PIŠE: Ivan Vukićević
Uvod
Starobalkanski sloj stanovništva u Crnoj Gori čine potomci Vlaha, Ilira, Kelta, Tračana, Cincara i drugih naroda koji su u određenim periodima tokom istorije naseljavali ovaj deo Balkana. Za starobalkanske rodove se uopšteno smatraju svi rodovi koji po Y hromozomu, odnosno muškoj liniji, pripadaju haplogrupama koje se ne mogu direktno povezati sa poznatim migracijama iz srednjeg i novog veka. To su pre svih E, G2a, J2a, J2b, L1b i R1b haplogrupe, dok se za J1, Q2 i T haplogrupe ne zna sa sigurnošću od kada su prisutne na prostoru današnje Crne Gore. U tekstu Genetska slika Crne Gore je bilo više reči o haplogrupama na prostoru Crne Gore, dok će ovde u kraćim crtama biti navedeni svi rodovi za koje je do sada utvrđeno da su starobalkanskog porekla. Rodovi su grupisani po granama za koje utvrđeno da im pripadaju preko SNP testiranja ili se to osnovano pretpostavlja na osnovu rezultata po markerima. Bitno je napomenuti da pripadnost spomenutim haplogrupama ne garantuje da su rodovi o kojima će biti reči u ovom tekstu zaista starobalkanski, odnosno da su na Balkanu prisutni najkasnije od početka srednjeg veka, već da se na osnovu dosadašnjih saznanja o migracijama tih haplogrupa tako nešto osnovano može pretpostaviti. Ovaj tekst će biti dopunjavan kako budu pristizali rezultati DNK testiranja.
E haplogrupa
[caption id="attachment_43550" align="aligncenter" width="300"] E-V13 grane i rodovi u Crnoj Gori[/caption]
E-V13>Z1057>PH1246>BY14151
Vasojevići su rod i istoimeno pleme u Brdima. Rodonačelnik Vasoje je prema predanju unuk Vukana Nemanjića, a u Lijevu Rijeku se sa porodicom doselio iz Hercegovine Vasojev praunuk Vaso. Vasojevićima su genetski srodna pojedina bratstava iz Hercegovine, kao i razgranata grupa bratstava iz zapadnih srpskih krajeva koja je poreklom iz iste oblasti što ide u prilog predanju o poreklu Vasojevića iz Hercegovine. Vasojevići se dele na Mijomanoviće, Novakoviće i Rajeviće, a najbrojniji Rajevići se dele na Dabetiće, Kovačeviće i Lopaćane. Navedene osnovne grane se dalje dele na veći broj bratstava. Vasojevići su nakon proterivanja albanskog plemena Klimenti iz Gornjeg Polimlja naselili ovu oblast usled čega su se znatno proširili teritorijalno, a Andrijevica postala njihovo novo sedište. Za sve tri osnovne grane Vasojevića je genetski potvrđeno da pripadaju istom rodu, dok je samo za pojedina bratstva utvrđeno da nasuprot ustaljenim predanjima ne pripadaju rodu Vasojevića. To su Karadžići iz Lopata koji su se najvećim delom iselili u Drobnjak i koji pripadaju I2 haplogrupi, kao i Bakići iz Zabrđa i deo Radevića iz Mezgalja u Šekularu koji pripadaju rodu Kuča i E haplogrupi. Takođe, Pješivci koji sebe smatraju za potomke Stevana Vasojevića nisu srodni Vasojevićima, već pripadaju J2a haplogrupi. Iseljenih Vasojevića ima u Gluhom Dolu gde čine većinu stanovništva tog plemena, kao i u Dupilu gde su pojedinačno najbrojniji rod. Vasojevića u većem broju ima i u Gornjoj Morači, Grblju, Nikšićkoj Župi i Poljima. Svi Vasojevići u Crnoj Gori slave Aranđelovdan sem islamiziranog dela Đukića u Polici, Ćeranića u Zatonu u Bihoru i Selmanovića u Zoganju kod Ulcinja. Vasojevići su prema anonimnom istraživanju po brojnosti peti rod u Crnoj Gori sa 4,95% zastupljenosti.
Miloševići-Šaranci su rod od koga je proisteklo pleme Šaranaci, a prema ustaljenom predanju su od Vlastelinovića iz Plane kod Bileće odakle su se preko Bjelopavlića i Kolašina doselili u Šarance. Međutim, utvrđeno je da genetski nisu srodni Šarencima iz Hercegovine koji takođe imaju predanje o poreklu od Vlastelinovića, čime na važnosti dobija manje prihvaćeno predanje o daljem poreklu Miloševića iz Kuča. Dele se na Anđeliće, Vukoviće, Kneževiće, Raspopoviće, Raičeviće, Ćosoviće i Džakoviće. Sva navedena bratstva žive u Šarancima sem Raspopovića koji žive u Martinićima u Bjelopavlićima. Šaranci su se nakon doseljavanja u svoju novu maticu dalje iseljavali i u Pivu, Zatarje i Pljevlju. Svi Šaranci slave Đurđevdan sem Raspopovića koji slave Petkovdan. Još uvek nije potvrđena pripadnost Šaranaca ovoj grani, međutim na osnovu haplotipa se to osnovano može pretpostaviti.
E-V13>Z1057>CTS5856>BY3380
Dobrilovići u Dobrskom Selu su prema predanju poreklom iz Peći. Dele se na Vujoviće, Milanoviće i Popoviće u zaseoku Lipi i Vukiće, Đuranoviće, Rajoviće i Sredanoviće u zaseoku Paprati. Nakon proterivanja Bjelica iz Riječke nahije dobrska bratstva su naselila i Dobrsku Župu. Svi Dobrilovići slave Nikoljdan.
Đolevići su albansko bratstvo iz Gruda koje je prema predanju ogranak Vuksageljića, međutim za ostala bratstva sa istim predanjem je utvrđeno da pripadaju J2b haplogrupi na osnovu čega se može zaključiti da su Đolevići pribraćeni Vuksageljićima.
Zagrađani su srodna grupa bratstava iz Zagrađa u Vasojevićima. Prema predanju su iz Kuča, a u novije vreme se može čuti i da su od Drekalovića što se ispostavilo kao netačno s obzirom da im nisu genetski srodni. Dele se na Jevriće, Popoviće-Mihajloviće, Sekuliće, Trifunoviće, Cikiće, Cikoviće i Šljakiće. Svi slave Pantelijevdan.
Jaćimovići su starosedoci iz Kostenice u Bistrici i prema predanju su srodni Begovićima iz Rasova kod Bijelog Polja koji navodno potiču od rođenog brata rodonačelnika Jaćimovića. Međutim, utvrđeno je da se radi o dva različita roda s obzirom da Begovići pripadaju I2 haplogrupi. Jaćimovići slave Stevanjdan.
Katići iz Sutorine su poreklom iz Popova. Najviše ih je u sutorinskom selu Šćepoševići. Slave Stevanjdan.
Petrovići-Vranjani iz Dupila su prema predanju iz Vranja u Zeti. Od Petrovića potiču znatno brojniji islamizirani Rastoderi (staro prezime Hrastoder) iz Bihora koji smatraju da su Petrovići od istoimenog bratstva sa Kosora u Kučima koje je grana Drekalovića, a ne iz Vranja. Međutim, s obzirom da Rastoderi ne pripadaju rodu Kuča predanje o poreklu od Drekalovića se može odbaciti kao netačno. Među Rastoderima postoji i ogranak koji pripada R1b haplogrupi, odnosno istom rodu koji čini nekoliko bihorskih bratstava, tako da se može zaključiti da se radi o pribraćenicima.
Radivojevići su rod iz Bokova u Ceklinu. Dele se na Borozane i Lompare. Njihov predak Radivoje se prema predanju doselio iz Bukovika u Gluhom Dolu. Od Borozana je istoimeno islamizirano bratstvo u Nevesinju zahvaljujući čijem rezultatu je utvrđena haplogrupa ovog roda. Borozani i Lompari u Bokovu slave Spasovdan.
E-V13>Z1057>CTS5856>BY3380>Z5017>Z5016>Y3762>CTS6377>CTS9320>Z16988
Bjelopavlići su rod i istoimeno pleme u Brdima. Prema ustaljenom predanju potiču od Bijelog Pavla iz Peći, sina albanskog vlastelina Leke Dukađinca, dok prema istom predanju od drugog Lekinog sina Gavrila (Gaša) potiče albansko pleme Gašani. Postoji i predanje poreklu Bjelopavlića od Leke Kapetana koje se može odbaciti jer se Bjelopavlići spominju još za vreme njegovog života. Testirano je više pripadnika ovih plemena i utvrđeno je da Bjelopavlići i Gašani ne potiču od istog pretka pri čemu su Gašani vrlo raznorodni među sobom. Bjelopavlići se prema rodoslovu dele na Bubiće i Dmitroviće (staro prezime Mitrovića), dok se Mitrovići dalje dele na Kaleziće, Nikoliće, Pavkoviće i Petrušinoviće. Buba, rodonačelnik Bubića, je prema predanjima samih Bubića bio sin Bijeloga Pavla ili njegov unuk koji je rođen u Hotima gde se iz Dukađina doselio Šćepan, sin Bijelog Pavla. S obzirom da je broj pasova do Bijelog Pavla znatno manji kod Bubića nego kod Mitrovića, drugo predanje je znatno verovatnije. Pored ustaljenih predanja, postoje i predanje iz Petrušinovića po kome je Buba iz Mojanovića u Zeti i da nije od Bijelog Pavla, kao i predanje iz Martinića po kome je Buba zaista doseljen iz Hotskog Huma, ali da je bio katolik i da mu se otac zvao Đon. Međutim, kako je za Damjanoviće iz Vražegrmaca utvrđeno da pripadaju rodu Bjelopavlića, ova predanja se mogu odbaciti. Bubići se dele na dve grupe bratstava od kojih jedna naseljava Martiniće (Vukšići i Erakovići), a druga Vražegrmce (Damjanovići, Milanovići i Stanišići). Od Bubića je testiran još i pripadnik bratstva Stanišić iz Vražegrmaca za koga se ispostavilo da pripada rodu Novljana i I1 haplogrupi, međutim za ovo bratstvo postoji dosta uverljivo predanje da su najverovatnije pribraćeni Bubićima, zbog čega se taj rezultat ne može smatrati relevantnim za Bubiće. Za Kaleziće u Pavkovićima postoji predanje po kome su pribraćeni Bjelopavlićima, a na osnovu jednog rezultata se osnovano može pretpotaviti da pripadaju J2a-Z38463 grani. Vujadinovići u Vražegrmcima su najverovatnije poreklom Lužani iako se u plemenu uglavnom smatraju za Bjelopavliće. Za Raičeviće u Vražegrmcima je utvrđeno da pripadaju I2 haplogrupi i da nisu srodni Bjelopavlićima nasuprot njihovom predanju. Za Kadoviće iz Šobajića u Vražegrmcima je utvrđeno da pripadaju rodu Bjelopavlića nasuprot ustaljenom predanju prema kome su grana Šobajića koji smatraju da potiču od Sibinjanin Janka odnosno despota Stefana Lazarevića, zbog čega na značaju dobija manje prihvaćeno predanje po kome su Kadovići pribraćeni Šobajićima. Iseljenih Bjelopavlića ima širom Crne Gore, a najveća iseljenička bratstva su Kaluđerovići u Ćeklićima i Pešići u Vasojevićima. Islamizirani Kaljići iz Donjeg su prema predanju ogranak Kalezića iz Bjelopavlića, međutim za Kaljiće se ispostavilo da pripadaju rodu Kuča koji pripadaju drugoj podgrani E-V13. Svi Bjelopavlići slave Petkovdan sem islamiziranih Cikotića u Trpezima u Bihoru.
Bukumiri su starosedelački rod iz Bratonožića. Smatra se da su albanskog porekla jer se u povelji Balše III Stracimirovića iz 1411. godine spominju Nika Bukumjera i njegov sin Đon. Bukumiri su u tom periodu bili pleme na prostoru današnjeg plemena Bratonožići sa katunima koji su se prostirali i na severnom delu plemenske teritorije Kuča. Od Bukumira su u Bratonožićima ostali jedino Lalovići (Ljaljovići), a od njih su prema predanju Femići iz Femića Krša kod Berana i islamizirani Ljaljevići kod Bijelog Polja. Međutim, za Ljaljeviće je utvrđeno da pripadaju rodu Kuča na osnovu čega se to predanje može odbaciti. Do sada je jedino testiran pripadnik bratstva Uzunović koje je prema predanju ogranak Femića na osnovu čega se pretpostavlja da Bukumiri pripadaju E-Z16988 grani. Od iseljenih Bukumira su još i Kneževići iz Budimlje u Vasojevićima. Bojovići koji se dele na nekoliko bratstava iz Bihora i Rožajske oblasti takođe smatraju da su poreklom Bukumiri, ali za njih je ustanovljeno da pripadaju J2b haplogrupi. Svi pravoslavni Bukumiri slave Nikoljdan sem Kneževića koji slave Vasiljevdan.
Vukli i Selčani su prema predanju dve od četiri grane roda Klimenata koji potiče iz istoimenog plemena na krajnjem severu Malesije u Albaniji. Prema predanju svi potiču od pretka pravoslavne vere koji se tamo doselio iz današnje Crne Gore - prema jednoj verziji iz Lopara u Fundini (Kučka Krajina) preko Hota, prema drugoj iz Pipera, a prema trećoj koja se prva spominje u istorijskim izvorima iz Morače. Druge dve grane Klimenata su Nikči i Boge, međutim Nikči većinski pripadaju J2b haplogrupi, a za Boge koji su geografski odvojeni visokim planinskim vencem je poznato da su se kasnije pridružili plemenu, tako da se predanje o međusobnom srodstvu može odbaciti. Utvrđeno je da najveći broj Selčana i Vukli čini isti rod, dok jedino iseljeni Agovići u Bihoru i Murići u Rožajskoj oblasti pripadaju R1b haplogrupi, a Gornjaci u Ceklinu pripadaju I2 haplogrupi. Bratstva iz Selca i Vukli prevashodno naseljavaju oblasti Rožaja, Plava i Gusinja gde su gotovo svi islamizirani i govore srpskim jezikom izuzev malog broja katoličkih porodica u okolini Gusinja. Prema predanju iz Selca i Vukli su još i srpska bratstva Kaluđerovići u Zeti, Orlandići i Dabanovići u Seocima, Perazići u Krajini i Paštrovićima i Dajkovići u Ceklinu, međutim još uvek nema testiranih pripadnika ovih bratstava tako da je nepoznato da li pripadaju ovom rodu. Sva pravoslavna bratstva iz Klimenata slave Nikoljdan, sem Kaluđerovića koji slave Petkovdan.
Đurbuzovići su muslimansko bratstvo iz Cetinja. Prema predanju su poreklom iz Komana, međutim nije poznato od kog bratstva.
Ugrenovići prema predanju potiču od bana Ugrena Jerinića koji je upravljao Onogoštom (današnji Nikšić) i koga je ubio Nikša, rodonačelnik Nikšića. Iako je ban Ugren bio istorijska ličnost, ne postoje dokazi o tome da se prezivao Jerinić. Bratstva u Crnoj Gori koja su prema predanju od bana Ugrena su Đapići, Juškovići, Mijanovići, Mumovići, Pantovići i Pejovići u Gornjem Polju kod Nikšića i Golubovići u Malinsku. Deo Juškovića je prešao u Ljevišta u Gornjoj Morači, a od njih su i Lazovići na Kutnjoj Njivi u Drobnjaku. Od Pejovića su Mučalice u Ljevištima u Gornjoj Morači i Godijeljima u Drobnjaku. Svi slave Aćimovdan.
Čindraci su muslimansko bratstvo iz sela Dolac u Bistrici. Prema predanju su doseljeni iz Vučitrna gde živi istoimeno bratstvo, ali postoji i mišljenje da su starosedeoci u Polimlju.
E-V13>Z1057>CTS5856>BY3380>Z5017>Z5016>Y3762>CTS6377>CTS9320>Z17107>BY4467
Rakonjci su starosedelačko bratstvo iz Rakonja kod Bijelog Polja odakle su raseljavali po susednim selima u okolini Bijelog Polja. Prema jednom predanju su poreklom od Popovića iz Kuča koji su grana Drekalovića, međutim Rakonjci ne samo da nisu genetski srodni Drekalovićima, već se prvi put pominju u Polimlju već u vreme neposredno nakon smrti Drekalovog sina Lala kada bratstvo Popović nije ni postojalo. Rakonjci slave Nikoljdan.
E-V13>Z1057>CTS5856>BY3380>Z5017>Z5016>Y3762>CTS6377>CTS9320>Z17264
Vladisavljevići iz Donjeg Kraja na Cetinju su prema predanju ogranak Borojevića, međutim za njih je utvrđeno da pripadaju R1a haplogrupi. Na osnovu toga se može zaključiti da su Lajislavići, kako se u narodu zovu Vladisavljevići, pribraćeni Borojevićima i da su od starijeg sloja stanovništva na Cetinju. Dele se na Ivanoviće i Marinoviće. Slave Đurđevdan.
E-V13>Z1057>CTS5856>BY3380>Z5017>Z19851
Katunjani, Luščani i Riđani su rod koji čini veliki broj bratstva sa različitim predanjima, a matica ovog roda je po svemu sudeći na razmeđi Katunske nahije i Stare Hercegovine. U Katunjane se mogu svrstati sledeća bratstva iz Katunske nahije: Milići i Predišani iz Bjelica, Đuričkovići iz Zagarača, Đuričići iz Malih Cuca, Vukovići iz Pive, Roćeni iz Šaranaca i Špadijeri sa Cetinja. Milići i Predišani su bratstva iz Bjelica čije plemensko ime svojataju kao rodovsko preko navodnog pretka Bela (ili Bjelana), a prema predanju su od Orlovića i doseljeni su iz Čarađa u Goliji preko Cuca. Međutim, najveći broj bratstava koja su prema predanju od Orlovića pripada J2a haplogrupi, tako da se to predanje može odbaciti kao netačno. Milići i Predišani su se iseljavali u Riječku nahiju na područje koje je kasnije pripalo Ceklinu, kao i u Goliju, Gornje Polje i Oputne Rudine. Slave Jovanjdan u matici, a pojedini iseljenici slave Petkovdan i Jesenji Jovandan. Đuričkovići iz istoimenog sela u Zagaraču takođe imaju predanje o poreklu od Orlovića i doseljavanju preko Cuca. Od njih su Nedovići u Prijelozima kod Bijelog Polja zahvaljujući čijem rezultatu je utvrđeno da Đuričkovići pripadaju E haplogrupi, ali ne i kojoj tačno grani. Međutim, na osnovu predanja se osnovano može pretpostaviti da se radi o E-Z19851 grani i istom rodu kome pripadaju Bjelice. Đuričkovići slave Malu Gospojinu, a Nedovići Aranđelovdan. Đuričići iz Malih Cuca su prema predanju od Bandića iz Komana, međutim za Bandiće koji smatraju da su od Orlovića se ispostavilo da pripadaju J2a haplogrupi. U Cucama za Đuričiće smatra da su starinci što je očigledno tačno. Slave Jovanjdan. Vukovići iz Mratinja i Brijega u Pivi su poreklom sa Čeva u Ozrinićima, a prema predanju potiču od istoimenog roda. S obzirom da Ozrinići pripadaju I2 haplogrupi, očigledno se radi o starincima sa Čeva. Iseljenih Vukovića ima u Krćama kod Pljevlje gde se prezivaju Pivljanin. Slave Aranđelovdan. Roćeni iz Rasove u Šarancima su prema predanju takođe sa Čeva, ali nije poznato od kog bratstva. Iz Šaranaca su se iseljavali u Bršno kod Nikšića odakle je deo prešao u Drobnjak. Slave Aranđelovdan. Špadijeri iz Donjeg Kraja na Cetinju su prema predanju iz primorja, konkretno iz Dalmacije, međutim to predanje se može odbaciti jer su srodni ostalim bratstvima iz Katunske nahije. Slave Đurđevdan. Luščani iz Vasojevića su prema predanju od Đuraškovića iz Ceklina, međutim kako Gornjaci čiji su Đuraškovići ogranak pripadaju I2 haplogrupi, ovo predanje je oboreno. Dele se na Vekoviće, Pajkoviće, Popoviće, Radičeviće i Tomaševiće u Lušcu i nekoliko manjih bratstava u drugim selima u okolini Berana među kojima su testirani Đuraškovići iz Budimlje. Svi slave Đurđic. Riđani su pleme koje se nekada prostiralo od Nikšića do Kruševica, ali se zbog gubitka teritorija svelo na prostor Grahova po kome je pleme kasnije preimenovano. Od bratstava koja su živela u Riđanima ovom rodu pripadaju Dragoševići iz Grahova i Lakovići i Tomanovići iz Malih Cuca. Dragoševići su prema većini predanja od Drekalovića iz Kuča, a u Grahovo su se doselili preko Čeva i Riđana kod Nikšića. Međutim, Drekalovići pripadaju rodu Kuča i drugoj podgrani E-V13, na osnovu čega se može zaključiti da je predanje Dragoševića netačno. Dele se na Bulajiće, Vujačiće, Vujoviće, Vučeviće i Delibašiće. Za Vujačiće je utvrđeno da su raznorodni, odnosno da jedan deo bratstva pripada I2 haplogrupi. Dragoševići su se iz Grahova iseljavali u Nikšićke Rudine. Lakovići i Tomanovići iz Malih Cuca su prema predanju su takođe od Drekalovića, ali za razliku od Dragoševića, imaju nešto preciznije predanje i smatraju da su od bratstva Ljakovića. Sličnost prezimena Ljaković i Laković jer najverovatniji razlog nastanka ovog izmišljenog predanja. Zanimljivo je da je krajem XIX veka još uvek postojalo predanje o njihovom srodstvu sa Dragoševićima za koje će se ispostaviti da je tačno. Iseljenih Lakovića ima u Goliji, Nikšićkim Rudinama i Pješivcima. Svi slave Nikoljdan. Ovom rodu pripadaju još i Tomovići iz Šekulara koji su prema predanju ogranak Ćetkovića što se ispostavilo kao netačno jer Ćetkovići pripadaju I2-A1328 grani. Tomovići slave Đurđevdan.
E-V13>Z1057>CTS5856>BY3380>Z5018>S2979>FGC33614>FGC33625
Beriše su albanski rod i istoimeno pleme iz severne Albanije odakle potiče i rodonačelnik Beriša u selu Prifti u Grudama. U prošlosti su predvodili Grude, ali su noviji doseljenici iz Sume vremenom postali brojniji zbog čega je plemenski barjak prešao na Vuksageljiće. Beriše u Grudama su slavili Malu Gospojinu do prve polovine XX veka.
E-V13>Z1057>CTS5856>BY3380>Z5018>S2979>Z16659>Y3183>S2972
Vojinovići-Poblaćani su nekadašnje bratstvo iz Poblaća kod Pljevlje koje potiče od spahije Vojina. Od njih su Lisičići iz Kruševa, kao i islamizirane Lisice iz Meljaka u Zatarju za koje postoji i drugo predanje po kome su od Dizdarevića iz Meljaka. Lisičići slave Jovanjdan.
E-V13>Z1057>CTS5856>BY3380>Z5018>S2979>Z16659>Y3183>S2972>Z16661
Kuči su etnički mešoviti srpsko-albanski rod i istoimeno pleme u Crnoj Gori. Do sada je uvrđeno da rodu Kuča pripada čak deset grupa srodnih bratstava koja imaju različita predanja o poreklu, a to su Mrnjavčići, Drekalovići, Bonkeći, Nuculovići (sa Nikićima i Pajovićima), Ljuhari, Bojovići i Dobrošani u Kučima, Bekteševići i Lončarevići u Gusinju, Kaljići iz Donjeg Kolašina i Banderi i Cirikovići u Plavu. Mrnjavčići su prema predanju od Gojka Mrnjavčevića, a u Kuče su se preko Brštana ili Bardanje u Klimentima doselili iz Skadra. Smatraju da su Mrnjavčevići starinom iz Bjelopavlića. Dele se na pet grupa bratstva: Berovjani i Perići, Đurđevići, zatim Živkovići, Krivodoljani, Kućani, Ledinjani i Ciknići, Kostrovići i Nikezići. Za Ljuljanoviće (Ledinjani i deo Krivodoljana) i Cikniće postoji i mišljenje da su drugačijeg porekla, što je najverovatnije i slučaj na osnovu rezultata jednog bratstva iseljenog kod Rožaja. Od Mrnjavčića su prema predanju između ostalih i Jankovići u Donjoj Morači, Vujačići iz Zete, Podgora i Lješanske nahije, Čabarkape iz Zatara i Šaranaca, kao i islamizirana bratstva Đurđevići i Micanovići iz Zatarja, Mekići iz Kolašina i Drakulovići, Kolinovići, Muratagići i Radonjčići iz Plavsko-Gusinjske oblasti. Za Klikovce u Zeti je utvrđeno da nasuprot predanju nisu od Mrnjavčića i da pripadaju R1a haplogrupi. Većina Mrnjavčića slavi Mitrovdan, dok Kostrovići, Nikezići i Vujačići slave Nikoljdan, a Berovjani i Perići Jesenji Jovanjdan. Drekalovići su prema ustaljenom predanju od Drekala Jovanovog, unuka Đurđa Kastriota, dok su Mrnjavčići oduvek tvrdili da su Drekalovići njihov ogranak. S obzirom da pripadaju istom rodu, može se zaključiti da je predanje Drekalovića o poreklu od Kastriota oboreno. Dele se na Vujoševiće, Ilikoviće, Mijoviće i Čejoviće. Slave Nikoljdan. Od Drekalovića prema predanjima su između ostalih i Anđelići u Vasojevićima, Đalovići i Čampari u Koritima, Đurovići kod Rožaja, islamizovani Rožajci (Bećirovići, Ganići, Kardovići, Fetahovići i drugi) i Durovići u Bihoru. Za Dragoševiće iz Grahova, Lakoviće i Tomanoviće iz Malih Cuca, Barjaktaroviće iz Vasojevića, Rakonjce iz Srednjeg Polimlja, kao i islamizirane Rastodere iz Bihora i Kalače iz okoline Rožaje je utvrđeno da nisu Drekalovići nasuprot njihovim predanjima. Albansko katoličko bratstvo Nuculovići iz Koća i srpska bratstva Nikići i Pajovići iz Lazorca u Orahovu su prema predanju albanskog porekla i doselili su se iz Kastrata. Nikići i Pajovići su se prema istom predanju posrbili i prešli na pravoslavlje pa slave Mitrovdan kao i ostala bratstva u Lazorcu. Bonkeći iz Zatrijebača su albanska katolička grupa bratstava koja prema predanju vodi poreklo od Bona Kećija čiji se otac Keći doselio iz gornjeg toka Cijevne u današnjoj Albaniji. Prema predanju od Banovog brata Lazara potiču današnji Hoti, međutim utvrđeno je da Hoti pripadaju J2b haplogrupi čime je to predanje oboreno. Dele se na Dacaite, Đokiće, Nik-Đerkoviće, Nikmaraše i Duke. Od Bonkeća su Nikočevići i nekoliko drugih bratstava u okolini Gusinja gde su svi prešli na islam. Bonkeći u Zatrijebaču su slavili Nikoljdan sve do prve polovine XX veka. Ljuhari iz istomenog sela u Fundini su albansko bratstvo koje je prema predanju od Martinovića sa Bajica, što je s obzirom na pripadnost rodu Kuča očigledno netačno. Dele se na katolike Đoloviće i Perkoviće i muslimane Muhoviće. Od Ljuhara su i islamizovani Šabovići iz Plava kojih ima i u Donjem Bihoru. Bojovići su bratstvo iz Ubla u Kučima, a njihovih iseljenika ima i u Potkršu u Bratonožićima i Grnčaru kod Gusinja. Slave Nikoljdan i smatraju se za starince u plemenu. Dobrošani su bratstvo iz Vrbice u Kučima i danas se prezivaju Jokanović. Smatra se da su doseljeni iz Zatrijepča. Slave Nikoljdan. Bekteševići i Lončarevići iz Gusinja su prema predanju Lončarevića poreklom od Milića iz Bjelica, a u Gusinje su se doselili preko Banjkana u Zatrijebaču gde je ostao predak Banjkana. Međutim, za Zećiroviće iz Lahola u Bihoru koji su ogranak Bekteševića je utvrđeno da pripadaju rodu Kuča čime su osporeni i poreklo od Milića i srodstvo sa Banjkanima. Bekteševići su islamizirani, dok Lončarevići slave Mratindan. Kaljići iz Donjeg Kolašina su muslimansko bratstvo sa brojnim ograncima koje se nakon Balkanskih ratova najvećim delom iselilo u Tursku. Prema predanju su ogranak Kalezića iz Bjelopavlića, međutim za Ibrahimoviće i Redžoviće koji su ogranci Kaljića se ispostavilo da pripadaju rodu Kuča koji pripadaju drugoj podgrani E-V13 u odnosu na Bjelopavliće, tako da se to predanje može odbaciti. Ljaljevići su muslimansko bratstvo iz okoline Bijelog Polja gde su doseljeni iz Kolašina, a prema predanju su poreklom od Bukumira Ljaljovića iz Bratonožića što se ispostavilo kao netačno jer pripadaju rodu Kuča. Može se zaključiti da je takvo predanje nastalo kao posledica sličnosti prezimena. Banderi i Cirikovići su muslimanska bratstva iz Plava koja su prema predanju turskog porekla iz Anadolije. S obzirom da je za Oleviće koji su grana Cirikovića utvrđeno da pripadaju rodu Kuča, predanje o turskom poreklu je očigledno netačno. Bakići i Radevići su prema predanju ogranak Vasojevića-Novakovića, međutim za Bakiće i deo Radevića u Šekularu takođe utvrđeno da pripadaju rodu Kuča. Bakići žive u Zabrđu, a Radevići u Lijevoj Rijeci i Mezgalju u Šekularu. Oba bratstva slave Aranđelovdan. Predanja kučkih bratstava nedvosmisleno govore o poreklu ovog roda iz gornjeg toka Cijevne koji pripada albanskim plemenima Klimentima i Kastratima. Kuči su se odatle naseljavali u talasima zbog čega se izgubila svest o zajedničkom poreklu. Kako su spomenuta albanska plemena nekada takođe bila etnički mešovita, ne može se na osnovu dosadašnjih saznanja utvrditi da li su Kuči izvorno srpskog ili albanskog porekla. Kuči su najbrojniji rod u Crnoj Gori sa 7,18% zastupljenosti prema anonimnom istraživanju.
E-V13>Z1057>CTS5856>BY3380>Z5018>S2979>Z16659>L241
Adžići i Koprivice su bratstva koja prema predanjima nisu međusobno povezana, ali za koja se ispostavilo da su genetski srodna. Adžići su prema predanju poreklom iz Metohije odakle su se preselili najpre u Zetu, a odatle u Kosijere. Deo Adžića se iz Kosijera iselio u Knin u Dalmaciji, a odatle u Tupan u Banjanima, da bi zatim prešao u Pivu gde su znatno brojniji nego u matici Kosijerima. Adžići u Kosijerima slave Malu Gospojinu, a u Pivi Jovanjdan. Prema manje prihvaćenom predanju Zečevića iz Banjana koji uglavnom smatraju da su od istoimenog bratstva iz Vasojevića, oni bi takođe mogli da budu od Adžića na šta ukazuje i zajednička krsna slava Jovanjdan. Koprivice iz istoimenog sela u Banjanima su prema predanju poreklom od Miloša Obilića i jedno su od najvećih bratstava u Crnoj Gori. Iseljavali su se u manjem broju u Pivu i odatle u Zatarje. Slave Nikoljdan.
Bogutovići i Miševići su rodovi iz Katunske nahije koji su prema jednom predanju istog porekla. Bogutovići, kako na osnovu kotorskih dokumenata najverovatnije glasi staro prezime Herakovića i Raičevića (Rajićevića) iz Njeguša, su prema predanju poreklom iz sela Muževice u Banjanima. Herakovići se dele na Petroviće od kojih je dinastija Petrović-Njegoš i Popoviće, a Raičevići se dele na Pende, Podubličane i Radonjiće. Iseljenih Raičevića ima u Bratešićima u Grblju. Miočani iz Donje Morače i njihovi iseljenici u Vasojevićima su prema predanju poreklom od Herakovića, međutim za ova bratstva je utvrđeno da pripadaju R1a haplogrupi čime je to predanje oboreno. Herakovići i Raičevići slave Đurđevdan. Miševići iz Ćeklića se još nazivaju i Vučedoljanima po selu koje nastanjuju. Dele se na Vickoviće, Gvozdenoviće i Proročiće. Prema svim predanjima su iz Čarađa u Goliji, dok su prema jednoj verziji srodni Herakovićima i Raičevićima iz Njeguša što tek treba da bude potvrđeno s obzirom da još uvek nema testiranih Vučedoljana. Takođe slave Đurđevdan.
Danilovići iz Đurđevine su starosedeoci u Donjoj Morači. Najstariji poznati predak Danilovića je prema predanju pop Jovan, dok nije poznato ko je bio Danilo po kome nose prezime. Slave Jovanjdan.
Mugoše i Popovići iz Lješkopolja su prema predanju poreklom od bliskog rođaka Đurađa Kastriota, a u Crnu Goru su se prema istom predanju doselili iz Kastrata preko Kuča. U Piperima je sačuvano predanje da su Mugoše nastanjivale Radovče i Kopilje, planinsku oblast u tom plemenu, odakle su ih proterali Lužani, međutim kod samih Mugoša se ne spominje predanje o poreklu iz Pipera tako da postoji mogućnost da su im tamo bili katuni. Mugoše imaju predanje da je rodonačelnik Drekalovića oženio ćerku rodonačelnika Mugoša i Popovića koji je u Kučima privremeno ostavio porodicu što je zanimljivo s obzirom da i Drekalovići imaju predanje o poreklu od Kastriota, a s obzirom da su srodni ostalim Kučima i da pripadaju E-Z16661 grani može se zaključiti da su od Mugoša preuzeli predanje o poreklu od Kastriota. Popovići pored predanja o srodstvu sa Mugošama imaju i predanje po kome potiču od Popovića sa Čeva u Ozrinićima, kao predanje o poreklu iz Žabljaka gde su se ranije prezivali Novaković. Mugoše i Popovići slave Đurđic.
E-V13>Z1057>CTS5856>BY3380>Z5018>L17
Petijevići iz istoimenog sela u Kruševicama su prema predanju poreklom od Karadžića iz Drobnjaka, a samim tim i Vasojevići. Međutim, ovo predanje se ispostavilo kao netačno jer ne samo što Karadžići pripadaju I2 haplogrupi i nisu srodni Vasojevićima, već i Petijevići nisu srodni ni Karadžićima ni Vasojevićima. Petijevići su ranije slavili Jovanjdan, što je slava koju i danas slave pojedini iseljenici, dok danas slave Jesenji Jovanjdan. Jedna grana Petijevića sa nadimkom Brbuni je prema predanju od pribraćenog francuskog vojnika i za njih je utvrđeno da pripadaju I2 haplogrupi.
E-PF2431
Ceklinjani-Alimpijevci su rod koji čine Ralevići iz Kaludre u Vasojevićima, Đuričani iz Đuričke Rijeke kod Plava i grupa bratstava iz Velike koja se naziva Ceklinjanima. Navedena bratstva slave Alimpijevdan i svojataju se međusobno, kao i sa Hadrovićima iz Bihora, a prema predanju svi su od Đuraškovića od ceklinskih Gornjaka. Međutim, za ovo predanje se ispostavilo da je netačno jer je za Gornjake utvrđeno da pripadaju I2 haplogrupi, dok Hadrovići pripadaju G2a haplogrupi. Po svemu sudeći, ovaj rod je proistekao od starosedelačkog stanovništva iz Ceklinske Župe.
E-M123>M34>M84
Parežani su najstariji rod u Banjanima i naseljavaju Pareški Do u selu Petrovići. Dele se na Kokotoviće i Miškoviće. Na osnovu rezultata Bratića iz Ljubomira koji su ogranak Parežana, može se zaključiti da pripadaju E-M84 grani. U Banjanima preovlađuje mišljenje da su Parežani od Mataruga, iščezlog plemena nesrpskog porekla, što nije isključeno s obzirom da pripadaju grani koja gotovo da nije ni zastupljena kod Srba. Parežani slave Tomindan.
G2a haplogrupa
G2a-PF3147>PF3148>PF3177>L91
Hadrovići su muslimansko bratstvo iz Bihora koje je prema predanju od Đuraškovića od Gornjaka iz Ceklina. Većina bratstvenika se danas preziva Adrović. Kao što je već spomenuto, rođakaju se sa Ralevićima, Đuričanima i Ceklinjanima iz Velike. S obzirom da Gornjaci pripadaju I2 haplogrupi, a Ralevići E1 haplogrupi, očigledno je da je i predanje Adrovića netačno.
G2a-L30>CTS574>M406
Zogovići, Krdžići i Šabotići su rod koji je po svoj prilici starosedelački u Polimlju. Zogovići i Krdžići su prema predanju od Martinovića iz Bajica odakle su se najpre doselili u Gornje Polimlje, da bi deo prešao u Šekular odakle su se svi iselili za Metohiju. Kako Martinovići najverovatnije pripadaju J2a haplogrupi, ovo predanje se može odbaciti. Zogovići i Krdžići slave Jovanjdan. Šabotići iz Bihora su muslimansko bratstvo koje je prema predanju srodno Bubanjama iz istoimenog sela kod Berana, ali s obzirom da Bubanje pripadaju I2 haplogrupi, to predanje je oboreno.
Selakovići iz Gornje Morače su poreklom iz Popovog Polja u Hercegovini. Dele se na Duloviće, Pajoviće i Pekoviće. Prema predanju od njih potiču i Tmušići iz Vasojevića za čiji ogranak Magdeliniće je ustanovljeno da pripadaju I2 haplogrupi. Albijanići iz Oputnih Rudina su prema jednom od više predanja od Selakovića čemu u prilog ide i zajednička slava Stevanjdan koja je dosta retka u Crnoj Gori.
G2a-L30>CTS574>CTS2488>P303>L140>PF3345>L497
Veljići iz Dolca i Babina u Vasojevićima su prema predanju iz Bratonožića. Smatra se da su od starijeg sloja stanovništva iz tog plemena što je i genetski potvrđeno s obzirom da ne pripadaju rodu Bratonožića. Veljići slave Nikoljdan.
G2a-L30>CTS574>CTS2488>P303>L140>PF3345>L497
>Z1815>Y7538>Z1816>Z1823>L43>L42>Y11074>YSC33
Glavoči, Korjenići i Mrdaci su rod koji čine tri grupe bratstava različitih predanja o poreklu. Glavoči su jedno od 12 "plemena" u Paštrovićima i prema predanju su poreklom sa Kosova. Danas se prezivaju Suđić. Slave Petrovdan. Korjenići su srodna grupa bratstava iz istoimenog plemena u Istočnoj Hercegovini koja slavi Aranđelovdan. Od njih je u Crnoj Gori nekoliko manjih bratstava poput Bijedića u Zatarju i Bakoča u Boki Kotorskoj. Bijedići su prema dosta čvrstom predanju od srednjevekovne vlastele Brankovića koji takođe potiču iz Korjenića. Mrdaci i njihov ogranak Mrdakovići su bratstva iz Zatarja čiji je rodonačelnik prema predanju Brajilo "Krunoslav" Maričić iz Brnjaka u Ibarskom Kolašinu što se ne može potkrepiti istorijskim podacima. Preci Mrdaka su prema istom predanju jedno vreme živeli u Bjelopavlićima i Morači, dok su najduže ostali u Brskutu u Kučima, da bi se na kraju naselili na područje Zatarja. Postoji i mišljenje da su starinci u oblasti Zatarja. Slave Nikoljdan.
Zeci, Marotići i Mudreše su poreklom iz Spuža odakle su Marotići i Mudreše prešli u Bokovo u Ceklinu, a Zeci u Pobore. Kod Marotića i Mudreša postoji predanje o srodstvu sa Vukčevićima iz Lješanske nahije što se ispostavilo kao netačno jer Vukčevići pripadaju I2 haplogrupi. Od Mudreša su Vuletići iz Limljana zahvaljujući čijem rezultatu je utvrđena haplogrupa ovog roda. Marotići i Mudreše slave Spasovdan, dok Zeci i Vuletići slave Jesenji Jovanjdan. Nekadašnja slava svih ovih bratstava je Đurđic.
J1 haplogrupa
J1-Z1828>Z18463
Radmuževići su grupa bratstava iz Šekulara koja potiče od Komnena Barjaktara koji je prema predanju potomak vojvode Petra Šekularca, ali kao što je već spomenuto, nisu srodni sa Vojvodićima i Vukovićima koji imaju isto predanje. Dele se na Kekiće, Lekiće, Maslare i Spaleviće. Prema jednoj teoriji naziv Šekulara potiče od Sekelja (Seklera) koji su tu doselili iz Transilvanije. S obzirom da Radmuževići pripadaju haplogrupi koja je krajnje netipična za srpsko etničko područje, a prisutna je kod Sekelja, postoji mogućnost da su Radmuževići najstariji sloj stanovništva u Šekularu po kome je pleme i dobilo ime. Slave Jovanjdan.
J2a haplogrupa
J2a-Z6065>Z7532>FGC15901
Sotonići su rod od kog je proisteklo istoimeno pleme u Crmnici i prema predanju potiču od Mihaila Dukađinca, sina dukađinskog bana zbog čega se još nazivaju i Dukađincima. S obzirom da je Dukađin albanski naziv za oblast severoistočne Albanije koji se vremenom proširio i na nekada čisto srpsku Metohiju, kao i da u Sotonićima ima albanskih toponima, može se pretpostaviti je ovaj rod albanskog porekla. Dele se na Mirosaljiće, Mitroviće, Nikoliće i Rasaliće i čine većinu stanovništva u plemenu. Slave Aranđelovdan.
J2a-M92
Kapetanovići su muslimansko bratstvo iz Dobrakova kod Bijelog Polja. Prema predanju su poreklom iz okoline Nevesinja.
J2a-M92>Z8096>S8230>Z38463
Pješivci i Cuce su razgranati rod koji čini nekoliko grupa bratstava sa različitim predanjima o poreklu. Bajkovići, Grabljani, Gradinjani, Lipljani, Lipovci i Prosedoljci iz Veljih Cuca su prema predanju poreklom od Orlovića i u Velje Cuce su se doselili iz Čarađa u Goliji preko Banjana. Najbrojniji Bajkovići se dele na Krivokapiće i Preobrežane, a Krivokapićima su pribraćeni Ivanovići čija haplogrupa još uvek nije utvrđena. Od Orlovića iz Čarađa su prema predanju još i Milići i Predišani u Bjelicama, Bandići u Komanima, Đuričkovići u Zagaraču, Nenojevići (Martinovići i Vuksanovići) u Bajicama, Samardžići u Krivošijama, Tepavčevići u Goliji i Ćetkovići u Orahovcu čiji su se preci jedno vreme zadržali u Veljim Cucama. Do sada je potvrđeno da su bratstvima iz Veljih Cuca srodni Bandići i Samardžići, dok su Bjelice i Đuričkovići srodni i pripadaju E haplogrupi, a Tepavčevići pripadaju rodu Banjana, odnosno N2 haplogrupi. Još uvek nema testiranih Nenojevića i Ćetkovića, ali se za Nenojeviće pretpostavlja da pripadaju istom rodu kao i bratstva iz Veljih Cuca jer su se Bandići i Samardžići u svoje nove matice doselili preko Bajica. Iseljenih Bajkovića ima u Nikšićkim Rudinama, Grahovu i Orahovcu, a Martinovića u Lješkopolju. Sva bratstva iz Veljih Cuca slave Jovanjdan, kao i Nenojevići, Samardžići i Ćetkovići. Bandići slave Malu Gospojinu. Pavićevići iz Dola Pješivačkog su prema predanju iz Trešnjeva u Veljim Cucama. Od njih su Mirkovići i Perovići u Macavarama u Banjanima i Pješivci u Jezerima. Pavićevići slave Malu Gospojinu u Pješivcima, Jovanjdan u Banjanima i Jesenji Jovanjdan u Jezerima. Pješivci su srodna grupa bratstava i istoimeno pleme u Katunskoj nahiji. Prema predanju potiču od braće Bogdana i Vitka, navodnih potomaka Stevana Vasojevića koji se nalazi i u rodoslovnom stablu Vasojevića. S obzirom da Vasojevići pripadaju E haplogrupi, očigledno je da Pješivci ne potiču od Vasojevića. Pješivci su se prema predanju u svoju sadašnju maticu doselili preko albanskog plemena Grude zbog čega su se sa njima u prošlosti rođakali, međutim u tom albanskom plemenu do sada nema testiranih pripadnika J-S8230 grane. Pješivci se dele na Potoliće u Gornjim Pješivcima i Vitkoviće u Donjim Pješivcima. Iseljenih Pješivaca ima u okolini Nikšića, Njegušima i Jezerima. Svi slave Jesenji Jovanjdan, izuzev Kustudija u Majstorima u Njegušima koji slave Đurđevdan. Radulovići su bratstvo koje je nekada živelo u Bašinom Selu u Ozrinićima, selu koje je nekada pripadalo Cucama, a odatle su se pod pritiskom Ozrinića iselili u Pješivce, Krivošije, Bajice i Oputnu Rudinu. Prema predanju su od Vojinovića sa Kosova odakle su se doselili u Čarađe u Goliji, a odatle su zajedno sa Orlovićima prešli u Cuce. S obzirom da su srodni ostalim bratstvima doseljenim iz Čarađa, predanje o poreklu od Vojinovića se može odbaciti. Većina Radulovića pripada ovom rodu, dok Radulovići iz Krivošija ili barem jedan njihov deo pripadaju L1 haplogrupi. Od Radulovića su Bojanići u Krivošijama i Ozrinići u Bajicama. Radulovići slave Jovanjdan i Malu Gospojinu. Pored navedenih razgranatih bratstava, ovom rodu pripadaju i Žmukići iz Krivošija koji su poreklom sa Grahova i katolici Maslovari iz Bogdašića kod Tivta za koje se jedino zna da su doseljeni iz Stare Crne Gore. Žmukići slave Jovanjdan, a Maslovari Vračevdan. Takođe, utvrđeno je da ovom rodu pripadaju i tri srodna muslimanska bratstva iz Plava, a to su Pašići, Redžepagići i Šabanovići koji su prema predanju poreklom iz okoline Skadra. Kalezići iz Bjelopavlića sudeći po jednom rezultatu najverovatnije pripadaju ovom rodu nasuprot njihovom predanju po kome su ogranak Bjelopavlića koji pripadaju E-Z16988 grani. Za njih postoji i mišljenje da potiču od Lužana što ukoliko zaista pripadaju J2a-Z38463 grani svakako nije slučaj. Slave Petkovdan.
J2a-L25>Z438>Z387
Nurkovići su muslimansko bratstvo iz Seošnice kod Rožaja čiji je rodonačelnik prema predanju Nurko Hrastoder iz Bihora. S obzirom da Rastoderi, kako se danas prezivaju Hrastoderi, najvećim delom pripadaju E haplogrupi, za spomenuto predanje o poreklu Nurkovića se ispostavilo da je netačno.
J2b haplogrupa
J2b-M205>PF7321>CTS1969>Y22075>Y22066
Veljokrajani i Kriči su rod koji čine bratstva sa različitim predanjima o poreklu. Veljokrajani su starosedelačka grupa bratstava u Njegušima koja je predvodila ovo pleme u daljoj prošlosti. Dele se na Nikoliće i Batrićeviće u Veljem Kraju, zatim Vuloviće i Ljesare u Žanjevom Dolu i Peraše u Mircu. Varezići u Pivi su takođe od Veljokrajana, a zahvaljujući rezultatima njihovog ogranka Supića kod Gacka kao i Živkovića kod Lajkovca koji su ogranak Radičevića, utvrđena je haplogrupa Veljokrajana. Stara slava Veljokrajana je Velika Gospojina, međutim većina bratstava je preuzela Đurđevdan, dok u Žanjevom Dolu slave Jeremijevdan. Varezići slave Nikoljdan. Od Veljokrajana su po svemu sudeći i Rojevići iz sela Ozrinići kod Nikšića koji takođe pripadaju ovom rodu, a prema jednom predanju, ispostavilo se netačnom, su od Ozrinića sa Čeva. Rojevići slave Malu Gospojinu. Kriči su nekadašnje pleme koje je obuhvatalo prostor Krička u Zatarju i Jezera i Šaranaca u Drobnjaku. Oduvek se smatralo da su Kriči jedno od plemena koje su Srbi zatekli po dolasku na Balkan, a genetika je to i potvrdila. Dok u Crnoj Gori nijedno bratstvo nije zadržalo predanje o kričkom poreklu, mnogi Kriči koji su se iselili u Liku i Dalmaciju su zadržali svoje plemensko ime u prezimenima i nazivima sela koje su osnivali zahvaljujući čemu je utvrđeno i kojoj haplogrupi pripadaju. Ispostavilo se da i pojedina bratstva u Crnoj Gori pripadaju rodu Kriča, iako o tome nisu sačuvala predanja. To su Godijelji iz Drobnjaka, Golubovići, Markovići, Peruničići i Cmiljanići iz Zatarja, Dedejići i nekoliko bratstava koja su potekla od njih u Jezerima, Šarancima, Poljima i Bukovici i Radovići sa ogrankom Čamdžićima u Srednjem Polimlju i Pljevaljskoj oblasti. Prema predanjima Godijelji su iz Godinja u plemenu Boljevići, Golubovići od Ćirovića iz Donje Morače kojih ima i u okolini Pljevlje, Dedejići sa Čeva u Ozrinićima, Markovići iz Markovine u Ozrinićima, Peruničići iz Banjana gde su se prezivali Bogdanović, Cmiljanići sa Ravnih Kotara odakle su najpre došli u okolinu Nikšića, dok Radovići ne znaju svoje dalje poreklo. S obzirom da sva ova bratstva pripadaju istom rodu, izvesno je da većina ovih predanja nisu tačna. Sva navedena bratstva slave Đurđevdan sem Ćirovića i Golubovića koji slave Aranđelovdan.
J2b-Z628
[caption id="attachment_43551" align="aligncenter" width="300"] J2b-Z628 grane i rodovi u Crnoj Gori[/caption]
Vujovići-Mikulići su najveće bratstvo iz Mikulića u Bjelicama. Važe za jedno od najstarijih bratstava u plemenu i nemaju predanje od daljem poreklu, tako da se smatra da bi mogli biti ogranak Mikulića po kojima je selo dobilo naziv. Slave Petkovdan.
J2b-Z628>Z2507>Z638>Z1296
Braunovići iz Prekobrđa u Donjoj Morači su prema predanju poreklom iz Kuča, međutim nema naznaka da bi mogli imati srodnike iz tog plemena sudeći po dosadašnjim rezultatima. Slave Aranđelovdan, a stara slava im je Nikoljdan.
J2b-Z628>Z2507>Z638>Z1296>Z1297>Y27522>Y23094
Vuksageljići, Vučine i Nikči su dve grupe albanskih bratstava koja su prema predanju različitog porekla, ali pripadaju istom rodu. Vuksageljići i Vučine čine većinu stanovništva u albanskom plemenu Grude. Njihov rodonačelnik se prema predanju doselio iz Sume u Albaniji. Brojniji Vuksageljići se prema predanju dele na Đoleviće, Iveziće, Nakoviće i Siništoviće, dok sve Vučine nose isto prezime. Za Đoleviće je međutim utvrđeno da pripadaju E haplogrupi i da nisu srodni ostalim brastvima iz ovog roda. U planinskom delu plemena su katolici, dok su u Tuzima i Dinoši u zetskoj ravnici pretežno muslimani. Katolici su slavili Malu Gospojinu do prve polovine XX veka. Nikči su jedan od četiri fisa albanskog plemena Klimenti i prema predanju su isti rod sa ostalim fisovima za koje je međutim utvrđeno da pripadaju E i R1b haplogrupama. Od Nikči su u Crnoj Gori Nikači iz Godinja kod Boljevića koji slave Nikoljdan.
Škrijelji su albanski rod i istoimeno pleme iz Malesije u Albaniji. Škrijelja u Crnoj Gori ima u Šestanima gde su osnovali istimeno pleme i u Gornjem Bihoru gde su prešli na islam. Tutići koji su živeli u Mojkovcu su takođe iz Škrijelja, što je i genetski potvrđeno. Šestani su se iseljavali u Seoca, Mikuliće kod Bara, Mačuge u Sotonićima i Podmožuru kod Ulcinja. Šestani su specifični po tome što među njima ima i katolika i pravoslavaca i muslimana. Katolici u Gornjim Šestanima su slavili Petrovdan, a u Donjim Šestanima Trojičindan. Islamizovanih Šestana ima u susednim Murićima i Mikulićima. Pravoslavni Vučedabići iz istoimenog sela u Donjim Šestanima i Lekići u Seocima slave Vračevdan, dok Dobrkovići u Mačugama slave Ilindan.
J2b-Z628>Z2507>Z638>Z1296>Z1297>Z1295
Bojovići-Brskućani su prema predanju poreklom od Bukumira iz Brskuta u Bratonožićima i dele se na pravoslavne Ivanoviće i Ratkoviće kod Rožaja i islamizovane Ramdedoviće i Skenderoviće u Bihoru i Dervoviće u Bijelom Polju. S obzirom da Lalovići, za koje se pouzdano zna da su Bukumiri, najverovatnije pripadaju E haplogrupi, postavlja se pitanje da li su i Bojovići zaista Bukumiri. Ratkovići slave Nikoljdan.
J2b-Z628>Z2507>Z638>Z1296>Z1297>Z1295>Y21878
Hoti su albanski katolički rod i istoimeno pleme u Malesiji koje se nalazi sa obe strane granice sa Albanijom. Predak današnjih Hota se doselio iz gornjeg toka Cijevne, a brzim razmnožavanjem su najpre postali većina u plemenu da bi na vremenom proterali sve stare Hote (Bogićevce, Bubiće, Vujačiće, Maraše i druga bratstva) zbog čega su Hoti postali rodovski najmonolitnije pleme u celoj Crnoj Gori. Današnji Hoti su prema predanju isti rod sa Bonkećima iz Zatrijebača, međutim za njih je utvrđeno da pripadaju rodu Kuča i E haplogrupi. Hoti se dele na dve grupe bratstava čije su matice Trabojin i Rapša. Iz Trabojina su Gozdjeni, Gojčaji i Dušaji, a iz Rapše Junčevići, Lajčovići i Đonovići. Slavili su Krstovdan do prve polovine XX veka. Iseljenih Hota u Crnoj Gori ima kod Plava i Rožaja gde su prešli na islam.
J2b-Z628>Z2507>Z638>Z1296>Z1297>Z1295>Z631
Nikolići-Golijani iz Krsca u Goliji su od Nikolića iz Dulića u Gackom. Prema predanju su poreklom od Grbljanovića iz Drobnjaka koji su se u Duliće doselili preko Ozrinića i Baljaka kod Bileće, međutim o Grbljanovićima iz Drobnjaka nema nikakvih podataka koji bi potrkrepili ovo predanje. Slave Đurđevdan.
J2b-Z628>Z2507>Z638>Z1296>PH2967
Šoši su pleme iz Dukađina u Albaniji čiji su pripadnici prema predanju istog porekla kao i Mirdite i Šaljani, što je genetika međutim osporila. U Crnoj Gori su iz Šoša prema predanju Šoći iz Ljubotinja, međutim predanje još uvek nema genetsku potvrdu s obzirom da se Šoći još uvek nisu testirali. Slave Aranđelovdan.
J2b-Z628>Z2507>Z638>Z1296>PH2967>PH3120
Mirdite su najveće pleme iz Dukađina u Albaniji, a kao što je već spomenuto, rođakaju se sa susednim plemenima Šaljanima i Šošima. Do sada je utvrđeno da većina Mirdita pripada istom rodu i da nisu srodni do sada testiranim Šaljanima i Šošima. U Crnoj Gori ima nekoliko katoličkih i muslimanskih albanskih bratstava iz Mirdita u Krajini i okolini Ulcinja, ali još uvek nema testiranih među njima. Marvasije, Paljoke i Simoni u Pistuli kod Ulcinja su slavili sv. Mariju, Pepđonovići u Tejani u Krajini sv. Kralja, a Prelukići u Gornjoj Briski su slavili Trojičindan.
J2b-Z628>Z2507>CTS3617
Novićevići su rod iz Prnjavora kod Plava čiji se rodonačelnik Nović prema predanju doselio iz Pipera. Od pravoslavnih Novićevića su nastala još i islamizirana bratstva Gutovići, Jasavići, Markovići i Škuntići. J2b haplogrupa do sada nije zabeležena u Piperima, tako da ovo predanje još uvek nije potvrđeno. Pravoslavni Novićevići slave Aranđelovdan.
J2b-Z628>Z2507>CTS3617>Z38240>PH1602>PH3514
Ožegovići iz Kuta kod Herceg-Novog su doseljeni iz sela Ožegovice u Ozrinićima. Prema predanju su Ozrinići što se ispostavilo kao netačno s obzirom da Ozrinići pripadaju I2 haplogrupi. Ožegovići slave Trojičindan, a prema predanju su ranije slavili Aranđelovdan.
L1b haplogrupa
L1b-M349>BY12542
Lazarevići su bratstvo iz Glavatičića i Bigove u Grblju koje potiče iz Šobajića u Bjelopavlićima gde su preostali njihovi ogranci Vujići i Pejurići. Deo Lazarevića je iz Grblja prešao u Riječku nahiju i tamo su od njih Kusovci u Ljubotinju i Mihaljevići u Ceklinu. Od iseljenika iz Šobajića u Vražegrmcima potiču i srodna bratstva Vučurovići, Vodovari i Ilići u Krivošijama i Vukalovići i Vučinići u Dolovima u Grahovu. Navedena bratstva su se doselila u navedena područja preko Zagarača i Dobre Gore u Cucama po kojoj su prozvani Dobrogoranima. U Zagaraču su ostali Radmanovići, razgranata grupa bratstava, koji se rođakaju sa Dobrogoranima, a ova veza je i genetski potvrđena. Vučurovići i Vodovari su prema predanju potomci Bijelog Pavla, ali to predanje se može odbaciti jer Bjelopavlići pripadaju E-Z16988 grani. Radmanovići imaju predanje o daljem poreklu od Baljevića iz Bratonožića, međutim i to predanje se može odbaciti jer Bratonožići pripadaju Q2-Y2209 grani. Deo iseljenika iz Šobajića se kratko zadržao u Krivošijama, i od njih potiču Vukalovići i Vujičići u Zubcima i Grahovu i Miloševići u oblasti Gacka i Nevesinja. O poreklu Vukalovića u Zubcima i Grahovu postoji više predanja vezano za to od kog bratstva iz Krivošija potiču zbog čega nije utvrđeno jasno grananje ovog roda. Dobrogorani se međusobno rođakaju i sa Zvicerima iz Malih Cuca koji međutim imaju predanje o poreklu iz Kuča. Iako među Lazarevićima i njihovim ogranicma još uvek nema testiranih, osnovano se može pretpostaviti da pripadaju L1b-BY12542 grani odnosno da sva navedena bratstva potiču od njih. Ovom rodu pripadaju još i Dragojlovići, Jančići i Lakonići iz Ubala u Boki Kotorskoj koji su prema predanju iz Bjelica, kao i deo Radulovića iz Krivošija za koje se ispostavilo da nisu srodni ostalim Radulovićima iz Krivošija, već da su im pribraćeni. Većina bratstava iz ovog roda slavi Petkovdan, dok Lazarevići u Grblju slave Nikoljdan, Kusovci Aranđelovdan, Mihaljevići Sv. Teklu, a Zviceri i Radulovići slave Jovanjdan.
Q2 haplogrupa
Q2-L245>Y2998>Y2209
Bratonožići su pleme i istoimeni rod u Brdima. Prema predanju su od Brata, unuka Grgura Brankovića, što bi značilo da su starinom iz Korjenića odakle potiču Brankovići. Međutim, za Korjeniće od kojih potiču Brankovići je utvrđeno da pripadaju G2a haplogrupi, tako da se ovo predanje o poreklu od vladarske kuće može odbaciti. Bratnožići se dele na Baljeviće (ili Baleviće), Progonoviće, Seoštičane i Čađenoviće. S obzirom da je plemenska teritorija Bratonožića na krševitom i neplodnom području, dosta su se iseljavali širom Crne Gore. Najveća iseljenička bratstva su Šoškići u Vasojevićima, Krnjičani na Skadarskom jezeru, Vučinići i Vukanovići u Piperima, Vukalovići u Grahovu, Osredčani u Donjoj Morači i Belojice u Rožajskoj oblasti. Skoro sva navedena bratstva prema predanjima potiču od Baljevića koji su ujedno i najbrojnija grana Bratonožića. Za Radmanoviće iz Zagarača koji su takođe prema predanju od Baljevića se ispostavilo da pripadaju L1-M349 grani. S druge strane, za Cimbaljeviće iz Vasojevića koji su prema predanju iz Pipera se ispostavilo da pripadaju rodu Bratonožića. Većina Bratonožića slavi Nikoljdan, dok Progonovići slave Jesenji Jovanjdan, a Vučinići, Vukanovići, Krnjičani i Cimbaljevići slave Aranđelovdan.
R1b haplogrupa
[caption id="attachment_43552" align="aligncenter" width="182"] R1b-L23 grane i rodovi u Crnoj Gori[/caption]
R1b-L23
Dimitrijevići su bratstvo od koga potiču Rafailovići iz Vitog Dola u Paštrovićima i prema predanju su poreklom iz Makedonije. Pripadaju paštrovskom "plemenu" Bečići i slave Mitrovdan.
Ranci su starosedelačko bratstvo iz Brčela od kojih potiču današnji Gojnići. U Pješivcima je postojalo selo Ranci gde je živelo istoimeno lužansko bratstvo zbog čega se sumlja da su od njih Ranci u Brčelu, međutim haplogrupa kojoj pripadaju Gojnići ne upućuje na lužansko poreklo. Gojnići slave Đurđevdan.
R1b-L23>L51>L151>P312>U152
Banjovići su bratstvo iz Kuča koje spada u stariji sloj stanovništva u plemenu. Od davnina se bave kovanjem, a prema predanju su poreklom iz Banja Luke po kojoj su poneli prezime. Najpre su se naselili u Koćima odakle su prešli u Lopare u Fundini, a odatle su se iseljavali i u druga sela u Kučima. Među Banjovićima do sada nema testiranih, međutim na osnovu jednog predanja o poreklu Žižića iz Drobnjaka i njihovog rezultata se može pretpostaviti da Banjovići pripadaju ovoj grani. Naime, Žižići potiču od kovača Ilije koji se kao naselio u Velje Duboko u Rovca gde se kao domazet oženio, da bi njegovi sinovi kasnije prešli u Miloševiće u Drobnjaku. Prema predanju samih Žižića, oni potiču od Domazetovića sa Čeva, međutim kako je utvrđeno da Domazetovići pripadaju rodu Ozrinića, odnosno I2 haplogrupi, to predanje se može odbaciti. Zbog toga se kao tačnije može uzeti predanje koje se očuvalo u Rovcima po kome se Ilija doselio iz Kuča i po kome je umesto Nikoljdana počeo da slavi Aranđelovdan, slavu kuće gde se doselio kao domazet. Kako su Banjovići jedini kovači u plemenu, a pritom slave Nikoljdan, osnovano se može pretpostaviti da je Ilija bio od tog bratstva. Istom rodu sa Žižićima pripadaju i Bakići iz Donje Morače za koje se u plemenu smatra da su doseljeni iz Srbije. Bakići se rođakaju sa istoimenim bratstvom iz Zabrđa u Vasojevićima, međutim za njih se ispostavilo da pripadaju rodu Kuča, a ne rodu Vasojevića kako glasi njihovo predanje. Žižići i Bakići slave Aranđelovdan.
R1b-L23>L51>L151>P312>U152>Z36>CTS5531>Z37>Z67
Bogićevci prema predanju potiču od Bogića, unuka Gojka Mrnjavčevića, koji se iz Hota doselio u Donju Moraču. Smatraju da su Mrnjavčevići starinom iz Livna. Bogićevi potomci su se brzo ramnožili i vremenom postali većina u plemenu. Dele se na Vujisiće, Lakićeviće, Popoviće i Radoviće, Medenice i Rakočeviće, a od ovih bratstava su vremenom nastala i pojedina manja bratstva. Iseljavali su se u velikom broju u okolinu Kolašina, a ima ih i u okolini Pljevlje. Slave Aranđelovdan.
R1b-L23>L51>L151>P312>U152>L2>FGC13620>FGC13619
Konjevići su braststvo iz Prijevora u Sutorini. Prema predanju su doseljeni iz Morače. Slave Nikoljdan.
R1b-L23>L51>L151>U106
Drecuni i Sarapi su dva bratstva iz Ljubotinja sa različitim predanjima o poreklu za koja se ispostavilo da su srodna. Drecuni su prema predanju iz Velike Drenove u Šumadiji, a brojniji Sarapi su iz okoline Sarajeva i dele se na Banoviće, Vukićeviće, Vučkoviće, Kaluđeroviće i Laličiće. Svi slave Nikoljdan.
Đorojevići i Simanići su bratstva iz Gornjeg Polja kod Nikšića koja su prema predanju u srodstvu što je genetika i potvrdila. Nemaju predanje o daljem poreklu i smatraju se za starince u Nikšićkoj oblasti. Slave Aranđelovdan.
Mušovići iz Bijelog Polja i okoline su poreklom iz Donjeg Kolašina. Njihov rodonačelnik Ahmet je prema jednom predanju potomak Heraka Vraneša, prema drugom je potomak Joksima Vraneškog, rodonačelnika Joksimovića iz iste oblasti, a prema trećem je bio turskog porekla. Kod Mušovića postoji i manje prihvaćeno predanje o poreklu od Mahmutbegovića iz Peći za koje se smatra da su grana Crnojevića. Ono u čemu se sva predanja slažu jeste da su Mušovići srodni Dautovićima i Hasanbegovićima iz Donjeg Kolašina, međutim to se ispostavilo kao netačno s obzirom da Hasanbegovići pripadaju R1a haplogrupi. Mušovići su se iz Donjeg Kolašina iselili u Nikšić i Kolašin gde su upravljali tim gradovima za vreme turske okupacije, da bi nakon Berlinskog kongresa prešli na svoja imanja u Stričini u Donjem Kolašinu, a odatle nakon Balkanskih ratova u Bijelo Polje i Novi Pazar.
R1b-L23>Z2103>Z2106>Z2108>Z2110>CTS7556
>Y5592>CTS9219>Y18959>BY611>Y23373>Z2705>Y33200
Bihorci, Vujovići-Ljubotinjani, Murići i Piperi su rod koji čini nekoliko grupa bratstava iz različitih oblasti današnje Crne Gore. Rod je specifičan po tome što prema predanjima ima i srpskih bratstava albanskog porekla i albanskih bratstava srpskog porekla, a po veroispovesti se dele na pravoslavce, katolike i muslimane. Bihorci su grupa muslimanskih bratstava iz Gornjeg Bihora koja imaju različita predanja o poreklu, a za koja se ispostavilo da pripadaju ovom rodu. To su Agovići, Durakovići, srodna bratstva Kožari, Muratovići, Taraniši i Tiganji, Ličine, Ćemani i Hajdarpašići i deo Rastodera. Agovići su prema predanju iz Selca u Klimentima, a u Bihor su se doselili preko Plava. Durakovići su prema predanju od Bukumira iz Bratonožića, međutim to očigledno nije tačno jer rod Bukumira pripada E-Z16988 grani. Hajdarpašići su uz Ćoroviće bili najuticajnije muslimansko bratstvo u Bihoru, a potiču od Hajdar-paše koji se doselio iz Slavonije i na upravu dobio Bihor. Kako su Hajdarpašići srodni mnogim bratstvima u Crnoj Gori, može se zaključiti da je Hajdar-paša dobio na upravu oblast u relativnoj blizini svog mesta porekla. Hajdarpašići su se sa svojim ograncima proširili na oblasti Bijelog Polja i Donjeg Kolašina, a nakon Balkanskih ratova veliki deo bratstva se iselio u Tursku. Kožari, Muratovići, Taraniši i Tiganji su srodna bratstva koja ne znaju odakle potiču, dok Muratovići smatraju da su im je predak došao sa Hajdar-pašom. Sudeći po tome što su srodni Hajdarpašićima, rodonačelnik Muratovića je najverovatnije bio rođak Hajdar-paše. Mujevići, kako glasi staro prezime Ličina, su prema predanju poreklom iz Kuča, a zbog prezimena postoje i nagađanja da su iz Like. Deo Ličina je kasnije iz Bihora prešao u susedna Korita. Ćemani su prema ustaljenom predanju poreklom od Drekalovića iz Kuča, a rođakaju se sa Božovićima kod Berana. Prema drugom predanju potiču iz Ćemovskog Polja kod Podgorice što je daleko verovatnije imajući u vidu da Drekalovići pripadaju rodu Kuča i E haplogrupi. Deo Rastodera takođe pripada ovom rodu, dok osnovna grana tog bratstva pripada E-CTS5858 grani. Vujovići iz Ljubotinja su prema predanju od plemićke porodice Vojinovića iz Vučitrna, odakle su se preko Morače i Bratonožića doselili u Ljubotinj gde su bili spahije i jedno vreme najuticajnije srpsko bratstvo u Crnoj Gori. Deo Vujovića je prešao u Trnovo i Komarno koji su ubrzo potom pripali crmničkom plemenu Dupilo. Od Vujovića su još Lalići i Lekići u Crmnici. Slave Aranđelovdan. Murići su staro bratstvo iz istoimenog katuna u Klimentima koje je prema predanju jednokrvno sa ostalim Klimentima, međutim ispostavilo se da su drugačijeg porekla. Iseljenih Murića u Crnoj Gori ima u nekoliko sela u okolini Rožaja gde su svi prešli na islam. Agovići iz Bihora najverovatnije potiču od Murića. Piperi su pleme u Crnoj Gori u kome se za većinu bratstava ispostavilo da pripadaju ovom rodu. Lutovci su prema predanju poreklom iz Pirota odakle su se doselili u Lutovo u Bratonožićima, a iz Lutova su se iseljavali u Pipere gde su vremenom postali najbrojniji rod. Prema ustaljenom rodoslovu se dele na Mrke i "Pipere" (čije plemensko ime Lutovci svojataju preko izmišljenog pretka Pipa), dok se "Piperi" dalje dele na Vukotiće, Đurkoviće, Lazareviće, Petroviće i Crnce. Do sada je potvrđeno da Đurkovići pripadaju ovom rodu, dok Mrke iz istoimenog sela pripadaju R1a-Y2902 grani što potvrđuje verovanje da su stariji sloj stanovištva. Za Crnce se smatra da su od Lužana, tako da ni oni ne bi trebalo da pripadaju ovom rodu za razliku od Dragišića iz Radeće koji iako su pribraćeni Đurkovićima verovatno pripadaju istom rodu. Za iseljene Božoviće u Ibarskom Kolašinu koji su prema predanju od Božovića iz Pipera je utvrđeno da pripadaju I2-CTS10228 grani, tako da se na osnovu tog rezultata može pretpostaviti da Vukotići čiji su Božovići ogranak nisu srodni ostalim Lutovcima nasuprot predanju. Od Lutovaca su najverovatnije i islamizirani Memovići-Crnovršani koji su se iz Lutova preselili u Ćekliće ispod Crnog Vrha odakle su proterani u Nikšić za vreme tzv. istrage poturica. Iz Nikšića su prešli u Crni Vrh kod Berana, selo koje su nazvali po svom starom zavičaju, odakle su ih proterali Vasojevići, da bi se konačno naselili u okolini Bijelog Polja. Do sada je među bratstvima iz Pipera koja se smatraju za starosedelačka jedino za Staniće iz Stijene Piperske utvrđeno da su srodni Lutovcima, na osnovu čega se može pretpostaviti i da većina ostalih starosedelačkih bratstava iz središnje oblasti Pipera pripada ovom rodu kao što su spomenuti Dragišići iz Radeće, Liješevići i Popovići iz Stijene Piperske i Milunovići i Šujaci iz Rijeke Piperske. Od Liješevića prema predanju potiču Donjaci u Ceklinu koji se dele na Vujanoviće, Vukmiroviće, Lopičiće i Strugare, kao i iseljene Vukmanoviće u Podgoru. Piperi u matici slave Aranđelovdan, sem Milunovića koji slave Nikoljdan, dok Šćekići iz Polimlja koji su ogranak Đurkovića slave Petkovdan, a Donjaci Đurđevdan. Ovom rodu pripadaju još i manja bratstva Perovići i Ibrahimagići. Perovići iz Strojenice u Srednjem Polimlju imaju predanje o poreklu iz Pive, ali s obzirom da pripadaju ovom rodu to predanje je dosta upitno. Slave Nikoljdan. Ibrahimagići su muslimansko bratstvo iz Gusinja čije dalje poreklo nije poznato, a za koje je takođe utvrđeno da pripadaju ovom rodu.
Radomani iz Ljubotinja su prema predanju doseljeni iz "Banje, kod Kosova" zbog sukoba sa Turcima, a su starinom iz Ovčjeg Polja u Makedoniji. Zajedno sa Radomanima u Ljubotinj je došao i predak bratstva Džono, međutim prema predanju nisu istog porekla po muškoj liniji. Iseljenih Radomana ima u Braćenima u plemenu Dupilo. Radomani slave Aranđelovdan.
Cijevnjani su rod koji čine bratstva iz doline reke Cijevne koja imaju različita predanja o poreklu i danas su podeljeni po etničkoj i verskoj pripadnosti, ali se ispostavilo da su istog porekla. To su Banjkani iz Zatrijepča, Maraši iz Zete, Vulevići i Ljuljđurovići iz Gruda, a najverovatnije i Strahinje iz Podgora. Banjkani (Bekai na albanskom) su katolička grupa bratstava iz istoimenog sela u Zatrijebaču. Prema predanju koje je po svemu sudeći netačno, poreklom su od Crnojevića, a predak im se u Zatrijebač doselio iz Crnojevića Rijeke. Vulevići (Vulaj na albanskom) i Ljuljđurovići (Ljuljđuraj na albanskom) su bratstva iz Vulevića, Lofke i Selišta u plemenu Grude. Prema predanju su srodni Vuksageljićima i Vučinama, međutim za njih je utvrđeno da pripadaju J2b-Y23094 grani tako da se to predanje kojim se vezuju najveća bratstva iz Gruda se može odbaciti kao netačno. Maraši i Strahinje su poreklom iz Hota. Maraši iz Zete su prema predanju zbog odbijanja da pređu na katoličanstvo morali da napuste Hote pod pritiskom novodoseljenih albanskih bratstava. Rođakaju se sa Vujačićima iz Zete sa kojima su se zajedno iselili iz Hota, ali različite slave kao i predanje Vujačića o poreklu od Mrnjavčića iz Kuča koje Maraši nemaju ukazuju na to da se radi o bratstvima različitog porekla. Strahinje iz Utrga u Podgoru najverovatnije takođe pripadaju ovom rodu jer kao i Maraši potiču iz Hota i slave Mitrovdan.
T haplogrupa
T-L162
Derviševići iz Gusinja i okoline su prema predanju poreklom iz Zatrijebača, međutim nije poznato od kog bratstva, kao ni da li su albanskog ili srpskog porekla. Iseljenih Derviševića ima i u Srđevcu u Donjem Bihoru. Derviševići su jedino bratstvo u Crnoj Gori za koje je ustanovljeno da pripada T1a1 haplogrupi koja nije zabeležena na anonimnom testiranju.
Izvori podataka
DNK rezultati:
- Srpski DNK projekat
- Albanian Bloodlines Project
- Bošnjački DNK projekat
- 23andMe - rezultate prikupio Nebojša Novaković (Srpski DNK projekat)
- Anonimno testiranje 404 pojedinca iz Crne Gore iz studije Human Y-Chromosome Short Tandem Repeats: A Tale of Acculturation and Migrations as Mechanisms for the Diffusion of Agriculture in the Balkan Peninsula, 2010. - statistička obrada Siniša Jerković (Srpski DNK projekat)
Literatura:
- Andrija Jovićević, Zeta i Lješkopolje, Beograd 1926.
- Andrija Jovićević, Malesija, Beograd 1923.
- Andrija Jovićević, Plavsko-Gusinjska oblast, Polimlje, Velika i Šekular, Beograd 1921.
- Andrija Jovićević, Riječka Nahija, Beograd 1910.
- Andrija Jovićević, Crnogorsko Primorje i Krajina, Beograd 1922.
- Andrija Luburić, Drobnjaci, Beograd 1930.
- Blažo Knežević, Vlastelinovići, Podgorica 2006.
- Blažo A. Strugar, Strugari - bratstvo u Ceklinu 1450-1980, Cetinje 1983.
- Bogdan Lalević i Ivan Protić, Vasojevići u turskoj granici, Beograd 1905.
- Bogdan Lalević i Ivan Protić, Vasojevići u crnogorskoj granici, Beograd 1903.
- Branko V. Kostić, Kostići - bratstvo u Ceklinu, Podgorica 2014.
- Bratstvo Vukčević, Crnogorsko pleme Lješnjani (Vukčevići) - Lješanska nahija, Draževina 1910.
- Vlado Đ. Duletić, Tragom prošlosti Duletića, Budva 2015.
- Vojin S. Murišić, Kruševice (Svrčuge - Petijevići - Bijelići), Beograd 2000.
- Vujanić, Jerković, Krtinić, Marinković, Knjiga o Macurama, Beograd 2014.
- Vukašin Vučkov Šoškić, Šoškići iz Polimlja, Beograd 1995.
- Vukota Miljanić, Akim Miljanić, Prezimena u Crnoj Gori, Beograd 2007.
- Vule Knežević, Pleme Šaranci, Beograd 1961.
- Dragan Krušić, Bratstvo Slavujevići (Matovići i Krušići) u prošlosti Banjana, Nikšić 2016.
- Đorđe Ojdanić, (Ne)poznate Lubnice, Podgorica 2005.
- Đurđica Petrović, Mataruge u kasnom srednjem veku, Cetinje 1977.
- Ejup Mušović, Etnički procesi i etnička struktura stanovništva Novog Pazara, Beograd 1979.
- Zvonimir M. Mijušković, Pleme Pješivci - krajina Stare Crne Gore, Beograd 1984.
- Zoran Mijbegović, Krtoljske priče, Tivat 2016.
- Jovan B. Keković, Porijeklo i rodoslov Kekovića iz Zagarača, Podgorica 2013.
- Jovan Vukomanović, Paštrovići, Cetinje 1960.
- Jovan Vukomanović, Crmnica, Beograd 1988.
- Jovan Erdeljanović, Bratonožići - pleme u crnogorskim Brdima, Beograd 1909.
- Jovan Erdeljanović, Piperi, Beograd 1917.
- Jovan Erdeljanović, Kuči, Beograd 1907.
- Jovan Erdeljanović, Stara Crna Gora, Beograd 1926.
- Jovan F. Ivanišević, Podlovćensko Cetinje, Cetinje, 1892.
- Jovan F. Ivanišević, Putopis kroz Male Cuce, Cetinje, Javor 1891.
- Kosto R. Perućica, Oputna Rudina, Beograd 1989.
- Marko D. Obradović, Porijeklo i rodoslov Obradovića iz Lubnica, Andrijevica/Bijelo Polje 1995.
- Marko Miljanov, Pleme Kuči u narodnoj priči i pjesmi, Beograd 1904.
- Miladin Kontić, Pleme Pješivci sa istorijom bratstva Kontić, Beograd 1977.
- Milan - Mišo Brajović, Pleme Bjelopavlići, Podgorica 2000.
- Milan Peković, Nikšićka Župa, Beograd 1974.
- Milan R. Milanović, Bajkove Kruševice, Beograd 1997.
- Mileta Vojinović, Pljevaljski kraj - prošlost i poreklo stanovništva, Pljevlja 1997.
- Milisav Lutovac, Bihor i Korita, Beograd 1967.
- Milisav Lutovac, Rožaje i Štavica, Beograd 1960.
- Milorad Joknić, Stanovništvo u pljevaljskom kraju, Pljevlja 2006.
- Miloš K. Vojinović, Stotinu godina od iseljavanja muslimana iz Crne Gore za Tursku 1914-2014, Kolašin 2014.
- Miloš K. Vojinović, Tadija B. Bošković, Popis domova u novim krajevima Kraljevine Crne Gore 1913. godine, Kolašin 2015.
- Milun M. Šturanović, Ozrinići kraj Nikšića - prilozi za monografiju, Podgorica 2000.
- Mirko Barjaktarović, Rovca, Titograd 1984.
- Mirko Barjaktarović, Selo Petnjik, Beograd 1986.
- Mirko Vukićević, Vukićevići iz Trešnjeva i njihovi korijeni, Andrijevica 2015.
- Momčilo Mićović, Banjani, Nikšić 2016.
- Nebojša Drašković, Čevsko Zaljuće i Donji Kraj - sela u plemenu Ozrinići, Beograd 1999.
- Nikola S. Vujačić, Bratstvo Vujačić, Trebinje 1983.
- Obrad Višnjić, Golija i Golijani, Trebinje 1987.
- Obren Blagojević, Piva, Beograd 1971.
- Pavle Radusinović, Naselja Stare Crne Gore, Beograd 1985.
- Petar Mrkonjić, Srednje Polimlje i Potarje u Novopazarskom sandžaku, Beograd 1905.
- Petar Pejović, Ozrinići - pleme Stare Crne Gore, Beograd 2004.
- Petar Šobajić, Bjelopavlići i Pješivci, Beograd 1923.
- Petar Šobajić, Korjenići, Cetinje 1964.
- Radoslav J. V. Vešović, Pleme Vasojevići, Sarajevo 1935.
- Rade Vujisić, Bratstvo Vujisića, Podgorica 1998.
- Radoje M. Uskoković, Iseljeni Nikšići, Beograd 1924.
- Radojko Koprivica, Bratstvo Koprivice - porijeklo, sveštenici, Nikšić 2016.
- Rajko Raosavljević, Morača, Rovca, Kolašin, Beograd 1989.
- Sava Nakićenović, Boka, Beograd 1913.
- Sava Pejović Treći, Protokol - Porijeklo Pejovića, Nikšić 2016.
- Svetozar Tomić, Banjani, Beograd 1949.
- Svetozar Tomić, Drobnjak, Beograd 1902.
- Svetozar Tomić, Piva i Pivljani, Beograd 1949.
- Slobodan Mišović, Stanovništvo pljevaljskog kraja, Pljevlja 2013.
- Slobodan N. Kovačević, Grahovski Kovačevići kroz vekove i ratove, Priština 1998.
- Stevan Popović, Rovca i Rovčani u itoriji i tradiciji, Nikšić 1997.
- Stojan Karadžić, Vuk Šibalić, Drobnjak - porodice u Drobnjaku i njihovo porijeklo, II izmijenjeno i dopunjeno izdanje, Beograd 1997.
- Tomo P. Oraovac, Arbanaško pitanje i srpsko pravo, Beograd 1913.
- Čedomir S. Bulajić, Vilusi, Beograd 1994.
- Špiro Lučić, Ljetopis porodice Lučića i Parohije sutorinske od 1680. do 1930. godine, Herceg-Novi 2000.
- Božidar A. Vukčević, Lješanska Nahija II, Kanada 2003.
- Čedomir S. Bulajić, Rodoslov bratstva Bulajić, Beograd 1997.
- Fadil M. Kardović, Porijeklo bratstva Kardovića, Novi Pazar 2010.
- Jovo Medojević, Muslimani u bjelopoljskom kraju 1477-2002, Podgorica 2003.
- Miloš Krivokapić i Saša Knežević, Prilog proučavanju porijekla stanovništva i antroponimije Orahovca (Boka Kotorska), Dubrovnik 2017.
- Risto Kovijanić, Pomeni crnogorskih plemena u kotorskim spomenicima - Knjiga I, Cetinje 1963.
- Risto Kovijanić, Pomeni crnogorskih plemena u kotorskim spomenicima - Knjiga II, Cetinje 1974.
- Robert Elsie, The Tribes of Albania - History, Society and Culture, London/New York 2015.
- Veselin Konjević, Kazivanje Ahmet-bega Mušovića, Cetinje, 2017.
The post Rodovi starobalkanskog porekla u Crnoj Gori appeared first on Poreklo.