Poreklo stanovništva sela Kutleš, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Na mestu gde se neogeni brežuljci, koji se protežu od Kremena severoistočno od Lebana do Dobre Glave, završavajui nastaje aluvijalna ravnica Južne Morave, gde se u davnašnjoj prošlosti ulivala Pusta Reka u Južnu Moravu, nalazi se selo Kutleš. Selo nejvećim delom leži u aluvijalnoj ravnici. Nekoliko domova, uključujući i osnovnu školu, leži u severnim padinama završnice Dobre Glave na čijoj je krajnjoj severoistočnoj tački kutleška crkva.

Tip sela.

Kutleš je selo zbijenog tipa.

Ime sela.

Po kazivanju meštana Kutleša, selo je dobilo ovo i me po tome što se zaselilo u kunovoj šumi.

Vode.

Na oko 300 metara severno od sela teče Pusta Reka, najveća tekućica u ovom selu. Kladenci u ovom selu nose ove nezive: Kod Creevni Breg, Kod Uši i Ramnov Kladenac. Bunari su u selu na dubini od 7 do 9 metara. Nekada je najbolju vodu u selu imao crkveni bunar, sada zapušten i neupotrebljiv. Voda iz seoskih bunara je teška – krečnjačka, nepogodna za pranje a nije dobra za piće jer je nezdrava. Mnoge kuće u selu koriste hidrofor za uzimanje vode iz svojih bunara.

Zemlje i šume.

Atar sela Kutleša graniči se sa atarima ovih sela: Pukovca, Draškovca, Međe, Šarlinca, Čekmina, Lipovice i Brestovca. Prostire se na 505 hektara, od koje površine njive i bašte zahvataju prostor od 211, voćnjaci 4, vinogardi 57, livade 1, pašnjaci 15, šume 81 dok je neplodno 25 hektara.

Zemlja nosi ove nazive: Poterka, Selište u okviru koga su Adžinidže i Ašanke, Preko Reke, Livade, Staro Selo, Ardže, Paraspur, Šumske Livade, Drenjak, Uši, Šarlinski Potok, Glože, Lisičji Potok,  Trajkov Potok, Orlovo Gnezdo, Mirin Potok, Crveni Breg, Čuka i Trševine.

Postanak sela i prošlost.

Kutleš je u XVI veku bio timarsko selo što potvrđuje njegovo postojanje još iz doba srpske srednjevekovne države. Breg iznad sela, na kome se nalazi crkva podignuta posle oslobođenja od Turaka, sa svojim starim kunovima, kao da je bilo kultno mesto i pre hrišćanstva. U crkvenoj porti i danas postoji ogroman kameni spomenik, za koga se ne zna čiji je. Narod poštuje ovaj kamen, o praznicima ga posećuje, pali sveće i kiti cvećem, kako pišu prethodni hroničari ovog sela.

Posle reforme turskog carstva 1839. godine, Kutleš nije uspeo da očuva svoju slobodu. Daleko od Leskovca i Niša kao centra turske vlasti, koje su mogle, ako su htele, da pruže zaštitu srpskim selima koja se htela da se odupru počitlučavanju, a u blizini Puste Reke, nastanjene Arbanasima, ono je podleglo nekom Romanu, verovatno pustorečkom Arbanasu, koji ga je počitlučio. Trag o imenu ovog gospodara sela Kutleša očuvao se u imenu kladenca u blizini Crvenog Brega, koji se zove Romanov Kladenac.

Poreklo stanovništva.

Kutleš je odmah posle oslobođenja od turaka imao 30 kuća. Kada je osnivač Dragovačkog roda došao iz Dragovca, pod pritiskom Arbanasa koji su se u masama naseljavali u Pustoj Reci, bilo je u selu samo 12-13 kuća. Bilo je to otprilike pre 150 godina. Prema rezultatima popisa iz 1953. godine u Kutlešu je te godine bilo 134 domaćinstava i 752 stanovnika a 1971. godine 178 domaćinstava sa 772 stanovnika.

U Kutlešu žive ovi rodovi:

-Dragovački doseljeni iz pustorečkog Dragovca.

-Južarci su starosedeoci.

-Pridvoričani (Stefanović) su iz pustorečke Pridvorice.

-Parakatinci su starosedeoci.

-Lipovčani (Nedeljkovići) su iz Lipovice  - Vlasotince.

-Jovini su starosedeoci. (“K'd Ktleš naselija Jova imaja vodenicu na Pustu Reku“)

-Jovinci su starosedeoci.

-Spasinci (Jovanovići) su starosedeoci.

-Bojničani (Jovići) su doseljeni iz Bojnika za „tursko vreme“.

-Jovići su nepoznatog porekla.

-Kitanovići su doseljeni iz Šopluka.

-Bojišovi su iz okoline Kruševca.

-Dupljanci su iz Dupljana – sadašnje Živkovo.

Zanimanje stanovništva.

Kutlešani su zemljoradnici. Seju na njivama pšenicu, kukuruz i ostale osnovne kulture. Od povrća sade lubenice – bostan. Proizvode krompir sa tržnim viškom. Imaju vinograde na dosta velikom prostoru. Vino prave za svoje potrebe. Voće gaje po baštama. Imaju jabuke i drugo voće, od čega nešto prodaju ali uglavnom od toga peku rakiju.

Poznati su kao izvrsni odgajivači pčela. Imaju najveći broj pčelara i košnica u celoj oblasti. Proizvode med i vosak.

Kutlešani čuvaju krave, u proseku po dve po domaćinstvu

Svinje tove za jesen dok prasiće prodaju na leskovačkoj i pukovačkoj pijaci.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Kutleš (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Lipovica, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Lipovica se nalazi u severnom delu Leskovačkog Polja, u sredini aluvijalne ravni koju je izvajala Južna Morava. Smešteno je između železničke pruge i Midhad-pašinog druma.

Tip sela.

Lipovica je selo zbijenog tipa i deli se na Gornju i Dolnju Mahalu. U najnovije vreme neka domaćinstva se podižu uza sam drum.

Ime sela.

Nesumnjivo je da je selo nazvano po lipama, drveću koje se često sreće u našim brdskim predelima.

Vode.

Lipovica je na oko dva kilometra od Južne Morave, od Jablanice dosta više a još više od Puste Reke. Tako da se ovo selo nalazi u trorečju bez sopstvene tekućice ako se ne računa slabašni Čekminski Potok. Pod pritiskom Čekminskog Potoka i Šarenice u ravnici izvire Sdudenska reka ili Studenka, koja leti presušuje.

U ataru ovog sela postoje dva kladenca. To su Stara Čuka ili Staro Lozje i Drenjak, ispod šume. Oba leti presušuju. Voda iz Drenjaka je zdrava i pitka. U selu danas ima malo bunara dok je svaka kuća načinila pumpe u svojim dvorištima  a oko pola domaćinstava se služi hidroforom. Iz bunara samo poje stoku.

Zemlja.

Atar sela Lipovice graniči se sa atarima Brestovca, Kutleša, Čekmina, Pečenjevaca, Grdanice i Zaplanjske Toponice. Zahvata površinu do 777 hektara od koje 428 pokrivaju njive i bašte, vinogradi 55, livade 5, pašnjaci 79, šuma 116 dok je 45 hektara neplodno.

Zemlja nosi ove nazive: Jezava, Stari Drum, Anište, Bunarina, Kuniče, Trševine, Spaisko, Mustafino Gumno, Korije, Livade, Poterke, Crkvište ili Selište, Ispod Drum, Više Drum, Čuka, Stara Čuka, Drenjak, Sipkavo Bilo, Sitnar, Rajkovo Plandište, Kulište, Adrovlje, Mustafa Agina Korija, Orlova Dolina, Slanište, Begove Livade, Jabučje, Crno Trnje, Do Grdanice i Paraspurke.

Postanak sela i prošlost.

U turskom sumarnom popisu sela nehije Dubočica s početka XVI veka pominje se Lipovica kao timarsko selo. Nije sigurno da li se ovaj podatak odnosi na ovo selo ili na Lipovicu na padinama Goljak Planine ili onu Lipovicu iznad Vlasotinaca. Lipovicu pominje francuski putopisac Ami Bue i navodi da se u njoj 1838 godine nalazio han. Verovatno je mislio na han na lokalitetu Anište, koji se nalazio pored puta a ne u selu.

Pod Turcima Lipovica nije očuvala svoju slobodu posle Gilhanskog hatišerifa o reformi turske države, već je bila počitlučena.Ona nije pripadala jednom čitluk sahibiji, već je imala dva gospodara, kojima je pripadala po jedna mahala, Gornja i Donja. Prvi se zvao Ajdar a drugi Mustafa Aga. U Lipovici i sada živi rod Ajdarci, a i sama Gornja Mahala se još uvek zove Ajdarci, po nekadašnjem, i verovatno poslednjem, gospodaru.

Lokalitet Paraspurke govori o tome da je jedan od gospodara sela Lipovice opterećivao svoju raju i ovim teretom.

Posle oslobođenja Lipovčani su plaćali agrarni dug.

Poreklo stanovništva.

U Lipovici je 1953. godine bilo 226 kuća i 1401 stanovnik a 1971. godine u njoj je popisano 334 kuće i 1517 stanovnika.

U Lipovici žive ovi rodovi:

-Slavujevci su siz sušičkog Slavujevca.

-Anđelkovci su doseljeni iz Biničke Morave, bežeći od Arbanasa. To je bilo za vreme Turaka.

Nepoznatog porekla:

-Đorinci, Mijajlovci, Nikolići, Miljkovići, Ilijinci, Ristinci – u ovom rodu ima žensko ime Kraljica, Perinci (Perići i Miloševići), Janjinci, Stojninci, Ceninci i Đuminci.

-Baba-Marinci su iz Vrlog Gara.

-Gilini-Pešinci su nepoznatog porekla. U ovom rodu ima nadimaka Đuveč, Vampir i Čuril.

-Blagojevci su iz Šumadije.

-Lazići su iz razgojnskog Čifluka. Ovom rodu pripada Nikola Lazić, kovač u selu i novator.

-Vranjanci su iz okoline Vranja. Došli su za vreme Turaka.

-Antići su poreklom iz Jabukovca.

-Tolinci su iz Binče Morave.

-Šopkini (Stankovići) su nepoznatog porekla. Iz dela ovog roda Stanko je doveo drugu ženu iz Šopluka – Zaplanje, pa su po toj ženi nazvani Šopkini.

-Disinci (Disići) su starosedeoci.

-Ajdarci su starosedeoci.

Zanimanje stanovnika.

Lipovčani su poljoprivrednici. Seju pšenicu i kukuruz u kojima se javlja i tržišni višak. Duvan se sadi u malim količinama. Gaje krompir. Povrće samo za sopstvene potrebe.

Vinogradi im služi za domaće potrebe. Rakiju peku od šljiva i grožđa. Od stoke čuvaju samo krave, u proseku po dve domaćinstvu.

Mnogi su radnici u železničkim radionicama u Nišu i drugim preduzećima. Na posao i sa posla putuju lokalnim vozom Grdelica-Niša i natrag.

Omladina se školuje i opredeljuje za razna zanimanja.

U narodnom životu ovog sela valja navesti zanimljivu pojavu  guslara i pevača duhovniih pesama.

Peva se i gusla najviše po crkvenim saborima.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Lipovica (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Mala Biljanica, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Mala Biljanica se nalazi na levoj obali Južne Moravom severno od Manojlovca, skoro sastavljena sa tim selom, tako da se ne može primetiti gde počinje jedno a gde se drugo selo završava, jer ova dva sela razdvaja jedan seoski sokak, kakvi su svi interni sokaci naših sela.

Tip sela.

Dvorišta i kuće sa pomoćnim zgradama unutar dvorišta svakog domaćinstva oba sela su jedni do drugog, što čini bitnu karakterisiku sela zbijenog i gomilastog tipa.

Ime sela.

Na desnoj obali Južne Morave, preko puta male Bialjnice, nalazi se selo Velika Biljanica. Do 1924. godine su čiili jedno seosko naselje, sa jednim kmetom. Legenda o imenu Velike Biljanice vezana je za lekovito bilje kojim je obilovao ovaj kraj na obalama Južne Morave. Iz istog razloga Mala Biljanica je dobila svoje ime, koja se 1924. godine izdvojila u samostalno naselje.

Vode.

Na istoku sela teče Južna Morava koja je, ranije, ugrožavala ovo selo. Sada je selo zaštićeno od naleta vode zemljanim nasipom. Pritisak Južne Morave je takav da su seoski bunari duboki 2-3 metra. Na lokalitetuu Crni Vir postojao je izvor-kladenac, ali ga je reka zasula 1948. godine. Bunare ima svaka kuća u selu.

Zemlje i šume.

Mala Biljaanica ima atar samo 127  hektara, od ove površine njive i bašte zahvataju 96 hektara, voćnjaci 2, pašnjaci 22 dok je nepoldno 7 hektara. Selo nema vinograde, livade i šumu.

Zemlja nosi ove nazive: Jezava, Delnice, Pazarski Put, Crni Vir, Čivl'čište, Zajednica i Golemi Vrbak.

Postanak sela i prošlost.

Turski tefter s početka XVI veka pominje selo Dolnja Biljanica-Šumanj kao timarsko selo, ali nije sigurno da li se ovo odnosi na današnju Malu Biljanicu. Selo je pre oslobođenja od Turaka počitlučeno, ali nije poznati ime poslednjeg gospodara. Pamti se samo da nije bio pismen, pa mu Srbi, predajući njegov „desetak“ u Naumovoj kafani u Manojlovcu podvaljivali, predaju ći mu formalno po tri vreće žita, koje je sipano u kafanskoj prostoriji, a zapravo samo dve.Turčin se čudio, kao je moguće da prema broju vreća bude tako malo žita. Vajkao se da mu meštani podvaljuju zato što je nepismen. Kod prvog popisa sela 1879 godine nema Male Biljanice.

Godine 1917 buknuo je Toplički Ustanak, Bugari su, pod sumnjom da su pripadali komitskom odredu, uhvatili Jovana Kocića, strice Ilije Kocića, iz Male Biljanice, koji je imao samo 18 godina i nešto starijeg Todora Petrovića iz Manojlovca i javno, pred celim selom , streljali na manojlovačkom groblju, pa su Jovana, koji je pokazivao znake života, i Todora gurnuli u raku i zatrpali zemljom.

Poreklo stanovništva.

Mala Biljnica je, prema pipisu, 1953. godine imala 37 domova i 214 stanovnika a 1971. godine u njoj je bilo 49 domaćinstava sa 203 stanovnika.

U Maloj Biljanici žive ovi rodovi:

-Marjanovci su doseljeni iz Togačevca.

-Vranjci su doseljeni iz okoline Vranja.

-Brzaci su iz Brze.

-Repanci su iz Repišta – Grdelička Klisura.

-Adžici su nepoznatog porekla.

-Momčilci su nepoznatog porekla.

-Stupkini su iz Stupnice.

-Kitanovići su iz Ličja – Zaplanje.

-Kostići su  iz Velike Biljanice.

-Vunjarci (Đorđevići) su nepoznatog porekla.

Zanimanje stanovništva.

Zemljoradnja je glavno zanimanje stanovnika ovog sela. Seju pšenicu i kukuruz u kojima se pojavljuje tržišni višak. Duvan uzgaja samo jedno domaćinstvo. Dobri su povrtari, proizvode šargarepu, papriku, kupus i krompir. Jedan meštanin se bavi voćarstvom. Voće prodaje na pijaci.

Od stoke čuvaju samo krave dobre pasmine-mlekulje. Proizvode sir iz iznose na leskovačku pijacu.

I pored blizine grada i dobrih saobraćajnih veza omladina se nerado vezuje za selo i zemljoradnju. Oni traže zaposlenje u gradu i okrentua he više drugim zanimanjima.

Škola je u Manojlovcu.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Mala Biljanica (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Mala Grabovnica, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Mala Grabovnica se nalazi na obema obalama Tulovske Reke ili potoka i to kod samog izlaza iz zone pobrđa u ravnicu, koju je formirala Južna Morava.

Tip sela.

Mala Grabovnica je selo zbijenog tipa.

Ime sela.

U osnovi imena ovog sela leži šumsko drvo grab. Prvobitno ime sela je još direktnije ukazivalo na poreklo imena sela jer se, prema turskim izvorima, zvalo Mala Grabovica, dakle selo dignuto u Grabovoj šumi.

Vode.

Kroz selo pritiče Tulovska reka. Ispod sela ona se povija u pravcu jugoistoka pa na sttoinak metara ispod sela, skreće ne sever, zatim nastavlja ka severoistoku ka svome ušću u Južnu Moravu, pošto prevali dosta dug put kroz aluvijalnu ravan.

U selu ima bunara. Postoji još turski bunar čija se voda koristi. Zovu ja Kadičin Bunar po nekadašnjem gospodaru ovog dela Male Grabovnice, nekoj Turkinji Kadici, čiji se čardak sa kulom nalazio u sadašnjem dvorištu Nikole Ilića.

Zemlje i šume.

Atar sela Male Grabovnice proteže se do atara ovih susednih sela: Zagužana, porečkog sela velikog Trnjana, Gubrevca i Velike Grabovnice i obuhvata prostor od 281 hektara. Od ove površine njive i bašte zauzimaju prostor od 154, voćnjaci 3, vinogradi 14, livade 4, pašnjaci 42, šuma 49 dok je neplodno zemljište na 15 hektara.

Zemlja nosi ove nazive: Trap, Kadičino, Mutine, Čuke, Rosulja, Buzal'k, Dolina, Preko Reku, Krušjar, Kameniti Rid i Suruntinsko.

Postanak sela i prošlost.

Prostor oko Male Grabovnice naseljavali su u daleka vremena prastari narodi i u svome životu ostavili vidljive tragove svoje kulture. Na lokalitetu Čuka ili Progon 1955 godine vršena su manja iskopavanja. Razultati ovih iskopavanja daleko su prevazišli sva očekivanja i pokazala da se ovde radi u najbogatijem poznatom nalazištu u slivu Južne Morave. Utvrđeno je da se radi o neolitskom naselju koje spada u Starčevački grupu.

Dakle, na prostoru  male Grabovnice živeo je u istoriji poznati narod – Dardanci. Otriveno je naselje staro od 2600 do 3000 godina pre nove ere.

Mala Grabovica je podignuta pored reke, kao i većina ovdašnjih sela, i dali mu ime Dolnja Grabovica, po šumi grabu koji ovde, pored hrasta, veoma često raste. Iznad Dolnje Grabovice podigli su Gornju Grabovicu. Oba ova sela pominju se u turskom sumarnom popisu s početka XVI veka, od stare Dolnje Grabovnice postala je Mala Grabovnica a od Gornje Velika Grabovnica.

Ovaj proces se odvijao pod Turcima. Posle reforme turskog carstva krajem treće decenije XIX veka, dok je Veliku Grabovnicu potčinio jedan od Pašagića, verovatno sam Hafis Paša Agić, dok su Grabovnicu potčinila najmanje tri Turčina. Jedan se zvao Jumer (Omer), drugi Mamut a treća je bila neka Turkinja po imenu Kadica.

Posle oslobođenja Malograbovničani su plaćali agrarni dug.

Poreklo stanovništva.

Mala Grabovnica je u prvom srpskom popisu posle oslobođenja od Turaka imala 21 kuću. Prema popisu iz 1953 godine bilo je 61 domaćinstvo sa 413 stanovnika a 1971 godine 74 domaćinstva sa 347 stanovnika.

U Maloj Grabovnici žive ovi rodovi:

-Todorovci su starosedeoci.

-Deda Stevanovci su starosedeoci.

-Paljinci, po osnivači Palji, su starosedeoci.

-Pavlovići su iz Togačevca.

-Marijini su doseljeni iz okoline Velesa.

-Pejčinovci su neutvrđenog porekla.

-Karadaci su doseljeni iz Karadata.

-Petkovci su doseljeni iz Karadata.

-Simonovi su nepoznatog porekla.

-Rajkovi su starosedeoci.

-Icini su starosedeoci.

-Mladenovi su nepoznatog porekla.

Zanimanje stanovnika.

Zemljoradnja čini osnovno zanimanje. Seju pšenicu i kukuruz i u tim kulturama ostvaruju tržišne viškove, ali samo kod tri domaćinstva. Ostala domaćinstva, pored zemljoradnje, bave se dopunskim zanimanjima: Ima potkivača, krojača, ciglara naročito i to stalnih i sezonskih radnika u ciglarskoj industriji. Rade širom države. Ima ih u raznim službama kao i fabrikama u Leskovcu. U poslednje vreme bave se proizvodnjom jagoda. Duvan ne sade. Krompir za domaću upotrebu a grožđe samo za sopstvenu upotrebu.

Od stoke imaju krave u proseku dva grla po domaćinstvu. Od mleka spravljaju koji prodaju u Grdelici i Leskovcu.

U selu imaju imaju 120 grla ovaca i 10-12 konja.

Omladina se školuje i slabo opredeljuje za zemljoradnju. Imaju studente na pravnom i ekonomskom fakultetu.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Mala Grabovnica (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Manojlovce, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Manojlovce se nalazi na levoj obali Južne Morave, na najnižoj terasi ove reke a sa obe strane puta  koji vodi iz Leskovca za Orašac i Stupnicu. Za podizanje Manojlovca na ovom mestu na ovom mestu najviše je doprineo saobraćajni faktor; ovde se nekada Južna Morava brodila i tako povezivala naselja sa obe strane obale, kao što su Donja Slatina i Velika Biljanica na desnoj i Manojlovce i Mala Biljanica na levoj obali Južne Morave.

Ime sela.

Sigurno je da je selo dobilo ime po nekom Manojlu. Taj Manojlo ili je bio prvi naseljenik na ovom mestu ili njegov vlastelin.Ova druga pretpostavka je verovatnija.

Vode.

Pored Manojlovca, se njegove istočne strane, teče glavna kotlinska tekućica Južna Morava,  koja je oduvek imala mnogstruki značaj za ovo selo. Na njoj su bile vodenice plovke, u plićaku je topljena konoplja, u njenoj vodi je lovljena čuvena „riba moravka“, mrena i druge ribe. Blagodareći pritisku ove reke izdan je svuda u selu i ataru u ravnici, bliska. Dubina bunara u ovom selu je od 2,5 do 3 metra. Takvi bunari, koji se zbog svoje plitkosti lako zagađuju prodiranjem površinske vode, su nepogodni za ljudsku upotrebu tako da su prinuđeni da nabijanjem cevi dublje u zemlju za pumpe iz kojih koriste vodu za piće.

Ranije je Južna Morava plavila selo i polja. Sada su poplave sprečene izgradnjom odbrambenog nasipa.

Izvor Kutlavica je na lokalitetu Crkvište.

Zemlje i šume.

Selo Manojlovce ima atar prostran 424 hektara, od kojih na njive i bašte spada 188, voćnjaci 6, vinogradi 57, livade 4, pašnjaci 99, šume 12 dok je neplodnog zemljišta 58 hektara. Atar sela je većim delom sa desne strane Južne Morave, na bregovima od kojih je najveći Sveti Spas.

Zemlja nosi ove nazive: Begovona, Carina, Moravište ili Prud, Češma, Selište, Nerezine, već pomenuti Sveti Spas, Crkvište, Rid, Čivutski Grob, Dunjčiki i Beli Kamen.

Postanak sela i prošlsot.

Selo Manojlovce datira iz predturskog perioda i verovatno je zaseljeno u početku stvaranja srpske srednjovekovne države. Manojlovce se nalazi kao timarsko selo u turskom popisu oblasti Kruševca, Toplice i Dubočice za vreme prve vlade Mehmeda drugog, od 1444-1445 godine. Zapisano je kao selo kadije iz Niša sa godišnjim prihodom od 1426 akči – turskih zlatnika tog vremena. Imalo je tada 17 domova. Manojlovce se ne nalazi u popisu sela Dubočice. Ili ga tada nije bilo (privremeno raseljeno) ili ga je turski popisivač zabeležio pod nekim drugim, turskim imenom.

Posle reforme turskog carstva i ukidanja spahijskog sistema Manojloce je sačuvalo svoju slobodu, nije se plaćao agrarni dug a prva srpska uprava, posle oslobođenja od Turaka, u njemu je popisala 45 kuća i administrativno ga uvela u veliko-mrštansku opštinu.

Poreklo stanovništva.

Od 45 domaćinstava, koliko je u selu bilo po oslobođenju od Turaka – 1971 godine, za nepunih 100 godina, selo je naraslo na 183 domaćinstva sa 792 stanovnika. Na važnoj saobraćajnici i velikoj reci Kotline, pet kilometara od Leskovca, Manojlovce ima sve uslove za sveestran demografski, privredni u kulturni razvitak. Ono je sada centar administrativne uprave i školstva, kupalište Leskovčana na plažama Južne Morave te će ovo selo vrlo brzo postati predgrađe Leskovca.

U Manojlovcu žive ovi rodovi:

Starosedeoci:

-Ilijinci, Kekerci, Goveđinci, Pirini, Dičini, Guskini, Grozdanovci, Trajčini, Ovčarovci, Prljini, Barlinci, Tačkovi, Štetinci (Cekići), Dragini – gajili bivole do pre 5 godina i Tavini.

-Zamajeni (Cakići) su neutvrđenog porekla.

-Mašanovi se doseljeni iz Rajnog Polja.

-Miloševi su iz rajnog Polja.

-Ćirkovci vode poreklo iz Konopnice i Togačeva.

-Kesraci (Markovići) su iz Velike Biljanice.

-Gavazovi su iz Velike Biljanice.

-Živković Božidar je iz Velike Biljanice.

-Marković Najda-Kopiljak je iz Piskupova.

-Svetislav Mitić, profesor matematike, prizećen u rodu Pirkini, je poreklom iz Vranja.

-Cvetković Milan je iz Jelašnice.

-Dimitrijević Pera-Miltin, prizećen, iz Bunibroda.

-Jeninci su iz Stajkovca.

-Mitić Tomislav je iz Gradašnice.

-Ilić Stanko je iz Gradašnice.

-Srećkovići su iz Rajnog Polja.

-Stanović Vojislav je iz Donje Slatine, iz roda Karadaci.

Zanimanje stanovništva.

U polju i delimično po brežuljcima seju pšenicu i kukuruz. Proizvode i krompir. Na Svetom Spasu imaju vinograde. Od stoke čuvaju krave dobre pasmine. Od mleka spravljaju sir i prodaju na leskovačkoj pijaci.

Omaldina se školuje i opredeljuje za druga zanimanja. Blizina Leskovca im omogućava zapošljavanje u tamošnjim preduzećima i ustanovama.

Imaju osmogodišnju školu sa 574 polaznika i 26 prosvetnih radnika. Sedište je mesne  kancelarije. Imaju stanicu milicije i ambulantu.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Manojlovce (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Međa, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Međa se nalazi na levoj obali Puste Reke, ispod sela Donjeg Brijanja a iznad sela Šarlinca.Na desnoj obali ove reke nastaju bregovi završnice Dobre Glave na severozapadnoj njenoj strani.

Tip sela.

Međa je selo zbijenog tipa.

Ime sela.

Mesto na kome se sada nalazi ovo selo nalazilo se na granici – međi između atara susednih sela susednih sela Šarlinca i Donjeg Brijanja dok je selo Međa pod drugim imenom bilo na lokalitetu Gradište. Spahija u čije je leno pripadalo selo bio je okrutan čovek i zlostavljao je njegove stanovnike pa su oni odlučili da se isele i odu sa njegovog spahiluka. Brijanjski beg ih je prihvatio i zaselio na granici svoga sela Brijanja  prem Šarlincu – pa se i selo, ovde zaseljeno, prozvalo Međa.

Vode.

Istočno od sela teče Pusta Reka. Selo je podignuto na njenoj levoj obali. Pored ove tekućice u ataru sela se nalaze kladenci: Gornje Pojište, Ašansko – ranije bila česma, Jasika – sada česma u pravcu Gornjeg Drenovca; Sedam Metara, pod Dobrom Glavom. Ime je dobio po deonici na sedam metara nekadašnje utrine. U selu postoje bunari čija je dubina od 8 do 12 metara.

Zemlje i šume.

Ukupna površina atara sela Međa iznosi 744 hektara. Od ovoga na njive i bašte pada 518, voćnjake 6, vinograde 13, livade 15, pašnjake 5, šumu 157 dok je neplodno zemljište ukupno 30 hektara.

Zemlja nosi ove nazive: Voćnjak, Goleme Livade, Trske, Garda, Selište, Utrina, Čelije, Staro Lozje, Drenovačko, Jasike, Mokri Put, Mečkarica, Gornje Pojište, Poreske Livade i Vilipove Livade.

Starine u selu.

Na severu od sela nalazi se lokalitet Gradište. Po narodnom predanju ovde je nekada bila Međa. Na Gradištu postoje tragovi naselja; kamen i ćerpič velikog formata.

Drugi lokalitet kao trag je Kale – Kalište u okviru Baze. Svakako to je onaj „stari porušeni gradić, koji se zove Dobra Glava“. Po narodnom predanju ovde je bila rimska tvrđava. Na lokaleitetu postoje tragovi kamenog zida. Groblje ovog grada nalazilo se na današnjem groblju sela Donje Brijanje.

Postanak sela i prošlost.

Međa se ne nalazi među onim mnogobrojnim selima nahije Dubičice obuhvaćenim popisom s početka XVI veka. Ta činjenicu potvrđuje da je ona mlađe naselje, nastalo u toku turske vladavine.

Međa je posle Gilhanskog hatišerifa postala gospodarsko selo i bilo je pod zaštitom gornjobrijanskog gospodara, svakako arbanaškog porekla. Drugačije se nije ni mogla zamisliti sudbina jednog srpskog sela tako blizu oblasti koju su Arbanasi brzo osvojili i punili svojim sunarodnicima i jednovercima. Pre oslobađanja od Turaka Međa je plaćala agrarni dug.

Poreklo stanovništva.

Međa je kod prvog srpskog popisa stanovnika posle oslobođenja od Turaka imala 15 kuća i pripadala je brestovačkoj opštini. Od tada se stalno razvijala. Prema popisu iz 1953. godine u njoj je bilo 150 domova sa 871 stanovnikom a 1971. godine 215 donaćinstava sa 989 stanovnika.

U selu žive ovi rodovi:

-Jovići se dele na:

-Krivdinci, Pravdinci i Taskini.

-Drenci su iz Đinđuše gde su napravili dar-mar sa Turcima pa izbegli iz tog sela i naselili se u Međi.

-Vranjci su se naselili iz Vranjske Banje.

-Miljkovci su iz Kruševice – Vlasotince.

-Đorđijini (Stanojevići) su iz Kruševice.

-Pešini (Milenkovići i Jankovići) su iz Vranjske Kotline, potiču od dva brata.

-Ćoćinci (Lazarevići) su nepoznatog porekla.

-Arsići su nepoznatog porekla ali su došli iz istog sela odakle i Ćoćinci.

-Miljkovci su iz Šarlinca.

-Južarci (Petrovići) su iz Kutleša, gde imaju rod.

-Gavrilovi (Mijalkovići i Dimitrijevići) su iz Kruševice.

-Kocići su iz Geglje.

-Garini (Ivkovići) su verovatno iz Gara.

-Živković Svetislav je iz Kočana, prizećen u rodu Ćoćinci-Lazarevići.

-Ivkovići drugi su iz Giljana.

-Nešići su iz Pukovca.

-Marčinci (Markovići) su starosedeoci, bili nastanjenu na Gradištu, odakle se selo pomestilo.

-Stojilkovići su iz Crne Trave – oni su kolari.

-Rakini (Stojanovići) su iz vlasotinačkog kraja.

-Veljkovići su iz Kruševice.

-Dinići su iz Đinđuše, srodni sa Drdincima.

-Stojkovići su starinci, bili su u Gradištu.

-Ristići su iz Donjeg Barbeša a pre arata iz Brdulja.

-Stojanović Nikola je iz vlasotinačkog kraja.

-Mihajlovići su iz Boljara.

Romi – Cigani:

-Ibiševići su sa Kosova.

-Azirovići su sa Kosova.

-Kajtazovići su sa Kosova.

-Kalejići su iz Stuble.

-Osmanovići su sa Kosova.

-Džemini su sa Kosova.

-Selimovići su a Kosova.

-Ibrahimovići su nepoznatog porekla.

-Ferizovići su iz Slavnika.

Zanimanje stanovnika.

Osnovno zanimamnje čini zemljoradnja. Seju uglavnom pšenicu i kukuruz, gde imaju i tržišnih viškova. Vinograda imaju malo. Duvan postepeno uvode u proizvodnju. Baštovnastvom se bave samo za sopstvene potrebe.

Od stoke čuvaju krave, u proseku dva grla po domaćinstvu.

Omladina se bavi zanatima van sela. Po tradiciji su zidari, naročito rodovi doseljeni iz vlasotinačkog kraja i Crne Trave.

Romi ostavljaju vrlo skroman utisak. Siromašni su i loše izgledaju.Poljoprivredni su radnici. Neki imaju malo zemlje. Dvojica su svirači, Gotovo svaka kuća prima socijalnu pomoć.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Međa (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Mrštane, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Mrštane se nalazi u sredini aluvijalne ravnice koju je formirala Južna Morava. Nalazi se između sela na levoj obali Južne Morave: Donjeg Krajinca, Manojlovca i Donjeg Bunibroda sa istoka, Badinca sa severoistoka; Bratimilovca, Leskovca, Rudara i Leskovca sa zapada.

Tip sela.

Selo Mrštane je zbijenog tipa a u sredini, po ugledu na mnoga ravničarska sela u Oblasti, postoji prazan prostor, na komeje raslo kultno drvo – dud sa krstom.

Ime sela.

Prema pričanju starijih meštana selo je dobilo ime po prvom naseljenim rodom Mrsini, koji su doseljeni iz Guberevca. Mrsini su se iselili iz Guberevca i naselili u budućem Mrštanu verovatno u doba kada je Guberevce ugroženo od Južne Morave premeštajući se na današnje mesto.

Vode.

Južna Morava protiče nekoliko kilometara istočno od sela, ali prolazi preko njihovog atara, jer se ovaj proteže i preko ove reke, na Svetom Spasu gde Mrštičani imaju vinograde. U selu ima bunara čijom vodom se služe za svoje potrebe i pojenje stoke. Na desnoj strani Južne Morave, na tromeđi atara sela Mrštana, Manojlovca i Donjeg Krajinca, postoji kladenac koji nosi naziv Račin Kladenac.

Zemlja.

Na istočnoj strani atar ovog sela prelazi preko železničke pruge i mesto gde su kasarne. Sada podignuto naselje kod Podruma spada u mrštanski atar. Današnji atar ovog sela prostran je 723 hektara; njive i   pašta zauzimaju prostor od 596, vinogradi jedan, livade 2, pašnjaci 59 dok je neplodno 65 hektara. I ovo ravničarsko selo nema voćnjake i šume.

Zemlja nosi ove nazvie: Sapošnica, Moravište, Selište, Prudnice, Božja Bara, Bara, Zlatarice, Gornje Polje i Bučan.

Postanak sela i prošlost.

O Mrštanu nema podataka iz starijih srpskih izvora. Nema ga ni u sumarnom popisu sela nahije Dubičica sa početka XVI veka, mada se pominju imena mnogih današnjih sela u dolini Južne Morave, među kojima je i Guberevce kao zijametsko selo.

Prvi trag o selu Mrštanu, koji je poznat, nalazi se u tefterima niške mitropoloje koje je 1935 godine objavljeno u Skoplju. U ovom izvoru pominje se neki Hamza, Mrštanac. Ovaj dokument potiče iz 1731 godine. U to vreme, stogodina pre reforme turskog carstva, Mrštane je pripadalo zijametu, lenu većeg značaja i prostranijem od timara. U čije je sve leno posle ovoga ulazilo ovo selo, i šta je bilo sa njim posle tanzimatske reforme – ne zna se. Zna se samo da je gospodar ovog sela bio neki Turčin sa titulom bega. Nije stanovao u selu ali je prisustvovao vršaju.

Poreklo stanovništva.

U prvom srpskom popisu izvršenom odmah posle oslobođenja od Turaka, Merštane zabeleženo kao Veliko Mrštane i bilo je sedište prve opštine koja je nosila ime veliko-mrštanska opština u koju su ulazila okolna sela: Bratmilovce, Badince, Manojlovce, Gornje Krajince, Donje Krajince, Zloćudovo i Nomanica. Samo Mrštane je bilo ne samo centar opštine već i najveće selo i imalo je 75 kuća. Prema popisu iz 1953. godine u selu je bilo 224 doma i 1307 stanovnika a 1971. godine 311 domaćinstava sa 1439 stanovnika.

U selu žive ovi rodovi:

Nepoznatog porekla:

-Tončini, Savinci, Đuđini, Čikini, Dačkini (od dede Dake), Dakinci, Icini, Vackini, Mirini, Đilinđije (Ilići), Spasini, Češnjovi, Pendini (Dimitrijevići), Cvejkini, Belkićovi, Šonjini, Babini, Kostadinovi, Savić Sava, Dokturovi, Drkini, Tilkini, Kopkini, Štrbini, Petkovci, Cvetkovići, Božanini, Anđelkov Mane, Tonić Boško, Kostić Đorđe, Jacini (Kocići), Grbuljini, Ranđelovi, Stojanovići, Bajini, Stamenkovi, Dičini, Petkovi, Županovi i Cokičkini.

-Rubini su doseljeni iz Guberevca.

-Prilepski iz Prilepca.

-Kovačevi su doseljeni iz Kovačeve Bare.

-Prisjančani suiz Donjeg Prisjana.

-Novaci (Markovići) su iz Dejana.

-Mrsini su iz Guberevca.

-Cenini su iz Guberevca.

Zanimanje stanovništva.

Glavno zanimanje je zemljoradnja. Seju pšenicu i kukuruz. Proizvode i krompir. Bave se baštovanskom kulturom, naročito proizvodnjom zelene paprike, kupusa, paradajza i drugog povrća. Proizvođači su duvana. Poznati su kao mlekari. Mleko raznose po kućama u Leskovcu a proizvode i sir.

Od stoke čuvaju krave, i to u proseku po dve po domaćinstvu. Blizina Leskovca im omogućuje da brzo unovčavaju svoje baštovanske proizvode a i da zapošljavaju se kao radnici po preduzećima.

Imauju osnovnu školu u kojoj rade tri prosvetna radnika – učitelja. Kao nižerazredna škola, istureno je odeljenje osnovne škole u Manojlovcu.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Mrštane (Leskovac) appeared first on Poreklo.

The post Iskoristite veliki popust i testirajte se na Svetski DNK dan 25. aprila 2017. appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Pečenjevce, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Selo Pečenjevce se nalazi na obalama Šaranice u svom gornjem delu i Jablanice u donjem delu, na oko 12 kilometara severno odo Leskovca. Ono je posle Pukovca najveće selo u oblasti Leskovačko Polje i Babička Gora sa stalnom tendencijom demografskog razvoja se nekim obeležjima urbanizacije.

Pečenjevce se nalazi na magistralnoj transbalkanskoj železničkoj saobraćajnici, sa stanicom koja omogućava selu putničku i robnu vezu sa celom zemljom.

Tip sela.

I Pečenjevce je, kao i sva sela u Oblasti, zbijenog tipa. U gornjem delu ono je gomilasto dok se u donjem delu razvilo oko puta Niš – Leskovac i u pravcu sela Čekmina. Obe ove saobraćajnice su široke i prave, što omogućava lak  urban razvoj sela.

Ime sela.

Legenda kaže da je nekakav Ban išao u boj na Bojniku. Pre bitke je naredio da mu se spremi pečenje kod manastira Svete Marije – a taj manastir je bio baš u sredini današnjeg sela Pečenjevci, na bredu kojise zove Bela Glava.

Po drugoj legendi, selo je paljeno od Turaka i to zajedno sa stanovnicima. Preživeli stanovnici opečeni-sprženi, pa je ovo selo dobilo i me po pečenim-sprženim stanovnicima – Pečenjevce.

Postoji još jedna legenda. Po njoj selo je dobilo ime po Pečenezima, tursko-tatarskom plemenu, koje je u XI veku prodrlo na Balkan i doprlo do Soluna, potučeno od Vizantinaca i naseljeno oko Niša, Ovčeg Polja i oko današnje Sofije. Ova istorijska legenda ima svoju istorijsku podlogu te je i najprihvatljivija.

Vode.

Kao što je već rečeno, kroz selo Pečenjevce teku rečica Šaranica i Jablanica.

U ataru ovog sela postoje ovi kaldenci: Drenovac, Ničkino Koriče. Bunare ima svaka kuća. Duboki su 5-6 metara.

Zemlje i šume.

Atar sela Pečenjevaca se prostire na 1377 hektara od čega njive i bašte zahvataju prostor od 933, Voćnjaci 15, vinogradi 71, livade 2, pašnjaci 82, šuma 187 dok je neplodno 87 hektara.

Zemlja nosi ove nazive: Vanos, Medeno Gumno, Tinjavica, Rajčeva Bara, Zeleni Vir, Pod Rid, Bele Glave, Buljčin Dud, Dugačka Valoga, Sredolje, Ženski Brod, Česta, Trševina, Grvilica, Tapan, Dobroglavsko Jezero, Zmijarničko Jezero, Bankovo  Jezero, Ostrikovica, Zmijarnik, Vučja Rupa, Srednje Bilo, Crešnje, Ševarište, Šumata Padina, Vučljak, Laz, Umište, Drenovac, Pašina Korija, Ornice, Cer, Bela Glava, Golemi Lug, Kovanluk, Pašina Vodenica, Pašino Bostanište, Beli Kamen, Dževarka i Klepalo.

Postanak sela i prošlost.

Doline rečice, najstarija mahala Pečenjevaca bogata je praistorijskim i antičkim nalazištima, goji govore da je ovaj deo Leskovačke Kotline oduvek bio nastanjen. Međutim današnje naselje nastalo je najkasnije u XI veku.

Pečenjevce ja najpre naseljeno na lokalitetu Selište ili Zeleni Vir. Pod Turcima je Pečenjevce bilo na mestu gde je sada Gornja Mahala. Imalo je svoju crkvu na bregu iznad sela - Bela Glava.

Zanimljivo  je zabeležiti da je francuski putopisac Ami Bue video je u Pečenjevcu han još 1836 godine što kazuje da je pored Pečenjevaca i pre prosecanja Midhat-pašinog druma ovuda prolazila važna saobraćajnica kojim su se kretali karavani i svetski putnici.

Prolazak Midhat-pašinog druma ispod Pašagićevog konaka doprineo da se Pečenjevce seli prema toj saobraćajnici i da ona postane ulica čijom će se dužinom podizati razni objekti koji svako mesto čini urbanim.

Pečenjevce se, iako počitlučeno od strane Pašagića isticalo se u Oblasti. Ono je pored crkve Sv. Marije na Belovom Brdu podigli veliki pravoslavni hram posvećen Sv. Iliji pod vanosom sa vrlo interesantnim unutrašnjim arhitektonskim rešenjem. Njen tavan čini 12 kubeta koja se spolja ne primećuju. Duga je 22 a široka 12 metara. Zidovi su debeli 1,25 metra.

Svakako je neko od  moćne turske feudalne porodice iz Leskovca Pašagića bio pre reforme turskog carstva bio spahija sela Pečenjevaca. Kada je selo 1839 godine počitlučeno, gospodar sela opet je bio neko od Pašagića. Prema nekima to je bio Mehmed paša Agić, po drugima Emin paša Agić.

Poreklo stanovništva.

Nemački putopisac FonHan je zabeležio da je u Pečenjevcu 1858 godine bilo 80 domaćinstava. Prvi srpski popis izvršen odmah posle oslobođenja od Turaka, utvrdio je da u ovom selu žive 82 domaćinstva. Prema popisu iz 1900. godine u njemu je bilo 114 domaćinstava; 1948. – 317; 1953. – 385 i 1971. – 505 domaćinstava.

Današnje stanovništvo čine ovi rodovi:

-Momirovi su doseljeni iz Krive Reke krajem XVIII veka.

-Rakićevi su iz Krive Reke, doseljeni krajem XVIII veka sa prezimenima:

-Rakići, Cekići i Vidanovići.

-Filipovi su iz Krive Reke, sa prezimenima:

-Filipovići, Stankovići, Cvetanovići, Zdravkovići i Ivkovići.

-Savićovi su iz Krive Reke sa prezimenima:

-Petrovići, Trajkovići, Tošići i Zdravkovići.

-Tolozanci, su doseljeni iz Krive Reke, doseljeni krajem  XVIII veka, sa prezimenima:

-Stefanovići i Spasići.

-Živkovci (Živkovići) su doseljeni iz Krive Reke.

-Mečini (Stamenkovići) su iz Krive Reke.

-Đukavci su doseljeni iz Krive Reke, sa prezimenima:

-Stanimirovci, Mihajlovići i Stankovići.

-Kalivanci su iz Krive Reke, sa prezimenima:

-Cvetkovići i Stefanovići.

-Vitkovci su iz Vitkovca kod Knjaževca.

-Vačini (Filipovići) su iz Lipovice, osnivač roda naća kao siromah došao u Pečenjevce da se „ceni“ i tu ostao.

-Šumanci su poreklom iz Šumana.

-Ristini su doseljeni iz Jajne.

-Š'ćkalovi su iz Gornjeg Stopanja.

-Pertaćani su iz Pertata.

-Hlišini su došli odnekud, „od preko put Radana“.

-Džamalovi (Petkovići) su iz Malošišta.

-Koralejci su iz Brestovca.

-Bučinci su iz sela Bučinca kod Prokuplja.

-Džemkini su iz Lipovice.

-Cvetanovi su iz Čekmina.

-Vergečovi (Jovanovići). Osnivač roda Dušan Vergeč došao je iz Nakrivnja i usinjen kod nekog Mičete Jockinog.

-Žikinci – Stopanjci su iz Stopanja.

-Čekminci su iz Čekmina.

Nepoznatog porekla: Dugejinci (Živkovići, Stankovići, Zdravkovići) – Dugejinski soj, koji je 1948 godine imao 52 kuće i bio najveći rod u Pečenjevcu, Baberšlici, Krkuljci (Cekići), Šestalovi, Cakići, Prdinci ili Prdi-buka (Dimitrijevići i Svetanovići), Ilijinci (Cvetkovići, Cekići i Smiljkovići), Džondini, Ničkini, Nešini (Mitići, Stefanovići, Smiljkovići i Nikolići), Janjini, Perinci srodni sa Barbešlijama, Palandzarci (Stojanovići i Nikolići), Četrnajkini ili Ronjkini, Svitkini, Lecini sa prezimenima (Đorđevići, Cvetanovići i Ristići), Čilini (Smiljkovići), Kezini (Jovanovići), Tolozanovi, Komaričani (Milenkovići i Jovići) – iz ovog roda je Mladen „Komar'c, Percunci ili Percunovi (Kitanovići), Čajini, Maznikovi, Šopkini (Savići), Brdarci ili Brdarkini (Stankovići), Maskovci i Jockini.

U Pečenjevcu je živeo i rod Kovandžici. Prezivali su se Pavlovićima. Bili su dobri vinogradari i imali vinograd najveći u selu, zasađen 1893 godine. Izumrli su po muškoj lozi.

Romi – Cigani.

U Pečenjevcu ima 30 romskih domaćinstava. To su:

-Zekići, davno nastanjeni u Pečenjevcu, bili su burgijaši.

-Aguševići su erlije.

-Alići su erlije.

-Ismailovići. Iz ovog roda je Imail-Mače, konopljar, doseljeni iz Vranjske Banje.

Nepoznatog porekla:

-Denići, Asorović Mile, Duraković Dragan, Maličević Smail, Demirović Tomislav i Ibraimović Boža.

Romi se bave raznim zanimanjima. Neki su industrijski radnici, neki poljoprivrednici, neki sade duvan na manjim parcelama. Bave se i trgovinom. Neki su muzikanti. Stariji sviraju trubu, mlađi gitaru.

Romi u Pečenjevcu su naseljeni na istočnoj periferiji Gornje Mahale, prvobitnog sela Pečenjevce. Neki imaju savremeno građene kuće.

Zanimanje stanovništva.

Poljoprivreda je osnovno zanimanje Pečenjevčana: Gaje pšenicu i kukuruz sa tržišnim viškovima. Poznati su proizvođači krompira, traženog na pijacama čak i u Beogradu. Vagonima izvoze krompir. Duvan se uzgaja u malim količinama. Bave se i povrtarstvom – proizvode papriku i kupus. Vinovu lozu gaje na prostranim parcelama ali ni izdaleka u onoj količini kako to čine Razgojničani i druga prekomoravska sela.

Stačarstvo nije kao nekada, kada su domaćinstva imala i po 200 ovaca. I koza je bilo dosta. Čuvali su i bivole. Sada je stočarstvo stajsko. Čuvaju krave – u proseku dve po domaćinstvu, za mleko i manje za vuču. Svinje gaje samo za posek. Od živine kokoške, ćurke i guske. Imaju zemljoradničku zadrugu. Još od vremena Turaka poznati su kao kafedžije. U selu ima raznih zanatlija, krojača, stolara i drugih. Neki se bavi kirajdžilukom. Vozili su robu za Solun i Vidin. Imali su vodenice, sada mlin elekktrični. Dosta dobro je razvijen lov. Od industrije od šireg značaja imaju prehrambeno preduzeće „Radan“ sa razgranatom  prodajnom mrežom. Imaju dom kulture sa bioskoskom-pozorišnom salom. Imaju biblioteku, ambulantu, zubnu ambulantu, osmogodišnju školu. Sve ovo okazuje da je Pečenjevce u celoj Oblasti najnaprednije seeosko naselje.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Pečenjevce (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Orašac, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Orašac se nalazi na prisojnoj strani usekline koju je Orašačka Reka izdubila u jednoj od nižih jezerskih površi, na oko 15 kilometara istočno od Leskovca. Ta useklina je sve dublja što se ide više na istok a sve plića što se prilazi Južnoj Moravi, jer se na istoku zemljište terasasto diže a na azapadu opada i najzad pretvara u aluvijalnu ravan Južne Morave.

Tip sela.

Selo je, blagodareći svom geografskom  položaju, zgusnuto i na jednoj gomili. Po kućama koje su od rečnog korita na dnu usekline podignute pa naviše uz kosu padinu rečne doline, Orašac u izvesnom podseća na Babičko. Posmatran iz rečnog korita, kao da su mu kuće nazidane jedna iznad druge, sa malim strmim dvorištima. Glavni seoski sokak provlači se sredinom sela pravca istok – zapad, a iz ovog sokaka vode drugi, malo iskošeni radi lakšeg savlađivanja strmine.

Ime sela.

I ime Orašca je postalo po orasima koji su urassli i skutnutoj dolini Orašačke Reke, zaklonjeni od severnih vetrova.

Vode.

Kroz Orašac teče rečica koja nosi ime po nazivu sela, Orašačka reka. Njene su komponente Drnska Reka i Bučje. One se sastaju iznad sela i teku dalje kao Orašačka Reka.

Od kladenaca je poznat onaj koji nosi ime Čajkina Dolina. U selu ima bunara, čija je dubina od 12 do 18 metara. Postoje dva vodovoda; sa izvorišta u ataru Piskupova odvelo je vodu u svoje domove 17 domaćinstava sa leve  strane reke a 35 domaćinstava i osnovna škola sa desne strane. Pomoću hidrofora 10-12 domaćinstava vodu je uvelo usvoje domove iz svojih bunara.

Zemlje i šume.

Atar sela Orašca obuhvata prostor od 877 hektara. Od ove površine na njive i bašte pada 434, na voćnjake 12, vinograde 28, livade 49, pašnjake 40, šumu 256 i neplodno je 58 hektara.

Zemlja nosi ove nazive: Čuka, Rudinje, Vlaške Ornice, Orničje, Selište, Dubrava, Padina, Čardak,  Duboki Dol, Donja Kamenica, Gornja Kamenica, Goljak, Širine, Kotlajče, Lusarije, Livađe, Krncelj, Sasi ili Sasko, Rudinje, Turske Livade, Tepsiče, Krčmarska Dolina i Lusarije.

Postanak i prošlost sela.

Dolina orašačke reke je bogata praistorijskim nalazištima. Na ovim prostorima od najstarijih vremena se odvijao život. Tragovi kulture antičke Makedonije nađeni su na lokalitetu Lusarije. Neistraženi lokalitet Selište na kome su nalaženi zidovi grada potvrđuje da je ovde nekada bilo rimsko naselje, prema legendi, od 2000 domova uključujući i staro rimsko groblje. Postoji neistraženo staro naselje na lokalitetu Dulan gde su se nalazili odlomci keramičkog posuđa, pečene cigle duguljastog oblika, jedna metalni šiljak, stari novac iz vremena cara Konstantina.

U turskom sumarnom popisu naselja u nahiji Dubočica sa početka XVI veka nema pomena sela Čučuljeva iz legende. Svakako da je postojalo bilo bi popisano. U Turskom izvoru zabeleženo je timarsko selo Orasnica. Ne zna se da je to današnji Orašac.

Pred kraj turske vladavine Orašac je bio počitlučen. Ne zna se ime poslednjeg gospodara ali se zna da je bio aga te da je imao svoju vodenicu na Orašačkoj Reci.

Orašac je posle oslobođenja plaćao agrarni dug, nekima i prinudnim putem.

Poreklo stanovništva.

Orašac je oslobođenje od Turaka zatekao sa 19 domova i 118 stanovnika. Prema popisu od 1953. godine Orašac je imao 130 domova sa 812 stanovnika a 1971. godine broj domova je bio 169 sa 743 stanovnika.

U Orašcu žive ovi rodovi:

Nepoznatog porekla:

-Balinci, Kačarci, Marjanovci, Kostinci, Đorđišinci, Džumarajci, Kockinci, Đorini – srodni Kockincima, Stevanovci, Baba-Jeleninci i Baba-Mitinci.

-Novoselci su iz vlasotinačkog Novog Sela.

-Savić Cvetan je iz Lipovice.

-Grozdanovci su iz Stupnice.

-Pusinci su iz Niškog Gara, po kazivanju Nikodija Ranđelovića iz ovog roda. Nikodije tvrdi da su on i prvi naseljenici Orašca i da im je kuća bila pored nekadašnje crkve u ovom selu.

-Đikinci su iz Semča.

-Sorovci su iz Dragovlja.

Zanimanje stanovništva.

Zemljoradnja je osnovno zanimanje stanovnika ovog sela. Na grbini jezerske površi i na blago nagnutim padinama Orašačke Reke imaju njive na kojima uzgajaju kukuruz i pšenicu. Kvalitet zemlje nije dovoljan za ozbiljnije prinose. Na zemlji gde je ilovača uzgajaju vinograde.

Povrće sade u malim baštama za svoje potrebe, osim crnog i belog luka. Bave se sadnjom duvana u većim količinama. Voće gaje samo po dvorištima, najviše šljive i kruške. Imaju i jabuke. Od voća uglavnom peku rakiju, vrlo malo ga iznose na pijacu. Stočarstvo je stajsko. Od stoke gaje ovce, kojih u selu ima oko 100 brava – ali samo četiri domaćinstva. Od krupne stoke čuvaju krave. Imaju ih po dve u proseku ali neki čuvaju i po šest muzara. Višak mleka daju na otkup. Mnogi prave sir i prodaju na leskovačkoj pijaci ili stalnim mušterijama. Imaju oko 70 radnika u fabrikama u Leskovcu. Rade u dve smene.

Omladina se školuje i osposobljava za razna zanimanja. Ima ih i fakultetski obrazovanih. Neki su u vojsci a ima radnika i u inostransvu, Nemačkoj, Francuskoj i još nekim zapadno-evropskim državama.

Imaju seosku biblioteku, poštu, ambulantu, mesnu kancelariju i stalnu autobusku vezu sa Leskovcem.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Orašac (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Oraovica, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj i tip sela.

Ovo planinsko selo je do skoro bila samo jedna mahala Crkovnice. Podignuto je na padinama Babičke Gore. Glavni deo sela je na blago nagnutoj jezerskoj terasi. Ovde je škola i prodavnica i smatra se centralnim delom sela. Drugi deo je u pravcu Gornje Lokošnice na nešto nižoj terasi ispresecanoj potocima. Treći deo je najniži, blizu sela Drćevca, na blago nagnutoj padini najniže jezerske terase. Ovi delovi sela ili mahale naseljenis u rodovima čija imena i nose: Balinci, Sanćilci i Jovinci. Između sebe razdvojeni su poljem, ali su kao zaselice tipa zgusnutih dvorišta i kuća.

Ime sela.

Selo je dobilo ime po vegetacijskim odlikama planinskim padinama Babičke Gore na kojima se zaselilo. Ove padine su, u svoje vreme, bile prekrivene orasima. Jedan oziraćeni deo ovog zemljišta i sada nosi ime Stara Ora.

Vode.

Podignuta na grbini rida i jezerskoj terasi, Oraovica se našla između dva planinska potoka od kojih jedan ide iz Goleme Njive a drugi iz Crkovnice (Starog Sela), ali ni jedan ne prolazi kroz nju. Domaćinstva se se snabdevala vodom iz bunara a danas iz vodovoda dovedenog sa izvorišta na lokaliteta Gmitrov Kladenac.

Zemlja, postanak sela i prošlost.

Oraovica nije formirana kao katastarska opština, već je njena zemlja u sastavu katastarske opštine sela Crkovnica. I istorija Oraovice je zapravo istorija Crkovnice (Starog Sela).

Valja imati na umu činjenicu da je Staro Selo, embrion Crkovnice u najširem smislu, pastirsko selo i da je Oraovica kao seosko naselje nastala prelaskom ne nekadašnja trla pojedinih rodova usled njihovog razmnožavanja.

Poreklo stanovništva.

Kako se u dosadašnjim popisima ovo selo vodilo kao zaselak-mahala Crkovnice nije moguće pratiti demografski razvitak sela. Međutim, popisom na licu mesta zebeleženi su ovi rodovi Oraovice.

-Balinci su doseljeni iz Starog Sela a dalje poreklo im je iz Ćustendil Banje.

-Ristinci (Ristići) su iz Starog Sela.

-Šumanovci. Po nekima su naseljeni iz jablaničkog sela Šumanaa po Letopisu crkve lokošničke ovaj rod je dobio ime po tome što su njegovi preci dugi lutali šumama.

-Jovančini su iz Starog Sela.

-Ranđelovci su iz Starog Sela.

-Tarabanovci su iz Starog Sela.

-Živkovci su iz Starog Sela.

-Sanćilovci ili Sanćilci su poreklom iz topličkog kraja.

-Simonovci su iz Starog Sela, bliski srodnici Markovcima.

-Belotinci su iz Starog Sela.

-Cenkini su iz Starog Sela.

-Stojkovci su iz Starog Sela.

Zanimanje stanovništva.

Ovaj brdski kraj, sa često plitkim slojem obradive zemlje,koju spira voda, ima malo mogućnosti za žitarice i kukuruz a pogodan je za voćarstvo i vinogradarstvo, kulture koje se u ovoj sredini od davnina negovane. Njegova zemlja ima uslove za razvoj malinarske i jagodarske kulture u kome pravcu poljoprivrednike ovog kraja valja usmeravati. Isto tako njegova zemljlja je pogodna za uzgoj duvana, čime su inače i bave.

Oraovčani nisu povrtari, niti ima uslova za ovu kulturu.

Stočarstvo je ranije bilo razvijenije. Lokalitet  Ogranja u ataru ovog sela govori o tome da to mesto bilo ograđeno za goveda koja je čuvao seoski govedar dok lokalitet Kozarnik svedoči da je nekada ovde bilo masovno gajenje koza.

Danas ima ovaca ali ne u znatnom broju. Domaćinstva se sa po nekoliko grla udružuju, pa stado čuvaju i izvode na pašu „po redu“ udruženih domaćinstava. Goveda su krave pasmine buša.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Oraovica (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Nomanica, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Selo Nomanica se nalazi u aluvijalnoj ravni Južne Morave, na najnižoj rečnoj terasi koja je, pre podizanja odbrambenog nasipa, u dobrom delu bila plavljena i nestabilna.

Tip sela.

Nomanica je selo zbijenog tipa.

Ime sela.

Ne postoji legenda o nastanku imena sela. Reča NOMAN sa lingvističkog stanovništva čini se da ova reč ne pripada srpskom jeziku, već je trag, jer ima taj prizvuk, iz nekog romanskog jezika, latinskog ili vlaškog, koji je, kako je to tvrdio Stojan Novaković, u topominiji i imenima mesta i planina ostavio mnogo tragova. Noman dolazi od latinske reči Nomades-um, što znači nomadi – pastirski narod. Ako prihvatimo ovu pretpostavku Nomanica bi mogla značiti zimovnik starih vlaških nommada koji su Srbi prilagodili svom duhu govornog jezika u Nomanicu.

Vode.

Nomanica je moravsko selo i nalazi se nedaleko od zapadne obale ove glavne kotlinske tekućice.

Blagodareći pritisku Južne Morave izdan je veoma bliska pa je dubina bunara od 3 do 4 metra ispod površine zemlje. Mnoga domaćinstva su postavila hidrante kako bi zaštitili vodu od zagađenja iz vazduha i površinskih voda i, osim toga, uvele tekuću vodu u svoje domove i staje za stoku. Često ima pumpi umesto bunara.

Zemlje.

Nomanica je selo sa najmanjim atarom u Oblasti. Iznosi samo 101 hektar. Od ove površine njive i bašte zahvataju 57, voćnjaci (po dvorištima) 2. Vinogradi jedan, pašnjaci 27 dok je neplodno 14 hektara. Ovo selo nema livade i šume.

Zemlja nosi ove nazive: Trnjak, Jezero, Kaldrma, Dvorište, Prud, Vada i Delnice.

Postanak sela i prošlost.

O Nomanici nema pomena u starim turskim izvorima, pa ili tada nije postojalo, ili je zebeleženo pod drugim imenom. Pred kraj turske vlasti selo je bilo gospodarsko i u početku je imalo svega tri kuće. Badinački gospodar bio je i gospodar i susednih sela – Žižavice, Nomanice i Zloćudova. Poslednji gospodar ovih sela zvao se Alija. Od Nomaničana je uzimao deseteak pa je prešao na devetak, što je naljutile neke meštane i primorao ih da se isele u Mrštane što je nateralo gospodara da se vrati na desetak da bi se i odseljeni vratili. Posle oslobođenja maštani Nomanice su plaćali agrarni dug.

Poreklo stanovništva.

Nomanica je pred kraj turske vlasti i na prvom popisu 1879. godine u slobodi imala samo šest kuća sa 58 stanovnika i bilo najmanje selo u leskovačkom srezu. Prema popisu iz 1953. godine ono je imalo 39 kuća i 271 stanovnika a 1971. godine 57 kuća i 273 stanovnika.

U Nomanici žive ovi rodovi:

-Gagulci su starosedeoci.

-Jovinci su starosedeoci.

-Markovci su starosedeoci.

Ovo su najstariji rodovi u selu. To su one tri kuće koje su nekada bile jedine u selu.

-Ilijinci-Brazci (brzi, hitri, radni) su nepoznatog porekla.

-Šišavci su doseljeni iz Šišave.

-Mitinci su nepoznatog porekla.

-Mihajlovci su nepoznatog porekla.

-Todorović Čedomir je rodom iz Stajkovca, prizećen u rodu Mitinski.

-Likić Krista je iz Stajkovca, prizećen u rodu gagulski.

-Vranjanci su poreklom iz okoline Vranja.

-Grašarci su nepoznatog porekla.

Zanimanje stanovništva.

Nomaničani su pre svega povrtari. Proizvode papriku, paradajz, kupus rani i jesenji. Svoje povrtarske proizvode raznose po pijacama širom Srbije. Vinograda imaju malo, samo za domaću upotrebu. Rakiju kupuju od planinaca. Seju pšenicu i kukuruz ali im to nije primarno zanimanje.

Stočarstvo je stajsko. Gaje od jedne do dve krave. Konje ima svaka kuća, služi im za vuču i obradu zemlje. Neki žive i rade u inostranstvu

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Nomanica (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Navalin, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Navalin se nalazi u aluvijalnoj ravni Južne Morave, na levoj obali Bare, one tekućice koja delimično predstavlja veštački kanal od Čukljenika a delimično prima vodu Toplika iz Zabarja ispod Bobišta, teče između Navalina i Južne Morave gotovo paralelno sa njom, obilazi sa istoka navalinsko i bogojevačko groblje i uliva u Veternicu pred samo njeno ušće u Južnou Moravu.

Tip sela.

Usled plodnog polja, Navalin je zbijeno naselje, ali mu sokaci nisu onako uski kako se to često dešava u našim selima.

Ime sela.

Prema legendi, kada se prvi stanovnik ovog sela ovde nastanio, načinio sebi kuću, koja se malo nakrivila na jednu stranu kao da će da padne – „navalila se“. Po tom prvom naseljeniku, odnosno njegovoj kući nagnutoj na jednu stranu, selo je dobilo svoje ime – Navalin.

Vode.

Navalin se smatra moravskim selom i pored toga što nije na samoj obali, već oko dva kilometra zapadno od njenog korita. Jedina tekućica je Bara.

Za potrebe ljudi i stoke u domaćinstvima se koriste bunari, čija je dubina od 3 do 6 metara. Mnoga domaćinstva se služe pumpama. Ranije na mestu gde je bila Todorova vodenica na Bari je postojao iszvor, koji je postojao „od vek i svet“. Imao je pitku i meku vodu. Imao je otvor od jednog do dva metra. Kada je Todor napustio ovu vodenicu na Bari i ovaj izvor je zatrpan.

Poljski put za Leskovac prolazi preko lokaliteta Crni Vir. Na ovom mestu zimi i u proleće postoji vir čije je voda bistra ali tamne boje, pa je nazvan Crni Vir. Leti presušuje.

Zemlje i šume.

Atar sela Navalina leži  između atara sela Bogojevca, Bobišta, Kumareva i Grajevca. Veličine je 505 hektara. Njive i bašte zahvataju prostor od 375, voćnjaci 9, vinogradi 3, livade 35, pašnjaci 31, šuma 4 dok je neplodno 50 hektara.

Zemlja nosi ove nazive: Rajkovica, Kruške, Ribarsko, Gornje Livade, Gornje Gložje, Donje Gložje, Gorunke, Bučilo, Čkoreke, Jasike, Deljenice, Klacanke, Krive Njive, Rupe, Prud, Paraspur ili Njive Paraspurke, Šavrljivica, Begove ili Begčiki i Selište.

Postanak ela i prošlost.

Navalin je staro srpsko selo, nastalo kada i ostala slovenska naselja, verovatno pre nego što je Nemanja pripojio Dubočicu Raškoj. Iz ranih vremena nema pisanih izvora. Turski tefter iz početka XVI veka beleži Navalin kao timarsko selo.

Posle reforme turskog carstva krajem četvrte decenije XIX veka, Navalin nije očuvao svoju slobodu već ga je potčinio neiki Turčin sa titulom bega. Trag ovog navalinskog gospodara očuvao se u nazivu lokaliteta Begovo ili Bekčiki.

Da je Navalin bio počitlučen ukazuje lokalitet Paraspur ili Paraspurke, kao trag specifične agrarno-pravne institucije u potčitlučenim selima za vreme Turaka.

Poreklo stanovništva.

Po popisu stanovnika odmah po oslobođenju od Turaka u Navalinu je bilo 53 kuće i 373 stanovnika. Prema popisu iz 1953. godine u njemu je bilo 160 kuća i 967 stanovnika a 1971. godine 221 kuća i 956 stanovnika.

U selu žive ovi rodovi:

Nepoznatog porekla:

-Micinci žive od davnina u ovom selu. Čečkini srodni Micincima,  Žabarovi su srodni prethodnima, Mišajci (Kokoškarovi i Denčini), Talini i Dakini su od braće Taleta i Dake, Simonovi (Mihajlovići i Saltirovići), Andrejinci, Porčini (Ilići), Pirčini (Stojkovići i Jovanovići), Grnčarovci su srodni sa Pirčinima, Denčini, Lukini (Kočići), Dinčini, Zdravkovi, Vroćkini, Šolini, Saltirovi (Živkovići), Jovičkini, Burčini srodni Jovčinima, Vilipovi, Maginci-Dragijini i Deda-Jankovci.

-Menjski su poreklom sa Kosova.

-Broćkini (Brođani) su iz Bunibroda.

-Ćuovci su iz Ćuova.

-Ćićkini su poreklom iz Konopnice.

-Batkovci, stolari, su skorašnji doseljenici iz Goleme Njive – Crkovnice u širem smislu.

-Spasini su iz Stupnice, gde imaju rod.

-Alabakovi ili Alabaci su iz Priboja – prizećen.

Zanimanje stanovništva.

Meštani Navalina se bave zemljoradnjom i na njivama seju pšenicu i kukuruz. Proizvode i krompir. Veliki su baštovani, proizvode na velikim parcelama zeleni i industrijsku papriku, zelenu prodaju širom zemlje a industrijsku preduzeću „Moravka“ u Leskovcu. Proizvode kupus, luk i naročito praziluk. Voće imaju u dvorištima, uglavnom šljivu za rakiju. Vinograde samo za svoje potrebe.

Od stoke imaju: 11 domaćinstava ovce – ukupno 300 grla. Krave čuvaju po jednu a neki i više grla. Prodaju mleko po kućama u Leskovcu. Proizvode sir i prodaju na leskovačkoj pijaci. Čuvaju i konje. Smatra se da jedna konj spada na svako drugo domaćinstvo. Sada u selu ima oko 100 konja. Koriste ih za vuču i radove na njivama.

Mnogi rade u Leskovcu, uglavnom u fabrikama kao radnici. Omaldina se školuje do četvrtog razreda u selu a do osmog u Bogojevcu. Posle školovanja se usmeravaju na razna zanimanja, uglavnom poljoprivredna.

Nekada je na Južnoj Moravi i Bari bilo vodenica.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Navalin (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Piskupovo, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj i tip sela.

Piskupovo se nalazi na jezerskoj površi između udolina Gradašničke i Orašačke Reke. Izgrađeno je po mahalama koje čine grupe kuća pojedinih rodova i dosta udaljenih jedne od drugih, tako da selo zahvata veliki prostor iako je po broju domova malo.

Ime sela.

Ne postoji legenda o nastanku imena ssela. Reč „piskup“ po Đuri Daničiću označava episkopa. Svakako je u doba srpske feudalne države selo Piskupovo ulazilu leno nekog episkopa, da je bilo episkopovo, kako se ondašnjim jezikom govorilo, piskupovo. Ovaj posesiv je vremenom prerastao u ime sela.

Vode.

Kroz Piskupovo prolaze dva vodena toka. Jedan se zove Drinska Reka. Ova rečica izvire ispod Stupnice i ide u pravcu Orašca, od kog sela nosi naziv Orašačka Reka. Druga reka izvire ispod Lipovice, teče u pravcu Gradašnice i od istog sela nosi ime Gradašnička Reka.
U ataru sela Piskupova ima više kladenaca od kojih su najvažniji: Mustavac, Popova Padina, Lazarevac, Trajkina Dolina i Nova Kuća.
U selu, i pored što je planinsko, ima bunara. Bunari kao i kladenci više nemaju raniji značaj, jer je selo iz pet izvorišta načinilo vovovod i uvelo tekuću vodu i svako domaćinstvo.

Zemlje i šume.

Atar sela Piskupova nalazi se između sela: Gradašnice, Orašca, Jarsenova, Stupnice i vlasotičnog sela Lipovice. Prostor je mali i zahvata svega 356 hektara, od čega su njive i bašte na 161, voćnjake 8, vinograde 11, livade 18, pašanjake 4, šumu 137 dok je neplodno 17 hektara.
Zemlja nosi ove nazive: Njivica, Gagavica, Del, Barinje, Petrov Dol, Smrdan, Govedarsko Plandište, Osoje, Mustavac, Mustavini Kladenče, Vita Kruška, Popova Padina i Livače.

Starine u selu.

Na lokalitetu Latinsko Groblje sa nadgrobnim spomenicima na kojima su slovni znaci. Ova priča jednog meštanina koja nije proverena na terenu.

Postanak sela i prošlost.

Sela Piskupova nema u sumarnom popisu sa početka XVI veka koji su Turci sačinili za sva naselja i napuštena sela. Međutim, ima su sednog sela Stupnica. Možda je u to vreme Piskupovo bilo raseljeno ili su ga Turci pod drugim imenom popisali.
Ime sela Stupnice govori da je na tom mestu bio manastirski posed-stup, što znači da je i ovo selo ili zemlja na kome je selo nastalo bilo u sastavu duhovnog vlastelinstva. Možda je ovaj stup i ono zemljište na kome je nastalo Piskupovo, pripadalo istom licu. U svakom slučaju i Stupnica i Piskupovo kao seosko naselje, nastali su u vreme srpske feudalne države.
Lokalitet Latinsko Groblje govori o postojanju antičkog naselja u ovom kraju, koje je bilo blizu stupničkog grada, kastela, koji je najverovatnije kontrolisao saobraćajnicu koja je ovuda prolazila i spajala naselja u Leskovačkoj Kotlini, Zaplanju ili Dušničkoj Korutini.
Ta saobraćajnica je u doba Turaka je prolazila kroz Piskupovo. Tako je bilo i posle odlaska Turaka, koje je tada bilo drumsko naselje.
Kod prvog popisa izvršenog posle oslobađanja od Turaka i formiranja prvih opština, Piskupovo je imalo 15 domaćinstava i pripadalo je šišavskoj opštini.

Poreklo stanovništva.

Piskupovo je 1953. godine imalo 59 domaćinstava i 357 stanovnika a 1971. godine 67 domaćinstava u 321 stanovnika.

Danas u Piskupovi žive ovi rodovi:

-Gmitrovci su nepoznatog porekla.
-Pešinci su nepoznatog porekla.
-Vasinci ili Đurinci su nepoznatog porekla.
-Đokinci su nepoznatog porekla.
-Zlatkovci su nepoznatog porekla.
-Golubovići su nepoznatog porekla.
-Romkinja Ruža udova Milorada je nepoznatog porekla.

Ovi rodovi su grupisani po istoimenim mahalama.

Zanimanje stanovništva.

-Na svojim oskudnim njivama Piskupčovani seju pšemicu i kukuruz. Osim toga seju i ovas. Duvan proizvodi gotovo svaka kuća. Vinograde ima skoro svaka kuća, ali se grožđe uzgaja samo za sopstvene potrebe..
Imaju šljive požege, belvice i džanarike. Od njih peku rakiju i svako domaćinstvo ispeče 200 do 300 litara a nekada i više.
Od stoke čuvaju krave u proseku po dve u domaćinstvu. U celom selu ima samo tri konja. Traktora ima pet.
Kao dopunskim zanimanjem Piskupovčani se bave ciglarstvom. Odlazili su širom zemlje i pravili ciglu. Sada se time manje bave, orjentisali su se na građevinarstvo i druga zanimanja.
Imaju četvororazrednu školu sa svega 16 polaznika. U selu dominiraju staračka domaćinstva.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Piskupovo (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Društvo srpskih rodoslovaca "Poreklo" predstaviće svoj rad u Bijeljini u petak 24. marta 2017. godine. Tribina će biti održana u Muzeju Semberije s početkom u 19.00 časova, a govoriće Jovica Krtinić, predsednik Društva i Siniša Jerković, glavni urednik Srpskog DNK projekta.

Glavna tema tribine biće dostignuća iz oblasti genetičke genealogije u kojoj Poreklo sa Srpskim DNK projektom već pet godina krči put ka novim saznanjima o praporeklu stanovništva ovih prostora.

U okviru tribine biće organizovano i DNK testiranje za sve zainteresovane osobe muškog pola (testira se Y-DNK hromozom, tj. praporeklo po muškoj liniji). Cena testiranja je 6.000 dinara.

Muzej Semberije se nalazi na Trgu kralja Petra I Karađorđevića 2.

Dobro došli!

The post Tribina o Poreklu i Srpskom DNK projektu u Bijeljini, 24. marta 2017. appeared first on Poreklo.

 Poreklo stanovništva sela Priboj, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Priboj se nalazi na padinama najniže jezerske terase koja se kao jezik uvukla između tokova Jablanice i Puste Reke, čiji je koren Kremen a završnica Dobra Glava. Svojom istočnom periferijom Priboj se spustio u aluvijalnu ravan kojom sada teče reka Jablanica, dopirući svojim zadnjim kućama na ovoj strani, gotovo do same obale ove reke. Priboj se, u nizu sela na levoj obali Jablanice u leskovačkom Polju, našao negde na sredini. Iznad njega su Zalužnja i Vinarce a ispod njega Živkovo i Pečenjevce. Kao selo Priboj ima onaj idealni položaj; na obali jedne reke, u zaleđini brežuljci a pred njim ravno plodno polje.

Tip sela.

Po svome tipu, on je zbijen, gotovo sam na gomili. Na južnoj strane se tako približilo Zalužnji, od koje ga zajedničja osnovna škola razdvaja, da sa njim čini gotovo jedno naselje podeljenu malim potokom u dve ogromne mahale.

Ime sela.

Postavlja se pitanje šta su to priboji. To su stočarski zimovnici u skutnim mestima, uglavnom u podnožju planina na kojima su letnja pasišta. Selo Priboj ima u svom ataru, neposredno iznad samog naselja, lokalitet Kolibine. To je trag negadašnjeg zimovnika – priboja, koji je prerastao u selo Priboj.

Vode.

Glavna tekućida je Jablanica, koja prelazi pored sela sa istočne strane. Postoji i potok Begovica, čiji se izvor nalazi na lokalitetu Gabrak. Iznad Priboja u njega se sa desne strane uliva potočić, koji dolazi iz sela Zalužnja, čije jeizvorište u šumi Mrtvica. Ovaj potočić ojačava vodu potoka Bogovice naročito u doba većih padavina i topljenja snega. Najzad postoji i treća tekućica. Zove se Dolina. Ona skuplja površinsku vodu sa višeg terena i snosi u ravnicu ka Jablanici, i to samo u vreme kišnih perioda i kod otapanja snega.

U ataru sela Priboja postoje ovi kladenci: Bilo, Madžin Kladenac i Kosača.

U selu gotovo svakakuća ima svoj bunar. Mnogi su izgradili hidrofore i pumpe. Dubina bunara se kreće od 7 do 11 metara.

Vodovod je do svojih domova dovelo pet kuća kaptirajući izvorište na terenu Plantaže ispod lokaliteta Latinsko Gorunče.

Zemlje i šume.

Atar sela Priboja je prostran 661 hektar. Od ove površine na njive i bašte pada 345, voćnjake 4, vinograde 37 u privatbnom i 64 u društvenom vlasništvu, livade 5, pašnjaci 41, šuma 192 dok je neplodno 37 hektara.

Zemljište nosi ove nazive: Ćelija, Begova Dolina, Gornji Put, Kablište, Slanište, Vanura, Slanište, Kozarke, Kriva Dolina, Višnjata Padina, Popova Kruška, Šiljegarnik, Čardakinja, Manastirište, Paraspurke, Rečice, Krš, Latinsko Gorunče, Dunjarnik, Duboka Dolina, Staro Lozje, Kolibine, Kosači i Kamenolom.

Postanak sela i prošlost.

I pored toga što sela Priboja nema među selima u nahiji Dubočica smatra se da je ovo selo nastalo u doba srpske srednjovekovne države. Možda je prvobitni  Priboj bio na mestu zvanom Kosača koje neki zovu i Selište gde su se nalazili odlomci grnčarije i opeke a neki još i crepove.

Premeštanje sela Priboja na današnje mesto došlo je zbog toga, što na starom mestu nije bilo moguće kopati bunare a kladenac Kosača nije mogao da zadovolji potrebe stanovništva koje je narastalo. Selo se premestilo tamo gde je izdan bliže zemljinoj površini. Tako je nastao današnji Priboj.

Posle reforme turskog carstva 1839. godine Priboj je počitlučio, verovatno, dotadašnji spahija. U selu se pamti da je poslednji gospodar sela bio neki Ljama, verovatno Išljam koji je, vrlo moguće, bio arbanaškog porekla. Taj Ljama se bavio u ono vreme švercom baruta, pa su ga turske vlasti uhvatile i one se, osramoćen, zbog toga ubio.

Poreklo stanovništva.

Kod prvog srpskoh popisa 1878. godine Priboj je imao 30 kuća i pripadao je opštini Vinarce. Porema popisu iz 1953. godine u selu je bilo153 domaćinstava i 868 stanovnika a 1971. godine 183 domaćinstva sa 765 stanovnika.

Danas u Priboju žive ovi rodovi:

Starosedeoci:

-Tanjini (Ljubisavljevići i Stojanovići), Mečkini, Mitrovci, Dimilenkovci (Jovići, Milenkovići i Stojanovići), Ganinci (Cvetkovići, Cvetanovići i Jorgaćevići), Đokinci, Kečarovci – potiču od istok pretka od koga je rod Marinkovci, Đorinci i Ceninci ili Cejinci (Cenići i Nikolići).

Nepoznatog porekla:

-Denčini prvi, Đokići, Đurđijanci, Mrminci, Šašićevci i Danilovići.

-Pertaćani su doseljeni iz Pertata.

-Smiljkovići vode poreklo iz Šišinca. Iz ovog roda je narodni heroji Milutin i Čeda Šiško.

-Milenkovci. Po kazivanju Dušana Čuturča, starog 86 godina, njegov praded Mita za vreme Turaka napustio selo Kare i naselio se u Priboju. Imao je dva sina – Stojanka i Milenka. Obojicu je ovde doveo ali je Stojan otišao  u Srbiju i naselio se u okolini Paraćina a Milenko ostao u Priboju. Imao je pet sinova: Nikolu, Dimitrija, Krstu, Petka i Stanka.

-Stanko Barski se prizetio kod Dušana Smiljkovića za kćer mu Milicu, rodom je iz Barja.

-Đokinci su starosedeoci, živeli su u Priboju kada se nalazio na Kosači ili Selištu.

-Vranjanci su doseljeni iz Nesvrte.

Romi:

-Sulejmanovići su nepoznatog porekla, kovači, klepači, burgijaši, sada poljoprivrednici i radnici.

-Denić Siniša je doseljeni iz Draškovca.

Zanimanje stanovništva.

Osnovno zanimanje stanovnika je zemljoradnja. Seju pšenicu i kukuruz i imaju tržišne viškove. Bave se povrtarstvom i dobri su proizvođači paprike i kupusa, koje prodaju u Leskovcu i Nišu. I krompir proizvode za tržište.

Stočarstvo je stajku. Čuvaju u proseku po dve krave.

Omladina se školuje i opredeljuju za razne zanate i druga zanimanja.

Mladi napuštaju ova sela i odlaze u grad a na selu je oko 240 staračkih domaćinstava – zajedno sa Zagužanima, što je 80% svih domaćinstava.

Po sokacima i u centru ima lepih i savremeno građenih kuća, što pokazuje životni standard Pribojčana.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Priboj (Leskovac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Podrimce, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Selo Podrimce se nalazi među neogenim brežuljcima u zapadnom obodu Oblasti i to na mestu gde se rečica Šaranica formirala kao jedinstven potok i stvorila dolinicu među bregovima.

Tip sela.

Na obemama obalama rečice podignute su kuće i staje, zbijene u dvorištima koja su jedna do drugog.

Ime sela.

U selu neme legende o imenu ovog sela. Narod naziva selo Podrimce a negde je zabeleženo Podrince. Od velike je važnosti za pojašnjenje imena sela Podrimca leksičkom analizom Podrimca i Podrinca koja se međusobno dosta razlikuju.

Analizirajući reč Podrimce, mišljenje je da je prihvatljiva teorija o postanku naselja stvorenom od iseljenika iz Metohije pokraj Drima, koji su se, u toku seobe Srba pod Arsenijem Čarnojevićem, izdovjili od matične struje izbeglica i naselila blizu Leskovca, koji nije bio zahvaćen ovim narodnom pokretu. Na ovaj zaključak upućuje u činjenica da Podrimca nema kao naselja u turskim popisima iz XVI veka u nahiji Dubočica.

Vode.

Kroz Podrimce protiče rečica Šaranica. To je mala tekućica ali dovoljna da zadovolji potrebe sela u tekućoj vodi. U ataru sela postoje ovi kladenci: Čardakinja, Kladenac kod škole. Dva izvora sa privatnih imanja kaptirana su za vodovod  u Gornju Mahalu. U selu ima i bunara, i to gotovo svaka kuća. Neki su doboki samo 3 do 4 metra ima ih od 13-14 metara. Kažu da voda iz bunara nije dobra za piće.

Zemlje i šume.

Selo Podrimce ima atar koji zahvata 575 hektara od koje površine na njive i bašte spada 310, voćnjake 5. vinograde 16, livade 19, pašnjake 45, šumu 159 dok je neplodno 22 hektara.

Zemlja nosi ove nazive: Čardak, Donje Polje, Široka Arnica ili Divlji Lan, Rasputine, Crna Zemlja, Manastirište, Pode, Trtorce, Donji i Gornji Izvor.

Postanak sela i prošlost.

Na mestu današnjeg Podrimca postojalo je antičko naselje. Lokalitet nije istraživan ali je pronađena jedna metalna ruka koja se nalazi u narodnom muzeju u Leskovcu. Svi su izgledi da je ruka ženska sa neke statue koja, možda, leži u blizini nađene ruke dublje pod zemljom.

O prvom slovenskom naselju na mestu današnjeg Podrimca nema bližih podataka. Pretpostavlja se da je ono zaseljeno krajem XVII veka, a muguće je da je i starije. Sa pouzdanošću može se pratiti istorija sela od kraja XVIII veka, od kada su se počeli doseljavati Arbanasi. Ti događaji pamte se i prenose s kolena na koleno u onim rodovima koji su u ovom selu živeli za vreme Turaka.

Pred oslobođenje u Podrimcu je bilo 12 arbanaških kuća. Bile su čatmare pokrivene ćeramidom a dvorišta ograđena ogradom od trnja. U selu je postojala džamija pored koje je bio čardak u kome je živeo hodža sa porodicom. Džamija je bila u Donjoj Mahali, ispod puta.

Srpskih čifčijskih kuća bilo je sedam. Za razliku od arbanaških ove su bile straćare.

Srbi nastanjeni u Podrimcu nisu imali zemlju, već su kod Arbanasa radili za hranu i odelo.

Popisom stanovništva od 1878. godine konstatovano je da je u Podrimcu bilo 12 arnautskih kuća a srpskih samo četiri.

Poreklo stanovništva.

Oslobođenje od Turaka dočekale su tih pet – prema popisu – odnosno sedam kuća – kako kažu Podrimčani. Kao takvo ušlo je u sastav vinaračke opštine kao najmanje selo. U slobodnoj državi selo je postepeno raslo i razvijalo se. Prema popisu iz 1900. godine imalo je 29 domaćinstava i 184 žitelja, 1948. – 81 domaćinstvo sa 484 žitelja, 1953. godine 84 domaćinstva i 398 stanovnika a 1971. godine 111 kuća sa 503 stanovnika.

U selu danas žive ovi rodovi:

-Đermanovići su živeli u selu pd Turcima.

-Milosajci su doseljeni iz Svođa.

-Jovini su doseljeni iz Svođa.

-Živkini su ovde živeli pod Turcima.

-Blizanci su doseljeni iz Duplja za vreme Turaka.

-Velkovci su doseeljeni iz Priboja za vreme Turaka.

-Vranjanci su doseljeni iz okoline Vranja.

-Petkovići su doseljeni iz Mankićeve – Vlasotince.

-Conići su doseljeni iz okoline Vlasotinca.

-Krstići su iz Mankićeve.

-Dinini (Stefanovići) su doseljeni iz Bošnjaka za vreme Turaka zbog ubista Turčina. Deda Tihomira Stefanovića bio je sluga kod Arbanasa.

-Brankovski rod je iz Zlatićeve.

-Zlatkovci su iz Mankićeve.

-Pudini su iz Svođa.

-Gajtaninci su živelo ovde za vreme Turaka.

-Jovići. Ovom rodu pripadaju:

-Antanasovci, Bliznanci – već pomenuti. Bili su ovde pod Turcima.

-Kostadinovići su iz Svođa.

-Ćosinci (Anđelkovići) su iz vranjskog Stubla.

-Bratinci (Pešići) su iz Stubla.

-Cvetkovci su iz okoline Vlasotinca.

-Lazarevići su iz Dejana.

-Potokari (naseljeni pored reke) su iz Crvene Jabuke (Ristići).

-Mitrović Milutin je iz Ramnog Dela.

-Kokozovci su iz Stubla.

-Ivankovići ne znaju za svoje poreklo.

-Suknarci (Mladenovići) su iz Dejana.

-Ilići su iz Dejana.

-Jovanović Petar Jastreb je iz prokupačkog Jastrepca.

-Dimitrijević Dragutin Sinidor je iz Zlatićeve.

Zanimanje stanovništva.

Podrimčani se bave zemljoradnjom. Seju pšenidu i kukuruz kao glavne useve. Dobri su proizvođači jagoda vreste zenga-zengana. Od stoke čuvaju krave i to u proseku po dve po domaćinstvu. Prave sir i prodaju na leskovačkoj pijaci. Odlaze na rad van sela, u Leskovac i druga mesta.

U selu imaju četvororazrednu školu, kao istureno odeljenje škole u Vinarcu. Ovu školu pohađaju i đaci iz Dušanova.

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Podrimce (Leskovac) appeared first on Poreklo.

PIŠE: Saradnik portala Poreklo Nebojša Babić

Pobori su bokeško pleme u brdskoj oblasti između Lovćena i Budvanskog zaliva. Sa severa i istoka, poborsko područje se graniči sa Starom Crnom Gorom, i to plemenima Cetinje (Konaci - Bjeloši, Očinići, Ugne, Vrela) i Njeguši (Majstori, Mirac, Čavori). Zapadno od Pobora je Gornji Grbalj (knežina Ljubanovići), a na jug i jugoistok Maine i Brajići, odnosno područje Budve.

Područje Pobora se spušta pravcem severozapad - jugoistok, od lovćenskoh padina, preko vrhova Kolovir, Koložunj, Murakovica, Pašina Glavica, Komarda.

Pobori se dele na Gornje i Donje Pobore. Ova dva kraja razdvojena su dugačkim brdom Đurđevac koje se proteže pravcem sever - jug. Sela su većinom bratstvena. U Gornjim Poborima sela su: Kneževići, Bevenje, Đakonovići, Čarmaci i Šumarev Dub, a u Donjim Poborima: Kapisode, Zečevo Selo, Boriševica, Vukaš Do, Krapina, Srebrne Ploče i Bijele Trave. Oblast Pobora nije pretrpela mnogo izmena kroz povest, osim što su izgubili jedan deo gorske oblasti prema Njegušima (Koložunj), koji su malo po malo do polovine 19. stoleća sasvim prodali svojim susedima iz Mirca i Čavora.

Na području Pobora nalazi se Manastir Stanjevići posvećen Svetoj Trojici[1], kao i ostaci tvrđave Đurđevac[2] na istoimenom brdu iznad Manastira. Na vrhu Đurđevca su danas ostaci crkve iz prve polovine 15. stoleća, posvećene Svetom Georgiju, koja je bila u sastavu tvrđave i najstarija je poborska crkva.

[caption id="attachment_63526" align="alignnone" width="697"] Manastir Stanjevići[/caption]

Područje Pobora je do 1422. godine bilo u sastavu srednjevekovnih srbskih država (Srbije, Bosne, Zete), a od tada, pa narednih gotovo pet stoleća Pobori su pod tuđinskom vlašću: mletačkom, zatim pod turskom u 16. i 17. stoleću, pa ponovo pod Mletačkom Republikom od 1647. godine do njene propasti 1797. godine, zatim na kratko, početkom 19. stoleća, Napoleonove Francuske, i od 1814. godine Austrije / Austrougarske, sve do oslobođenja 1918. godine. S obzirom na svoj prirodni položaj i dobru vezu sa Crnom Gorom, Pobori su se često odmetali od vlasti i učestvovali u zajedničkim akcijama s Crnogorcima, naročito u 16. i 17. stoleću. Učesnici su bokeljskih ustanaka, najpre protiv francuske okupacije 1813. godine, kao i 1869. godine, kada su poborski ustanici zauzeli Stanjeviće, koji su u vreme austrougarske vlasti bili pretvoreni u tvrđavu[3].

Najraniji pomen Pobora je u kotorskim dokumentima, i to u obliku prezimena, je iz 1333. godine (Junije Pobor - Junius Poborre), a zatim i dve godine kasnije (Niko Pobor - Nico Poborre). U to vreme, Pobori su bili deo plemena Njeguša (verovatno kao selo bratstvenog tipa), kao i krajem 15. stoleća, kada je u Povelji Ivana Crnojevića (1489. godine) među predstavnicima Njeguša naveden i Petar Poborović. Krajem 15. stoleća, u jednom crnojevićkom dokumentu Pobori se pominju kao selo: „međa BelošЬ, BaicЬ i PoborЬ“. Tokom 16. stoleća ima više pomena Pobora u kotorskim dokumentima, i to u obliku koju ukazuje da se radi o naselju (de Pobori), kao i pomen sela Stanjevića (de Stagnevichi) 1588. godine.

U Zemljišniku Skadarske oblasti, sačinjenom 1416/17. godine od strane mletačkih vlasti, na nekoliko mesta pominje se „pobunjenik“ Dimitrije Pobor (don Dimitri Pobori revelo)[4]. Osim njega, kao stanovnik Kupelnika popisan je i Nikola Pobor (Nicola Pobora). Moguću nedoumicu da li se radi o bokeljskim Poborima otklanja spisak doseljnika u Skadarskom kraju sa njihovim ranijim boravištem. Za ovog jedinog (tada još uvek prisutnog) Pobora (Nikolu) stoji naznaka da je iz Pobora kod Kotora (ex Pobori ad Catarum). Nepoznato je kojim poslom su Dimitrije i Nikola Pobori živeli u Skadru, odnosno Kupelniku, poprilično daleko od svoje matice, početkom 15. stoleća.

U prvom turskom defteru za oblast Crne Gore, iz 1521. godine, Pobori su upisani kao samostalno naselje u Nahiji Pješivci, nezavisno od Njeguša. Selo obuhvata zaseoke - mahale bratstvenih naziva: Petrovići, Ostojići, Božičevići, Stanjevići, Miračevići, Popisilovići i Viskovići, sa ukupno 63 doma i pet baština. Petrovići su glavna mahala, odnosno središte nekadašnjeg jedinstvenog sela Pobora. U Petrovićima su seoski starešina i sledeći po redu domaćin upisani sa prezimenom Pobor (starešina je St(j)epoje, a sledeći, verovatno njegov brat - Radonja). U defteru nalazimo Srdana Radkovog u mahali Popisilović, koji se pominje i u kotorskom dokumentu osam godina kasnije (1529), kao Sredan Radev[5].

U defteru iz 1523. godine, stanje u Poborima se nije mnogo promenilo, osim što je izvršeno pravilnije područno preustrojstvo u Crnoj Gori, po kojem veći deo Katunske nahije sada pripada Nahiji Cetinje, a tu su ulazili i Pobori. Osim toga, sada je selo Stankovići, koje je dve godine ranije upisano kao samostalno naselje, - mahala Pobora. Ukupno je kuća u Poborima 56 i 19 baština, od kojih je deo napuštenih. 1521. godine, kada se broju kuća u Poborima (63) doda 14 kuća u Stankovićima, dobija se ukupno 77 kuća, dok 1523. godine broj kuća iznosi 56 (48 + 8 u Stankovićima). Napuštena imanja, kao i značajno smanjenje broj kuća, u razmaku od dve godine, ukazuju na masovno iseljavanje, svakako u pravcu mletačkog područja u Primorju. Kao starešina Pobora sada je upisan Radonja Pobor, a popisan je i St(j)epan i njegovi sinovi.

U svom opisu Skadarskog sandžaka 1614. godine za potrebe Mletačke Republike, kotorski plemić Marijan Bolica u Poborima nalazi 50 kuća, sa 130 vojnika pod komandom Vuka Miljkova.

Prota Savo Nakićenović je, prikupljajući podatke za svoj rad „Boka“, početkom 20. stoleća u Poborima našao 53 kuće, i to 38 u Donjim i 15 u Gornjim Poborima. Danas, prema popisu u Crnoj Gori iz 2003. godine, Pobori su naselje (koje obuhvata sva poborska sela) u Opštini Budva, sa 29 stanovnika, od čega više od polovine starijih od 60 godina.

Zaštitnikom plemena Pobora smatra se Sveti Jovan Krstitelj, kojeg slave gotovi svi rodovi u Poborima (osim Šumara i Vuletića). Po plemenskom dogovoru, kako bi se mogli uzajamno obilaziti, Gornji Pobori slave Svetog Jovana „zimskog“ (Sabor, 7/20. januara), a Donji Pobori Svetoj Jovana „jesenjeg“ (Začeće, 6. oktobra / 23. septembra).

Bratstva u Poborima:

Pobori su bili srednjevekovno bratstvo po kojem je nazvano glavno naselje u njihovom području, a kasnije i celo pleme koje se razvilo od doseljenika iz različitih razdoblja. Od bratstva Pobora do danas nije ostao ni jedan rod u Poborima. Jedini rod za koji se zna da su starinci u Poborima pre 15. stoleća su Dojčevići[6], koji su izumrli. Ogranak Dojčevića (dakle, verovatno, izvornih Pobora) je bratstvo sa prezimenom Šumar, koje živi u Gornjim Poborima. Slave Svetu Petku.

[caption id="attachment_63527" align="alignnone" width="698"] Gornji Pobori[/caption]

Stanjevići su staro poborsko bratstvo, po kojem se još oko prve četvrti 16. stoleća (navedeni turski defteri) zove jedan zaselak u Poborima, a uobičajio se i naziv za Manastir Svete Trojice. Ovo ukazuje na starinu Stanjevića u ovom kraju, ili, možda da se istovremeno naselio neki brojniji rod po kojem je selo prozvano. Prema bratstvenom predanju, Stanjevići su u Pobore došli „iz Skadra“ u 15. stoleću. Danas u samim Poborima nema više nikog prezimenom Stanjević, jer se većina vremenom iselila, a dva roda u Budvi - Stanjevići i Savovići potiču od poborskih Stanjevića. Prema predanju paštrovskih Dabkovića, oni potiču od Novaka Crnca, koji se iz matičnog lužanskog bratstva u oblasti Pipera iselio krajem 15. stoleća (što se poklapa sa jačanjem Pipera, ali i nemirnih vremena uspostavljanja turske vlasti). Od Novakovog potomka Dabka potiče paštrovsko „pleme“ Dabkovići[7], a istog porekla su i neki rodovi u „plemenu“ Reževići[8], kao i Stanjevići i Savovići u Budvi, koji potiču od Stanka (Stanja) Andrije Crnca. Prema ovom predanju, poborski Stanjevići bi bili potomci doseljenih Crnaca iz Pipera. Potomci Stanjevića u Poborima su Kapisode u Donjim Poborima, i njihov ogranak Škanate[9] koji su predigli za Gornje Pobore. Istog porekla su i Božovići u Donjim Poborima. Škanate i Božovići slave Svetog Jovana „zimskog“, a Kapisode Svetog Jovana „jesenjeg“.

Valja napomenuti da i u Lastvi kod Tivta (na Vrmcu) postoji prezime Škanata (ili Škanatić), i to dva roda navodno sasvim različitog porekla: Škanate iz Donje Lastve su poreklom iz Stare Crne Gore, a za Škanate u Gornjoj Lastvi kažu da su poreklom iz Grčke.

Prema podacima koje su naveli Miljanići u radu navedenom o literaturi, poborski Šumari se dovode u vezu s Dabkovićima iz Paštrovića. Ukoliko bi ovo bilo tačno, onda bi i Šumari (Dojčevići) bili crnačkog porekla, pa bi se moglo zaključiti ili da su Pobori u stvari od lužanskih Crnaca, ili da su doseljeni Crnci potpuno istisnuli stariji sloj stanovništva, prave Pobore.

U jednom dokumentu iz 1493. godine, kojim budvanski knez Alvizo Longo predaje u posed određene nepokretnosti kefaliji Novaku, a u ime Đurđa Crnojevića, pominje se Radonja Crnac u Kotlima kod Budve. Na kraju, nije li Đurđev kefalija Novak upravo - Novak Crnac?

Kasniji doseljenici:

U 16. stoleću iz drugih delova Stare Crne Gore u Pobore su došli preci sledećih bratstava:

Đakonovići i Kneževići (Gornji Pobori), istog porekla, slave Svetog Jovana „zimskog“,

Pribilovići (Donji Pobori) slave Svetog Jovana „zimskog“,

Brajići[10] (Donji Pobori), iz susednih Brajića od tamošnjih Stojanovića, slave Svetog Jovana „jesenjeg“,

Vuletići (Donji Pobori), slave Aranđelovdan.

Postoji mišljenje[11] da poborski Stanjevići potiču od vlasteoske kuće Stanjevića s kraja 12. i početka 13. stoleća, od kojih su bili dvojica kefalija istog imena - Nikola Stanjević, iz dva različita razdoblja. Prvi je Nikola, kefalija Cara Dušana iz druge polovine 14. stoleća, a drugi Nikola Pavlov Stanjević, zet Stefana Crnojevića iz 15. stoleća. Neki autori Stanjeviće povezuju s Nemanjićima. Prema ovom mišljenju poborska bratstva Zeci, Kapisode, Škanate, Božovići, Pribilovići, Vuletići, Ivanovići, a uz njih i bjelički Kuzmani, kojih ima u Poborima - svi su istog porekla, od Stanjevića[12].

U 17. stoleću, iz Lješanske nahije su se doselili preci najbrojnijeg poborskog bratstva Zec (Donji Pobori), slave Svetog Jovana „jesenjeg“. Prema drugoj verziji, Lješanska nahija im je bila samo privremeno stanište, a potiču iz Šćepan-njive kod Spuža. Ukoliko bi ovaj podatak bio tačan, i Zeci bi se mogli eventualno dovesti u vezu sa Lužanima, koji su se masovno iseljavali u to doba pod pritiskom Bjelopavlića.

[caption id="attachment_63528" align="alignnone" width="695"] Zečevo Selo[/caption]

Oko prve četvrti 19. stoleća doselio se jedan Šofran[13] iz Crne Gore (Gornji Pobori), slave Svetog Jovana „zimskog“. Nije jasno ima li poborski Šofran veze s Šovranima / Šofranima iz susednog Grblja (selo Šišić), ili s Šofrancima iz Ceklina, koji su rod u okviru bratstva ceklinskih Gornjaka.

Krajem 19. stoleća, jedan Kuzman[14] iz Bjelica se doselio na tazbinu kod Zeca u Donje Pobore, slave Svetog Jovana „jesenjeg“[15]. Malo nakon njega, takođe na tazbinu kod Kapisoda u Donje Pobore, doselio se jedan Ivanović iz Grblja (selo Šišić), slave Svetog Jovana „jesenjeg“, a ranije su slavili Mratindan.

Iseljena poborska bratstva:

Nakon oslobođenja Nikšića od turske vlasti, 1878. godine, Knjaževina Crna Gora je u Nikšić i okolinu naselila jedan broj Crnogoraca. Tada se i jedan broj porodica iz Pobora (u to vreme pod austrijskom vlašću) prijavio da pređe u Crnu Goru i naseli na oslobođenom području kod Nikšića. Tada su se sasvim iz Pobora iselila dva stara roda - Bevenje[16] i Čarmaci[17], a iseljenika je bilo i iz svih drugih poborskih bratstava. Pobori su, zajedno s njeguškim Kustudijama, bili naseljeni u selo Glibavac kod Nikšića. Međutim, već nakon prve zime, nenaviknuti na oštru hercegovačku klimu, Pobori su se spakovali da se vraćaju kući. Njihova delegacija je, 1887. godine, otišla kod knjaza Nikole, da ga umole da ih nastani negde drugo, gde će im život biti lakši, ili da se vrate u svoj zavičaj, pod okrilje Austrije. Tada im je knjaz ponudio da se nasele u novooslobođeni Ulcinj, što su Pobori prihvatili. Tako da u Ulcinju (Meterizi) postoji veća kolonija Pobora, u kojoj su zastupljena sva poborska bratstva.

Jedan deo Kapisoda iz ove grupe, tada je dobio dozvolu da se naseli na Cetinju, gde i danas njihovi potomci žive (na Grudi). Osim njih, na Cetinju (Donji Kraj) ima i poborskih Zeca, od jednog doseljenog krajem 17. stoleća. Poborskih Zeca ima odseljenih u Grblju (Pelinovo), slave Svetog Jovana „zimskog“.

Poborski rod Savičića sasvim se iselio u Budvu gde ih i danas ima.

U susednom Grblju živi bratstvo Pobor, doseljeno početkom 16. stoleća (oni bi mogli biti potomci izvornih Pobora), slave Nikoljdan.

Đakonovići u Paštrovićima (Reževići) su od poborskih, doseljeni zbog krvi u 17. stoleću.

Literatura (azbučnim redom):

Vukmanović Jovan - „Paštrovići“

Vukčević Božidar - „Srbi Sklavonije i Skadra XV vijeka i hilandarski posjed Kamenica“

Đurđev Branislav i Hadžiosmanović Lamija - „Dva deftera Crne Gore iz vremena Skender-bega Crnojevića“

Erdeljanović Jovan - „Stara Crna Gora“

Kovijanić Risto - „Pomeni crnogorskih plemena u kotorskim spomenicima (14-16. vijek)“

Luketić Miroslav - „Đurđevac - srednjovjekovno utvrđenje Crnojevića“

Miljanići Vukota i Akim - „Prezimena u Crnoj Gori“

Nakićenović Sava - „Boka“

Radusinović Pavle - „Naselja Stare Crne Gore“

„Opis Skadarskog sandžaka Marijana Bolice“

stranice:

Mitropolija crnogosko-primorska

http://poborski.tripod.com/index.html

http://www.pobori.com/

Napomene:

[1] Vojvoda despota Stefana Lazarevića, Đurađ Đurašev Crnojević (đed Ivana Crnojevića), zapovednik Grblja i Svetomiholjske metohije, podigao je krajem 14. stoleća u Stanjevićima dvorac, a na brdu Đurđevcu vojno utvrđenje sa hramom posvećenim Svetom Georgiju. Posle Numan-pašine poare Cetinja, 1714. godine, vladika Danilo Petrović se sklanja kod Mletaka, u Stanjeviće, gde od novca dobijenog u Rusiji gradi crkvu Svete Trojice, a nekadašnji dvor Crnojevića pretvara u manastirski konak. 1780. godine, u Manastiru Stanjevići otvorena je sveštenička škola kojom je tada rukovodio vlaadika Sava Petrović, a koju je pohađao Sveti Petar Cetinjski. Tu je napisan i prvi moderni crnogorski zakonik - Zakonik obšči crnogorski i brdski, 1798. godine. 1839. godine, za neke protivusluge, vladika Petar II Petrović je ustupio Manastir austrijskoj vlasti u Boki. Austrijanci su iskoristili postojeći konak preuredivši ga u kasarnu, oko koje je podignuto utvrđenje. Posle Prvog svetskog rata, objekat je napušten. Obnova Manastira započela je tek 1994. godine.

[2] Đurđevac (naziva se još i Stefanica, nejasno da li kao tvrđava despota Stefana, ili po imenu Đurđevog sina Stefanice Crnojevića) je podignut pre 1424. godine i bio je važno utvrđenje za kontrolu veze između Grblja i Crne Gore. Nakon što su Bokelji zaključili sa Mletačkom Republikom ugovor kojim su se stavili pod mletačku zaštitu, novi gospodari Boke su zahtevali od despota Stefana da Đurađ Crnojević napusti tvrđavu, s obzirom da se ona nalazi na mletačkoj teritoriji. Na kraju, u Vučitrnu je postignut sporazum između Đurđa Brankovića i Mlečana, da Đurđevac bude razrušen, tako da ga ni jedna strana ne bi mogla upotrebiti protiv onih drugih. Đurđevac je delimično razrušen 1435. godine.

[3] Nakon što je Austrijancima stiglo pojačanje, oni su Stanjeviće opkolili i posle borbe uspeli da povrate tvrđavu, nakon čega su usledile represalije protiv Pobora.

[4] O ovoj kvalifikaciji „pobunjenik“, Božidar Vukčević u radu navedenom u literturi piše: „Reklo bi se da don Dimitrije, katolik doseljen iz Pobora, nije bio voljan da sarađuje sa Venecijom. U njegovu kuću se uselio i plaća ofit skadarski vojnik Nicola Pamaliot.“ Zaključak da je Dimitrije katolik, Vukčević verovatno donosi zbog onog „don“ koje stoji uz Dimitrijevo ime. Osim „pobunjenikom“, autori Zemljišnika na drugim mestima nazivaju i „izdajnikom“ (traditore).

[5] U dokumentu se navodi zahtev Sredana i njegove sestre Marice mletačkoj vlasti da im isplate preostale plate za njihovog pokojnog brata Damjana, koji je umro kao mornar na mletačkoj galiji.

[6] Nakićenović navodi i verziju - Dokčevići

[7] I to rodovi: Kažanegre, Kuljače, Kentere i Balići u Paštrovićima; Dabkovići i Franovići su se sasvim iselili (poglavito u Ameriku), dok su Marojevići izumrli.

[8] Đedovići, Sklenderi i Radovići u selu Drobnići.

[9] Kod Nakićenovića - Škanjate

[10] Kod Nakićenovića - Braići

[11] Božidar Vukčević,

http://porekloorlovica.blogspot.rs/2007/04/bozo-vukcevic-o-orlovicima.html

[12] Tu spadaju i rodovi iz bratstva Orlovića - bjelički Andrići, Abramovići, Milići, njeguški Bogdanovići, Boljevići, Braići, Bjelice, Vukovići iz Podgorice, Vukčevići iz Lješanske nahije, Gazivode, Damjanci, Purovići, Popivode, Popovići iz sela Stanjevića u Piperima, Ćirakovići, itd. Međutim, dosadašnja genetska istraživanja pokazuju da među ovim rodovima postoje najmanje tri jako daleke haplogrupe, koje ukazuju da se ne može govoriti o nekakvom zajedničkom poreklu iz 12-13. stoleća. Nažalost, ti rezultati su deo istraživanja i naučnih radova u toku, te još uvek ne mogu biti iznošeni u javnost.

[13] Kod Nakićenovića - Šovran, a i inače postoje dva oblika ovog prezimena.

[14] Kod Nakićenovića - Kuzmanović

[15] O Kuzmanima videti na: http://www.poreklo.rs/2016/10/05/pleme-bjelice/

[16] kod Nakićenovića - Bevenjić

[17] Kod Nakićenovića - Čalmak

The post Pleme Pobori appeared first on Poreklo.

 Poreklo stanovništva sela Pukovac, opština Doljevac - Nišavski okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Pukovac je podignut u aluvijalnoj ravni koju je, posle povlačenja Leskovačkog mora na sever, izmodelirala Južna Morava. Pusta Reka je tu ravan usekla svoje korito kada se Južna Morava počela smanjivati i pod pritiskom svojih levih pritoka Veternice, Jablanice i Puste Reke,  počela  pribijati sve više uz divujalnu terasu, koja sada čini njenu desnu ili istočnu obalu. Pukovac se smatra da je moravsko a ne pustorečkim selom, kao što nisu jablanička sela Vinarce, Zalužnje, Priboj, Živkovo (Dupljane) i Pečenjevce, iako se sva ova sela nalaze na levoj obali Jablanice a Pečenjevce na desnoj strani iste reke. Pukovac je najveće selo u oblasti Leskovačko Polje i Babička Gora.

Tip sela.

Kao i sva sela u dolini Južne Morave i Pukovac je selo zbijenog tipa, celog na jednom mestu, na jednoj gomili, jer prostrano polje koje ga okružuje dalo mogućnsot širenja sela u svim pravcima bez nekog osetnog umanjenja zemljišnog fonda nužnog za obrađivanje i život kako Pukovca tako i susednih mu sela.

Ime sela.

Ne zna se kako je i zbog čega ovo selo nazvano Pukovac.

Vode.

Pukovac leži na obalama Puste Reke, ali najvećim svojim delom na zapadu od nje. Osim ove tekućice kroz selo protiče potok čiji je izvor na zapadu od sela u potesu Zelenče, lokalitet Česma, koja i danas postoji. Ovaj potok leti presušje a u doba kišnih perioda i topljenja snegova prikuplja povšinsku vodu i odnsi u Pustu Reku, niže sela.

Svako domaćinstva ima svoj bunar. Posle poplava 1963 godine, prešlo se na sistem ručnih pumpi, jer se te godine poplavom bili skoro svi bunari zagađeni.

Zemlje i šume.

Pukovac ma prosran atar koji obuhvata 1775 hekktara do čega su njive i bašte na 1454, voćnjaci 51, vinogradi 75, livade 17, pašnjaci 4, šuma 11 dok je neplodno 163 hektara.

Zemlja nosi ove nazive: Ćeren, Arljevci, Bučalo, Ribar, Stari Drum, Staro Selo, Novi Del, Česma, Kućni Dulumi, Korija, Lisičji Potok, Poreske Glave, Zelenike, Zeleničje, Tetovski Put. Cigansko Groblje, Kod Pukovačkog Groblja, Česta, Kočanska Međa, Troševina, Džamijište, Parapsur, Krši Kolo, Češljikovac, Čarobnica, Karabnica, Dupljake, Trske, Pojata, Lezinski Breg, Mičkin Vir, Han i Korije.

Postanak sela i prošlost.

Pukovac spada u veoma stara srpska naselja, nastala u najkasnije doba srpske srednjovekovne države. Pre propasti srpske despotovine o Pukovac je imao 77 domova i jednu udovicu i davalo prihod od 5280 akči (stadašnji turski zlatnici) svome spahiji timarniku Jakub-begu, koji je Pukovac dobio u svoj vojnički leno. Zanimljivo je da Pukovca nema u sumarnom turskom popisu sela u nahiji Dubočica, početkom XVI veka. Moguće je da je u to doba Pukovac iz bilo kojih razloga bio raseljen ili ga je turski popisivač upisao pod drugim imenom. Mnoga seoska naselja često su nestajala ili se premeštala usled boleština koje su morile svet, takozvane „čume“ i da je čuma „tukla“ u prvoj polovini XIX veka ove krajeve, pa svakako močvarni i nezdravi Pukovac, pa su se zbog toga mnogi stanovnici razbežalii. Kada je reč o kugi, ona je besnela ovim prostorima 1654. godine i tada je verovatno pomorila  mnogo sveta a žive naterala da napuštaju svoja sela i beže što dalje ne bi li se spasli  od te opasnosti.

U toku XIX veka plodna zemlja puovačka morala je pasti u oči turskim agalarima i razvlašćenim spahijama. Kada je došlo do reforme turskog carstva Pukovac nije moga da izbegne sudbinu svih susednih ravničarskih sela, te je počitlučen. Pukovac je imao dva gospodara arbanaškog porekla i da je jedna od njih držao zaplanjsko selo Čečinu. Prema podacima Letopisa pukovačke crkve zabeleženo je da je Pukovac postojao u XVIII veku. Kao dokaz za to navodi se pouzdani izvor – tefter niškog mitropolita Joanikija iz 1834. godine.

Prilikom prvog srpskog popisa izvršenog u aprilu 1878. godine Pukovac je mao 113 srpskih i 9 turskih kuća, mada se smatra da su to bili Arbanasi, koji su se iz pravca Puste Reke spuštali ka Južnoj Moravi i naseljavali u njenoj dolini, pa je prešli i stali se naseljavati u Čečini zahvaljujući gospodaru, koji je dovodio svoje sunarodnike.

Poreklo stanovništva.

Selo Pukovac je najveće seosko naselje u Leskovačkoj Kotlini. Po popisu stanovništva iz 1971. godine ono je imalo 949 kuća i 4065 stanovnika. Tržišna funkcija i bogatstvo ovog sela i njegove okoline utiču na to da nema odliva stanovništva već u ovo selo dolaze i naseljavaju se u njemu stanovnici iz dalekih planinskih i besperspektivnih sela.

U selu žive ovi rodovi:

Nepoznatog porekla:

-Marčinci, Mičakovci, Đorinci – najstariji rod u Pukovcu, Gejinci, Kocinci, Živinci, Višinci, Bobonjci, Mikinci, Maslarci, Džandarci, Bobodžanci, Karaljinci, Gockini, Savinci, Mišinci, Brljaci, Bugarci, Tukarci, Ružinci, Perinci, Stanojkovci, Avdinci, Džundžulejci, Vračarci, Iskronevci, Radojilci, Radiljovci, Dačinci, Čuljkovci, Miljkovi, Icini, Lugarci, Orozovci, Toškini, Toljini, Lezinci – neko se iz ovog roda „lezio“, Čokojci, Monjci, Rakailci – stara porodica koja se ne množi, Brljci i Pančinci.

-Kutinci su doseljeni iz zaplanjskog sela Marine Kutine.

-Dudica su doseljeni za vreme Turaka iz Bivolja.

-Đorđijanci su iz okoline Vranja, odakle je došao osnivač roda Đorđe-Đorđija.

-Pavlovci su doseljeni iz Kratova.

-Jovinci ili Vakićevci su iz okoline Smedereva.

-Kitanovci su doseljeni iz Crne Trave.

-Kramci su poreklom iz Kratova.

-Tabaci, srodni Pavlovcima, su iz Kratova.

-Badžaci su starinci.

-Bošnjaci su potomci Pavlovog sina Bošnjaka, poreklom iz Kratova.

-Obdurci su starinci.

-Pešini su srodni Obdurcima – od dva brata – su starinci.

-Debrigci su iz Debra.

-Vasiljci su iz Bugarske, došla dva brata Vasiljko i Stamenko 1810. godine.

-Mičakovci su iz Bosilegrada, doseljeni za vreme Turaka.

-Gizdavci su iz Razgojnskog Čifluka.

-Čungurci su doseljeni iz Bogojevca.

-Svilarci su iz zaplanjskog Vlasa – doselila se dva brata.

-Ćurkarci su iz Toponice – Zaplanje.

-Stojanovci su iz okoline Tetova.

-Kraljci su iz Kratova, obuhvaćeni su Kratovcima.

Kada se radi o poreklu onih rodova za koje nije utvrđeno poreklo – uglavnom su doseljeni sa Kosova, što se potpuno podudara sa Cvijićevim istraživanjima o pokretima stanovništva posle sudbonosnih događaja krajem XVII veka.

Zanimanje stanovnika.

Osnovno zanimanje meštana Pukovca je zemljoradnja. Seju pšenicu i kukuruz gde se javljaju tržišni viškovi. Bave se u baštovanstvom, ali ne u većoj meri. Uzgajaju duvan. Time se bavi skoro svaka kuća. Posle poljoprivrede meštani se i bave i pijačno-trgovačnim poslovima.

U Pukovcu ima dosta zanatskih radnji i to: kožarskog, opančarskog, kovačkog, stolarskog, molerskog, berberskog, pinterskog, štrikerskog, limarskog, krojačkog, potkivačkog, bojadžiskog, zidarskog, strugarskog, mlinarskog, poslastičarskog, vunovlačarskog, bravarskog i ugostiteljskog .

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Pukovac (Doljevac) appeared first on Poreklo.

Poreklo stanovništva sela Razgojna, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Razgojna se nalazi pod Babičkom Gorom, na najnižoj diluvijalnoj terasi, koja se proteže do desne obale Južne Morave.

Tip sela.

Po tipu, Razgojna je zgusnuto seosko naselje izduženog oblika pravca istok – zapad.

Ime selu.

Na proplanku usred šume rado su se skupljali Turci na razgovor. Od tog mesta za razgovor nastalo je ime sela Razgojna, kada je isto nastalo.

Po drugoj legendi, na tom istom proplanku desio se boj, pa je ona bila mesto razbojnika. A kada se razbojište zaselilo selo je dobilo naziv Razgojna.

Vode.

Današnje selo sa novim kućama na zapadnoj periferiji praktično je uz desnu obalu Južne Morave. Najpre je selo bilo dalje od ove reke i kroz njega je proticao potok, koji sada teče kroz Gornju Mahalu a koji se zvoe Stara Reka ili Osojka. Osim ovog potoka na padinama Babičke Gore izvire potok Leštarka. Stara Reka i Leštarka se spajaju i teku kao jedna tekućica u Južnu Moravu. Kladenaca  izvora ima tri. Prvi se zove Nada Bače, oko 100 metara istočno od Južne Morave. Drugi kladenac se zove Kani Potok, ima lepu vodu i narod je rado pije. Treći izvor je česma na mestu prekoputa betonskog mosta ne Južnoj Moravi, kojim se dolazi u selo.

Retko koja kuća u selu nema bunar. Duboki su od 7 do 16 metara. Osim privatnih u selu postoje još iz doba Turaka dva seoska bunara.

Sa tri izvorišta u Babičkoj Gori kaptirana je izvorska voda i dovedena u selo. Ovu vodu iz vodovoda koristi skoro svaka kuća u selu.

Zemlje i šume.

Atar sela Razgojna se prostire na 951 hektaru. Od toga na njive i bašte spada 403, voćnjaci 27, vinogradi 191, livade jedan, pašnjaci 55, šuma 175 dok je neplodno zemljište 101 hektar.

Zemlja nosi ove nazive: Kuka, Cerovac, Gornja i Dolnja Arnica, Široka Strana, Trkov Rid, Golema Korija, Bačvište, Belo Kamenje, Dajčevica, Leštar, Lepa Padina, Selište, Del, Lebanske Trle, Milivo, Stara Šuma, Grdanac, Crniče, Kitka, Preko Morave, Buk, Crkvište, Sveti Spas, Staro Crkvište, Arnica, Lepe Padine, Pusta Razgojna, Kalen Čuka, Osoje,  Suv Dol,  Kocine Trle, Kocina Česma, Kijavac, Beli  Kamen, Toplik i Gluva Padina.

Postanak sela i prošlost.

Razgojna je staro srpsko elo, zaseljeno verovatno u doba Stevana Nemanje. Pre što su se Moravani ovde naselili i dali selu svoje ime, postojala su romejska naselja o čemu govore tragovi crkava, crkvišta, ostaci od kuća, odlomci vizantijskih tegula, tragovi ognjišta. Možda je Razgojna nastala nakog sukoba, razbojišta, u vreme kada su se sukobljavali Sloveni sa Romejcima.

Svi se slažu da je Razgojna starija od Babičkog. Nje ima i u turskim dokumentima iz početka XVI veka, Bila je timarsko selo. Kroz dugi niz turske valdavine menjale su se spahije.

Verovatno je da je neko od porodice Pašagića bio spahija sela Razgojna do reforme turskog carstva pa se , posle toga, nametnuoza „zaštitnika“ – gospodara. U Razgojni su Pašagići imali svoje gumno. Potčinjeni meštani su čuvali stoku. Pašagi je bilo teško da prelazi Južnu Moravu, pa je zbog toga, na svom čifluku, gde je sada Čifluk Razgojnski, podigao kuću za noćenje kada je ovde dolazio da nedgleda radove u selima Razgojni i Grdanici.

Kada je došla sloboda Razgojna je imala 74 kuće i postala sedište opštine za ovaj kraj.

Poeklo stanovništva.

Prema popisu stanovništvu 1971 godine u selu Razgojni je živelo 293 domaćinstva sa 1185 stanovnika.

U selu žive ovi rodovi:

Starosedeoci:

-Bojkinci, Pavlovi su srodni sa Jovančinima – oba ova roda nose zajednički nazive Deda-Jankovci, Kocini, Dešićevi i Stojanovići (Jovići).

Nepoznatog porekla:

-Samodojdini, Buzi, Jovančini, Markovi – osnivač roda Marko je živeo 120 godina, Cakinci su srodni Markovima – potiču od Cake sina Markovog, Miljčinci, Dirini (Stanojevići), Lazarovi- Lazarovci, Janaćkovi i Stamenkovci.

-Grebenarci su poreklom iz Crne Gore.

-Blagojinci ili Blagojinčiki su iz Razgojnskog Čifluka.

-Mladenovi su iz Razgojnskog Čifluka.

-Jankovci su doseljeni iz Vojvodine.

-Đokinci su iz Crne Trave.

-Lebančani ili Lebanci vode porreklo iz Crne Gore – Berana - Ivangrada.

-Marjanovi su iz Razgojnskog Čifluka.

-Džikini, Đorđijanci i Stojkovi su obuhvaćeni imenom Grebenarci. Svi potiču od jednog pretka Krste, koji je imao tri sina – Žiku (Džiku), Đorđa i Stojka.

-Cekinski rod je iz Jašunje.

-Šopci su iz Crne Trave, gde imaju i danas srodnike i kumove.

-Bozačici, Botadžiski rod, su doseljeni iz Jašunje.

Iz Razgojne  koje je zdravo, napredno i selo sa dobrom zemljom za sve vrste poljoprivrednih kultura, osetan je odliv stanovništva. Od Rod Bojkinci, koji u selu ima 18 kuća, odselilo se 13 domaćinstava – po jedno u Francusku i Australiju. Takvih primera ima još.

Zanimanje stanovnika.

Razgojčani su zemljoradnici. Seju pšenicu i kukuruz. Imaju voćnjake na 27 hektara; raznih vrsta breskvi, trešnje, višnje, orahe i drugo voće. Čuveni su posvojim vinogradima. Najveći su vinogradari u celoj Oblasti. Uzgajaju razne sorte grožđa, posebno hamburg. Grožđe je puno šećera i daje vino sa većim brojem maligana.

Razgojničani su poznati i kao povrtari. Proizvode usvojim baštama papriku, zelenu i industrijsku. Ovu drugu suše, melju i prodaju u raznim potrošačkim centrima u zemlji. Osim toga proizvode rani i poznu boraniju i iznose na pijacu u Leskovcu.

Od stoke čuvaju krave, kao i u svim selima, u proseku po dve u domaćinstvu.

Poljoprivredne radove izvode mehanizacijom; oranje, setva, berba, vršidba...

IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Leskovačko Polje i Babička Gora“ nastaloj na osnovu prikupljenih podataka 1977. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

The post Poreklo prezimena, selo Razgojna (Leskovac) appeared first on Poreklo.