Poreklo stanovništva u selu Tršić, opština Zvornik. Prema kazivanjima Dragana ”Garca” SIMIĆ-a iz mesta Jasenica. Priredio saradnik portala Poreklo Mladen Gajić. 1 Aćimović : Jovanjdan 2 Bajić : Nikoljdan 3 Batić : Mitrovdan 4 Bojić : Alempijevdan 5 Vasiljević : Stjepanjdan 6 Vidaković : Đurđevdan (Vidaković-i, ogranak iz mz. Pilica, opština Zvornik) 7 Vuković : […]
The post Poreklo prezimena, selo Tršić (Zvornik) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Beli Potok, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Beli Potok se nalazi na glavnom putu koji vodi od Leskovca ka Vučju, 14 kilometara južno od Leskovca a na oko tri kilometra severno od Vučja i to na zaravnjenom delu nekadašnjeg Leskovačkog Mora iznad aluvijalne ravni koju je Veternica u dnu mora izmodelirala.
Ispod sela teče kroz močvaran teren potočić a posle rata izgrađen je kanal koji kroz vučansko i polopotočko polje odvodi vodu koja se iz pravca Bačinca spušta u ravnicu.
Ime sela.
Usled kvalitata zemljišta i njegovih rastvorljivih delova potočić ima „belu“ boju, pa je po tome i selo dobilo svoje ime.
Zemlje i šume.
Atar ovog sela je mali; svega 303 hektara, od čega na obradive površine pada 195 hektara. Zemlja nosi ove nazive: Spahiske Bače, Paraspur, Jezero, Pod Vadu, Rid ili Zairovo Kulište, Selište ili Ispod Jumerovo Kulište, Turski Zabel ili Zairov Zabel, Isa-Agini Virovi, Ploča, Šamak, Botunja i Leštari.
Vode.
Kroz potes Ploče tekla je Božinica, koja ima svoje izvorište ispod kuća sela Rašinog Laza; drugi krak ovog potočića izvire iz Gorunovca – Senska Dolina u ataru sela Nakrivnja. Posle rata je od Vučja pa do ispod Belog Potoka sve do Veternice izgraađen je kanal koji sprovodi vodu sa Kite, pa je tako i vučjansko i belopotočko polje drenirano i osposobljeno za poljoprivredu.
U atarau sela Belog Potoka ima više izvora i kladenaca: Limčište, Česma kod Šamak, Zairov Kladenac, Lekovitica i Čumbura. Izdanska voda je blizu pa svaka kuća ima svoj bunar. U selu se do danas sačuvao bunar iz turskog vremena – Spainski Bunar.
Postanak sela i prošlost.
Kada se Beli Potok zaselio ne može se odrediti, Ono se ne sreće u srpskim srednjovekovnim spomenicima, ali ne znači da nije postojalo u doba srpske srednjovekovne države. Zabeleženo ja da je selo posle oslobođenja od Turaka imalo 45 poreskih glava. U vreme Turaka selo je bilo gospodarluk trojice čitluk-sahibija: Zaira (postoji Zairovo Kulište i Zairov Zabel), Jumera (Omera) od koga je sačuvan trag u toponimiji sela (Jumerovo Kulište) i Ljatifa.
Posle oslobođenja od Turaka Belopotočani koji su podelili zemlju svoga gospodara Ljatifa plaćali su agrarni dug. Druga dvojica pelopotočkih gospodara Zair i Jumer (Omer) nisu se ni javili za naknadu, pa belopotočani koji su bili pod njihovom „zaštitom“ nisu plaćali agrarnni dug.
Poreklo stanovništva.
U Belom Potoku 1960. godine živeli ovi rodovi:
-Lukići su poreklom iz Zlatokopa kod Vranja.
-Markovići su starosedeoci.
-Lazarevići su staro sedeoci.
-Kržalije su staro sedeoci.
-Miroševčani su doseljeni iz Miroševca, iz roda Čergini.
-Mladžinci su starosedeoci.
-Kovandžici su doseljeni iz Gorine da rade na kovanluku gospodarskom pa zato nose takvo prezime.
-Ilići su starosedeoci.
Prema popisu iz 1959. godine u belom Potoku je živelo 546 stanovnika.
Zanimanje stanovnika:
Do 1912. godine svaka kuća u Belom Potoku imala je svoju ćeranu u kojima su upredali užad i prodavali u Leskovcu i šire, čak i u Bugarskoj. Sada se tim zanatom bavi samo jedna ili dve porodice.
Dok se severno od sela nalazila prostrana utrina Belopotočani su čuvali mnogo stoke, naročito svinje i ovce. Čuvali su i bivole. I sada imaju više bivolica nego krava. Skoro svaka kuća čuva 15-20 pašićnih svinja za prodaju.
U polju sade krompir za domaće potrebe, pšenicu i kukuruz za prodaju. Seju detelinu za ishranu bivola.
Na nekadašnjoj utrini podignut je poljoprivredno-trgovački kombinat „Porečje“ u Vučju i podigao ogroman voćnjak i rasadnik. U rasadniku se uzgaja ukrasno drveće, naročito bor a pod jabukama se nalazi 100 hektara, od kojih dominira sorta crveni i zlatni delišes. Voćnjak ima svoje veštačko jezero iz koga se leti zalivaju voćke i podkulture, naročito krastavac, koji se sadi na velikim parcelama.
U Belom potoku ima pet registrovanih zanatski radnji: traktorist, vršač,prevoznik,kolar i stoličar.
Selo ima četvororazrednu osnovnu školu kao istureno odeljenje Osnovne škole u Vučju.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Beli Potok (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Žabljane, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Ovo selo se nalazi oko jedna kilometar severozapadno od Vučja. Blagodareći širenju Vučja, ova dva sela su se gotovo spojila. Žabljane je ravničarssko selo mada se jedan deo atara prostire u pravcu kukavičkih bregova.
Ime sela.
Zemlja na kojoj se selo nalazi i ono oko sela je veoma nisko i podvodno. Koliko je to zemljište bilo podvodno dokazi su nazivi lokaliteta u njegovom ataru: Luke pored Vučjanke, Luke pored Veternice, Lazareve Rupe, Jezero.. Svi ovi lokaliteti su do nedavno bili pod vodom, a u njima je bilo barskog sveta, naročito žaba. Po tome se selo najpre zvalo Žablja Bara, Žabare (skraćeno Bare) i najzad Žabljane.
Vode.
Pored Žabljana i nedaleko teku: Veternica, Vučanka. Pored njih su kroz ovo selo i pored njega tokovi Botunje (Mala Botunja), koja dolazi iz pravca Brze, zatim Kamenitica, čiji je izvor ispod Zbežišta. U Gornjem Selištu, gde su voćnjaci Žabljana, nalazi se kladenac.
Blagodareći pritisku vode Veternice, Vučanke, Male Botunje i Kamenitice i nizini zemljišta, izdanske vode su obilne i bliske površini pa se lako kopaju bunari. Samo je voda iz tih bunara „teška“ izuzev vode Vučanke, čija voda spada u „najmekše“ vode Evrope.
Postanak sela i prošlost.
Žabljane je staro selo. Po turskim podacima o popisu stanovništva iz XV veka, selo Žablja Bara, potom Žabare a sada Žabljane bilo je 1450. godine timar nekog Mehmeda Vidimlije. Po oslobođenju od Turaka 1877. godine Žabljane je imao 46 poreskih glava. Selo je bilo gospodarsko, kao i sva okolna sela i poslednji gospodari ovog sela su bili neki Sadik i Sulja, subaša žabljanski.
Kao gospodarsko selo Žabljane je plaćalo agrarni dug, ali nije zabeležen nijedna slučaj prodaje imanja nesolventnih Žabljačana.
Zemlje i šume.
Atar ovog sela proteže se između atara sela Vučja, Belog Potoka, Radonjice, Bunuškog Čifluka, Brze i Zbežišta i ima prostor od 444 hektara od čega je obradivo zemljište na 230 hektara.
Zemljište nosi ove nazive: Slanište, Vučanke, Sredorek, Luke, Konak, Brestar, Gorine, Luke, Smuge, Leštar, Kruškar, Donje Selište, Lazareva Rupa, Trševine, Jezero, Sokolovica, Gukavica, Šiljkovica, Gornje Selište, Jovanov Čukar, Ogoreli DŽgar, Obešenik, Talpeni Most, Livačiki, Antanasov Kamen i Kusa Dolina.
Poreklo stanovništva.
Selo Žabljane je po popisu iz 1959 godine imalo 74 kuće sa 467 stanovnika, koji pripadaju ovim rodovima:
-Gorinci, čije poreklo vodi iz sela Gorine.
-Tonkini su starosedeoci.
-Jankini ne znaju za svoje poreklo.
-Pantinci su iz Tibužda kod Vranja.
-Ranđelovi su starosedeoci.
-Cvetanović Todor je starosedeoc.
-Slaništljinci su doseljeni iz Tulova.
-Mingarci su starosedeoci.
-Gaćini su starosedeoci.
-Popkini su iz Šopluka.
-Veljinci su starosedeoci.
-Mijajlini su starosedeoci.
-Petrijinci su starosedeoci.
-Cacini su starosedeoci.
-Šumarovi su iz Vučja.
-Novoselci su iz Kaluđerca (Mirko Pešić).
-Bisaci-Kovanluk su starosedeoci.
-Krstić Vlada je iz Cernice.
-Milan Ćirković je iz Kozare.
-Ranđel Mitrović je iz Brze.
-Stanko Mijić je Koprive.
-Radosav Mladenović je iz Strešaka kod Vranja.
-Jelana ud. Zdravković je iz Slavujevca.
-Bora Dejanović je iz Grgurovca.
Zanimanje stanovništva.
Glavno zanimanje je zemljoradnja uz stajsko stočarstvo; svaka kuća ima po dve krave, svinje, nešto ovaca i dr.
Od useva gaje pšenicu, kukuruz, ječam, raž i druga žita. Bašte su za sopstvene potrebe.
U selu je registrovano 15 zanatskih radnji čiji su vlasnici: dva kovača, dva zidara, dva krojača, traktorist, vršač, plastičar, prevoznik, potkivač, proizvođač rakije i dva mlinara.
U selu ima dve vodenice potočare i jedna električni mlin. Prodavnicu drži Zemljoradnička zadruga iz Bunuše.
Pošto je Vučje i neposrednoj blizini dobar broj Žabljančana radi u fabrici štofova u Vučju.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Žabljane (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Brza, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Brza je podplaninsko selo na zadnjim brežuljcima Kukavice, ispod Šiljegarnika, najviše terase Leskovačkog Mora, iznad sastava dve rečice – Goleme i Male Reke, od kojih se posle njihovog sastava formira reka Brzanka. Od Vučja je udaljeno oko 30 a od Leskovca 20 kilometara.
Ime sela.
Vrlo je verovatno da je reka Brzanka, zbog toga što je, kao planinska, brzog toka dala je ime selu Brzi.
Vode.
Kroz Brzu protiču rečice Mala i Golema Brzanka. Mala Brzanka izvire na lokalitetu Mečkin Kamen ispod Šiljegarnika a Golema Brzanka na lokalitetu Smrdan, takođe ispod Šiljegarnika. Po izlasku iz sela Brze one se sastaju i čine reku Brzanku, najmanju pritoku Veternice koja se uliva u nju u Porečju.
U ataru sela Brze ima više kladenaca: Kostino Kladenče, Zbeško Kladence, Marijino Kladenče, Petrovo Kladenče i Stubline.
Svaka druga ili treća kuća ima svoj bunar a osim toga ima i tri seoska bunara. Samo u mahali Oranica nema bunara, jer „nema vodu“.
Zemlje i šume.
Atar sela Brze je dosta prostran i zahvata kako planinu tako i ravni deo Porečja. Iznosi 1148 hektara, od koje površine pada na oranice 391, voćnjake 34, šumu 483 hektara. Brza ima najviše zemljišta pod voćem u ovoj Oblasti.
Zemlja nosi ove nazive: Selište, Šiljkovica, Brestine, Bostanište, Paraspurke, Rosulja, Kršena Topola, Goleme Njive, Ograđe, Kunja, Vada, Pupinjke, Garine, Manastirište (Crkvište), Vračarke, Lipe, Vodene Livade, Jajne Livade, Dubičke, Šegavče, Pesekljivica-Pesište, Konopljište, Jasike, Dikave, Stubline, Šegove, Turske Livade, Lipe, Vučanke, Bandina Čuka, Siput, Jarmište, Cerak, Kovačko, Diboka Dolina, Ploče, Senoviti Rid, Ostrela, Drenjar, Gorunjak, Odišalo-Dugačke Padine, Petrovo Kladenče, Bazjak, Plandište i Novakove Bače.
Postanak sela i prošlost.
Brza je staro selo. Zabeležena je turskim tefterima iz prve polovine XV veka iz kojih se vidi da je pre 1450 godine bila timar nekog Hamze Trnovljanika, pa je te godine oduzeta od njega i data nekom Lazu Hamzi.
Brzu pominje i Han, i po njema, ona je imala 1858. godine 60 kuća, dakle, bila je dosta veliko selo ali i selo koje se brzo razvijalo, jer je posle 20 godina narasla na 92 poreske glave, kako je zabeleženo posle oslobođenja od Turaka.
Pred odlazak Turaka ona je imala pet čitluk-sahibija: Abasa, Huseina, Sadika, Asan-agu i Sulju. U topominiji sela očuvali su se tragovi na ove brzanke gospodare. Tako sada postoje lokaliteti: Suljin Karamanac, Suljine Bače, Turske Livade i Sadikove Bače. Kao gospodarsko selo, brza je plaćala agrarni dug. Za neke Brzance on je bio nepodnošljiv, pa su pali u velike materijalne neprilike, koje su u nekoliko slučajeva završilo prinudnom prodajom cele dužnikove imovine.
Kada je Vlajko Stojanović, narednik srpske vojske, koja je opsedala Niš, krajem decembra 1877. godine organizovao odred srpskih ustanika u Porečju, krenuo je sa tim odredom iz Vučja u pravcu Brze i Miroševca podplaninskim putem. Odred je došao do Male Brze i ušančio se na lokalitetu Kockin Bunar-Sadikova Bača. Odatle je video veliki broj naoružanih Arbanasa koji su se kretali ka Vučju. Ustanici izvršili napad ali neuspešan pa su se povukli u Vučje a Arbanasi su krenuli za njima. Tako je počeo boj srpskih ustanika u Porečju sa Arbanasima, koji će se nastaviti u Vučju istog dana.
Poreklo stanovnika.
Selo Brza podeljena je u šest mahala, koje nose ove nazive: Glavna Mahala, Klisura, Ornica, Mala Brza, Kovačeva Mahala i Sardanska Mahala.
U ovim mahalama žive ovi rodovi:
-Šubarci su starosedeoci.
-Đokini su starosedeoci.
-Ranđelovi su starosedeoci.
-Anđelkovi su poreklom iz Masurice.
-Adžici su starosedeoci.
-Šinikarci su starosedeoci.
-Pećini su starosedeoci.
-Kačarci su starosedeoci.
-Klinčarci su starosedeoci.
-Baba-Ružini su starosedeoci.
-Poljančani su doseeni iz Poljanice.
-Bugarci su doseljeni iz Vlasine.
-Pešini su starosedeoci.
-Cvetanovi su starosedeoci.
-Milenkovi su starosedeoci.
-Nikola Mihajlović je starosedeoc.
-Šopovi su iz Šopčika, verovatno iz Vlasine ili Crne Trave.
-Stojini su starosedeoci.
-Timčini su starosedeoci.
-Matejini su starosedeoci.
-Novkovi su doseljeni iz Jabukova kod Vladičinog Hana.
-Pupinci su starosedeoci.
-Kovačevci su doseljeni iz Ljuteža u Grdeličkoj Klisuri.
-Ruškini (Turci) su starosedeoci.
-Sardinci su starosedeoci.
-Kockini su iz Zbežišta.
Romske kuće.
-Panić Janča i Panić Avdija su doseljeni uoči Drugog svetskog rata. Oni su kovači.
Prema popisu iz 1959. godine Brza je imala 1035 stanovnika.
Zanimanje stanovništva.
Posle oslobođenja od Turaka Brzanci su bili poznati kao odgajivači stoke u planini i proizvođači ćumura. Zemlja je retka. Na svojim njivama Brzanci seju sve vrste žita. Repu ne seju. Stoka im je sitna.
Na ispošnjenoj i retkoj zemlji, usitnjenih parcela, uz to i malog poseda, Brzanci su se laćali mnogih poslova. Danas u Brzi ima 35 registrovanih zanatlija, i to: 16 zidara, 2 kovača, 2 krojača, 1 orač traktorom, 1 vršač, 2 potkivača, 7 pekača rakije, 1 bačvar, 1 ugostitelj, 2 štrikera i 1 obućar. Ima dosta zapošljenih u Vučju.
Brzanci imaju pod voćem 34 hektara. U njima gaje šljive, kruške i jabuke. Od voća peku rakiju. Vinograda je malo, samo 7 hektara i služi za domaće potrebe. Peku i komovicu. Na Velikoj Reci nekada je bilo 6 a danas samo dve vodenice.
*
Poreklo stanovništva naselja Vlaško Polje - zaseoka sela Brza.
Položaj naselja.
Ovaj zaselak se nalazi usred porečke ravni, na desnoj obali Veternice, koja ga svojim koritom odvaja od Bunuškog Čifluka. Zaselak je u sastavu sela Brze, od kojeg je udaljeno 2,5 kilometra.
Ime zaseoka.
U narodu ovog zaseoka postoji predanje da je na mestu gde je nastao zaselak, poginuo nekada neki Vlah, pa se po njemu i mesto nazvalo Vlaško Polje.
Zemlje i šume.
Zemljište ovog zaseoka je obuhvaćeno atarom sela Brza i njegovi lokaliteti tamo već pobrojani.
Vode.
Što se tiče hidrografskih prilika, zaselak se nalazi na Veternici. Drugih tekućih voda u ovom naselju nema, a pošto su izdanske vode blizu, svaka kuća ovog naselja ima bunar iz koga zahvata vodu za svoje potrebe.
Poreklo stanovništva.
-Mandžini su poreklom iz Masurice.
-Elenkovci su starosedeoci.
-Novica Cvetković je od brzanskog roda Sardinci.
-Dragoljub Cvetković je od roda Sardinci.
-Gradimir Jović je najnoviji naseljenik iz Gornje Bunuše.
U rodu Elenkovci, u domu Naste ud. Save Cvetkovića, prizećen je Ratko iz Zbežišta.
Zanimanje stanovništva.
Stanovnici zaseoka Vlaško Polje se bavi zamljoradnjom i stajskim stočarstvom; čuvaju krave, svinje i ovce. Neki rade kao radnici u fabrici u Vučju.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Brza (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Miroševce, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Miroševce se nalazi na krajnjem jugu Porečja i to na istočnom obodu onog dela pobrđa koje se nalazi između tokova Veternice na istoku i Jablanice na severozapadu. Na istoku od Miroševca je Bukova Glava, na jugu Vina a na zapadu je sušičko selo Igrište. Položaj Miroševca spada u najtipičnija seoska naselja; ima pobrđe i ravnicu, na obali je reke, tako da ima i polje za obradu i brežuljke za šumu, voće i vinograde, pašu za stoku i vodu.
Ime selu.
Kada su Sloveni došli na ove prostore primili su hrišćanstvo, sveštenik je dolazio na ovo mesto, da pod jednim velikim hrastom maže mirom svoju pastvu, da je miroše, pa je po tom osnovu selo dobilo ovaj naziv. Ipak ovo treba prihvatiti kao narodno predanje.
Postanak sela i prošlost.
Položaj koji Miroševce zauzima bio je oduvek zgodan za ljudski život i ljudsku naseobinu. Ovaj kraj nije ostao nezapažen neolitskom čoveku koji je na potesu Selište-Salačine ostavio tragove svojih naselja. Bilo je ovde i rimskih naseobina poromanjenog stanovništva. Postoji ovde i kula Kraljevića Marka „na brdu koje se zove Humap“, gde „ima jedna stara gradina“. Postoji bunar - „bunarine“, za koje postoji predanje da je rimski bunar.
U Miroševcu postoje da lokaliteta Selište; jedan je ispod Umca a jedan na potesu „Slivče“ sa severne strane sela.
U potesu Vrtike postoji Crkvište gde je, po predanju, bila crkva posvećena Sv. Nikoli. Po predanju ovde je nekada bilo selo pod imenom Garina, koje je u doba Prvog srpskog ustanka razoreno.
Prvi pisani dokument sela Miroševca jeste povelja koju je u Novom Brdu potpisao kao državni poglavar Stefan Lazarević. Tom poveljom knjeginja Milica sa sinovima Stefanom i Vukom, daju ruskom manastiru Sv. Pantelejmonu u Svetoj Gori, pored drugih sela, i selo Miroševce.
Pod Turcima je Miroševce u XIX bilo gospodarsko selo i podeljeno između dvojice čitluk – sahibija. Bili su to: Mustafa-aga i Emin-aga. Obojica su živeli u Leskovcu. Emin-aga je bio arbanaškog porekla.
Han pominje Miroševce i navodi da je ono 1858. godine imalo 48 kuća. Posle oslobođenja od Turaka ovo selo je i malo 111 poreskih glava, što je najveći porast za period od nešto više od 20 godina.
Vode.
Sa istočne strane sela Miroševca, celom njegovom dužinom, teče Veternica. Osim toga iz pobrđa, zapadno od sela slivaju se dva potoka – Koševka i Otomija, koji leti presušuju.
Izdanska voda u Miroševcu bliska je površini pa gotovo svaka kuća ima svoj bunar. Donedavno su postojala tri seoska bunara ali su ih pojedinci prisvojili.
Zemlje i šume.
Atar sela Miroševca je veličine od 1070 hektara, od koje površine pada na obradivu zemlju 455 hektara, te po tome ovo sela spada u najbogatija sela Porečja, izuzev Strojkovca i Donje Jajno.
Zemlja nosi ove nazive: Salačine, Kolibište, Slivče, Turske Njive, Vrtika, Šegave, Donje Orašje, Ograđe, Lozište, Paraspur, Vrtike, Trševine, Lozište, Lipar, Košavka, Zajkova Dolina, Umac, Solila, Jezero-Pampursko Jezero i Markove Livade.
Poreklo stanovništva.
Miroševce se, naročito posle oslobođenja od Turaka, svrstalo u najveća sela Porečja, kako po svome ataru tako i po broju stanovnika. Selo je podeljeno na sledeće mahale: Koševska, Dudinska, Pampurska, Mandžinska, Jerska, Otomija (Novo Selo) i Lugare. Prema popisu stanovnika iz 1959. godine u njemu je živelo 187 domaćinstava i 1061 stanovnik.
Stanovnici ovog sela pripadaju ovim rodovima.
-Krstanci su doseljeni iz sela Zajčevca na Kosovu.
-Madžakini su sa Kosova, selo Zajčevac.
-Papudžanovi-Pašinci su iz Zajčevca.
-Pešin su doseljeni iz Grgurovca.
-Ćulavci su iz Zajčevca.
-Jajinci su starosedeoci.
-Pavlovci su starosedeoci.
-Dudinci su doseljeni iz Igrišta odakle su proterani od Arbanasa.
-Stamenkovci su starosedeoci.
-Pampurci su starosedeoci.
-Pindraci su starosedeoci.
-Kocinci su starosedeoci.
-Štavinci su starosedeoci.
-Gumčini su starosedeoci.
-Šopci su iz Šopluka.
-Rumenkini (po babi Rumeni) su iz Trstene – Poljanica.
-Buljčini su starosedeoci.
-Mandžinci su starosedeoci.
-Jovinci su iz Zajčevca.
-Gininci su starosedeoci.
-Petrovci su starosedeoci.
-Jerci su iz Hercegovine.
-Kokinci-Červišovi su starosedeoci.
-Mickini su preterani od Arbanasa iz Igrišta.
-Vranjanci (u mahali Otomija-Novo Selo) su iz okoline Vranja.
-Lugarci-Jovići su starosedeoci.
-Lugarci – druge porodice su pridošle iz porečkih sela: Belog Potoka, Bunuše, Brze...
Zanimanje stanovnika.
Bave se zemljoradnjom. Seju pšenicu, kukuruz i druga žita. Gaje voće i imaju vinograde. Imaju više uslova za voćarstvo i vinogradarstvo nego što ga sada koriste.
Stočarstvo je stajsko. Mnoge kuće imaju dobre krave.
Miroševčani se bave i zanatstvom. Imaju registrovane ove zanatske radnje: 5 zidara, po jedan kovač, drvostrugar, krojač, mlinar, traktorist, vršač, harmonikaš, bačvar, stoličar, ugostiitelj, obućar i vunovlačar.
U selu postoji prodavnica „Trgoprometa“ iz Leskovca. U selu je sedište poljoprivredne zadruge „14 oktobar“ koja raspolaže sa 46 hektara zemlje i mašinski park od 4 traktora točkaša, kombajna, 4 vršalice, prikolica, priključne mašine i jedan kamion. Imaju poštu i sedište mesne kancelarije. Bave se pčelarstvom. Imaju osmogodišnju školu kao i isturena odeljenja u Slavujevcu, Igrištu i Gorini. Imaju biblioteku koje radi kao istureno odeljenje biblioteke u Vučju. Imaju bioskop čijim filmskim predstavama prisustvuje najviše gledalaca u okolini, izuzev Vučja.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Miroševce (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Bukova Glava, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Bukova Glava se nalazi na obema stranama Bukoglavke, ne mestu gde ova planinska reka izlazi iz planiskog ždrela, pa su kuće podignute sa obe strane reke. Dobar deo sela uvučen je u samo planinsko ždrelo a izvesni delovi, mahale, nalaze se na oko dva kilometra uzvodno u planini.
Tip sela.
Bukova Glava se po tipu razlikuje od ostalih sela Porečja. Tako su od početnih kuća zaselile ove grupe kuća ili mahala: Poljaničke Trle, Krševa Buka i Konjski Rid su međusobno udaljene oko dva kilometra. Ove mahale su razdvojene rekom. Kuće u mahalama su zbijene jedna uz drugu i grupisane na jednom mestu, Moglo bi se reći da je ovo selo razbijenog tipa.
Ime sela.
Kao i Gorina, i ovo selo je dobilo ime po obilju šume u kome je nastalo. Šuma je bukova i po tome je nastalo ime sela Bukova Glava.
Vode.
Sredinom sela teče brza reka Bukoglavka, čije je korito u donjem delu sela, pri izlazu iz planine, široko i puno nanosa, često vrlo krupnog stenja. Bukogalvaka izvire na mestu Debele Mrtvice ispod visa Bunatovca, Na mestu Sastanci, u nju se se uliva Mala Reka, koja izvire ispod Konjskog Rida. Bukoglavka ima strmi pad i dosta vodene mase, pa je njena snaga veoma razorna. Ona svojim nanosom puni ne samo korito u selu, već i polje ispod sela sve do ulivanja u Vetrnicu. Stoga se regulasanje ove reke postavlja kao bitno važan problem za ovaj region.
Izvori su na lokalitetu Ristova Dolina, ispod mesta Sastanci a drugi je u obliku česme pod Čapljakom i nosi naziv Čapljak. Mnoge kuće imaju svoje bunare, čija je dubina od 6 do 8 metara.
Starine u selu.
U ataru ovog sela nema značajnijih tragova prošlosti ovog kraja. Interesantno je napomenuti da se i u ataru ovog sela nalazi Markov Kamen sa koga je, po legendi, Marko Kraević skakao sa svojim Šarcem idući planinom i na kome se nalaze tragovi kopita Markovog Šarca.
Iznaad lokaliteta Sastanci, na mestu Ravnište, postoji takozvano Koledarsko Groblje na kome se nalazi dvadesetak pobijenih kamenova u neplodnu zemlju za koja kažu da sz nadgrobni spomenici dvadesetak Koledara izginulih u međusobnoj borbi dveju koledarskih grupa koje su se na ovom metu srela.
Pod Turcima i selo Bukova Glava je bilo gospodarsko selo a njegov gospodar pred kraj turske vladavine bio jeneki Asan zvani Gušlja. Zabeleženo je da je posle oslobođenja od Turaka Bukova Glava imala 21 poresku glavu.
Zemlje i šume.
Atar ovog sela zahvata 1002 hektara zemlje, od koje pada na oranice samo 177 hektara dok je pod šumom 767 hektara.
Zemlja nosi ove nazive: Bostanište, Paraspur, Pod Grobje, Jar, Garine, Vranjsi Har, Luke, Čapljak, Goli Rid, Duvanište, Prisad, Markov Kamen, Zajko Arnica, Mala Reka i Konjski Rid.
Poreklo stanovništva.
Prema popisu iz 1959. godine u Bukovoj Glavi je bilo 56 kuća sa 496 stanovnika. U selu žive ovi rodovi:
-Aleksinci su starosedeoci.
-Trajko Petrović zvani Marjan je starosedeoc.
-Ilići su poreklom iz Vine.
-Miljkovci su starosedeoci.
-Đorđevići su doseljeni iz Poljanice.
-Savići su starosedeoci.
-Nikola Stefanović je starosedelac.
-Živko Stanković je starosedelac.
-Jordan Stanković je starosedelac.
-Zarije Đorđević je iz Golemog Sela, prizećen u Bukovoj Glavi.
-Cvetkovići su iz okoline Vranja – Vranjanci.
-Kitini su iz okoline Vranja.
-Vasiljko Đorđević je starosedelac.
-Vlada Lazarević je iz Kruševe Glave (Tumba).
-Vlada Stojiljković je naseljen iz Tumbe.
-Milan Ristić je starosedelac.
-Pešići su starosedeoci.
-Cvetkovići su doseljeni iz Poljanice.
-Radisav Nikolić je starosedelac.
-Stevanovići su iz Jabukova.
-Zlatko Stojiljković je starosedelac.
-Stevanović, Ljuba i Sotir, su starosedeoci.
-Jovići su doseljeni iz Giljana.
-Ilići, Stanko i Miloje, su starosedeoci.
-Zarije Nikolić je starosedelac.
-Nikodije Ristić je starosedelac.
-Džonići su starosedeoci.
-Milan Milosavljević je starosedelac.
-Miloje Cvetković je iz okoline Vranja.
Romi:
-Markovići Stanko i Vlada.
-Ljubomir Ristić.
-Marko Novković.
-Borko Stojiljković.
Svi su hrišćanske vere. Marko i Ljubomir slave Jovanjdan a ostali Nikoljdan.
Zanimanje stanovnika.
Glavno zanimanje je zemljoradnja. Seju kukuruz, pšenicu, ječam, konoplju, krompir, pasulj, tikve. Imaju i stoke; oko 200 ovaca, krave i volove, ali sitnije rase. Imaju 13 konja za brdske prilike i dva magarca.
Bave su i voćarstvom, gaje kruške i orahe. Imaju vinograde na Golom Ridu. Imaju nešto fabričkih radnika u Vučju. Bave se trgovinom drva za ogrev. U selu ima 12 vodenica sa po jednim kamenom. Nekolicina se bave pčelarstvom.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Bukova Glava (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Gorina, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Gorina je kao i Brza podplaninsko selo koje se nalazi ne mestu gde reka Gorinka izlazi iz planine i ulazi u ravnicu Veternice. Od Brze je udaljena oko dva kilometra a od Leskovca 22 kilometra kada se ide preko Brze i Vučja. I ovo selo ima zaselak koji se zove Novkov Rid – koji se nalazi duboko u planini Kukavici.
Ime sela.
Selo je dobilo ime po šumi-gori u kojoj je naseljeno.
Vode.
Kroz Gorinu protiče reka Gorinka. I ova reka ima u gornjem toku, iznad sela, dva kraka; jedan izvire iz Bazjaka – Golema Reka a drugi u Ludinju – Mala Reka.
U ataru ovog sela ima izvora; Jeje i Turski Kladenac a osim toga svaka kuća ima bunar. Voda iz bunara je laka i zdrava planinska voda.
Zemlje i šume.
Gorina ima atar koji zahvata 1136 hektara, od kojih su 376 hektara obradiva zemlja, 34 je pod voćem a 634 hektara je pod šumom.
Zemlja nosi ove nazive: Orašje, Šubarke, Garine, Trska-Bara, Spainske Njive, Popadikine Kruške, Novkov Rid, Strulja Arnica, Kačarnica, Srednji Rid, Vučete-Vračarica, Mala Reka, Crni Vrh, Kočine, Arnice, Gornje Livade, Jeje, Progon, Crni Vrh, Preslap, Babin Grob, Ostrika i Goli Rid.
Postanak sela i prošlost.
Selo Gorina se pominje kao selo u Dubočici krajem XIV veka. Ono je bilo baština vlastelina Juga, pa ga je on darovao ruskom manastiru u Svetoj Gori Sv. Pantelejmon, koji je potvrdio despot Stefan 1395. godine aktom sačinjenim u Novom Brdu, kada je u njemu boravio sa majkom kneginjom Milciom i bratom Vukom. Tako je ovo selo postalo metoh jednog dalekog manastira za koji ima da raboti a bilo je oslobođeno svih davanja prema ma kome u zemlji. Otuda je crkvica u ataru ovog sela, zavučena u klanac Gorinke, mala i jednostavna građevina, posvećena istom svecu, Sv. Pantelejmonu.
Han je na svom proputovanju kroz ove prostore 1858. godine zabeležio ovo selo sa 20 kuća. Posle oslobođenja od Turaka Gorina je narasla na 63 poreske glave.
I Gorinu su Turci počitlučili, pa je ona, pred kraj turske vlasti, imala tri gospodara. To su bili: Demir u zapadnom delu, Bislin u sredini sela i Isa u Šubarskoj Mahali. Demir je bio Arbanas i živeo je u Gorini dok su druga dvojica živeli u Leskovcu.
Bislim posle oslobođenja od Turaka se nagodio sa seljacima u pogledu naknade za imanje pa nisu plaćali agrarni dug. Šta je bilo sa meštanima kojima su gospodari bili ostala dvojica nije poznato.
Poreklo stanovništva.
Selo Gorina se deli na tri mahale: Demirovu Mahalu, Begovu Mahalu i Šubarsku Mahalu. Prema popisu iz 1959. godine selo je imalo 777 stanovnika. Po navedenim mahalama žive ovi rodovi:
Demirova mahala:
-Igrištančiki su proterani iz Igrišta od strane Arbanasa.
-Demirovići su potmci čitluk-sahibije Demira.
-Nikolini su starosedeoci.
-Janča Veljković je doseljen iz Kaluđerca.
-Milan Stefanović je doseljen iz Kruševe glave – Poljanica.
-Prokop Spasić je starosedelac.
-Mirko Jović je starosedelac.
-Žarko Stanković je starosedelac.
-Pera Nikolić je starosedelac.
-Tomislav Đorđević je doseljen iz Mijovca – Poljanica.
-Stanko R. Stojanović je starosedelac.
-Jovan Nikolić je doseljen iz Tumbe.
Begova mahala:
-Trojan Stanković je iz Šumana.
-Aranđelovići su starosedeoci.
-Stankovići su starosedeoci.
-Ivkovići su starosedeoci.
-Jovanovići su starosedeoci.
-Velimir Stanković je starosedelac.
-Markovići su starosedeoci.
-Tuvekdžici (puškari) su starosedeoci.
-Grujinčiki su starosedeoci.
-Stojan Todorović – Cocko je starosedelac.
-Pera Tošić je doseljen iz Velikog Vojlovca.
-Todorovići su starosedeoci.
-Živko Nikolić je starosedelac.
-Slavko Pešić je starosedelac.
-Krstići su starosedeoci.
-Rade Đurđević je iz Šumana.
-Rade Pešić je starosedelac.
-Kata Pešić-Vračarica su starosedeoci.
-Vojislav Pešić je starosedelac.
-Petronije Stanković je starosedelac.
-Sade Savić je starosedelac.
-Dimitrije Stojanović je starosedelac.
-Šinikarci su iz Brze.
-Blagoje Đorđević je starosedelac.
-Cvetkovići su starosedeoci.
-Petkovići su starosedeoci.
-Mladenovići su starosedeoci.
-Dimitrijevići su starosedeoci.
Šubarska Mahala:
-Spasići su starosedeoci.
-Mijajlovići su starosedeoci.
-Stojkovići su starosedeoci.
U zaseoku sela Gorine – Novkovo, Ridu, koji je udaljen od matičnog sela pet kilometara, žive ovi rodovi:
-Novkovići su starosedeoci.
-Jovići su starosedeoci.
-Stojanovići su starosedeoci.
-Stojadin Stanojević je starosedelac.
-Josif Stanojević je starosedelac.
U Gorini žive i ove romske porodice:
-Vlada Mustafović se doselio iz Miroševca.
-Milan Osmanović je iz Guberevca došao u Vlase pa u Gorinu.
-Salija Arifović se doselio iz Donjeg Jajna.
-Alili Macić je došao iz Geglje.
Zanimanje stanovnika.
Glavno zanimanje stanovništva ovog sela je zemljoradnja. Stočarstvo je stajsko. Sitne stoke je jako malo. Svaka kuća ima po dve krave, nekoliko svinja i peradi. Ima nešto i ovaca koje pasu po strnjikama i oskudnoj travi livada posle kosidbe.
Selo ima šest registrovanih zanatlija: 4 zidara, jedan kovač i jedan potkivač.
Vlad Rom je korpar a žena mu radi u Vučju u fabrici. Milan Osmanović prima socijalnu pomoć, Salija izrađuje burgije a Alil je muzikant.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Gorina (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Todorovce, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Selo Todorovce se nalazi u ravni reke Veternice 18 kilometara južno od Leskovca a tri kilometra severno od Miroševca.
Tip sela.
Po svom položaju selo je tipično ravničarsko na levoj obali Veternice.
Ime sela.
Ovo selo dobilo je ime svakako po svome osnivaču Todoru a možda i po nekom lokalnom vlastelinu srpske srednjovekovne države čije je leno bio.
Postanak sela i prošlost.
Pod današnjim imenom ovo selo se ne pominje u do sada poznatim dokumentima iz doba srpske srednjovekovne države. Moguće je da je ono postojalo pod nekim drugim imenom. Postoje nagađanja da je ondašnje Tovrljance današnje Todorovce.
Han pominje Todorovce kao selo sa 25 kuća da bi, posle oslobođenja od Turaka, selo imalo 44 poreske glave. Todorovce je bilo gospodarsko selo a gospodar u je bio Ak-aga koji je imao dva sina – Jašara i Jumera (Omera). Moguće je da su ova dvojica, posle smrti svoga oca, podelili selo i kao takvi i bili poslednji gospodari.
Kao gospodarsko selo, Todorovce, je plaćalo agrarni dug. Bio je u tom delu dosta problema, jer neki meštani nisu imali sredstva za agrarni dug pa im je zemlja prodata na licitaciji. Jedan od kupaca na licitacijama bio je sveštenik pri crkvi u Bunuškom Čifluku – pop Gavra, koji je tako, kupujući zemlju prezaduženih meštana, stvorio posed od 300-400 duluma.
Vode.
Todorovce se nalazi na obali reke Vetrrnice. Izdanske vode, blagodaeću pritisku vode ove najveće reke u Porečju su bliske, pa svaka kuća u ovom selu ima svoj bunar.
Zemlje i šume.
Todorovce po veličini svoga atara spada u manja sela Porečja. Površina njegovog atara iznosi 502 hektara od čega na obradivu površinu spada 238 hektara a na šume 177 hektara.
Zemlja nosi ove nazive: Džamište, Paraspuri, Kovraci, Trševine, Luke, Garine, Dugačke Njive, Jašareva Šuma, Kitice, Star Zabran, Ograđa, Suzava, Crnata Dolina i Stankova Dolina.
Poreklo stanovništva.
Prema popisu iz 1959. godine selo jeimalo 62 kuće sa 458 stanovnika, U Todorovcu, prema istraživanju iz 1961. godine, su živeli ovi rodovi:
-Garinci su starosedeoci.
-Krstanci su iz Crne Gore, po babi Krstani su dobili prezime.
-Balčini su iz Crne Trave.
-Stamenkovci su starosedeoci.
-Jovanovi su iz Lalinaca.
-Dikini su starosedeoci.
-Markovci su doseljeni iz Masurice.
-Rajkovci su starosedeoci.
-Ranđelovi su starosedeoci.
-Gocići pripadaju rodu Krstanaca, pa se vode odvojeno. Osnivač roda Gocića bio je unuk po sinu mu Stojanu.
Zanimanje stanovnika.
Glavno zanimanje je zemljoradnja. Seju sve vrste žitarica. Sade krompir, uglavnom za domaće potrebe. Voća i vinograda imaju malo. Paše imaju prilično. Stoku čuvaju u stajama. Naročito krave. Na utrinskom zemljištu usred sela, pored puta Bunuški Čifluk – Miroševce vide se svinje, plovke i guske.
Zanatskih radnji imaju tri – po jedan zidar, kovač i potkivač.
Na izlazu iz sela prema Miroševcu postoji ciglana (i crepana) podignuta između dva rata. Sada je u društvenoj svojini i u njemu se izrađuje cigla i crep.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Todorovce (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Igrište, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Igrište se nalazi u vrhu sušičke oblasti, 18 kilometara jugozapadno od Leskovca, kad se ide putem kroz Sušicu, na obodu Kotline i podnožju zadnjih prevoja planinskog masiva Goljaka. Ono se sa istočne strane dodiruje sa atarom sela Miroševca i njemu gravitira administrativno. Selo ne pripada Porečju u užem smislu, već maloj oblasti Sušici, koja spada u širi pojam Porečja. Sa ovim selom se izlazi iz veterničke ravni i ulazi u Sušicu, dolinu istoimene reke, jedine leve pritoke reke Veternice kad ona napusti Poljanicu i Klisuru i uđe u Kotlinu. U dolini ove rečice nalazi se pet naselja, To su, pored Igrišta, ova sela: Slavujevce, Drvodelje, Kukulovce i Šišince.
Ime sela.
Igrište u srpskom rečniku označava mesta nakome se igra. Moguće je da je u dalekoj prošlosti, dok naši slovenski preci nisu primili hrišćanstvo, izvodili igre sa značenjem kultne radnje. Taj lokalitet je prenet na ime sela, koje je tu nastalo.
Vode.
Igrište se nalazi mestu gde se formira reka Sušica od dva potoka; jednog koji izvire iz Hajdučkog Kladenca i drugog, čije se izvorište nalazi na potesu Bratinovac iz Suvog Kladenca ispod Markove Glave. Iaoko se Igrište nalazi na brdovitom terenu, izdanske vode se nađu, pa meštani kopaaju bunare iz kojih koriste vodu za svoje potrebe.
Zemlje i šume.
Atar ovog sela ima površicu od 636 hektara, od čega na obradivu površinu pada 265 hektara, pod voćnjacima je 22, pašnjacima 72 i pod šumom 175 hektara.
Zemlja sela Igrište nosi ove nazive: Svatovska Arnica, Ravnište, Duvanište, Dolina, Arnautsko Groblje, Palen Čukar, Tanki Rid, Rosulje, Seliška Dolina,Ržište, Poljnska Arnica, Srednja Arnica, Konjarska Arnica, Beli Kamen i Rašitovica.
Postanak sela i prošlost.
Selo Igrište se ne pominje u poveljama srpskih srednjovekovnih vladara koje se odnose na Dubočicu i Sušicu. To može značiti da je ono mlađe naselje i da u XIV veku, iz koga su ova dokumenta, ono nije ni postojalo. U tim dokumentima se pominju selo Sušica i reka Sušica.
Han pominje Igrište i beleži da je 1858. godine imalo samo osam kuća a, posle oslobođenja, je imalo 22 poreske glave.
Kako je poznato da je Igrište sa vreme Turaka bilo naseljeno Arbanasima, verovatno je Han zabeležio turske kuće u ovom selu. Sa druge strane nije verovatno 22 poreske glave bili Arbanasi, jer se zna da su oni pred srpskom vojskom napustili selo i odselili se u oblasti planine Goljaka.
Poreklo stanovništva.
Prema popisu stanovništva iz 1959. godine Igrište je imalo 101 kuću i 599 stanovnika. Svi su naseljenici, koji su došli u Igrište nakon oslobođenja od Turaka. Najpre je došla 12 Brezovčana, sela na granici prema Turskoj 1878 godine. Kupili su zemlju od Arbanasa, ali su u početku imali stalne sukobe sa njima. Arbanasi su prelazili granicu, upadali u selo i odvodili stoku naseljenika. Kasnije su se naselili i ostali.
Arbanasi su se naseljavali u srpsko selo Igrište postepeno i verovatno je ovo jedno od najmlađih sela u Leskovačkoj Kotlini. Ne postoje dokazi da je seoba pod Arsenijem Čarnojevićem s kraja XVII veka obuhvatali ove krajeve. Utvrđeno je da su neki rodovi iz Igršta prognani od Arbnasa za vreme Turaka i naselili u okolnim porečkim selima – u Miroševcu su Dudinci 8 kuća i Mickini 7 kuća i u Gorini roda Igrištanci – 10 kuća. Moguće je da ih ima i u drugim selima.
Rodovi:
-Bosaci su iz sela Brezovice kod Vranja.
-Stankovići su iz Brezovice.
-Stanoje Mihajlović je iz Brezovice.
-Stajići su iz Prvoneka kod Vranja.
-Đorđe Stanković je iz Prvoneka.
-Radoje Dodić je iz Prvoneka.
-Božil Đorđević je iz Drenovca kod Vranja.
-Đelići su iz Jaovca kod Vranja.
-Cvetkovići su iz Jaovca.
-Rašići su iz Golemog Sela – Poljanica.
-Cveta ud. Rašić je iz Slavujevca.
-Antići su iz Jaova.
-Spasići su iz Mačkatice, Masurice.
-Đorđevići su iz Beliševa.
-Stojan Petrović je iz Trstene.
Zanimanje stanovništva.
Glavno zanimanje je zemljoradnja i stočarstvo. Kao naseljenici su brzo dolazi do novca – sekli su šumu i prodavali drva ili pravili ćumur.
Imaju istureno odeljenje Osnove škole u Miroševcu i zadružnu prodavnicu.
Malo ih ima zaposelnih u industriji, zbog udaljenosti od Leskovca i Vučja. Imaju samo jednu ugostiteljslu radnju od zanatskih radnji. Inače doseljenici Vranjanci, Masuričani i Poljaničani su otresiti, veoma vredni ljudi ali nisu u prilici da iskažu sve svoje sposobnosti.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Igrište (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Slavujevce, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Slavujevce se nalazi u dolinici koju reka Sušica, uz pomoć mnogih potočića, izvajala na oko dva kilometra nizvodno od Igrišta a na udaljenosti 16 kilometara od Leskovca, idući putem kroz Sušicu.
Ime sela.
U imenu ovog sela ima poetike celog kraja. U Sušici se čovek nigde bolje ne oseća nego u Slavujevcu. Šumovite dubrave, lipari, dolinice pune zelenila i cveća u maju i junu odjekuje od pesme slavuja više ma gde u dolini Sušice. Otuda naziv ovome selu.
Vode.
Atar sela Slavujevca izbrazdan je mnogim dolinama kojim teku potočići. To su: Lipar, Dubrava, Stojanovo Dolinče, Paraspur i Dolinče. Svi se oni ulivaju u Sušicu. Osim toga ima dosta kladenaca, od kojih pominjemo Bučalo i na Progon. Zbog obilja tekuće i izvorske vode ceo atar ovog sela je u zelenilu i deluje prijatno, gotovo veselo, nasuprot sumorne slike sela Igrišta.
Zemlje i šume.
Ovo selo ima atara površine od 593 hektara, od čega na obradive površine spada 247 dok je pod šumom 283 hektara. Voćnjaka ima 11 hektara ne računajući voćnjak poljoprivredne zadruge „14 avgust“ iz Miroševca.
Zemlja nosi ove nazive: Njive: Čardačina, Smrče, Pšeničište, Staro Groblje, Progon, Plandište, Crnata Dolina, Kolibište, Bučalo, Drugo Kolibište, Stojanovo Dolinče, Buzaluci-Đorinski, Ržište, Cvetkovo Dolinče i Kruškar. Livada ima malo. Šume: Međe, Kolibište, Golemi Zabel, Stojanovo Dolinče, Palen Lisnik, Suvo Livače-Buzaluci, Vrčarski-Golemi Zabel, Kamenolom, Dubrava, Blagojev Zabel-Jovinsko, Zorin Zabel, Raskrsje, Crnata Dolina i Malsko. Vinogradi se nalaze na mestu Kolibište, Čardačine, Ograđa i Goli Rid – ukupno oko 5 hrktara.
Postanak sela i prošlost.
Ovo selo, kao ni Igrište, se ne pominje u srpskim srednjovekovnim izvorima. Han je zabeležio 1858. godine da je selo imalo 10 kuća dok je posle oslobođenja od Turaka u njemu bilo 36 poreskih glava. Pred kraj turske vladavine u Slavujevcu je bilo samo 6 srpskih kuća, ostale su bile arbanaške. Srpski deo sela bio je potčinjen gospodaru. Poslednji gospodar je bio neki Ibraim iz susednog Igrišta, koji je uspeo da podvlasti i susedno selo Drvodelju. Ibaraim je u Slavujevcu imao svoj čardak na mestu koji se danas zove Čardačište. Ibraim je bio osion i veoma moćan čovek. Imao je dve ćerke udate za Arbanase Ajdara i Azira, nakoje se očuvala uspomena u nazivima lokaliteta Ajdarevo i Azirevo.
Po oslobođenju od Turaka Slavujevčani su plaćali agrarni dug.
Poreklo stanovništva.
Prema popisu stanovnika 1959. godine Slavujevce je imalo 89 domaćinstava sa 601 stanovnikom.
Danas u njemu žive srpski rodovi, Arbanasi su se posle oslobođenja od Turaka potpuno iselili.
Rodovi:
-Slišančani su doseljeni iz Slišana.
-Lularci (pušili su na lulu) su starosedeoci.
-Bunušani su iz Bunuše, prizećeni u Slavujevcu.
-Rade Milosavljević je iz Togačevca.
-Dulumdžici su starosedeoci.
-Petar Ivanović je doseljen iz okoline Vranja.
-Džikini su starosedeoci.
-Zdravkovci su iz Šilova, Grgurevca i Igrišta.
-Mitrinci su poreklom iz Nakrivnja.
-Nikola Stanković je iz okoline Vranja.
-Pirčini-Đorinci su starosedeoci.
-Džikini drugi su doseljeni iz okoline Vranja.
-Prvoneci su doseljeni iz Prvoneka – kod Vranja.
-Gorčini su starosedeoci.
-Radivoje Stojković-Crvenković su doseljeni iz okoline Vranja.
-Zdravkovi su doseljeni iz Mijakovca.
-Banjčani su doseljeni iz Vranjske Banje.
Zanimanje stanovnika.
Glavno zanimanje je zemljoradnja. Seju sve vrste žita. Čuvaju stoku: krave, ovce i svinje. Ranije su pravili ćumur. Danas u Slavujevcu ima 16 registrovanih zanatlija: zidara 7,kovača 1, pekača rakije 6, bačvar (pinter) 1 i električar 1. U Slavujevcu radi električni mlin a zadruga u Bunuškom Čifluku ovde ima svoju prodavnicu.
Selo ima četvororazrednu osnovnu školu kao istureno odeljenje osmogodišnje škole u Miroševcu.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Slavujevce (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Drvodelja, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Drvodelja se nalazi u dolini reke Sušice, udaljeno dva kilometra nizvodno od Slavujevca i 14 kilometara od Leskovca. Sa severozapadne strane se gotovo više ne javljaju bregovi, zemljište je blago nagnuto u pravcu juga i jugoistoka. Samo sa južne i jugoistočne strane oštrije se dižu brežuljci u čijem podnožju useklo korito Sušice.
Ime selu.
Nekada je prostor gde je danas selo bilo pod gustom šumom. U šumi su radile drvodelje, čije su kolibe na radilištu, vremenom, prerasle u stalno ljudsko naselje, koje je dobilo ime po njima – drvodeljama. Tako je nastalo ime sela.
Postanak i prošlost sela.
Svakako da je selo Drvodelja nastalo posle XIV veka, jer da ga je bilo u ovom veku, dokument kneginje Milice i njenih sinova Stefana i Vuka obeležio bi granice zabeli datom manastiru Sv. Pantelejmonu na Svetoj Gori. Drvodelja je novije naselje u odnosu na stara naselja u ravno delu Porečja.
Kada su Arbanasi počelida naseljavaju severoistočne padine Goljaka i Poljanice. Njihov talas je došao da granica sela Drvodelja ali u njega nisu ulazili. Samo selo je potčinio sakati Arbanas Ibraim iz Igrišta, ali je u selu bilo ljudi koji su sačuvali ličnu slobodu.
Han pominje selo Drvodelja i navodi da je to selo 1858 godine imalo 12 kuća dok je posle oslobođenja od Turaka, 20 godina kasnije, ono imalo 16 poreskih glava.
Posle oslobođenja, kao potčinjeno selo, plaćalo je agrarni dug.
Vode.
Drvodelja se nalazi u najvećem delu na desnoj obali Sušice. Meštani kopaju bunare u svojim dvorištima iz kojih koriste vodu za svoje potrebe.
Zemlje i šume.
Atar sela Drvodelje zahvata prostor od 409 hektara, od čega je pod oranicama 154 hektara, pod šumom je 182 i livadama 31 hektar.
Zemljište nosi ove nazive: Kameniti Put, Progon, Dunjički, Gornje Polje, Ograđa, Crnata Dolina, Rosulja, Smrčje, Vitlište, Đeraniđte, Srenjar i Gorki. Šume: Kitice, Stankova Dolina, Golema Arnica, Lis Arnica, Široke Aenice i Srednje Arnice, Vinogradi: Rid – dva ara.
Poreklo stanovištva.
Godine 1959 ovo selo jeimalo 46 domaćinstava i 315 stanovnika.
U njemu žive ovi rodovi:
-Grci su iz okoline Soluna.
-Uzunci, osnivač roda je poreklom iz Pertata.
-Markovići su doseljeni iz Slavujevca.
-Slavkovci su starosedeoci.
-Đinkovići su iz Belog Potoka.
-Stojkovci-Đonići su starosedeoci.
-Gorčini su iz Slavujevca.
-Živkini su starosedeoci.
-Uroš Veljković je iz Radevca.
-Nikola Stajić je iz Prvoneka kod Vranja. Bili su najpre u Igrištu.
-Cvetko Radenković je iz Brezovice – Vranje.
-Stojiljkovići – Bujerci su starosedeoci.
-Turci su iz Lepčinca, koje je 1912. godine bilo u Turskoj.
-Pupinci (od Đure Pupovog) su iz Brze.
-Mumgejini su iz Žabljana.
-Stojan Batirović, Rom, nadničar i konopljar, doseljen iz Vranja.
U ataru ovog sela svoje imanja su imali i neki Leskovčani, uglavnom šume kupljenih na javnoj licitaciji od prezaduženih meštana.
Zanimanje stanovništva.
Glavno zanimanje stanovništva ovog sela je zemljoradnja. Seju sve žitarice. Nekada su gajili konoplju i bavili se stočarstvom. Danas imaju krave i svinje ali u manjem broju. Nekada su pravili ćumur. Zanatlija danas u ovom selu nema.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Drvodelja (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Kukulovce, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Kukulovce, najmanje selo u Sušici, nalazi se osam kilometara jugozapadno od Leskovca, na obalama reke Sušice. Ovde je reka Sušica proširila svoju ravan pa je selo nastalo na zadnjoj terasi i celo je u maloj ravnici Sušice.
Ime sela.
Kukulovce je dobilo ime po poljskom cveću kukulu, koja u proleće prekrije livade u ataru ovog sela. Moguće je da je ime sela nastalo po imenu pastira vlaške narodnosti Kukulu, koji se ovde prvi naselio.
Vode.
Kukulovce je na obali reke Sušice. Pored reke postoji jedan izvor, ispod sela. Za domaće potrebe svaka kuća ima svoj bunar. Bunari su duboki od 10 do 18 metara.
Postanak sela i prošlost.
Kukulovca nema u srednjovekovnim spomenicima. Pod Turicma je imalo dva gospodara: Jumera (Omera) i Dur-Babu. Jumerov (Omerov) čardak nalazio se u sadašnjem dvorištu Blagoja Nikolića. Pred kraj turske vlasti selo je imalo sedam kuća, od kojih je šest činilo gospodarluk Jumerov a jedna gospodarluk Dur-Babe.
Han je zabeležio selo Kukulovce, ali nije naveo njegov broj kuća dok je posle oslobođenja od Turaka selo imalo12 poreskih glava.
Kada je selo oslobođeno od Turaka 1877. godine gospdoar sela Jumer (Omer) pobegao je u Skoplje, pa se posle rata javio za naknadu, te je selo plaćalo agrarni dug.
Zemlje i šume.
Atar ovog sela obuhvata prostor od 335 hektara, od koje površine obradiva zemlja zahvata 208 hektara.
Zemlja nosi ove nazive: Rosuljke, Na Dub, na Dur-Babe, Vlaški Prt, Preko Vlaški Prt, Ječmenke, Do Togačevačko, Petrov Zabel, Jankov Dub i Pod Rid.
Poreklo stanovništva.
Po popisu stanovništva iz 1959 godine u ovom selu su postojala 42 domaćinstva sa 396 stanovnika.
U jesen 1960 godine u Kukulovcu su živeli ovi rodovi:
-Marinkovci su poreklom iz Bunuše.
-Tasini-Đokinci su starosedeoci.
-Džojini su starosedeoci.
-Prendini su doseljeni iz Donjeg Jajna.
-Ranđelovići su doseljenici ali se na zna odakle.
-Nikolići su doseljenici ali se ne zna odakle.
-Mečkari su iz Radonjice, doseljeni zbog dobre paše.
-Brezovčani su doseljeni iz Brezovice kod Vranja.
Zanimanje stanovništva.
Meštani ovog sela se bave zemljoradnjom. Na njivama seju sve vrste žita. Vinograde do pre nekoliko godina nisu imali. Od stoke su 1960 godine imali: 600 ovaca, krava 60, bivola 40, konja 10. Svaka kuća gaji svinje za prodaju i 1-2 za domaće potrebe. Pčele imaju tri domaćinstva, ali u malom broju.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Kukulovce (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Šišince, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Šišince se nalazi na oko četiri kilometra jugozapadno od Leskovca, u donjem delu sušičke oblasti. Zemljište je blago nagnuto pa se dobija utisak gotovo vodoravne ravnice sve do rečnog korita reke Sušice, sa čije desne strane se dižu strme kose nekadašnjeg jezerskog dna.
Ime sela.
Ime sela je , po prvoj verziji, nastalo što su se na mestu gde je sada selo strigale-šišale ovce. Po drugoj verziji Šišince je postalo transformacijom starog sela Sušice (Sušice – Sušince – Šišince). Ne zna se koja je verzija tačna ali se u svakom slučaju radi o nagađanjima.
Vode.
Šišince je zaseljeno pored reke Sušice, ali nešto dalje od njene leve obale. Osim toga, u ataru ovog sela ima i više izvora: Cerak ili Golemi Vir, Ajdučki Kladenac, Turska Česma, Jazbine i Markovo Bilo. U samom selu gotovo svaka kuća ima svoj bunar odakle se služe vodom za svoje potrebe.
Postanak sela i prošlost.
Ako bi usvojili verziju da je selo Šišince nekadašnje selo Sušice, onda je ovo selo je staro. Postojalo je još u prvoj polovini XIV veka kao leno jednog istaknutog vojnog zapovednika cara Dušana – Vratka (Vlatka), oca knjeginje Milice. Misli se da je vojvoda Vlatko posle 1371. godine upravljao Dubočicom.
Han je zabeležio selo Šišince ali nije naveo koliko ima kuća 1958 godine a posle oslobođenja od Turaka je imalo 42 poreske glave, dok je prema nekim izvorima selo imalo samo 13 kuća.
Selo Šišince je pre oslobađanja bilo malo gospodarsko selo, ali je u njemu bilo i slobodnih seljaka, koji su imali obeveze samo prema turskoj državi. Pred kraj turske vladavine selo je bilo podeljeno na dva gospodarluka. U jednom delu je bio čitluk – sahbija nepoznatog imena. On je u selu imao svoj čardak. Drugi gospdar se zvao Sabit. Obojica su živeli u Leskovcu.
Odvojeno od ovoga, kao svoje dobro u ličnoj svojini, imao je neki Arif posed od 200 duluma na istoku sela. Kao radnici – čifčije – momci na imanju su dvojica Šumačana – Anta i Miloš. Arif je Anti i Milošu plaćao u naturi i novcu a sav plod je pripadao njemu.
Kada je buknuo rat između Srbije i Turske udecembru 1877. godine šišinski čitlu-sahibije su silom naterali svoje potčinjene seljake da im u pravcu Slišana voze pokretnu imovinu, žene i decu. Šišinski beg je naredio da jedan meštanin svojik kolima i volovima vozi u pravcu Slišana tri sanduka u kojima je bilo begovo blago. Slišane, selo pod Petrovcem – Petrovom Gorom, bilo je na raskrsnici puteva Puste Reke ka Jablanici i u pravcu Malog Kosova i Turci su se tu okupljali u cilju daljeg organizovanog povlačenja.
Kao gospodarsko selo Šišince je plaćalo agrarni dug. Za naknadu se javio i Arif, tražeći od Ante i Miloša da mu predaju njegovo imanje. Anta i Miloš izjave da imovina nije Arifova. Došlo je do suda, pa zahvaljujući lažnom svedočenju, Arif ostane bez imovine.
Zemlje i šume.
Atar sela Šišinaca ima površinu od 599 hektara od čega pada na obradivu zemlju 375, livade 51, pašnjake 67, šume samo 70 dok je neplodno 27 hektara.
Zemlja nosi ove nazive: Čukar, Stanojina Mrtvica, Cerak, Lipak, Beli Breg, Crveni Breg, Trnjansko Bilo, Sinkovačko Bilo, Rasputine, Trajkov Šumak, Crkvište, Kolina Dolina, Begova Dolina, Tasino Lozje, Njiva na Cer, Dinino Blagunje, Govedarnik, Kadrijine Livade, Goleme Livade, Mrtvica, Golo Bilo, Jazbine, Crveni Put i Dinine Snopađe.
Poreklo stanovništva.
Šišince je 1959 godine imalo 95 domaćinstava sa 560 stanovnika. Ovo stanovništvo pripada sledećim rodovima.
-Šumančani, potomci Ante i Miloša, su poreklom iz Šumana.
-Stojankini su starosedeoci.
-Tojćini su starosedeoci.
-Stojanovići su starosedeoci.
-Milenkovići su doseljeni iz okoline Vranja.
-Stamenkovići-Trajkovi-Kaluša su starosedeoci.
-Košarevi su iz Donjeh Jajna.
-Kuštini su starosedeoci.
-Turci ne znaju za svoje poreklo.
-Lazarevići su starosedeoci.
-Petkovići-Kotlari su starosedeoci.
-Ćozini-Kostadinovići su starosedeoci.
-Petkovići-Milojkini su iz Crvene Jabuke.
-Stojan Pešić je iz okoline Vranja.
-Filipovići su starosedeoci.
-Kočići su starosedeoci.
-Mitići-Dizginci su starosedeoci.
-Tabaci su starosedeoci.
-Konini su starosedeoci.
-Markovići-Oranci su iz Orana – Pusta Reka.
-Petkovići-Vranjanci su iz Stare Brezovice.
-Stankovići su starosedeoci.
-Brezovčani su iz mahale istog imena blizu Kukulovca.
Zanimanje stanovništva.
Stari Šišinčani su se bavili pretežno stočarstvom – gajili su ovce i koze na paši i brstu a od krupne stoke bivole i goveda. Čuvali su mnogo svinja. Zemljoradnja je dolazila iza stočarstva. Zemlja je ovde opora, negde pepeljasta, negde crvena, peskovita ili sa krupnijim oblucima. Crnica i humus se javljaju samo na novim krčevinama. Plodne zemlje ima u malim lukama u koritu reke Sušice.
Jedan manji broj Šišinčana radi u fabrikama u Leskovcu. Neki se bave struganjem drva za ogrev u čemu imaju konkurenciju u Albanacima i Mrštancima, koji rade na električni cirkular.
U selu ima sedam zanatskih radnji: 4 zidara, traktorist, prevoznik i štriker.
Selo nema školu. Đaci icu u školu u Donjem Jajnu. I pored blizine Leskovca selo deluje sumorno zbog trnovitih ograda i starih kuća.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, seli Šišince (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Donja Jajina (po knjizi Donje Jajno), Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Donja Jajina se nalazi na oko dva kilometra južno od Leskovca na takozvanom „Gornjem Putu“ koji ide od Leskovca na jug za selo Miroševce. Svojim većim delom selo leži na najnižoj terasi jezerskog dna, drugom delom u ravni Veternice a trećim na ivici Sušice na mestu gde ona prelazi u veterničku ravnicu.
Tip sela.
Kuće ovog sela se nalaze sa obe strane pomenutog puta sve do korita reke Sušice. Uz ovaj put selo se proteže u dužini oko dva kilometra pa odaje utisak drumskog naselja.
Ime sela.
Postoje tri varijante postanka imena ovog (i Gornjeg Jajina) sela. Prema prvoj legendi predeo gde je nastalo selo bio je pun bara sa bistrom vodom. One su bile obrasle ševarom i drugim barskim biljkama i naseljene mnogobrojnim vrstama barskih ptica, koje su se u ševarištu gnezdile, pa je na svim stranama bilo mnogo ptičjih jaja – pa je po tome mesto dobiko ime Jajno-Jajina. Prema drugoj verziji selo je dobilo ime po drveću jovi-jaji koga ima dosta na ovom prostoru. Po trećoj legendi selo ( i Donja i Gornja) Jajina je nazvano po čuvenom generalu Mehmeda II – Jaja paši čije je leno ovaj kraj bio u prvom periodu turske vlasti.
Vode.
Pored sela Donja Jajina teče reka Veternica, a na jugu protiče Sušica, koja se tu uliva u Veternicu. Može se reći da se selo nalazi između ovih dveju reka. Na celoj teritoriji sela su izdanske vode blizu tla, pa svaka kuća ima bunar u svom dvorištu iz koga koriste vodu za svoje potrebe.
Postanak sela i prošlost.
Selo Donja Jajina se ne pominje u srpskim srednjovekovnim spomenicima. Ako je tačna tvrdnja da je ovaj kraj bio leno Jaja-paše, onda je ono nastalo za vreme Turaka, ali ne pre kraja XV veka. Lokaliteti Selište govore da je ovde ranije bilo i drugih naselja a možda i Donja Jajina koje se iz nekih razloga premestilo. Pred kraj turske vladavine ovo selo je bilo gospodarsko, imalo je tri gospodara. Jedan se zvao Asan, drugi Sulja dok se za trećeg ne zna kako se zvao. Sva trojica su živela u Leskovcu a u selu su imali svoje čardake. Posle oslobođenja selo je plaćalo agrarni dug.
Han je zabeležio da je Donja Jajina 1858. godine imala 10 kuća dok je posle oslobođenja od Turaka u selu bilo 38 poreskih glava.
Zemlje i šume.
Atar ovog sela obuhvata prostor od 690 hektara, od čaga pada na obradivu površinu 532 hektara. Od njega samo Strojkovce ima više obradive zemlje i to za 23 hektara. Donja Jajina nema šumu – to je jedino selo u Porečju bez šume.
Zemljište nosi ove nazive: Stara Reka, Anište, Škretino, Cerak, Mečkina Dolina, Trnice, Pejino Branište, Čardačište, Asanovica, Selište, Goleme Njive, Kavgalije, Vrcine Njive, Drčevaćko Polje, Sušičko Polje, Arapovica, Crveni Breg, Mala Sušica, Gornje Livade, Goleme Livade i Kovanluk.
Poreklo stanovništva.
Prema popisu iz 1959. godine u Donjoj Jajini je živelo137 domaćinstava sa 800 stanovnika. Selo je podeljeno u pet mahala: Drćevac, Donja Mahala ili Staro Selo, Gornja Mahala ili Kovanluk, Božjaci i Sušica.
U ovim mahalama žive ovi rodovi:
Mahala Drćevac:
-Sava Tričković je starosedelac.
-Aleksa Cvetanović je starosedelac.
-Živojin Cvetanović je starosedelac.
-Blagoje Cvetanović je starosedelac.
-Nikola Dimitrijević je starosedelac.
-Ratko Zdravković je starosedelac.
-Stojan Stojilković je starosedelac.
-Dragutin Krstić je starosedelac.
-Cvetkovići (Obrad i Todor) su starosedeoci.
-Milan Mikić je starosedelac.
-Gligorije Stefanović je starosedelac.
Donja Mahala – Staro Selo:
-Janjići su doseljeni iz okoline Bitolja.
-Baba-Tačkini su starosedeoci.
-Denčini su starosedeoci.
-Uskovi su starosedeoci.
-Taćini su starosedeoci.
-Baba-Vaskini su starosedeoci.
-Stajovi su starosedeoci.
-Čorbini (Dičkovi) su starosedeoci.
-Deda Vankovi su starosedeoci.
-Naćini su starosedeoci.
-Kopčini su starosedeoci.
-Dikitarci su starosedeoci.
-Prisjanci su iz Donjeg Prisjana – Zaplanje.
-Dobrosav Stojanović je iz Donjeg Prisjana.
Mahala Božjaci:
-Mladen Kostić je starosedelac.
-Petar Stefanović je starosedelac.
-Živojin Stefanović je starosedelac.
-Borko Stefanović je starosedelac.
-Lazar Stanković je starosedelac.
-Borko Stanković je starosedelac.
-Jovan Stanković je starosedelac.
-Zlatko Conić je starosedelac.
-Živko Stefanović je starosedelac.
-Vojislav Stefanović je starosedelac.
-Živojin Tonić je starosedelac.
-Stojilkovići su starosedeoci.
Gornja Mahala – Kovanluk:
-Erci su starosedeoci.
-Savka Jovanović je iz okoline Vranja.
-Nedeljkovići su iz Buštranja kod Vranja.
-Janjići su iz okoline Vranja.
-Uroš Ristić je iz okoline Vranja.
-Borko Ivanović je iz okoline Vranja.
-Dušan Nikolić je iz okoline Vranja.
-Ilići su iz okoline Vranja.
-Mihajlovići su iz okoline Vranja.
-Aleksići su iz okoline Vranja.
-Rista Stojiljković je iz okoline Vranja.
Svi doseljenici iz okoline Vranja zovu se Vranjanci. Počeli su se doseljavati 1904. godine.
Mahala Sušica.
U ovoj mahali ima šest kuća. Četiri kuće su „Piroćanci“ a dve „Vranjanci“.
-Piroćanci su, zapravo, naseljenici iz sela Vava u Lužnici, četiri kilometra od Babušnice:
-Mirko Stanković.
-Živojin Stanković.
-Radisav Stanković.
-Ilija (sin Mirkov) Stanković.
Zanimanje stanovnika.
Glavno zanimanje je zemljoradnja. Seju sve vrste žita. Čuvaju stoku, naročito dobre muzne krave. Neki, pored krava čuvaju i ovce. Bivola u selu ima šest. Mleko prodaju u Leskovcu. Oko 50 domaćinstava se bavi užarstvom. U fabrikama u Leskovcu radi oko 50 radnika iz ovog sela. Neki od roda Piroćanaca se bave zidarstvom. Pored toga ima i prevoznika, kovača, drvostrugača, grnčara, obućara, traktorista, potkivača, stolara, opančara, bojadžija i farbara. Dakle, čitava čaršija zanatlija.
Selo ima četvororazrednu osnovnu šklu kao istureno odeljenje osnovne škole „Svetozar Marković“ iz Leskovca.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Donja Jajina (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Gornja Jajina (po knjizi Gornje Jajno), Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Selo Gornja Jajina se nalazi na oko četiri kilometra južno od Donje Jajine a na oko šest kilometara od Leskovca, na levoj obali Veternice, između rečnog korita na istoku i brega na zapadu.
Tip sela.
Po svome položaju, ovo selo spada u grupu ravničarskih sela Porečja a njegov atar zahvata deo pobrđa na zapadu od seoskih kuća.
Vode.
Sa istočne strane sela teče reka Veternica. Drugih tekućica nema. Na granici sa atarom Velikog Trnjana nalazi se veće udubljenje puno stajaće vode, koje se zove Botunjac. Voda leti ispari pa u udubljenju ostane samo mrka tinja okružena zukinim bokorima.
Pošto su izdanske vode blizu površine zemlje usled pritiska Veternice, kopanje bunara ne predstavlja teškoće, pa svako domaćinstvo ima svoj bunar u dvorištu za podmirenje potreba domaćinstava.
Postanak sela i prošlost.
Selo Gornja Jajina se ne pominje u srpskim srednjovekovnim dokumentima pa je verovatno, u vreme srpske srenjovekovne države, da nije ni postojalo, već je nastalo za vreme Turaka. Lokalitet Čifluk, koji se nalazi na severu sela, govori da je na tom mestu postojao čifluk nekog velikog posednika zemlje u ataru ovog sela. Na tom mestu i sada ima parčaadi od ćeramide. Tu je bila i turska vodenica, čiji se kanal i danas poznaje.
Han pominje Gornju Jajinu i beleži da je 1858. godine imalo 16 kuća, dok je tada Donja Jajina imala 10 kuća. Ta činjenica potkrepljuje kazivanje Gornjojajinčana da je selo Gornja Jajina starije od Donje. Međutim, Milan Đ. Milićević je zabeležio da je Gornja Jajina 1882. godine imalo 33 poreske glave a Donja Jajina 38. To znači da je, u to vreme, Donja Jajina bila veće naselje.
Gornja Jajina je bila gospodarsko selo i kao da je pred kraj turske vladavine bilo podeljeno između dva gospodara, od kojih se jedan zvao Veza a drugi Ahmet. Posle oslobođenja selo je plaćalo agrarni dug.
Zemlje i šume.
Atar ovog sela iznosi 381 hektar, od koje površine je obradiva zemlje (njive i bašte) 210, livade 19, pašnjaci 54 dok je pod šumom 55 hektara.
Zemljište nosi ove nazive: Grobište, Jezero, Pojište, Progon, Livade, Šavran, Selište, Bresje, Rosulje, Gornje Livade, Donje Livade, Čivl'k, Petrova Dolina, Visoko Bilo-Kamenica, Gola Čuka, Dosina, Ametovo, Petrovo, Prudine, Bazište i Tvrdače.
Poreklo stanovništva.
Selo Gornja Jajina podeljena je u dve mahale; Gornju – Šopci i Donju Mahalu. Prema popisu stanovništva iz 1959. godine uselu je bio 98 domaćinstava sa 603 stanovnika.
U selu žive ovi rodovi:
-Savinci su starosedeoci.
-Jovanovci-Pavlovići su poreklom iz sela Vrbovca.
-Nedeljkovci-Šopci su iz Pasi Poljane kod Niša.
-Postolovci su starosedeoci.
-Đokinci su starosedeoci.
-Anđini-Stojilkovi su starosedeoci.
-Marinkovci-Lazini su starosedeoci.
-Deda-Stojanovi su starosedeoci.
-Andreja Mitić je iz Magaša.
-Miloševi su iz Velikog Trnjana.
-Velja Kostić je iz Giljana.
-Ivkovi su starosedeoci.
-Filipovi (Vilipovi) su starosedeoci.
-Petkovci-Tirkini su iz Velikog Trnjana.
-Đorđevići-Pečenče su starosedeoci.
-Antanasovi su starosedeoci.
-Ibre Ajvazović je Rom, nepoznatog porekla.
Zanimanje stanovništva.
Glavno zanimanje je zamljoradnja. Seju sve vrste žita. Sade duvan. Od stoke imaju krave. U selu je 1960. godine bilo 60 bivola. Čuvaju svinje i ovce ali manje nego ranije. U baštama sade povrće za svoje potrebe.
U selu ima 29 fabričkih radnika i 28 pomoćnih građevinskih radnika. Imaju 21 registrovanih zanatskih radnji: 4 zidara, kovač, drvostrugar, dva grnčara, obućar, traktorist, dva vršača, tri prevoznika, tri pekača rakije, dva mlinara i jednog opančara.
Selo je sedište mesne kancelarije. Imaju i zadružnu prodavnicu.
Imaju četvororazrednu osnovnu školu kao istureno odeljenje osmogodišnje škole u Velikom Trnjanu.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Gornja Jajina (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Brajići su jedno od tri plemena (uz Maine i Pobore) na granici Boke i Stare Crne Gore, u brdima između Budve i Lovćena. Nalaze se zapadno od Pobora, a severnom i istočnom stranom graniče se sa područjem cetinjskim sela Ugnji i Vrela. Južno od Brajića su paštrovska sela Čučuci, Podbabac i Kuljače. Jednim malim delom na jugoistoku, područje Brajića graniči se sa Obzovicom, koja je mesto skorije naseljeno (u 19. stoleću) od ljubotinjskih bratstava, tako da, iako i prirodno dosta izdvojeno od svog plemena, čini područje Ljubotinja. U krajnjem jugoistočnom uglu, na Jabuci, nalazi se tromeđa Brajića, Paštrovića i Crmničana Podgor).
Brajići su kroz povest imali jasno određene granice prema drugim plemenima, ali je bilo čestih sukoba sa Paštrovićima i Crmničanima oko planine.
Glavno naselje u Brajićima su Martinovići (koje se najčešće naziva upravo - Brajići). Zapadno od Martinovića je nešto izdvojenija grupa kuća sa Stojanovićima kao najbrojnijim bratstvom, a istočno poseban zaselak Uglješići. Sva naselja se nalaze na prostranom platou ispod brda Kosmač. Ranije su Brajići bili prostranije naselje, tako da su jugozapadni delovi bili posebno selo - Donji Brajići, koji su u 16. stoleću smatrani delom plemenskog područja Maina.
Glavna znamenitost po kojoj se prepoznaje današnje selo Brajići je tvrđava Kosmač na istoimenom brdu, koja dominira ne samo nad Brajićima već i širom okolinom. Tvrđavu su podigli Austrijanci u periodu između 1841. i 1850. godine, na granici sa Crnom Gorom (prema razgraničenju iz 1841. godine). Današnji izgled tvrđave je poslednja faza fortifikacije iz 1909. godine. Teške borbe oko Kosmača vođene su tokom Bokeljskog ustanka 1869. godine[1]. Tokom Prvog svetskog rata, nakon kapitulacije Crne Gore, a zatim i oslobođenjem Crne Gore i ujedinjenjem u Kraljevinu SHS, tvrđava je sasvim izgubila značaj.
Kosmač nekad (1909) i sad
Kao i druga dva plemena u budvanskom zaleđu, Brajići su do 1422. godine[2] bili u sastavu srednjevekovnih srbskih država (Srbije, Bosne, Zete), a od tada, pa sve do 1918. godine pod tuđinskom vlašću: mletačkom, zatim pod turskom u 16. i 17. stoleću, pa ponovo pod Mletačkom Republikom od 1647. godine do njene propasti 1797. godine, zatim na kratko, početkom 19. stoleća, Napoleonove Francuske, i od 1814. godine Austrije / Austrougarske, sve do oslobođenja 1918. godine. Brajići su prirodno najbliži Crnoj Gori, a i stanovništvo je najvećim delom nastalo od došljaka iz Crne Gore, te su oni smatrali produžetkom Crne Gore prema Primorju, bez obzira na formalnu stranu vlast. TAko su se često odmetali od vlasti i učestvovali u zajedničkim akcijama s Crnogorcima, naročito u 16. i 17. stoleću. Učesnici su bokeljskih ustanaka, najpre protiv francuske okupacije 1813. godine, kao i 1869. godine. U Drugom svetskom ratu, u leto 1941. godine, selo je pretreplo teška razaranja od italijanskih okupacionih snaga, kojom prilikom su sve brajićke kuće zapaljene, kao znak odmazde zbog Trinaestojulskog ustanka.
Najraniji pomen Brajića u obliku prezimena je u kotorskom dokumentu iz 1448. godine, kada se pominje Radič Brajić iz brda Ivana Crnojevića (Radicio Braich de montanea Joannis Cernovih). Isti Radič se u Povelji Ivana Crnojevića iz naredne godine pominje među vlastelom: „ot Braik: Radič Braik“.
U prvom turskom defteru za oblast Crne Gore, iz 1521. godine, Brajići su upisani kao selo u Nahiji Pješivci, sa mahalama: Brajići, Uglješići i Gujanovići, sa ukupno 42 kuće i baštine. Donji Brajići su upisani kao mahala sela Maine, sa 13 kuća. Prva trojica popisanih u ovom defteru u selu Brajići su Danko, Radko i Radosav Radičevi. Verovatno se radi o sinovima pomenutog vlastelina Radiča Brajića. Prema redosledu upisa, verovatno je Danko bio brajićki glavar. 1599. godine knez Brajića je Vuksan, tako („knez Vuksan“) upisan u jednom kotorskom dokumentu, ali ne može se utvrditi neka eventualna veza između njega i pomenute trojice sinova Radičevih.
Prema defteru iz 1523. godine, Brajići su u Nahiji Cetinje, a mahale su iste kao i dve godine ranije. U Brajićima ima 34 kuće, a u Donjim Brajićima (ponovo u sastavu Maina) svega 6 kuća, a ima i praznih baština, što govori o iseljavanju u prethodne dve godine. Radisav Grubačev iz Donjih Brajića je upisan kao knez Maina, dok se knez Brajića ne navodi izričito.
Tokom 16. stoleća ima više pomena pojedinaca iz Brajića u kotorskoj dokumentaciji. Bili su to trgovci i znatlije koji su zaključivali ugovore, kupovali i prodavali robu, zaduživali se i obavljali druge poslove u pravnom prometu.
U svom opisu Skadarskog sandžaka 1614. godine za potrebe Mletačke Republike, kotorski plemić Marijan Bolica u Brajićima nalazi 60 kuća, sa 150 vojnika pod komandom Đura Vuletina.
U svim pomenutim izvorima od kraja 15, pa do 17. stoleća, onomastika u Brajićima je isključivo slovenska (srbska).
Prota Savo Nakićenović je, prikupljajući podatke za svoj rad „Boka“, početkom 20. stoleća u Brajićima našao 125 kuća (sa ukupno 736 stanovnika). Danas su Brajići naselje u Opštini Budva, a 2003. godine u njemu je popisano 30 stanovnika.
Panorama Brajića
Bratstva u Brajićima[3]:
Sam plemenski naziv je nastao od nekadašnjeg prezimena. Pomenuto je da je glavar Brajića i vlastelin iz vremena Ivana Crnojevića, Radić, zabeležen sa prezimenom Brajić. Tu treba dodati i njegove sinove, popisane 1521. godine, koji su, sigurno, takođe nosili to prezime. Ono se kasnije više ne javlja, pa bi se moglo zaključiti da se bratstvo Brajići ili razrodilo na različita prezimena, ili iselilo ili izumrlo. Verovatno se radi o svemu navedenom. Pored Brajića, u defterima sa početka 16. stoleća, imamo upisane mahale sa bratstvenim nazivima - Uglješići i Gujanovići. Očito su u pitanju prezimena rodova od kojih je zasnovano selo. Selo Uglješići postoji i danas, dok na Gujanoviće (ako su turski popisivači uopšte isoravno zabeležili naziv) u samom plemenu ne postoji sećanje. Prema defteru iz 1521. godine, u Uglješićima bi trebalo da je glavar Stjepan Radosavov, a upisan je i sam Radosav, sin Uglješin (1523. godine kao - Uglješić). Dakle, rodonačelnik Uglješića je bio Uglješa koji je živeo u 15. stoleću. Domaćini preostale tri kuće (Vukoman Vučićev, Dabiživ Vučkov i Radič(ko) Ivanov) su možda Uglješini unuci. Bratstva koja danas naseljavaju Uglješiće su tu doseljena u 16. i 17. stoleću. Ali, nije nemoguće da dva starija bratstva, Popovići i Ivančevići, potiču upravo od Uglješića.
Za Popoviće u Uglješićima se zna samo da su davno (prema onome što je zabeležio Nakićenović, početkom 15. stoleća) iz Crne Gore. Ivančevići u Uglješićima su došli u isto to doba iz Crne Gore[4], ali koja im je bila samo usputna stanica, na putu iz Pipera. Ivančevići su srodni sa piperskim Bližnjanima, a to su rodovi - Ivančevići, Lazarevići i Popovići[5].
Primetno je da postoji talas doseljenika sa kraja srednjeg veka iz oblasti Pipera u Crnu goru (naročito u Riječku nahiju) i Boku, pa tako nalazimo bratstva sa predanjem da su iz Pipera u Paštrovićima, Poborima, Brajićima.Verovatno je u pitanju starije stanovništvo iz oblasti Pipera - Lužani, koji su, što zbog ugroženosti od Turaka, što pod pritiskom došljaka Brđana iz Donje Zete.
Treći rod u selu Uglješići su Dabčevići (ili Dabkovići), od pretka doseljenog iz Paštrovića od plemena Dabkovića, takođe starinom iz Pipera. O Dabkovićima je pisano u članku o plemenu Pobori: http://www.poreklo.rs/2017/03/28/pleme-pobori/
Velika većina bratstava u Brajićima je doseljena iz Stare Crne Gore od „turskog doba“, pa u narednim stolećima. Jedino bratstvo koje bi možda moglo biti ogranak starog brastva Brajića su Martinovići u istoimenom zaseoku. Prema bratstvenom predanju, oni su tu doseljeni krajem 15. stoleća „iz Skadra“. Prema drugom, oni su u Brajićima bili još u 14. stoleću. Treća verzija vezuje brajićke Martinoviće za njihove bajičke prezimenjake koji su ogranak bratstva Orlovića. Za neko njihovo srodstvo, osim pretpostavki na osnovu istog prezimena i geografske blizine Brajića i Cetinja, nema nikakve druge potvrde.
Iz Crne Gore su u Brajiće doseljeni:
U 15. stoleću: Prentovići, Pljošte;
U 16. stoleću: Jovičići, Živanovići, Šćepančevići, Raičkovići; Stojanovići doseljeni u 16. stoleću potiču od Vojkovića iz Ćeklića[6]; Klaći[7] su doseljeni iz Banjana (Dubočke)[8];
U 17. stoleću: Aleksići su od pretka koji se doselio 1621. godine iz njeguških Zalaza[9].
Bratstvo Brajići u Poborima je ogranak brajićkih Stojanovića. Brajićkih rodova ima naseljenih u Budvi, Herceg-Novom i drugde po Boki. U Crmnici, u Bukoviku (pleme Gluhi Do) ranije je živelo veliko i znameniti bratstvo Đurovića, poreklom iz Brajića[10], koje je izumrlo.
Sva bratstva u Brajićima slave Mitrovdan.
Literatura (azbučnim redom):
Vukmanović Jovan - „Paštrovići“
Vukmanović Jovan - „Crmnica“
Đurđev Branislav i Hadžiosmanović Lamija - „Dva deftera Crne Gore iz vremena Skender-bega Crnojevića“
Kovijanić Risto - „Pomeni crnogorskih plemena u kotorskim spomenicima (14-16. vijek)“
Miljanići Vukota i Akim - „Prezimena u Crnoj Gori“
Nakićenović Sava - „Boka“
Radusinović Pavle – „Naselja Stare Crne Gore“
„Opis Skadarskog sandžaka Marijana Bolice“
internet stranice:
Poreklo
Vikipedija
Napomene:
[1] Tom prilikom, ustanik iz Brajića, Vukale Perov Stojanović, ubio je komandanta tvrđave, Fridriha Merca.
[2] Maini, Pobori i Brajići su tokom celog srednjeg veka smatrani delom Crne Gore. Nakon 1422. godine i prilaska Kotora Mletačkoj Republici, ove tri knežine su faktički bile pod kontrolom Mletaka, da bi 1442. godine ušle u sastav Budvanske opštine, a samim tim i u bokeljsko područje koje se stavilo pod zaštitu Mletačke Republike.
[3] Prezimena bratstva i rodova koji su se istražili ili sasvim iselili iz Maina, data su u italiku.
[4] Moguće je da su Popovići i Ivančevići istog porekla.
[5] Reklo bi se da je predanje o vezi sa piperskim Ivančevićima nastalo na osnovu istovetnog prezimena koje postoji u Piperima i Brajićima. Bližnjani - Lutovci, od kojih poreklo navodno izvode brajićki Ivančevići, su znatno mlađe bratstvo od vremena doseljenja njihovih predaka u Brajiće.
[6] Vojkovići su najstariji sloj stanovništva u Ćeklićima. Neke pojedinosti ukazuju da je njihovo matično područje bilo upravo u pobrđu izmad Budve, odakle su se kasnije preselili u svoju planinu, današnje Ćekliće. Otud, nije nemoguće da su Stojanovići oduvek u Brajićima i da predstavljaju onaj deo Vojkovića koji se nije selio (ili je seoba bila privremena) iz matične oblasti. U ovakvoj konstrukciji, moguće je da su stara bratstva Brajića i Ćeklića istog porekla. O Ćeklićima videti na: http://www.poreklo.rs/2015/12/05/pleme-ceklici/
[7] Jednina: Klać
[8] Jedan od Klaća, moguće i rodonačelnik ovog bratstva, pominje se u jednom kotorskom dokumentu iz 1599. godine, kao Aleksa zvani Klać (Chlách).
[9] O Zalažanima videti u članku o Njegušima: http://www.poreklo.rs/2015/12/24/pleme-njegusi/
[10] Moguće je da su oni od starog bratstva Brajića.
The post Pleme Brajići appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Palikuća, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Palikuća se nalazi na pola kilometra južno od Gornje Jajine, pa je udaljena 7 kilometara od Leskovca. Selo leži na levoj obali Veternice na mestu gde se u nju uliva Botunja.
Ime sela.
Selo je dobilo ime po tome što je paljeno, i to u dva navrata.
Vode.
Glavna tekućica je Veternica. Oko nje se selo zaselilo i to na prostoru između reke na istoku i brega, koji se blago uzdiže prema zapadu. Kroz atar ovog sela protiče i rečica Botunja, koja se u samom selu uliva u Vetrernicu.
U selu svaka kuća ima bunar.
Postanak sela i prošlost.
Palikuće nema u spomenicima srpske srednjovekovne države, pa verovatno u to vreme nije ni postojalo. Međutim, za ovo selo vezana su dva istorijska događaja, dve bitke koje su se, u dva veka, kod njega dogodile.
Prva se desila verovatno u toku 1789. godine, u doba takozvane Kočine Krajine, kada je Austrija, ratujući usavezu sa Rusima protiv Turske, osvojila od Turaka celu severnu Srbiju, do Aleksinca. Tada su se u Porečju digli Srbi na oružje, verujućida je došao kraj turskom carstvu. Porečke ustanike poveo je protiv Turaka Peša-Petar Prčić iz Nakrivanjskog Čifluka. U početku su ustanici imali uspeha, oslobodili su Jablanicu i Pustu Reku i doprli sve do Malog Kosova. U naponu ustanka, Peša Prčić, da bi dobio na ustanku veći značaj i psihološki delovao na narodne mase, proglasio sebe za cara. Kako austrijske vojska nije napredovala dalje na jug, na usamljenog Pešu navale Turci velikim snagama, sateraju u njegovo Porečje i kod sela Palikuće potuku a selo spale.
Druga bitka kod sela Palikuće desila se negde u aprilu 1807. godine – u doba Prvog ustanka. Karađorđe je radio na podizanju naroda leskovačkog kraja na Turke, i iz tog kraja imao svoje buljubaše (više oficire) Nikolu Strelju i Cvetka Vranovačkog Buzgundžiju. Dok je Strelja ratovao u vlasotinačkom kraju, Cvetko je digao na oružje sela u Jablanici. Pošto je spalio han u selu Bošnjaku, krenuo je sa svojom vosjkom u pravcu Grdeličke Klisure. Nije mogao ići preko Leskovca, u kome je bilo turske vojske, već je udario preko Sušice na Porečje. Prodirući kroz Porečje, on se sukobio sa Turcima, najpre kod sela Palikuće i drugi kod Vučja. Pokušaj zatvaranja grdeličke Klisure nije uspeo. Turci su ustanak ugušili. Po nekim zapisima, Cvetko je poginuo kod Palikuće dok je selo od strane Turaka spaljeno.
Han pominje Palikuću i nadodi da je 1858. godinaimala 25 kuća. Posle oslobođenja od Turaka selo je imalo 28 poreskih glava.
Pod Turcima Palikuća je bilo gospodarsko selo. Pred kraj turske vlasti imalo je dva gospdoara, koji su od Palikućana ubirali paraspur. Posle oslobođenja od Turaka Palikuća je plaćala agrarni dug.
Zemlje i šume.
Atar sela Palikuće zauzima prostor na 385 hektara, od čega na oranice spada 221, livade 24, pašnjake 43 i šume 52 hektara.
Zemlja nosi ove nazive: Vezino, Selište, Buka, Preko Botunju, Ljiljak, Paraspur, Grudaš, Luke, Polje, Turske Njive, Jasen, Na Bače, Naćine Luke, Zapisanica, Opštinska Livada, Cakine Livade dok su šume na mestima: Drenjar, Osredak i Bela Zemlja a vinogradi na mesti Kitke.
Poreklo stanovništva.
Kod popisa stanovnika 1959 godine u Palikući je 57 domaćinstava sa 334 stanovnika.
U selu su ovi rodovi:
-Mišakovi su doseljeni iz sela Vrbova.
-Marjanovi su starosedeoci.
-Stojkovi su starosedeoci.
-Paljkini (po Pavlu – Pavol – Paljka) su starosedeoci.
-Petkovci su iz Masurice, zovu ih i Masurički Cigani.
-Dičkinci su starosedeoci.
-Đokinci su starosedeoci.
-Aleksinci su starosedeoci.
-Mijajlovci-Kaskuljci su starosedeoci.
-Vranjanci su iz Strešaka.
-Vukadin Stojanović je iz Šišinaca.
-Cvetkovići su iz Srnećeg Dola – Poljanica.
-Dimitrije Nikolić je iz Kukulovca.
-Stanko Stanković je iz Gornjeg Jajina.
-Pešinci su starosedeoci.
Zanimanje stanovnika.
Zemljoradnja je osnovno i glavno zanimanje Palikućana. Seju sve vrste žita a imaju i svoje bašte u kojima gaje povrće za sopstvene potrebe. Čuvaju dobre krave. Imaju i bivole. Stanovnici ovog sela rado spravljaju sir koji je na leskovačkoj pijaci veoma cenjen.
Imaju malo ovaca. Gaje i svinje. Prasad prodaju a za svoje potrebe tove jednu do dve svinje godišnje.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Palikuća (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Radonjica, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Radonjica je najčistije ravničarsko naselje u Porečju. Ovo selo je udaljeno od Leskovca 13 kilometara, idući preko Strojkovca. Kroz njega ne protiče nijedna reka, pa je korito Veternice udaljeno od sela i zaobilazi ga sa jugoistočne strane na oko kilometar udaljenosti. Rečica Botunja protiče kroz njegov atar zapadno od sela, ali ne protiče kroz sela. U blizini nema šuma i oko njega se nalaze samo njive.
Ime sela.
Ovo selo je dobilo ime po nekom Radonji, koji se nekada ovde prvi naselio.
Vode.
Kroz selo, kao što je rečeno, ne protiče ni jedna tekućica. Međutim, izdanske vode ima u izobilju i Radonjičani kopaju bunare usvojim dvorištiima iz kojih koriste vodu za svoje potrebe.
Postanak sela i prošlost.
Radonjica spada među najstarija sela u Porečju. O njoj se nalazi trag u povelji kneginje Milice i sinova joj Stefana I Vuka iz 1395. godine, kojom su Milica i njeni sinovi dali ruskom manastiru Sv. Pantelejmonu u Svetoj Gori, između ostalog, i selo Vinu „s metohom i s međama, i zabelom i međa zabelu tomu do reke Sušice i do radoninske međe“. U ta vreme se atar sela Radonjice, baš kao isada, protezao na severozapadnoj strani duboko u oblast Sušice, koja je u ono vreme bila sva pod šumom.
Han pominje Radonjicu i beleži da je 1858. godine imala 30 kuća. Posle oslobođenja od Turaka ona je imala 69 poreskih glava.
Radonjica je pod Turcima bila podvlašćeno selo i imala pred pad turske vlasti sedam gospodara. Verovatno je plodna zemlja u ataru ovog sela namamila Turke, naročito muhadžire, da nameću njegovim stanovnicima za „zaštitnike“ Radonjica je imala više paraspura. Tako je postojao paraspur Ćosinog roda, Dunijskog roda, Jovanov paraspur. Neki od Radonjičkih gospodara bili su rđavi i prema raji svirepi, pa su ih čak i turske vlasti zbog toga kažnjavale.
Budući gospodarsko selo, Radonjica je plaćala agrarni dug – ali u ovom selu je bilo meštana koji nisu mogli da izmiruju svoje obaveze pa je dug naplaćivan prinudnim putem prodajom celokupne imovine agrarnog dužnika.
Zemlje i šume.
Atar sela Radonjice ima uhupno 634 hektara zemlje. Od ove površine na obradivu površinu spada 359, pod šumom je 170 a pod livadama 45 hektara.
Zemlja nosi ove nazive: Jabuke, Željkarica, Bazovi, Sredpolje, Trline, Kude Groblje, Gornje Garine, Donje Garine, Selište, Bare, Kućište, Pegavac, Karamanac, Mala Botunja, Liša,Šipkovica, Kas'movo, Orlov Brest, Blagunje, Crkvište-Rosulja, Bunarište, Spasino Kućište, Cerak, Kruškar, Šavarika, Lozjačka Dolina, Zapis-Dolina, Jazbine, Rojenice, Veverice, Jazerina, Kućetine, Pšeničište, Ovsište, Sadikov Jendek-Ševarke i Na Dunje.
Poreklo stanovništva.
Radonjica je podeljena na pet mahala prema rodovima koji u njima žive: Ćosinska, Mišinska, Duniska, Krstinska i Bojkovska.
Prema popisu stanovnika iz 1959. godine uselu je bilo130 domaćinstava sa 880 stanovnika. Ova domaćinstva su pripadala sledećim rodovima.
Starosedeoci:
-Ćosinci, Bojkovi, Zdravkovci, Mišinci, Dunici („Bija Dunija“), Nikolašinci, Stojankinci, Perkinci, Dačinci, Krstinci, Đorinci, Rakini, Džanini, Ristini i Velinci.
-Buštranci su doseljeni iz Buštranja – Vranje.
-Stojan Ranđelović je iz Gara – Vlasotince.
Zanimanje stanovništva.
Radonjićki su zemljoradnici. Seju sve vrste žita a najviše pšenicu i kukuruz. Stočarstvo je stajsko. Svaka kuća ima po dve krave. Volove ne ćuvaju. Neki imaju još bivole. Nekada su gajili mnogo a sada znatno manje ovaca. Svinja ima u selu oko 400. Ne tove za pijacu, samo za lokalnu prodaju, izuzev prasadi. Iako imaju dobru zemlju, u proseku po dva hektara po domaćinstvu, nisu u mogućnosti da se prehrane. Zbog toga traže zaradu na drugoj strani. U fabrikama ima oko130 radnika, uglavnom uVučju, manje u Leskovcu. Bave se i sezonskim poslovima: ciglare, idu u pintere i sl. Među Radonjičanima ima po jedan abadžija, kožar, stolar i pinter (bačvar).
U selu nema nema zapuštene zemlje. Sve je obrađeno.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Radonjica (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Bunuški Čifluk, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Bunuški Čifluk se nalazi na mestu na kome se spajaju putevi koji iz Leskovca vode ka Miroševcu i Barju, i to jedan preko obe Jajine a drugi preko Vučja i Žabljana, na levoj obali reke Veternice. I ovo selo je ravničarsko, kao i susedna sela Radonjica na severu i Todorovce na jugu. Od Leskovca je udaljeno oko 16 kilometara idući preko Jajina dok je od Vučja udaljeno oko tri kilometra.
Ime sela.
U staroj srpskoj srednjovekovnoj državi Bunuški Čifluk nije postojao. Ni pod Turcima on nije bio selo, već veliko imanje nekog Turčina, koji je na njemu imao svoje momke- radnike. Imanje je ulazilo usastav sela Bunuše, pa je zbog toga nazvano Bunuški Čifluk.
Vode.
Glavna tekućica koja prolazi pored ovog sela je reka Veternica. Teren na kome se selo nalazi je nizak i izdanske vode su bliske, što omogućava kopanje bunara, koje ima svaka kuća.
Postanak sela i prošlost.
U Bunuškom Čifluku su pronađeni stari tragovi nekog naselja, izgleda iz doba Rimljana. Iz zemlje su vađene cigle velikih razmera a nađen je i jedna zemljani sud pun srebrnog novca. Tvrdi se da novac potiče iz 80. godine pre nove ere.
Han ne pominje Bunušli Čifluk kao selo, već kao Bunušu. To ukazuje da je pod Turcima i neposredno po njihovom odlasku, Bunuški Čufluk bio, kao veliki posed, dakle čifluk. Verovatno je pred kraj turske vlasti bio u vlasništvu Isat-bega (Ismet-bega?), poslednjeg gospodara Bunuše, koji je imao svoj čardak-kuću u Gornjoj Bunuši. Dvorište Begove kuće bilo je ograđeno zidom sa tornjem na gornjem delu.
Isat-beg nije stanovao u Bunuši već u Barju, gde se nalazio harem. Poreklom je bio Arbanas. U Bunuši, u njegovoj kući, živelo je dvadesetak naoružanih Arbanasa-koji su se starali za begovu bezbednost i bezbednost njegove imovine.
Na jugu sela Bunuškoh Čifluka, na putu sa Todorovce, postojao je turski han na mestu zvanom Begova Kruška. Gospdoar Čifluka je na njemu naselio kao svog radnika Kocu iz Masurice, rodonačelnika današnjeg roda Dačini. Bilo je i drugih radnika- momaka. Od tih radnika na čifluku, posle odlaska Turaka, formirano je naselje Bunuški Čifluk, koji se, vremenom, oformio u selo.
Pred kraj turske vladavine, na kupljenom imanju od Isat-bega, podignuta je nova crkva 1869. godine, osvećena od vladike Niškog Kalinika 3. novembra iste godine. Uskoro, u porti ove crkve, osnovana je prva osnovna škola ovoga kraja, koja je bila manastirskog tipa. Posle oslobođenja od Turaka, 1882. godine ova osnovna škola je pretvorena u osnovnu školu svetovnog tipa. To je bila prva ovakva škola u Porečju. Prva generacija učenika brojala je 120 dečaka. Prvi učitelj bio je Aćim Čavdarević poreklom iz okoline Kumanova.
Budući da se nalazi na raskrsnici puteva, nakon oslobođenja od Turaka, Bunuški Čifluk je postao je upravni, školski i verski centar Porečja, pa su se ljudi počeli naseljavati. U selu su podignute kafane i druge radnje.
Zemlje i šume.
Katastarski Bunuški Čifluk se ni danas ne smatra izdvojenim selom koje ima katastarsku opštinu. U tom pogledu ono pripada selu Bunuše (Gornje i Donje) kao jedan region ili atar koji ima ukupno 906 hektara zemlje od čega na njive i bašte spada 501, livade 39 dok je pod šumom 218 hektara.
Zemlja Bunuškog Čifluka nosi ove nazive: Rakino Trnje, Paraspur, Šavarike, Suvo Drvo, Selište, Veckine Livade, Bukurovica, Stankova Dolina, Padina, Kozarnik, Bačevište, Progon, Lipovac, Dulanov Grob, Žežnice, Brestar, Sušice, Mendžike i Drkulke.
Poreklo stanovništva.
Prema popisu stanovništva iz 1959. godine, računajući obe Bunuše i Bunuški Čifluk, bilo je 163 domaćinstav sa 1158 stanovnika. Naknadnim istraživanjem 1960. godine, u selu Bunuški Čifluk bilo je 40 domaćinstava sa 240 stanovnika.
Zabeleženi su ovi rodovi:
-Dačini su poreklom iz Masurice.
-Petkovići-Šupeljkari su iz Strojkovca.
-Stojkovići-Kocići-Fajdići su iz Rašinog Laza.
-Živkovići su iz Žabljana.
-Jovići su iz Radonjice.
-Mitkini su iz Žabljana.
-Vračarovi su iz Gornje Bunuše.
-Ćosini su iz Gornje Bunuše.
-Kostići su iz Gornje Bunuše.
-Kačarovi su iz Gornje Bunuše.
-Gorčivkini su nepoznatog porekla.
Iza Drugog svetskog rata, kada je izgubio status administrativnog centra, ovo selo se i dalje razvija, blagodareći prilivu mnogobrojnih naseljenika iz udaljenijih planinskih sela Veterničke Klisure, kao što su Gagince, Melovo, Barje, zatim iz samog Porečja: Todorovca i, naročito, Gornje i Donje Bunuše.
Zanimanje stanovništva.
Glavno zanimanje je zemljoradnja. Seju sva žita. Stočarstvo je stajsko. Svaka kuća se trudi da ima makar dve krave. Doseljenici nemaju stoke, jer nemaju ni zemlje u dovoljnoj meri. Nekoliko domaćinstava čuva od 6 do 15 ovaca.
U ovom selu svaka kuća u proseku ima radnika zaposelnog u industriji, uglavnom, u Vučju i Leskovcu.
U selu postoji zemljoradnička zadruga sa zadružnim domom koji je počeoda se zida 1947. godine. Zadruga ima svoj mlin i prodavnicu mešovite robe.
U prosvetnom smislu selo Bunuški Čifluk je ostao važan centar u Porečju. Ima osmorazrednu osnovnu školu.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Bunuški Čifluk (Leskovac) appeared first on Poreklo.
Poreklo stanovništva sela Bunuša (Gornja i Donja), Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Selo Bunuša se nalazi na istočnim padinama pobrđa, koje čine zapadni okvir ravni reke Veternice na daljini oko 17 kilometara od Leskovca i na kilometar zapadno od Bunuškog Čifluka. Jezerske naslage i humus koji čine povšinu brežuljaka su debeli i plodni, pa se zemljište može koristiti sa poljoprivredne kulture.
Ime sela.
Ne zna se kako je nastalo ime ovog sela, ali se nagađa da je neki pastir Vlah, potomak poromanjenog stanovništva, po imenu Bun, svojim imenom dao ime ovom naselju – Bun-Bunuša.
Vode.
Bunuša nema tekućice. Veternica je udaljena preko kilometar a rečica Botunja je bliža, ali ona leti presušuje. U ataru ovog sela još dva vodotoka; Brza Voda, je zapravo jarak u koji slivaju vode sa bunuških polja i rečica Lipovac, čije voda ne ide u pravcu sela već se uliva u Sušicu. Bunušani su svoje potrebe za vodom rešili kopanjem bunara.
Postanak sela i prošlost.
Srpski srednjovekovni izvori ne pominju selo Bunušu, pa postojeća verovatnoća da se ovo selo zaselilo kasnije, ali ipak u doba srske srednjovekovne države. Han pominje Bunušu i navodi da je ona 1858. godineimala 40 kuća. Bunuša je posle oslobođenja od Turaka imalo 117 poreskih glava i spadalo među najveća sela u Porečju.
I Bunuša je z avreme Turaka bila podvlašćeno selo a njegov gospodar bio je moćni Arbanas iz Barja Isat (Ismet), koji je imao titulu bega, pa se zvao Isat-beg.
Posle oslobođenja od Turaka, Bunuša je, kaogospodarski selo, plaćala agrarni dug. Imanje nekolicine insolventnih dužnika ovog sela je svoj dug izmmirivala prodajom zemlje na licitiaciji a kao kupac se često pojavljivao sveštenik iz Bunuškog Čifluka, pop Gavra, pa je tako, kupujući imanja prezaduženih meštana, stvorio veliki posed od oko 300-400 duluma.
Zemlje i šume.
Zemljište ovog atara opisano je kod opisa sela Bunuškog Čifluka, jer se zamlja ovih sela vodi kod Geodetske uprave u Leskovcu kao jedna katastarska opština, mada su sela međusobno odvojena.
Poreklo stanovništva.
Selo Bunuša je sastavljeno od dva dela – Gornje i Donje Bunuše. Od 1930. godine ova sva sela su oformljena kao dve zasebne seoske zajdnice. Međutim, atar im je ostao zajednički. Kod popisa stanovništva 1959. godine se ne pojavljuju kao zasebne naseobine Bunuški Čifluk, niti Gornja i Donja Bunuša, već kao jedno naselje, kao što je katastarska opština – i to Bunuša.
Kod istraživanja rodova, išlo se zasebno po seoskim naseljima, kako Bunuški Čifluk tako Gornju i Donju Bunušu.
Tako u Gornjoj Bunuši žive ovi rodovi:
Starosedeoci:
-Bandini, Pešini, Mačkini, Andrejevci-Čvorci, Bagatelci, Randžini, Janjini-Zlatanci, Zdravkovci, Vračarovi-Vračarci, Juzunci, Cakini-Stepanovci, Mitanovci, Klatkini, Čvorovi, Milenkovi, Ćosini, Blagojevi, Crnkini, Vančini, Miličajkini, Mitrovi, Jovkini, Krstini, Stajkovi, Stankovi i Sugarčovi.
-Kovancici su iz Cekavice.
-Stulčini su iz Tulova.
-Kačarovi su iz okoline Kruševca.
U Donjoj Bunuši žive ovi rodovi:
Starosedeoci:
-Mitrovići, Spasići, Todorovići, Ilići-Stevanovići, Đokići-Miloševi, Veljkovići, Tončići, Petrovići, Dimitrije-Mičko Andrejević, Jovići, Kravajčini i Pavlovići.
-Milosavljevići su iz Golemog Sela – Poljnica.
-Stevanovići-Kačarovi su iz Kruševiice – Poljanica.
-Stanoje Jovanović-Arnauče je iz Gorine.
Zanimanje stanovnika.
Glavno zanimanje je zemljoradnja. Seju sve vrste žita. Konoplju vrlo malo. Stočarstvo je stajsko. Svaka kuća ima po dve krave za vuču i mleko. Pašićne svinje za pordaju a utovljene koriiste za svoje potrebe. Ovaca je malo. Ranije je bilo mnogo ovaca i koza.
Rade u fabrici u Vučju. Kuće koje imaju radnike u fabrici su u boljem materijalnom položaju i pored toga što imaju manje zemlje.
IZVOR: Prema knjizi Jovana Jovanovića „Leskovačko Porečje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
The post Poreklo prezimena, selo Bunuša Gornja i Donja (Leskovac) appeared first on Poreklo.