Trnave, odakle su došli posle prednjih rodova.

-Vučinčani su doseljeni iz Trnave kada i rod Prisojaci.

Kućna slava svih rodova je Mitrovdan.

Seoska slava je Spasovdan.

Iseljeni rodovi.

-Jankovci i Baba-Stamenci su iseljeni u Novi Glog u istoj oblasti. Ranije su činili jedan rod. Potiču od predaka koje je majka preudajom dovela iz Gornje Trnice.

-Odžinci su iseljeni u susednu Donjoj Lesnici. Tamo se iselio „kao prizetko“.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Gornja Trnica (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva naselja Đerekarce, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Đerekarce se nalazi na zemljištu oko ušća Tripošnice u Pčinju i visoko na planinskoj padini desno od Kozjedolske Reke.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće iz izvora i sa bunara – dva u Rečnoj Mahali. Izvori se zovu: Rečki, Toplički Kladenac, Selska Češma, Đoriješeva Češma i dr.

Zemlje i šume.

Oranice, paša i šume ima na mestima: Selište, Selo, Cer, Stanišin Kamen, Pužar, Zabel, Ramno Buče, Ugrinički, Smrdljan, Bujovica, Prisoja, Čuka, Kusadinje, Grujinska Vodenica, Luka i Ornica.

Tip sela.

Đerekarce je u početku bilo zbijenog tipa i ležalo je na mestu zvanom Selo. Odatle je veći deo stanovnika kasnije prešao na mesta gde su im bile kolibe za stoku i njive. Tako je Đerekarce dobilo razbijen tip i postalo podeljeno na mahale: Selo -16 kuća, Rečka – 28, Prisoju Mahalu – 16. Između mahala ima oko pola sata hoda.

Đerekarce je ukupno 1949. godine imalo 14 rodova i 60 domaćinstava.

Postanak sela, starine i prošlost.

J.H. Vasiljević izneo je da se selo Đerekarce (kao Gerakare) u Gornjoj Pičinji pominje još u XIV veki – 1355. godine. Ono je bilo na teritoriji države Dejanovića. Njega je Dejan priložio Bogorodičnom manastiru u Arhiljevici.

U mahali Selo postoji mesto Selište. Tu je padina zaravnjena i ima pijaće vode. To je staro selište stanovnika koji su živeli pre osnivanja današnjeg Đerekarca. Na Selištu danas nema starina, niti se o njemu priča nešto određeno.

Starina ima na zemljištu gde se nalaze druge današnje đerekarske mahale. Meštani u mahali Prisoji pre deset godina otkopali su temelje od crkve ili manastira, zatim su nalazili krstovu, „železurine“, žrvnjeve i dr. Oko tih ruševina meštani pomenute mahale se skupljaju svake godine na Đurđevdan. U Rečkoj Mahali stanovnici su prilikomm kopanja temelja za kuće našli 5-6 zemljanih ćupova sa poklopcima, a bilo je ostataka od kuća – poznavali su se temelji.

-Na osnovu pomenutih tragova starina, koji se nalaaze na raznim delovima atara, može se zaključiti da je i staro selo koje je ovde potojalo pre današnjeg Đerekarca, moglo imati razbijen tip.

O prvom zasnivanju današnjeg sela priča se ovo: Krajem XVIII veka došle su 3-4 kuće iz sela Đerekara u gnjilanskom kraju. Tada je zemljište bilo pod šumom te su je prvi doseljenici „trsili“ – krčili. Po selu u starini osnivači su dali ime i ovde osnavanom naselju. Pomenuto Đerekare u okolini Gnjilana sada je po stanovništvu arbanaško naselje. Ali, prilikom doseljavanja Arbanasa pre 200 godina ono je bilo srpsko selo, samo se to stanovništvo raselilo zbog arbanaškog nasilja.

Svi stanovnici imaju zajedničko groblje, koje se nalazi u Selo Mahali.

Poreklo stanovništva.

Pomenuto je da su svi seoski rodovi doseljenici – potiči od doseljenih predaka.

Rodovi su:

-Filiparci su najpre živeli u Selo Mahali, posle su osnvali Rečku Mahalu. Poreklom si iz Đerekara u okolini Gnjilana. Ovde žive pre oko 165 godina. Milan, 75 godina – Petar – Trajko – Mladen – Filip, osnivač roda koji se doselio. Imaju iseljenu porodicu u Tikvešu.

-Otuljci imaju isto poreklo kao kao Filiparci. I oni su najpre živeli u Selo Mahali, posle su prešli Rečku Mahalu. Rodovsko ime dobili su po tome što se neki od predaka oženio iz sela Otulja kod Vranja – tamo postoji Gornja i Donja Otulja.

-Grujinci su ogranak roda Otuljci. Kuće su im u Rečkoj Mahali.  Imaju jednu porodicu iseljenu u Boru i jednu u Matejči kod Kumanova.

-Popovci su ogranak roda Grujinci. Imali su pretka sveštenika i po tome im je nastalo rodovsko ime. Kuće su im u Selo Mahali. Jedna porodica se nedavno iselila u Vojvodinu.

-Jankovci žive u Selo Mahali. Iz za njih se kaže da su doseljeni iz Đerekara kod Gnjilana. Jedna porodica se im se iselila u Tikveš.

-Kušački. I za njih se kaže da su doseljeni iz Đerekara kod Gnjilana. Imali su nekog dedu „maleckog“ i po njemu dobili rodovsko ime. Jedna njihova porodica živi u susednom Kozjem Dolu i jedna u Beogradu.

-Deda-Petrovi su ogranak roda Kušački. Njihovo staro i zajedničko prezime Kardaši. Kuće su im u Selo Mahali.

-Donkini su takođe ogranak roda Kardaši, ogranak od rodova Kušački, Deda-Petrovi i Ristini.

-Đorđojašovi ili Bozadžici su takođe ogranak roda Kardaši. Dele se na:

-Filipince, Lozjarce i Verdince. Ima Bozadžici dobili su po nekom pretku koji je prodavao bozu.

-Graškovci su imali njive na kojim j dobro uspevao „gra“ po čemu su dobili ime. Ne znaju za svoje poreklo.

-Gočobici su doseljeni iz Široke Planine gde imaju istoimene rođake. Dalje poreklo im je iz Vaganca u istoj oblasti.

-Stošinci ne znaju za svoj e poreklo.

-Karamingi ili Grnčarci su doseljeni pre 50 godina iz Šainca u istoj oblasti gde imaju rođake. Tamo se smatraju kao starinci. Rod je osnovao Stojan, koji je bio domazet. Ime Karamingi dobili su iz podsmeha.

Svi stanovnici Đerekarca slave kao kućnu slavu Aranđelovdan. Karamingi i Grujinci slave Jovanjdan.

Seoska slava je Sv. Nikola.

Za verske potrebe meštani posećuju crkvu u susednom Donjem Kozjem Dolu.

Iseljeni rodovi.

-Dedo-Ristinci su se iselili u Doganicu kod Bosilegrada. Potiči od pretka Riste, koji se doslio iz pčinjskog Đerekarca.

U Lukovu kod Vranja pominju se neki đerekarski preseljenici;oni su u Đerekarcu načinili „neku nesreću“ pa se zbog toga iselili.

-Krstini su se iselili u Zlodovac pre 80 godina.

-Mladenovići su se iselili u susudeni Donji Kozji Dol.

-Đerekarci su se iselili u Čukarku kod Preševa.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Đerekarce (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva naselja Lesnica (po knjizi Donja i Gornja Lesnica), opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Donja Lesnica.

Položaj naselja.

Selo leži na levoj i desnoj padini doline Lesničke Reke. Od dolinskog dna kuće se penju do najviših visina na padinama.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće sa izvora i iz bunara.

Zemlje i šume.

Nazivi za potese su: Golema Glava, Preslap, Mramor, Dupče, Režanj, Buka, Čuka, Orniče, Zdravac, Ternički Del, Vemac, Bogdanova Glava, Orlovo Buče, Velina Padina, Beli Kamen, Pirova Padina i Kukona Padina.

Tip sela.

Donja Lesnica je razbijenog tipa i podeljena je na mahale: Kukinci, Baba Magdinci, Drenje, Kotlinje, Orniče, Driskulje, Ibje i Reka. Prve četiri mahale se nalaze levo a ostale desno od Lesničke Reke. Najbiliže mahale jedna od druge udaljene su oko15 i više minuta hoda. Pojedine kuće u mahalama su isto tako jako „rastrkane“. Neke mahale su na taj način postale što su meštani stočarske stanove pretvarali u luće.

U seli ima svega 20 rodova i 91 domaćinstovo – podatak iz 1949. godine; a u mahalama kuće su po broju ovako zastupljene: Kukinci – 5, Baba-Maginci – 12, Drenje – 15, Koltlinje – 11, Orniče – 12, Driskulje – 10, Ivje – 23 i Reka – 3.

Postanak (dela) sela, starine i prošlost.

Na ataru postoji Selište – desno pokraj reke. Na Selištu se vide česme – za koju je voda sprovedena sa znatne daljine – i kamen sa „stopalom Kraljevića Marka“. Meštani su na Selištu ranije otkopavali crepove, cigle, nadgrobne krstove i jedan vodenički kamen. Na Selištu su danas njive. Za to negdašnje selo ne priča se ništa.

Pored Selišta vidi se crkva posvećena Sv. Petki. Sagrađena je 1940. godine ne mestu tada porušene istoimene stare crkve. Prilokom kopanja temlja za novu crkvu meštani su pronašli mermernu ploču sa rimski ispisima i starinski novac.

J. H. Vasiljeević slušao je da je stara crkva bila posvećena Caru Konstantini u Carici Jeleni.

Pokraj današnje mahale Orniče postoji mesto Selo. Po kazivanju meštana, tu se nalaze crepovi, „duvarine“ i ostaci neke kovačnice. Sada su na ovom mestu njive. Po današnjem stanovništvu Donja Lesnica je stara oko 150 godina. Ime Donja dobila je za razliku od Gornje Lesnice.

Poreklo stanovništva.

Svi stanovnici potiču od doseljenika. Rodovi su:

-Deda-Veličkovci su poreklom iz Mladog Nagoričana kod Kumanova. Spadaju u prve seoske doseljenike. Ovde žive od pre oko 150 godina. Veličko, 32 godine – Cvetko – Nikola – Anđel – Đura - Deda Veličko, koji se doselio: Deda Veličko je imao nekoliko sinova. Jedan sin je osnovao mahali Siskulje; drugi Drenje pa je potom prešao u susednu Gornju Lesnicu gde je tamo osnovao mahali i rod Drenje. Treći Deda-Veličkov sin otišao je u Kalovo – tamo je osnovao rod Novoselci. Rod Deda-Veličkovci ima iseljenih prodica u Burilovcu na Ovčem Polju, susednoj Surlici, Boru i Karavukovu u Bačkoj.

-Dreničani. Neki za njih kazuju da su došli iz Drenja u Makedoniji, ali ne znaju iz koje oblasti. Ovde su se doselili „kao jedna kuća“. Imaju tri iseljene porodice u Rečici kod Kumanova.

-Baba-Magdinci ne znaju za svoje poreklo. Žive u istoimenoj mahali. Imaju po jednu iseljenu porodicu u okolini Skoplja i Opaju kod Kumanova.

-Baba-Dudinci su dobili ime po nekoj baba Dudi koja je imala sedam sinova. Doseljeni su iz Nagoričana kod Kumanova. Jedna njihova porodica je iseljena u Tromeđi – Kumanovo.

-Petkanci u dobili ime po baba Petkani. Ne znaju sa svoje poreklo. Ovde žive oko 130 godina. Jedna njihova porodica je nedavno iseljena u Banat.

-Anđelovci su doseljeni posle prvog roda. Tačnu starinu ne znaju. Imaju iseljenu porodicu u Ljubodrag kod Kumanova.

-Kukinci su poreklom sa planine Kukavice u Poljnici. Došli su zbog toga što se u njihovoj starini „namnožili Turci (Arbanasi)“. Ovde žive pre oko 130 godina: Đorđe, 40 godina – Arsa – Milko – Stanimir – Stojko, koji se doselio. Imaju iseljenih porodica u Matejči kod Kumanova i Vojvodini – Jaša Tomić i Karavukovo.

-Kardaci su dobili me po Kumanovsko-Preševskom selu Karadagu odakle su se sklonili bežeći „od zulum“. U Donjoj Lesnici žive od prve polovine XIX veka.

-Kajstorci, po mahali gde su im kuće zovu se još i Kotlinje. Poreklo ne znaju. U Dumbiji u istoj oblasti postoji takođe rod Kajsstorci. Oni  su odnekuda doseljeni pre oko 150 godina. Po istovetnosti u imenu i slavi sigurno je da su oni nekada činili jedan rod. Imaju jednu iseljenu porodicu u Tromeđi kod Kumanova i Brestovcu kod Pančeva.

-Puckovci ne znaju za svoje poreklo. Imaju jednu iseljenu porodicu u Jaši Tomiću.

-Ćućaci ne znaju za svoje poreklo.

-Čarapinci. Bila u rodu neka baba koja je plela visoke čarape i po tome su dobili iome. Poreklo ne znaju. Imaju iseljene porodicu u Ljubidragu kod Kumanova i Banatu.

-Čulenci ili Baba-Spasenci ne znaju za svoje poreklo. Jedna njihova porodica se nedavno iselila u Karavukovo.

-Đurinci ne znaju za svoje poreklo. Jedna njihova porodica je nedavno iseljena u Pančevo.

-Žabinci žive u mahali Ivje. Imaju iseljene porodice u Raincu kod Preševa.

-Prokalci ne znaju za svoje poreklo.

-Velkovci ne znaju za svoje poreklo Dve njihove porodice su nedavno iseljene u Vojvodinu

-Juruci su doseljeni iz Surlice u istoj oblasti. Ranije su bili veliki stočari.

-Odžinci su doseljeni iz Gornje Trnice u istoj oblasti. Doselio se predak kao „prizetko“ Dalja im je starina iz Trnave kod Preševa.

-Spasinci su doseljeni iz Surlice. Dalje poreklo im je od Kratova.

Seoska slava je Sv. Arhanđeo a preslava Car Konstantin i Carica Jelena.

Iseljeni rodovi

-Ristići su iseljeni u Debrejenac u Poljanici.

-Škekinci su se iselili u Milanovo kod Vranja. Njihov predak doselio se pre 100 godina iz Lesnice gde su upalili šumu i morali pobeći.

-Ljubinci su se iselili u Petrovac – ista oblast. Tamo su otišli u prošlom veku.

*

Gornja Lesnica.

Položaj naselja,

Najveći deo sela leži na levoj strani Lesničke Reke i to na padini podeljenoj suvim dolovima.

Vode.

Mešteni se služe izvorskom i bunarskom vodom.

Zemlje i šume.

Topografski nazivi su: Dub, Drenje, Radanica, Raškovica, Gaberče, Marin Kamen i Marova Livada.

Tip naselja.

Gornja Lesnica je razbijenog tipa i podeljena je na mahale: Grci – 5 kuća, Drenje – 7 i Selište – dve kuće. Razbijnost je došla zbog reljefa i zbog toga što se pi građenju kuća vodilo računa da imanje bude na okupu.

Iz Gornje Lesnice, idući na sever, neprimetno se prelazi u Donju Lesnicu. Selo ima 4 roda sa 14 domaćinstava – podatak iz 1949. godine.

Postanak naselja, starine i prošlost.

Na ataru u potoku Raškovici nalazi se potes i mahala Selište. Tu postoje „duvarine“ od kuća i u blizini se jasno poznaju staru hrišćanski grobovi. Po pričanju meštana, nekada je na Selištu postojalo selo, koje je u nekom ratu razoreno.

Današnja Gornja Lesnica je stara koliko i Donja Lesnica; a za Donju Lesnicu se zna da je osnovana pre oko 150 godina.

Poreklo stanovništva.

U selu žive stanovnici koji pripadaju ovim rodovima:

-Grci. Neki pričaju da su ovi doseljenici nepoznatog porekla, drugi navode da su starinci, ostali u životu posle razaranja starog naselja. Kako su dobili rodovsko ime sadašnji stanovnici ne znaju.

-Drenje imaju poreklo kao Deda-Veličkovci u susednoj Donjoj Lesnici; došli su iz Mladog Nagoričana kod Kumanova pre oko 150 godina, najpre u Donju Lesnicu. Posle toga su se izdvojili od glavnog rodovskog dela i prešli ovde. Jedna njihova porodica se odselila u Bor.

-Spasinci-1 ne znaju za svoje poreklo. Kuće su im u mahali Drenje. Sada se u ovom rodu u svakoj kući živi po jedan starac.

-Spasinci-2. Za ove se kaže da su Cigani (Đorgovci). Žive u mahali Selište. Slave Đurđevdan i Novu Godinu. Jedna njihova porodica je prešla u susedni Donji Kozji Dol (Đorgo). Žene se sa Cigankama iz drugih sela i iz Kumanova. Zemlje nemaju, uvek su bili kovači, svirači a neki prose.

Seoska slava je Sv. Trojica.

Iseljeni rodovi.

-Cimurci su se posle 1878. godine iselili u Srbiju.

-Rožanjci su sada naseljeni u Goranovcu a poreklom su iz Puste Reke odakle su pre 160 godina izbegli od Arbanasa. Bilo ih je sedmoro braće koji su se najpre naselili u Gornjoj Lesnici. Tu im se nije dopalo pa su dva brata prešla u Goranovac, druga dva brata su otišli u Dumbiju, jedan je otišao u Radovnicu, jedna u okolinu Gnjilana a samo jedan je ostao da živi u Gornjoj Lesnici.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Lesnica (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Kalovo, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Kalovo se nalazi na prostranoj i jako neravnoj padini, desno od Lesničke Reke. Najbliža sela su: Ogut, Nerav i Lesnica.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće sa izvora i česama kojin na ataru ima u većem broju. Od njih su poznatiji: Ajdučka Voda, Ilačin Kladenac, Stančevo Livadče, Češma Barija i dr.

Zemlje i šume.

Topografski nazivi za potese sa njivama, pašom i šumom su: Kamenova Glava, Goljak, Kita, Vrtena Buka, Šerinski Čukar, Mazuljeva Čuka, Grnčar, Dolnji Rid, Reka, Ornica i Spahijska Kuća.

Tip sela.

U početku Kalovo je bilo zbijenog tipa i nalazilo se na mestu Pešetinovaca ili Sela Mahala. Trla i kolibe nalazile suse dalje od kuća na više mesta na atarau. Kada su stanovnici u „Selu“ počeli da prirašćuju, onda su se odeljeni zadrugari nastanjivali u kolibama. Tako je Kalovo dobilo razbijen tip.

Naselje je podeljeno na pet maahala ili krajeva. Ro su: Pešetinovci ili Selo, Prisoja, Barja, Jovičinci i Gornja Mahala. U pojedinim mahalama kuće su razbacane na različitim rastojanjima. Udaljenje između najbližih mahala iznosi po 20 i više minuta hoda. Kalovo ima 20 rodova sa 78 domaćinstava – podatak iz 1950. godine. Priča se da Kalovo već dugo vremena uglavnom ima isti broj kuća.

Postanak sela, starine i prošlost.

U višim delovima atara na jednom mestu vide se „zidiništa“ Tu je nekada bilo selo. Zemljište na selištu je pod livadama u kojima su meštani iskopavali „ciganska točila“. Ko je živeo na tom selištu i kada je naselje uništeno ne čuju se nikakve priče.

Nedaleko od selišta nalazi se kuća Dolinarci. Ove kuće su sagrađene na „crkveno mesto“. Ostaci hrama nisu očuvani.

Na ataru Kalova ranije su živeli stočari Juruci. Njihove kuće su se nalazile u sadšnjoj mahali Pešetinovci. Tu je bilo „juručko selo“, gde su stanovnici imali vodenice i kovačnicu. Kasnije su Juruci iz Kalova nestali, jer su ih beki napadači ubijali. Juručko groblje postepeno se „urnisalo“ pa se na površini zemlje danas ne poznaje. U Kalovu postoji i jedan srpski rod zvani Juruci. Ime su dobili po otme što je njihov osnivač napravio kuću na imanju koje je nekada bilo „juručko“.

Sadašnje Kalovo obnovili su doseljeni srpski rodovi. Najpre su došli preci današnjih rodova Kerevejci, Ljubanci i Jovičinci, a zatim i ostali rodovi. Mnogi doseljenci dolazili su u Kalovo zbog toga što su su iz starine bežali od krvne osvete ili od turskog zuluma. Oko mahale Pešetinovci ili Selo mnogi seoski rodovi imaju njive. To je znak da su oni najpre ovde naseljavali pa se kasnije odatle razišli u nove mahale.

Sadašnji meštani Kalova imaju groblja na tri mesta; u mahalama Prisoja, Pešetinovci ili Selo i u Gornjoj Mahali.

Seoske slave su Sv. Nikola i Sv. Ilija. U Kalovu je 1922. godine pao veliki grad, od tada su stanovnici počeli da slave Sv. Stefana. Kalovo nema crkvu i meštani za verske potrebe posećuju hram u Lesnici.

Poreklo stanovništva.

Pomenuto je da današnji stanovnici u Kalovu vode poreklo od doseljenika. U selu žive ovi rodovi:

-Kerevejci su prvi seoski doseljenici. Mesto starine ne znaju. Ovde žive od pre oko150 godina. Nacko, 60 godina – Stanko – Atanas – Ristajko, doselio se Ristajkovi otac. Ristajko je imao brata Nejka. Rodovsko ime je nadimak. Kuće su im u mahali Prisoje.

-Ljubanci u Kalovu žive od kada i rod Kerevejci. Starinu ne znaju. Rodovsko ime dobili su po pretku Ljubomiru.

-Grci su nekada činili jedan rod sa Ljubanicma. Neki misle da im je rodovsko ime zbog toga što su tvrdice, ako nisu vlaškog porekla.

-Jovičinci su došli kada i prethodni rodovi. Mesto starine ne znaju. Nekada su živeli u mahali Barje, dok su kasnije prešli „na kolibe“ i tako osnovali mahalu Jovičinci.

-Doganovci su se doselili iz Dogana kod Bosilegrada.

-Tašinci su doseljeni iz Krivog Kamena kod Krive Palanke.

-Pešetinovci  ne znaju za svoje poreklo.

-Beljaci ne znaju za svoje poreklo.

-Juruci su ogranaka Beljaka,

-Šerinci ne znaju za svoje poreklo.

-Stevanovci, Vlajkovci i Markovci ne znaju za svoju starinu.

-Abdulci starinu ne znaju. Doselili su  se na spahijsko imanje. Poseduju mesto koje se zova Spahijska Kuća. Neki predak imao je nadimak Abdula i po tome je nastalo rodovsko prezime. Abudla je bio veliki stočarskki trgovac, terao je stoku na prodaju čak u Carigrad.

-Dolinarci su ogranak roda Abdulci.

-Stanojinci ne znaju za svoje poreklo.

-Žutaci ne znaju za svoje poreklo. Rodovsko ime postalo je po tome jer su pripadnici ovog roda „na izgledu žuti“.

-Rašinci ne znaju za svojue poreklo. Iz podsemeha ovaj rod zovu još Borozanci.

-Vampirdžije ne znaju za svoje poreklo.

-Novoselci žive u mahali Barje. Smatraju se za novije doseljenike i po tome su dobili ime.

Svi rodovi nemajuporodidčne slave. Po neka kuća, zbog bolesti ili drugih razloga, slavi nekog sveca, ali to nije slava celog roda.

Iseljeni i izumrli rodovi.

-Banjci su živeli u mahali Prisoje i postepeno su izumrli. Bili su poreklom iz Doganovca kod Bosilegarda.

U selu Nereznici u Ćustendilskom Krajištu postoji mahala Kalovci. Za osnivača roda smatra se deda Ivan, tamo doseljen iz Kalova.

Od pojednih današnjih porodica zna se da ima iseljenih porodica u okolini Leskovca, Kumanova, Rečici i u Vojvodini.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Kalovo (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Donji Kozji Dol, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Donji Kozji Dol je jugoistočno od Trgovišta; nalazi se na brdima sa leve strane Kozjedolske Reke, pritoke Pčinje.

Vode.

Meštani koriste vodu za poće iz bunara – kojih ima 10, sa izvora i česama. Glavniji izvori i česme su: Pojište, Kruške, Mlašna i dr.

Zemlje i šume.

Topografski nazivi za njive, pašu i šume su: Kuninski Rid, Kamenova Glava, Gornje i Donje Selište, Selo, Grad, Dolnje Gumno, Kukla, Dubrava, Zajednica, Spas, Šilegarnik, Borovinke, Čuke i Momčilovac.

Tip sela.

Selo je razbijenog tipa. Pri podizanju kuća vodilo se računa da stanovnicima imanja budu što bliža. Zbog toga su kuće rasturene; idući prema jugoistoku neprimetno prelazi u Gornji Kozji Dol.

Seoske mahale su: Ćosaći, Kuranovice, Pojište, Stančinci, Padište, Krnjine i Selište. Sve kuće u istoj mahali nisu grupisane. U selu ima 11 rodova sa 95 domaćinstava – podatak iz 1949. godine a u mahalama: Ćosaći – 16, Kuranovice – 19, Pojište – 9, Stančinci – 10, Padište – 15, Krnjino – 16 i Selište - 10. Mahale su međusobno udaljene od 10 do 30 minuta hoda.

Postanak sela, prošlost i starine.

Neposredno pokraj Kozjedolske Reke, sa desne strane, izdiže se uzvišenje Grad. Na njemu se nekada nalazilo utvrđeno naselje. Od tog naselja danas se iskopavaju crepovi, široke cigle, zemljani ćupovi i bakarni novac. Pomenuto naselje dominiralo je dolinom Kozjodelske Reke. Sudeći poraznim ostacima, a naročito pronađenom novcu, koji su meštani poklonili, ovo utvrđenje je iz rimskog doba.

Pisani pomen o Kozjem Dolu (danas Gornjem i Donjem) očuvan je pomenik manastira prohor Pčinjski. U navedenom pomeniku selo je zapisano dva puta kao Kozi Dol.

Blizu sadašnje mahale Padište postoje potesi Gornje i Donje Selište. Tu je ranije bilo selo, kasnije uništeno. Danas meštani na tim mestima nalaze stare hrišćanske grobove.

Današnji Kozji Dol osnovali su doseljenici pre oko 170 do 180 godina. Najpre su došla „dva brata“, bežeći od Arbanasa iz kumanovskog ili preševskog kraja. Tada je zemljište, gde se danas nalazi selo, bilo pod  velikom gorom. Braća su sagradila kuće namestu danas zvanom Selo. Jedna od braće izgubio je vola koga je našao u šumi na zemljištu današnjeg susednog Gornjeg Kozjeg Dola – mesto Leskov Dol. To mu se mesto dopalo i on se tamo preselio osnivajući selo.

Donji Kozji Dol potiče od sinova onog brata koji je ostao u njemu kao i od novih doseljenim rodovima. Na mestu Selo, gde su prvi doseljenici najpre sagradili kuće, sada su njive. Na kraju prve polovine XIX veka, po pričanju, Donji Kozji Dol imao je svega 14 kuća. Naziv Donji postao je za razliku od susednog Gornjeg Kozjeg Dola.

U seli postoji crkva Preobraženje – 19. avgusta. Crkva se nalazi blizu Kozjedolske Reke. Zbog straha od Turaka, ona je građena noću i to 1856. godine. Pre toga na tom mestu bila je crkvina obrasla trnjem. Kada nisu imali crkvu, stanovnici ovog sela su posećivali sveštenika u Žapskom kod Bujanovca.

Na potesu Dolnje Gumne nalazi se veliki kamen. Meštani veruju da je ovaj kamen bacio Kraljević Marko iz susednog visokog sela Đermana.

Poreklo stanovništva.

Svi nastavnici potiču od doseljenika. Rodovi su:

-Ćosaci vode poreklo od pomenuta dva brata, koji su došli oko 170 do 180 godina „na pustilak“ i osnovali Donji i Gornji Kozji Dol. Starina im je iz kumanovskog ili prešrvskog kraja. Od roda Ćosaci ima iseljenika u okolini Kumanova i Vojvodini.

-Kuranovci takođe vode poreklo od doseljenika koji su osnovali selo. Imajuiseljenih porodica u leskovačkom kraju, Umin Dolu kod Kumanova i Vojvodini.

-Marčinci su takođe potomci osnivača sela. Stojica, 56 godina – Miljko – Stoša – Marinko – Anđel. Anđelov otac bio je jedna od braće kojise doselio. Imaju iseljenih prodica u Tromeđi kod Kumanova i Vojvodini.

-Stančinci vode poreklo od osnivača sela. Imaju iseljenika u Tikvešu, kumanovskom kraju i Vojvodini.

-Krnjinci vode poreklo od osnivača sela. Imaju iseljenika u kumanovskom kraju i Vojvodini.

-Selištanci imaju isto poreklo kao i prednji rodovi. Imaju iseljenike u Tromeđi kod Kumanova i Vojvodini.

-Pojištani su doseljeni iz okoline Kumanova.

-Pop-Pešni ne znaju za svoje poreklo.

-Prisojaci su doseljeni iz susednog Trgovišta, ali su tamo odnekuda doseljeni.

-Mladenovići su doseljeni iz Đerekarca u istoj oblasti. Dalje poreklo im je iz Đerekara u okolini Gnjilana.

-Đorgo su doseljeni iz Gornje Lesnice gde su pripadali tamošnjem rodu Spasinci, za koje se kaže da su Cigani.

Meštani Donjeg Kozjeg Dola slave sv Arhanđela Mihajla. Crkvenu slavu ne slave.

Iseljeni rodovi.

-Karakašanski žive u Maloj reci u istoj oblasti. Ovaj rod ima iseljenika u Srbiji.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Donji Kozji Dol (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Gornji Kozji Dol, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Najveći deo sela nalazi se na levoj padini dolini Kozjedolske Reke, na plećatim kosama raščlanjenim suvim dolovima. Samo nekoliko kuća ima na desnoj ima na desnoj strani.

Vode.

Meštani se služe vodom sa izvora i iz bunara. Glavni izvori su: Stanišljeva Voda, Pešin Kladenac i dr.

Zemlje i šume.

Oko seoskih kuća leže potesi sa njivama, šumom i pašom. Njihovi nazivi su: Vilinio Kolo, Ramno Cerje, Reka, Dodinski Rid, Paljevine, Kitka, Bačevište, Čukar, Božanice i Ogrev Slance.

Tip sela.

Selo je podeljeno na mahale, koje su jedna od druge udaljene od 500 do 1500 metara. Mahale su; Čukarska, Dodinska, Ilijinska, Leskov Dol i Grgulica. Neke mahale su postale su nastanjivanjem onih meštana koji su do tada na mestu kuća imali privremene stočarske stanove.

Gornji Kozji Dol ima 7 rodova i 64 domaćinstava – podatak iz 1949. godine. Broj domova po mahalama ovako je raspoređen: Čukarska – 17, Dodinska – 12, Ilijinska – 11, Lesov Dol – 15 i Grgulica – 9. U mahalama ima kuća koje nisu grupisane.

Postanak sela, starine i prošlost.

Na zemljištu mahale Leskov Dol meštani su iskopavali ćupove, starinski novac i stare grobove. Za to nekadašnje naselje ništa se ne zna.

Sadašnji Gornji Kozji Dol osnovali su doseljenici. Kako je ranije istaknuto (videti selo Donji Kozji Dol), „dva brata“ su pre oko 170 do 180 godina, bežeći od Arbanasa iz kumanovskog ili preševskog kraja, najpre su osnovali susedni Donji Kozji Dol. Kasnije se jedan od braće preselio i osnovao Gornji Kozji Dol. Prvi doseljenik osnovao je mahalu Leskov Dol. Njegovi sinovi i drugi doseljenici kasnije su osnovali i ostale mahale.

Poreklo stanovništva.

Stanovnici vode  poreklo od doseljenika. Rodovi su:

-Garejci potiču od braće koji su osnovali Donji i Gornji Kozji Dol. Starina im je iz kumanovskog ili preševskog kraja. U Gornju Pčinju dobegli su pre 170 do 180 godina. Imaju iseljenika u Ljubodragu kod Kumanova, Karavukovu i Pančevu.

-Stojanovci potiču od osnivača roda kao i garejci. Imajuiseljenika u Ljubodragu kod Kumanova.

-Božaninci imaju isto poreklo kao i prethodni rodovi. Ime su dobili po babi Božanci. Imaju iseljenih porodica u Lopatu kod Kumanova i Pančevu.

-Dodinci inmaju isto poreklo kao i prednji rodovi. Imaju iseljenika u Tromeđi kod Kumanova.

-Ilijinici su poreklom kao i prednji rodovi. Jedan ogranak se zove:

-Vukadinci. Imaju iseljenih rodova porodica u Tromeđi kod Kumanova i Karavukovu.

-Gurgulci ili Porečani ne znaju za svoje poreklo. Imaju iseljenika u kumanovskom kraju i Pančevu.

-Kovačevci su doseljeni iz Jelašnice kod Leskovca. Preci ovog roda u Gornjem Kozjem Dolu ubili su seoskog vodeničara. Zbog toga su im Turci, osim jednog dečaka, oterali „na robija“ odakle se nisu vratili. Današnje porodice potiču od pomenutog dečaka, koji je ostao u selu: Mladen 56 godina – Trajko – Spaso – Velko, otac Velkov bio je pomenuti dečak osnivač porodice. Rodovsko ime dobili su po doseljenom pretku koji je bio kovač. Imaju skorašnjih isljenika u Karavukovu.

Slava svih stanavnika je Aranđelovdan.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Gornji Kozji Dol (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Široka Planina, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Široka Planina je na prostranim padinama istoimene planine u regionu visokom od 1000 do 1300 metara. Susedna naselja su: Donji Kozji Dol, Trgovište, Donja Trnica, Dlabočica i dr.

Vode.

Meštani se koriste vodu za piće sa izvora. Na ataru i u selu česti su izvori u škriljcima. Glavniji od njih zovu se: Miljarski Kladenac, Stare Kuće, Koprivnička Češma, Cuculski Kladenac i dr.

Zemlje i šume.

Topografski nazivi za potese na kojim su njive, paša i šume su: Kopljača, Kamena Glava, Belutak, Urošli Dok, Gradište, Raskrsje (tu je i česma), Gočobica, Balčo Kamen, Mali Kamen, Šilegarnik i Pobijen Kamen.

Tip sela.

Meštani u Širokoj Planini zauzimali su onoliko zemlje oko kuća koliko su hteli, jer je zemlje bila slobodna i pod gustom šumom. Zbog toga je selo razbijenog tipa i podeljeno je na osam mahala. Mahale su: Gočobijska, Miajlinska, Gradiška, Šmreka, Preslop, Krnjino, Srednja i Donja Mala.

Prve tri mahale leže na severoistočnoj,ostale na jugozapadnoj planinskoj padini. Rastojanje između najbližih mahala iznosi 30 i više minuta hoda. I kuće u jednoj istoj mahali su dosta raštrkane, začeci mahala bile su kuće pojedinih stanovnika. U većem broju mahala žive samo stanovnici jednog roda.

Ukupno Široka Planina ima 17 rodova i 64 domaćinstava – podatak iz 1950. godine.

Postanak sela, starine i prošlost.

Gradište je na grebenu Široke Planine. To je jedna „čukar“ bez ostataka od naselja. Narod o ovom Gradištu nema ništa da priča. U njegovoj blizini je Gradištanska Mahala.

Priča se da je na mestu Staro Selo bilo naselje, kasnije uništeno. Mlado Selište ili Selište zove se mesto gde su ranije bile kuće nekih sadašnjih rodova. Na Starom Selu danas postoje dve a na Mladom Selištu tri kuće. Stari Selo i Mlado Selište nalazi se u blizini i to zemljište pripada Donjoj mahali. Ranije su bile kuće i na potesu Stare Kuće.

Široka Planina (u knjizi piše Babina Poljana, op. Milodan) ima dva grobljlja; jedno je u Miajlinskohj Mahali, drugo na messtu Selište. Selo nema crkvu u zbog toga meštani za svoje verske potrebe koriste crkvu u Donjem Kozjem Dolu.

Seoska slava je Sv.Ilija.

Selo je dobilo ime poplanini na kojoj se nalazi.

Poreklo stanovništva.

Najstariji srpski rod u selu Širokoj Planini su Miajlinci. Za njih se ne zna da li su starinci ili su doseljeni.

Ostali srspki rodovi su doseljeni, alo kod većine se na mesto starine zaboravilo. Oni pripadaju ovim rodovima:

U Miajlinskoj mahali živi rod :

-Miajlinci, Aranđelovdan. Rod su osnovala tri brata.

U Donjoj Mahali su rodovi:

-Cuculci, Sv. Petka, su poreklom „od kumanovska strana“.

-Miljarci, Sv.Petka, su nekada činili jeedan rod sa prethodnima, sada je „krv izišla“.

-Vrteška, Sv. Petka. Kod njihovih kuća se o Uskrsu „pravila vrteška“ po čemu su dobili ime.

-Mladoselištanci, Sv.Petka, su dobili ime po topografskom nazivu potesa gde žive.

-Staroselci, Aranđelovdan. Kuće su im namesti Staro Selo.

U Srednjoj Mahali žive ovi rodovi:

-Deda-Ivanovi, Stansav, Stojan, Anđele, Strate i Denko. Zbog iste slave, Sv. Aranđeo i što žive u sitoj mahali, moguće je da su ranije činili jedan rod. Poreklo ne znaju.

U Mahali Preslap živi rod:

-Preslopčani, Aranđelovdan, ne znaju za svoje poreklo.

U mahali Gradište živi rod:

-Gradištani, Aranđelovdan. Ne znaju za svoje poreklo.

U mahali Krnjini živi rod;

-Krnjinci, Aranđelovdan, ne znaju za svoje poreklo.

-U mahali Šmreka živi rod:

-Vasiljevci, Aranđelovdan, ne znaju za svoje poreklo.

U mahali Gočobici živi rod:

-Gočobici, Sv. Petka.  Poreklom su iz Vaganca u istoj oblasti. Iz pomenutog sela pre oko 100 godina bežeći „od zulum“, doselio se deda Cvetan Voganer sa tri sina: Anđel, 66 godina – Slavko – Cvetan, koji se doselio. Ime Gočobici dobili su po tome što je osnivač roda „čukao u goč“ (bio je „gočobija“ - bubnjar). Imaju istoimenih preseljenika iz Široke Planine u Đerekarcu.

Iseljenici.

Iz sela Široke Planine 1878. godine oko 10 porodica prešlo je u tada oslobođene srpkse oblasti.

Posle Drugoh svetskog rata oko 10 porodica se iselilo u Vojvodinu. Svojim iseljavanjem ove porodice nisu potpuno napustili stare kuće, jer uglavnom u njima danas žive njihovi zadružni ogranci.

-Gočobici, dve porodice su se posle Prvog svetskog rata, iselile u Umin Dol kod Kumanova.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Široka Planina (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Šumata Trnica, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Šumata Trnica se nalazi na severozapadnoj padini Široke Padine, desno od Male Reke, pritoke  Pčinje. Najbliža naselja su: Rajčevce, Petrovac i Široka Planina.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće iz nekoliko slabijih izvora i iz potočića. Glavni izvor ozidan je u česmu je Staro Selo.

Zemlje i šume.

Topografski nazivi potesa na ataru su: Čuka, Kitka, Bukova Glava, Staro Selo, Baba-Magdin Rid i Golema Livada.

Tip sela.

Šumata Trnica je o početko bilo malo selo zbijenog tipa. Nalazilo je na današnjem mestu Staro Selo, nedaleko od Pičkuljinske Mahale. Tu su stanovnici imali stočarske stanove na mestima gde su im danas kuće. Udaljena imanja bila su uzrok da su se oni kasnije na njih preseljavali. Pri tom premeštanju pazilo se da ne bude oskudice u vodi.

Selo je danas izrazito razbijenog tipa. Deli se na četiri mahale, koje se zovu: Dobra Jabuka ili Kovačeva, Pičkuljinska, Stajinska i Lanin Dol. Kuće u pojedinim mahalama rasturene su bez reda na vrlo različitim rastojanjima. Šumata Trnica ima 6 rodova i 26 domaćinstava – podatak iz 1950. godine.

Postanak sela.

Šumata Trnica osnovana je pre oko 130 godina kada i susedno naselje Ivankovce. Tada su se iz vranjskog kraja – „od Vranjsko“ – da se sklone „od zulum“, doselila tri brata; jedna je došao u Šumatu Trnicu, drugi u  Ivankovce (Stanja) a treći se naselio u neko sada nepoznato naselje. Zbog toga su stanovnici Šumate Trnice, izuzev jednog roda, i Ivankovca slave iste slave, međusobno ne sklapaju brakove i danas se smatraju kao „delbina“.

Selo nema crkvu istanovnici posećuju crkve u Novom Selu ili Gornovcu.

Meštani se ukopavaju u dva groblja; jedno je pokraj potesa Staro Selo, drugo je u mahali Lani Dol.

Ne zna se pouzdano kako je ovo selo nazvano Trnica. Naziv Šumata naselje nosi po bogatstvu u šumi i za razloku od Donje i Gornje Trnice, koje se nalaze u istoj oblasti.

Poreklo stanovništva.

Stanovništvo u Šumatoj Trnici je doseljeno. Od osnivača sela, koji je pre oko130 godina doselio iz okoline Vranja, potiči četiri roda, dok ostala dva vode poreklo od doseljenika sa drugih strana.

Rodovi su:

-Landolci potiču od osnivača sela. Kuće su im u istoimenoj mahali. Od ovog roda jedna porodica se iselila u kumanovsko selo Rapoljce gde se zovu Bliznakovi.

-Ilići potiču od osnivača sela. Kuće su im u Stajinskoj Mahali. Od ovog roda jedna porodica se iselila u Rapoljce gde se zovu Stojanovići.

-Nedeljkovići potiču od osnivača roda. Kuće su im u mahali Dobra Jabuka ili Kovačeva.

-Stamenkovići potiču od osnivača roda. Kuće su im u mahali Dobra Jabuka.

-Pičkuljinci potiču od domazeta Trajka koji je došao iz sela Đermana. Žive u istoimenoj mahali. Staro prezime im je Trajkovčinja, po pomenutom osnivaču roda. I u Đermanu su bili odnekuda doseljeni.

-Đorđijevići su doseljeni iz susednog Petrovca. Kuće su im u Pičkuljinkoj Mahali. Dalje poreklo im je iz Nerava.

Svi stanovnici, kao porodične i seoske slave, prazniju Sv. Arhanđela. Sv. Savu i Đurđevdan, izuzev roda Đorđivejića koji slave Đurđevdan.

Pomenuti srodnički rodovi od skora su međusobno počeli da sklapaju bračne veze.

Iseljeni rodovi.

-Cvetanče je živeo na mestu Staro Selo. Za vreme Turaka se iselio negde u Srbiju.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Šumata Trnica (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Rajčevce, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Rajčevce se nalazi na desnoj padini doline Male Reke, pritoke Pčinje. Zemljište se sastoji od uskih zaravni i odseka, koji su raščlanjeni suvim dolovima. Najbliža sela su: Maglence, Mala Reka, Šumata Trnica i Petrovac.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće sa izvora. Oko Rajčevca su kristalni tereni u kojima su izvori česti ali slabi. Neki izvori leti presušuju usled plitke izdani, koja se obrazuje u rastresitom pokrivaču. Izvori su: Kladenad, Dol i dr.

Zemlje i šume.

Potesi sa ornicama i šumom zovu se: Čukar Đermanski, Reka, Bitinski Čukar, Pljačkovska Rtina i Selište.

Tip sela.

Rajčevce je selo razbijenog tipa. Kuće svakog roda su grupisane u posebnoj mahali i zbog toga mahale nose rodovska imena. To su: Garejska, Đermanska i Bitinska. Ukupno ima 4 roda u 18 domaćinstava.

Postanak, ime sela, prošlost i starine.

U blizini Garejske Mahale – sa gornje strane – je mesto Selište. Meštani pričaju da je na Selištu „neki put“ bilo selo, kasnije raseljeno. Tamo su danas njive, livade i šume.

Po sadašnjim stanovnicima Rajčevce je staro oko 150 godina. Prilikom doseljavanja preci sadašnjih rodova zatekli su mesto obraslo hrastovom šumom. Tu su šumu oni krčili („trsili“) da bi stvorili mesta za kuće i njive.

Rajčevce nema crkvu i zbog toga meštani za verske potrebe posećuju crkvu u Novom Selu ili manastir Prohor Pčinjski.

Seoska slava svih stanovnika je Spasovdan. Drugih slava stanovnici nemaju.

Meštani misle da je selo dobilo ime po nekom prvom doseljeniku.

Meštani se ukopavaju u dva izdvojena groblja. Ostataka od grobova na ataru ovog sela nema.

Poreklo stanovništva.

U Rajčevcu postoje četiri roda, koji su doseljeni. Ti su rodovi:

-Bitici ne znaju za svoje poreklo. Žive u istoimenoj mahali.

-Garejci su ranije činili jedan rod sa Biticima. Žive u istoimenoj mahali.

-Pljačkoski ne znaju za svoje poreklo. Žive u istoimenoj rodovskoj mahali(!).

-Đermanci žive u istoimenoj rodovskoj mahali. Ime su dobili po selu Đermanu, selu odakle su doseljeni. I u Đermanu su bili odnekuda doseljeni.

Posle njih u Rajčevce se niko više nije doselio.

Iseljeni rodovi.

-Derviš Jovan se nedavno iselio u Moglenac.

-Kartavelci su iseljeni u Zlodovac a odatle ih ima iseljenih u Golemi Dol kod Preševa.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Rajčevce (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Petrovac, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Petrovac se nalazi na severozapadnoj padini Široke Planine, uglavnom u dolini jednog povremenog potoka, koji se uliva u Pčinju. Susedna naselja su: Novo Selo, Gornovac, Šumata Trnica i dr.

Vode.

Meštani kosriste vodu za piće sa izvora: Mečka, Lukinče, Gabrovica, Selski Kladenac i Smrdan. Neki izvori preko leta 1950. godine, zbog suše, bili su „utanjili“, ali voda u njima nikada ne presušuje.

Zemlje i šume.

Nazivi potesa na ataru su: Kitka, Bagrovica, Padina, Velji Vrh, Svinjarnik, Bikova Glava, Grobja, Šibica, Šuplji Kamen ili Markova Stupalka, Kačareve Njive i Mitrovo Gumno.

Tip sela.

Petrovac je selo razbijenog tipa i podeljen je na ove mahale: Stojčačka, Ilinska, Ljubinska i Bivolarska. U svakoj mahali žive pripadnici jednog roda. Kuće u mahalama su raštrkane po 100 do 200 metara a negde i više. Ukupno u selu ima  4 roda sa 20 domaćinstava – podatak iz 1950. godine.

Postanak sela i prošlost.

Današnji Petrovac nije staro selo; njega je osnovao doseljenik Krsto pre oko 150 do 180 godina. Krsto je bio poreklom iz planinskog sela Nereva u istoj oblasti. On se iz Nerava, sa još dva brata, najpre naselio u Novom Selu pokraj reke Pčinje na mestu Jašareve vodenice; to mesto je bilo spahijsko. Oni tu nisu dugo ostali, jer su se plašili da im deca „ne izgorev od vrućine“. Zbog toga su potražili neko planinsko mesto i tako se Krsta doselio na atara današnjeg Petrovca, gde je u krčevinama osnovao novo naselje; dva njegova brata, takođe na krčevinama, osnovali su susedno selo Gornovac. Od Krste u Petrovcu potiči tri roda, dok se četvrti seoski rod doselio sa druge strane.

Narodno predanje navodi da se selo po osnivaču najpre zvalo zvalo Krstenik. Turci su ga preimenovali u Nedokrstenik. Odmah po oslobađanju od Turaka ovom selu dato je ime Petrovac, sada u opštoj upotrebi.

Ispod sela nalazi se otes Šuplji kamen ili Markova Stupalka, Sastoji se od jedne „goletine“ na kojoj leži veliki stenoviti blok. Po površini bloka poznaju se Markova stupalka i kopito od njegovog konja.

Petrovac nema crkvu; za verske potrebe meštani posećuju crkvu u Novom Selu.

Svi rodovi slave Sv.Petku, Nikoljdan i Spasovdan. Iste slave postoje i u susednom Gornovcu.

Iznad Petrovca nalazi se potes Mitrovo Gumno. Na tom mestu pre 50 godina neki Vranjanac imo puškarsku radnju (bio je „tufegdžija“).

Bugarska okupatorska vojska je 1943. godine zapalila skoro sve kuće i privredne zgrade.

Poreklo stanovništva.

U Petrovcu žive četiri roda:

-Stojčaci potiču od pomenutog osnivača sela Krste, koji su poreklom iz Nerava gde se misli da su starinci. Ovde žive od pre oko 150 do 180 godina, što se vidi iz genealogije: Timče, 32 godine – Božin – Trajko – Stojko – Stanislav, doselio se njegov otac ili ded. Kuće su im u istoimenoj mahali. Jedan njihov ogranak ima nadimak:

-Madinci.

-Ilinci takođe potiču od osnivača sela.

-Bivolarci ili Deda Ristinci su potomci osnivača sela. Ne zna se kako su dobili naziv roda. Po nekima neki njihov predak je čuvao bivole („bio bivolar“) ili je neko od njih bio lenj „kako bivol“. Ovaj rod ima drugo ime, a to je Deda-Ristinci, koje se ređe čuje.

-Ljubinci su se kasnije doselili iz Lesnice u istoj oblasti.

Pripadnici srodničkih rodova u Petrovcu su do pre oko 40 godina počeli među sobom da sklapaju baračne veze, jer su se „izrodili“.

Prvi doseljenički rodovi zemlju su najviše krčili po granici atara gde su im danas starije njive.

Rod Ljubinci, koji se kasnije doselio „trsio“ je po sredini atara.

Iseljenici.

-Đorđijevići su se iselili u Šumatu Trnicu.

-Stankovi su prešli u Golemi Dol kod Preševa pred kraj turske vladavine. Oni su ogranak roda Stojčaci.

Iz Petrovca se zna za još 11 porodica, nedavno iseljenih, koje su ogranci postojećih seoskih rodova. Od njih su 4 porodice posle 1878. godine prešle u Srbiju, potom 4 porodica u preševska sela dok su tri porodice posle Drugog svetskog rata preseljene u Karavukovo – Bačka.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Petrovac (Trgovište) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela  Gornovac, opština Trgovište  – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Gornovac leži na severozapadnoj padini Široke Planine u gornjem delu doline jednog povremenog potoka, koji se uliva u Pčinju. Najbliža naselja su: Petrovac, Dumbija i Široka Planina.

Vode.

Meštano koriste vodu za piće sa česama, koji nose ove nazive: Kamenita Češma, Studena Voda i Ornička Češma. Na ataru oko sela izbije nekoliko slabih kladenaca.

Zemlje i šume.

Nazivi za oranice, šumu i pašu su: Bačevište, Ržanje, Stamenov Čukar, Jelovarnik, Boškovac, Kopljača, Kitka, Tvrdova Čuka, Selište, Gradina, Barica, Bozovica, Dubje i Cigansko Grobje.

Tip sela.

U početku je Gornovac, kada je imao manji broj stanovnika, bio selo zbijenog tipa. Te su se kuće nalazile na mestu gde je danas Padina Mahala. Pre sto i više godina stanovnici su se premestili na današnja mesta, gde su im bile stočarske kolibe.

Danas je Gornovac selo razbijenog tipa i podeljen je na mahale: Ržanje (6 kuća), Baba-Ružinci (2), Padina (8), Ornica (3) i Srednja Rtina (6). Udaljenost između mahala je znatna, jer zbog neravnog terena treba prilično vremena da se pređe iz jedne mahale u drugu.

Ukupno Gornovac ima 8 rodova sa 25 domaćinstava – podatak iz 1950. godine.

Postanak sela, starine i prošlost.

Na ataru postoji mesto Gradina bez ikakvih starina. Ispod mahale Ornice je mesto Selište. Po pričanju, tu je nekada bilo selo pre sadašnjeg; kasnije se taj „narod izgubija“. Na Selištu se u njivama iskopavaju temelji „od zgrađe“.

Na mestu Dubje postoji crkvište zvano Pantelijelište; tu su se ranije poznavali ostaci od zidova. Meštani na ovom crkvištu ne vrše nikakav obred. Neki meštani se domišljaju da je crkva „od rimsko“. Na crkvištu su meštani vršili iskopavanja 1939. godine i tom prilikom, pored temelja od hrama, pronašli su jedno „ćupče“.

Današnji Gornovac nije staro selo. Njega su osnovali, kako je pomenuto kod sela Petrovac, dva brata pre oko 150 do 180 godina. Braća su bila poreklom iz sela Nerava u istojoblasti. Od prva dva osnivača Gornovca potiče 5 rodova, dok su se ostala tri gornovačka roda doselila nešto kasnije i sa drugih strana.

Ne zna se kako je selo dobilo ime. Potes Cigansko grobje dobio je naziv po tome što su tu bili sahranjeni neki Cigani gurbetari. Na ovom mestu su danas njive. Gornovac nema crkvu i zbog toga meštani o većim praznicima posećuju crkvu u Šaprancu ili Šaincu.

Seoska slava je Spasovdan; ista slava postoji i u Neravu odakle su doseljeni osnivači sela.

Kazuje se da je ovde, kad je bio „stari narod“, vladala je „u neki vek čuma“.

Poreklo stanovništva.

U Gornovcu stanovnici pripadaju ovim rodovima:

-Deda-Menkovci potiču od  o snivača sela, koji su bili poreklom iz Nerava – misli se da su tamo bili starinci. Pojasevi unaazad: Ariton, 43 godine – Petko – Stamenko – Stevan – Menko, osnivač roda po kome su dobili ime. Deda-Menkovci su poznati su još i kao:

-Padinci i Ivanovci.

-Baba-Ružinci su „delenici“ roda Deda-Menkovci. Dve porodice od ovog roda posle Prvog svetskog rata iselile su se u Čukarku jod Preševa.

-Srednjortinci potiču od osnivača sela. Rodovsko me dobili su po nazivu potesa na kome su se naselili.

-Poparejci potiču od osnivača sela. Kuće su im u mahali Srednja Rtina.

-Orničani potiču od osnivača sela. Ime su dobili po nazivu potesa.

-Ržanjci. Za njih sse priča da su iz sela Puste Reke (?) u jablaničkom srezu. U mestu starine živelo je sedmoro braće i jedna sestra. Neki Arbanasi su pokušali da im ugrabe sestru. Njih su braća pobili i zbog toga se iz starine iselili. Najpre su došli u Gornju Lesnicu. Tu im se nije dopalo, pa su se dva brata naselila u susednoj Dumbiji – rod im se zvao Gramatčani, sada iseljen; jedna brat otišao je u Radovnicu; jedan u „Gnjilansko“ a samo jedan je ostao da živi u Gornjoj Lesnici. Rod Ržanjci imaju ovu genealogiju: Jovan, 70 godina, protojerej sada naseljen u Šaincu – Doda – Stamenko – Rista – Ivan, jedna od braće koji se odselio. Ne zna se kako su dobili naziv Ržanjci. Kuće su im u istoimenoj mahali. Jedna porodica se posel Drugog svetskog rata iselila u Vojvodicu.

-Jasički i Stojan. Kuće su im u mahali Padina. Ne znaju za svoje poreklo.

Rod Ržanjci slavi Aranđelovdan a ostali rodovi slave Sv.Petku i Nikoljdan. Sv.Petka se slavi i kod rodova u Neravu odakle su se doselili osnivači sela.

Iseljeni rodovi.

-Stanojevići i Ristići su se iselili u Čukarku kod Preševa 1925. godine.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Gornovac (Trgovište) appeared first on Poreklo.